رستورانگردی، فرصتی برای شهرهای گردشگری
رستورانگردی یا شکم‌گردی شاخه‌ای از گردشگری است که کشورها از آن برای معرفی تنوع غذایی خود استفاده می‌کنند اما در ایران با وجود تنوع غذایی قابل توجه، بیشتر رستوران‌ها غذاهای محدودی را به مشتریان ارائه می کنند.
به گزارش مهر، رستوران‌های هر شهر از مهم ترین پاتوق‌های شهروندان یا گردشگران آن شهرند، از رستوران‌های شیک و مدرن گرفته تا رستوران‌هایی که شاید تنها خاطره ای از آنها مشتریان را جذب می کند.
شهرت یک رستوران گاهی در فضای آن، گاهی در غذایش و گاهی در مشتری یا حتی خاطراتش است. در هر حال رستوران‌های پایتخت، جدا از رستوران هتل‌ها، سری توی سرها درآورده‌اند و غیر از شهروندان و گردشگران داخلی، میزبان گردشگران خارجی نیز هستند، رستوران‌هایی که، جدا از قومیت‌های مختلف، مخصوص ایرانی‌هاست.
اما آنچه که در رستوران‌های تهران عرضه می‌شود، کباب کوبیده و جوجه کباب است. رستوران‌ها در هر شهری از مهم ترین زیرساخت‌های گردشگری به حساب می‌آیند، زیرساخت‌هایی که اگر به آنها توجه نشود، چرخ اقتصاد گردشگری لنگ می‌زند و حتی شاید گردشگران دیگر رغبتی به استفاده از غذاهای آن شهر نشان ندهند.
در تهران رستوران‌های متفاوتی وجود دارد، چه آنها که فقط کباب می‌دهند و چه آنها که کباب را در یک فضای سنتی یا در قالب سلف سرویس به مشتری عرضه می‌کنند. اما تعداد رستوران‌هایی که به صورت مجزا در تهران کار می‌کنند یا سلف سرویس هستند، حدود هزار رستوران است که شامل قانون نظام صنفی می‌شوند.
در این باره، سید علی اصغر میرابراهیمی، رئیس اتحادیه رستوران‌داران و سلف سرویس کل کشور، می‌گوید: ما معمولا در رستوران‌هایمان غذای سنتی و اصیل ایرانی سرو می‌کنیم، مانند چلوکباب، چلوخورشت، مرغ شکم‌پر، انواع ماهی و غیره چون معمولا غذای ایرانی بیشتر طرفدار دارد، به خصوص چلو و دیزی.
وی درباره تعداد رستوران‌ها با ملیت‌های مختلف در تهران که معمولا میزبان گردشگران خاص خودشان نیز هستند می گوید: تعداد این رستوران‌ها محدود است. اما تصور می‌کنم دو رستوران چینی، سه رستوران ژاپنی، سه رستوران هندی و یک رستوران کره‌ای داشته باشیم اما معمولا گردشگران کشورهای دیگر به رستوران‌های ایرانی می‌آیند و می‌خواهند که غذای ما را بچشند. خیلی کم پیش می‌آید که گردشگری از غذای ما نخورد، چون در ایران تنوع غذایی زیادی داریم. اکنون ۲۰ مدل غذای خاص برای گردشگران خارجی نیز در رستوران‌های ایرانی سرو می‌شود که به طور حتم از یکی از آنها حتما می‌خورند.
میرابراهیمی معتقد است: اگرچه گردشگران خارجی به رستوران‌های لوکس می‌روند اما برای آنها وجود سفره خانه‌ها و رستوران‌های سنتی نیز جذاب است. به همین دلیل آنها یکی از پاتوق‌های خود را از میان
سفره خانه‌های سنتی انتخاب می‌کنند.
