حضور ۳۰ درصدی زنان در فهرست اصلاح‌طلبان
آرمان – ویدا ربانی: فاطمه راکعی، نماینده سابق مجلس و فعال سیاسی اصلاح‌طلب معتقد است زنان باید به انتخابات مجلس با توجه به فضای سیاسی کشور به عنوان یک چالش نگاه کرده، هزینه‌ها را بپذیرند و با قدرت در این عرصه حاضر شوند. به گفته راکعی جبهه اصلاحات نیز از حضور زنان استقبال و حمایت می‌کند و در گفت‌وگو‌هایی که با سران اصلاحات داشته‌اند بر سر حضور ۳۰ درصدی زنان در فهرست‌های انتخاباتی اجماع صورت گرفته است. راکعی معتقد است زنان توانمند باید شجاعت به خرج داده و حداقل به اندازه ۳۰ درصدی که در فهرست انتخاباتی در نظر گرفته شده، حضور پیدا کنند.در ادامه گفت‌وگوی آرمان را با او می‌خوانید:
برنامه و راهکارهای اصلاح‌طلبان برای حضور زنان در انتخابات مجلس و به ویژه فهرست‌های انتخاباتی را چگونه می‌بینید؟
اصلاح‌طلبان به این دلیل که در شعارهای خود نیز همیشه به مشارکت مردم برای ساختن سرنوشت خود تاکید داشته‌اند، از سال‌ها پیش حضور پررنگ زنان در تصمیم‌گیری‌ها، برنامه‌ریزی‌ها و مدیریت‌های کلان را از وظایف خود می‌دانسته‌اند. امروزه در جهان نیروی انسانی حرف اول را می‌زند و بالاتر از تکنیک، ابزار و صنعت محسوب می‌شود. این یکی از باورهای اصلاحات است که زنان و انسان‌های شایسته، متخصص و دانشمند، بدون تبعیض جنسیتی و فارغ از زن یا مرد بودن برای ساختن کشور باید در عرصه‌های مختلف حضور داشته و وظایفی را که در توان دارند، به عهده بگیرند. این در جریان اصلاحات یک اصل است اما به دلیل موانع و مشکلاتی که همواره وجود داشته است این خواست محقق نشده است.
در زمینه افزایش مشارکت زنان در فرصت انتخابات می‌توان چه اقداماتی انجام داد؟
در این برهه و در انتخابات پیشرو شعار جمعیت زنان نواندیش حضور ۵۰ درصدی زنان در مجلس بوده است. در این زمینه نیز از ماه‌ها پیش با بزرگان اصلاحات وارد گفت‌وگو شدیم و با ۳۰ درصد حضور زنان آن هم نه به عنوان سهمیه‌بندی موافقت شد. در برخی از کشورها حالتی از سهمیه‌بندی وجود دارد که زنان هر چند چندان هم توانمند و متخصص نباشند به مجلس راه پیدا می‌کنند. یعنی حتی اگر چندان با مردان از نظر تخصص و توانمندی هم قابل مقایسه نباشند به مجلس راه پیدا می‌کنند تا به این ترتیب آغازی برای حضور زنان در عرصه‌های سیاسی و مشارکت آنها باشد. ما در حال حاضر به دنبال این نوع سهمیه‌بندی نیستیم. ما در این سال‌ها بسیار انتظار چنین سهمیه‌بندی را کشیده‌ایم و رخ نداده است. اما در این دوره جمعیت زیادی از زنان توانمند، تحصیلکرده و متخصص وجود دارد که در مدیریت‌های مختلف قرار گرفته‌اند و توانمند‌های آنان سنجیده شده و تجربه کافی دارند به گونه‌ای که حتی می‌توانند ۵۰ درصد اعضای مجلس باشند. در نهایت اما با ۳۰ درصد حضور زنان در فهرست انتخاباتی اجماع صورت گرفت. امیدواریم در فهرست‌های اصلاح‌طلبان حتما این اتفاق رخ دهد و با جدیت نیز این مساله را پیگیری می‌کنیم. جمعیت زنان نواندیش، مجمع زنان اصلاح‌طلب و تشکل‌های اصلاح‌طلبی و فعالان سمن‌ها نیز این مساله را دنبال می‌کنند.
