آیین جشن باستانی سده در “چشام” خراسان رضوی برگزار شد 

اغلب ما سفر را خلاصه می‌کنیم به حرکتی بی‌وقفه از مبدأ تا مقصد. این که می‌گوییم «وقفه» منظور سرک کشیدن به گوشه و کنار جغرافیایِ همان مسیری است که ما را روانه مقصدمان می‌کند. مثلا روستاها، شهرها یا دشت‌ها و بلندی‌های مسیر که در شتاب «رسیدن» از قلم‌مان می‌افتد، اما سفر، وقتی سفر می شود که بیشتر ببینی، بیشتر بشناسی و بیشتر بدانی.
شمایی که فصل سفر به شهرستان سبزوار و بخش داورزن را دارید، دعوت می کنیم در مسیرتان سری بزنید به روستای زیبا و تاریخی «چشام» و از دیدن جاذبه‌های آن لذت ببرید.
کجا بریم؟
چشام، روستایی است ایستاده بر کرانه کویر سبزوار از توابع بخش داورزن و یکی از چهار روستای بزرگ این بخش دیرینه. پیشینه‏ فرهنگی و تاریخی آن باعث افتخار اهالیست.
در معرفی این روستا نوشته‌اند: « چِشُم معروف است و اهالی آن جا را چِشُمی یا چِشمی می گویند. در زبان محلی تیشون نیز به این روستا اطلاق می‌شود و به اتکای دو قنات به نام های «چشام »و «فاریاب» شکل گرفته است.»
آدرس اگر بخواهید، این روستا درمحدوده جغرافیایی دهستان مهر از بخش باشتین و در ۴۳ کیلومتری جنوب شرق شهر داورزن قرار گرفته است. از شرق با روستاهای بروغن و از شمال شرق با شهرآباد و از غرب با خسروآباد همسایه است. در شمال کال شور  و در حاشیه کویر واقع شده است.
در شمال روستا، باغ‌های دیدنی فراوانی به چشم می خورند که با دیواره های چینه ای تفکیک شده اند و اغلب در فصل تابستان، از سر درختی آن‌ها  انگور و انار، زرد آلو، آلبالو، گیلاس، سیب و… می توان چید. همجواری با کویر، تاثیرش را بر سیمای این روستا نیز باقی گذاشته و به همین تناسب،  خانه هایی با سقف های گنبدی و بادگیرها در آن ساخته شده است.
چی داره؟
چشام مانند اکثر روستاهای داورزن دارای آثار باستانی در خور توجهی است: مسجد جامع ، امام زاده (سید ناصر) ،خانه های باستانی مانند خانه حاج کاظم چشمی ،آب انبار ،یخچال ، قنات ،مقبره ، قلعه ، حمام خزانه ای و خرابه های فاریاب که امروزه تخریب شده است .
این روستا دارای دو برج است که اهالی آن‌ها را برج‌های بلند و کوتاه خطاب می کنند. اما از میان این آثار، مسجد جامع چشام قدمتی متفاوت و زیبایی خاص خود را دارد. گویا مسجد مربوط به سده ۸ هجری قمری است که از سال ۱۳۷۷ در فهرست آثار ملی ایران جای گرفته است.سیمای مسجد جامع چشام گویای فرم معماری صفویه است و شباهت زیادی به مسجد پایین قلعه مزینان دارد که از آثار دوره صفوی است. عناصر مشخص این بنا گویای شکل معماری سربداران است.
ماجرای چهل دزد و سرهایشان
اگر از قدیمی‌های روستا بخواهید، برای شما شعر «چهل دزد» را خواهند خواند. شعری که به نوعی یکی از وقایع تاریخی این منطقه را روایت می کند. گویا در زمان قاجار چهل دزد به روستا حمله می کنند و دست به غارتگری می زنند. آن ها توسط خان‌های روستاهای چشام و مقیسه به دام می افتند و سر از تنشان جدا می شود. عده‌ای می گویند این چهل سر بریده را به سبزوار و مشهد برده‌اند و شماری هم تعریف می کنند که این دزدها و سرهای شان در همین روستا مدفون است.
مراسم‌ دیدنی
اهالی این روستا فرهنگی غنی دارند. مراسم و برنامه‌های مناسبتی آن‌ها دیدنی است. در ایام محرم، مردم روستاهای اطراف بروغن و شهرآباد به صورت دسته های زنجیرزنی با علم و نخل وارد روستا می شوند و دسته های عزاداری روستا به استقبال آن ها می روند و با هم عزاداری می کنند. مراسم عروسی و مسابقات کشتی نیز در این روستا دیدنی ا‌ست.