وی آماری از حضور گردشگران خارجی در رستوران‌هایی که زیر نظر اتحادیه هستند ندارد. اما می‌داند که معمولا راهنمایان گردشگری تورهای خارجی با رستوران‌های مناسب ارتباط برقرار می کنند و گردشگران خود را به آن رستوران‌ها می‌برند.
اگرچه میرابراهیمی معتقد است که باید صرف غذا در رستوران‌ها رقابتی باشد اما در این میان رستوران‌های شهرهایی مانند رشت گوی سبقت را از تهرانی‌ها نیز ربوده‌است چرا که تنوع غذایی گیلان نسبت به تهران بسیار بیشتر است و این شهر توانسته است از غذاهای مخصوص شهر خود در رستوران‌ها استفاده کند. با این حال، بارها دیده می‌شود که در کنار رستوران‌های سنتی، غذاهای تکراری زیادی نیز به فروش می‌رسد.
یکی از دلایل آنها، به گفته میرابراهیمی، این است که معمولا برای گردشگران داخلی که بیشترین مشتریان رستوران‌های هر شهری هستند، تهیه غذای سنتی آسان است و معمولا در خانه انجام می‌گیرد اما تهیه غذاهایی مانند چلوکباب یا جوجه کباب سخت‌تر است و مردم ترجیح می‌دهند در رستوران این غذاها را مصرف کنند. به همین دلیل است که رستوران‌ها کمتر غذای سنتی درست می‌کنند مگر آنکه یک گروه گردشگری قصد استفاده از آن رستوران را داشته باشند و از قبل نیز اعلام کنند که چه غذاهایی مد نظرشان است.
اگرچه شهرهای ایران، به دلیل تنوع اقلیم و آب و هوا، دارای غذاهای متفاوتی است اما رشت، به دلیل طبیعت سرسبزش، در میان شهرهای دیگر از تنوع غذایی بیشتری برخوردار است. به همین دلیل، یونسکو این شهر را به عنوان شهر خلاق غذا نامیده است.
بر اساس برخی آمارهای اعلام شده، ۱۷۰ نوع غذای محلی در رشت تهیه می‌شود. در رشت و البته بسیاری دیگر از نقاط گیلان، انواع خوراک‌ها با استفاده از انواع گیاهان تهیه می‌شوند. افزون بر این، برخلاف بسیاری از شهرهای ایران که منابع گوشتی در آن تنها به گوشت گاو، گوسفند و یکی دو حیوان اهلی دیگر محدود است، رشت از تنوع زیادی در این زمینه نیز برخوردار است و غذاهای گوناگونی با استفاده از گوشت انواع حیوانات محلی، پرندگان وحشی و نیز ماهی در این شهر تهیه می‌شود.
در بسیاری از مناطق ایران تنوع غذایی در فصل زمستان کاهش چشمگیری می‌یابد. این در حالی است که در گیلان، حدود ۶۰ غذای محلی ویژه زمستان وجود دارد. همچنین وجود تعداد زیادی رستوران و غذاخوری در این شهر، حکایت از توجه مردم این دیار به تنوع غذایی و مقوله خوراک دارد.
بسیاری از گردشگران داخلی و ایرانی یکی از جاذبه‌های سفر خود را چشیدن از همین تنوع غذایی می‌دانند البته در برخی از کشورهای دیگر تورهای گردشگری تنها با هدف غذا برگزار می‌شوند اما در ایران چنین تورهایی وجود ندارد و کمتر رستورانی را نیز می‌توان پیدا کرد که برای گردشگران خارجی یا داخلی مناسب باشد و تنوع غذاهای سنتی نیز در آنها به قدری باشد که گردشگران حق انتخاب داشته باشند و تنها به دو نوع کباب اکتفا نکنند.
با این وجود، در بسیاری از شهرهای کشور هر از گاهی جشنواره‌های غذایی برگزار می‌شود و در آن مردم غذاهای متنوع شهرها را درست و معرفی می‌کنند اما بیشترین هدف این جشنواره‌ها یا کمک‌های خیریه است، یا مسابقه آشپزی.