آیا زنان در این عرصه توانایی رقابت با مردان را به ویژه با توجه به تجربه بیشتر مردان در عرصه‌های سیاسی خواهند داشت؟
ماه‌های متمادی است که ما در این زمینه برای حضور موفق‌تر زنان در حال تلاش هستیم. با زنان توانمند، دانشگاهی و متخصص که در گذشته نیز در دولت اصلاحات حضور داشته‌اند، تجربه داشته و شناخته شده هستند گفت‌وگو می‌کنیم تا حتما به عرصه آمده و کاندیدا شوند. همین‌طور در شهرستان‌ها با چهره‌های اصلاح‌طلب شاخص و با احزابی که در شهرستان‌ها نمایندگی دارند مذاکراتی داشته‌ایم که اگر از سوی معاونت زنان شورای هماهنگی اصلاحات، جمعیت‌ها و احزاب زنان فهرست‌هایی ارائه شد و مورد توافق تمامی آنها بود، مورد حمایت اصلاح‌طلب‌ها قرار بگیرند. برای اینکه این اتفاق رخ دهد هم به لحاظ مادی و هم به لحاظ معنوی باید به زنان کمک شود. زنان از لحاظ اقتصادی به ویژه در شهرستان‌ها آن‌قدر قوی نیستند که بتوانند با مردانی رقابت کنند که در گذشته در این عرصه حضور داشته‌اند. زنان ما به ویژه زنانی که تاکنون به این عرصه ورود نکرده‌اند برای اینکه بتوانند در مجلس حضور پیدا کنند نیاز به مساعدت اصلاح‌طلبان آگاه و پیشرو دارند.
به نظر شما سهیمه‌بندی جنسیتی مثبت به نفع زنان مانند آنچه که در کشور افغانستان وجود دارد، می‌تواند وضعیت بهتری را برای حضور سیاسی زنان و کشور به دنبال داشته باشد؟
منظور ما سهمیه‌خواهی نیست. اگر در سال‌های ابتدائی این سهمیه در نظر گرفته می‌شد، بسیار خوب بود اما با وجود تلاش بسیار عملی نشد چون زنان آن زمان نیز با وجود اینکه در توانمندی زنان تردید وجود نداشت، چندان شناخته شده نبودند. حتی اگر ۳۰ سال پیش ۳۰ درصد از زنان به عنوان سهمیه وارد مجلس می‌شدند، نه تنها هیچ اتفاق بدی نمی‌افتاد که خیلی نیز بهتر از زمان حاضر بود. در حال حاضر نیز ما معتقد هستیم زنان باید ۵۰ درصد مجلس باشند و حق زنان شایسته است که بتوانند وارد مجلس شوند، حتی اگر بیشتر از ۵۰ درصد باشند. این اتفاق باید رخ دهد ولی تا آن زمان چون بسیاری از مردم به فهرست‌ها رای می‌دهند به این نتیجه رسیده‌ایم که زنان ۳۰درصد باشند.
برخی معتقدند زنان نیز به اندازه کافی خود را باور نداشته و اعتماد به نفس ندارند، پیشنهاد شما به زنان توانمند و تحصیلکرده برای حضور در انتخابات چیست؟
گاهی مطرح می‌شود که در سراسر کشور به اندازه ۳۰ درصد فهرست، زنان توانمند وجود دارند که حاضر باشند به عرصه نیز بیایند. واقعیت این است که در این زمینه چندان مطمئن نیستیم. در حال حاضر جبهه اصلاحات ۳۰ درصد را پذیرفته است. زنان باید حداقل به اندازه ۳۰ درصد فهرست حضور پیدا کنند. برخی اوقات مشکل اعتماد به نفس نیز وجود دارد چون در عرصه‌های سیاسی و اجتماعی کمتر کار کرده‌اند. گاه نیز مسائل پیچیده‌تری وجود دارد. برای مثال می‌بینند که به دلیل انتساب به یک جریان فکری، رقیبان رفتارهای بدی می‌کنند. گاه تهمت‌ها، توهین‌ها و افتراها برای زنان که در این زمینه‌ها حساسیت‌های بیشتری دارند، بسیار سخت است، به ویژه در شهرستان‌ها.
