وقتی دغدغه‌های محلی باعث طرح ملی استیضاح علیه وزیر راه می‌شود؛ ماجرای یک استیضاح انتخاباتی
گروه سیاسی، نیلوفر جمالی – دوباره همان حرف‌های قدیمی شروع شد. چرا در زمینه حمل و نقل ریلی برنامه وجود ندارد؟ چرا تعهدات حوزه روستایی انجام نشده است؟ چرا مشکلات مسکن مهر پیگیری نشده است؟ چرا حوزه مسکن سازماندهی نشده است؟ چرا …. ؟ چرا …. ؟ و ۲۰ چرای دیگر که پس از تعطیلات تابستانی نمایندگان مجلس نهم برای بار چهارم قصد کردند که از آخوندی وزیر راه و شهرسازی بپرسند. گویا موافقان استیضاح وزیر راه و شهرسازی قصد پایین آمدن از موضع خود را ندارند.پیش از این در سوم شهریور ماه ۹۴ به گفته منصور آرامی سخنگوی کمیسیون عمران مجلس توضیحات قابل توجه آخوندی به متقاضیان استیضاحش در کمیسیون عمران توانسته بود تا حدی اعضا را قانع کند. آخوندی با حضور در کمیسیون عمران توضیحاتی درباره راه‌های روستایی، دریایی، خط آهن و هوایی داده بود که مملو از آمار و اطلاعات قابل توجهی در هریک از بخش‌ها ارائه کرده بود تا متقاضیان چند روزی برای اعلام نظر قطعی خود وقت بخواهند که در نهایت با موافقت ۵۰ نفر طرح استیضاح این وزیر اعلام وصول شد.حال در شرایطی به استیضاح آخوندی رای مثبت داده شده است که وی وارث طرح‌های شکست خورده و بدهی‌های کلان دولت نهم و دهم بود. طرح‌هایی مانند: مسکن مهر که با کمبود اعتبار، تامین نشدن زیرساخت‌ها و بسیاری از تغییرات در اصل و بنیاد این طرح که بدون دقت و برنامه‌ریزی در دولت قبل انجام گرفته بود و بسیاری طرح‌های عمرانی که در سفرهای استانی رئیس دولت نهم و دهم – به صورت کارشناسی نشده و بدون در نظر گرفتن اعتبار لازم – تصویب شد و سپس بدون هیچ اقدام عملی و یا نیمه کاره در همان مراحل اولیه خود باقی ماندند، در حال حاضر گریبان آخوندی را در دولت یازدهم گرفته است. با این حال همین موارد تبدیل به بهانه‌ای برای تاختن به عملکرد وزیر راه و شهرسازی دولت یازدهم شده است.
تقاضای عزل آخوندی توسط موافقان استیضاحش
موافقان استیضاح این وزیر به عملکرد نامناسب وی در حوزه‌های حمل و نقل هوایی، ریلی و ترابری اشاره می‌کنند در حالی که بسیاری از اتفاقات در این زمینه حاصل تحریم‌ها در این زمینه بوده است.
در این خصوص علیرضا طباطبایی نماینده مردم نائین در مجلس شورای اسلامی با نامناسب خواندن عملکرد وزیر راه، گفت: پیش از این در نطق میان دستور خود در مورد عملکرد منفی وزیر راه در حوزه حمل و نقل هوایی مطالبی را عنوان کردم. متاسفانه این عدم کفایت به حوزه‌های دیگر وزارتخانه نیز گسترش پیدا کرده است. مهمترین مسائل بی‌برنامه بودن در حوزه ریلی، ترابری و مسکن اجتماعی است که اقشار ضعیف را در برمی‌گیرد. طباطبایی ادامه داد: این مطالب در استیضاحی که همکاران نماینده نوشته‌اند مطرح شده است. در حال حاضر عدد استیضاح کنندگان به ۵۰نفر رسیده است. استدعای من از نمایندگان این است که این وزیر که کفایت ندارد به زودی استیضاح و عزل شود. وی توضیح داد: ۲۰ نفر از نمایندگان استان اصفهان نامه‌ای را به آقای وزیر نوشتند مبنی بر اینکه مدیر راه و شهرسازی استان فردی است که با پاکدستی خدمت کرده اما دیروز در حرکتی مخفیانه ایشان را عزل کردند. کجای دنیا این‌طور با نمایندگان مجلس برخورد می‌شود؟ نماینده مردم نائین از عملکرد استاندار اصفهان نیز انتقاد کرد و افزود: نقش نمایندگان استان اصفهان در اداره امور اصفهان و برنامه‌ریزی بهتر در امور استان نقشی است که اصلاً دیده نمی‌شود. در کدام جلسه برای برنامه‌ریزی و مشورت از نمایندگان استان دعوت شده؟ چرا شورای اداری استان تشکیل نمی‌شود که نمایندگان مسائل خود را در استان مطرح کنند. او ادامه داد: نمایندگان یکی از بزرگترین استان‌های کشور هیچ نقشی در اداره استان اصفهان ندارند. ما در امور اجرایی دخالت نمی‌کنیم. ما ناظر هستیم و باید به حرف ما گوش داده شود. این نماینده مجلس با اشاره به اینکه امسال سال آخر مجلس است، گفت: این بی‌محلی‌ها در حال افزایش پیدا کردن است. باید با وزرا برخورد جدی کنیم. این مخالف فرمایش مقام معظم رهبری نیست. هر وزیری که بخواهد به اراده ملت احترام نگذارد کفایت اداره امور کشور را ندارد. مگر ما نمایندگان برای خودمان چیزی می‌خواهیم. آیا غیر از این است هر چیزی که می‌خواهیم برای اداره بهتر امور است؟
عملکرد مثبت وزیر با توجه به چاله‌های کنده شده توسط دولت نهم و دهم
این استیضاح در حالی تا ۱۳ مهر باید انجام گیرد که بسیاری از اعضای مجلس این طرح را شکست خورده می‌دانند و در مقابل نمایندگانی که معتقد به استیضاح آخوندی هستند، کسانی هم پیدا می‌شوند که دیدی مثبت نسبت به عملکرد این وزیر داشته و از او حمایت می‌کنند. سید حسن علوی نایب رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی درباره عملکرد آخوندی در وزارت راه، مسکن و شهرسازی گفت: به اعتقاد من نباید مسائل یک وزارتخانه را به‌صورت موردی نگاه کرد زیرا در همه وزارتخانه‌ها مشکلاتی وجود دارد. این معدل عملکرد افراد است که باید توجه بیشتری به آن شود و در مورد آخوندی باید گفت که این معدل مثبت است. وی افزود: او از لحاظ تئوری باسواد و در حوزه عمل، فعال است. علاوه بر این تعامل خوبی هم با مجلس دارد و این‌یکی از نکات مثبت او است. علوی در خصوص انتقاداتی که به کند بودن پیشرفت طرح مسکن مهر می‌شود، گفت: باید واقع‌بین باشیم. این طرح یک جنازه‌ای بود که روی دست وزیر مانده بود اما باوجود همه تنگناهای اقتصادی توانست آن را تا حدودی پیش برد. این طرح مربوط به قشر آسیب‌پذیر جامعه است که خودشان پولی برای پرداخت ندارند، بانک‌ها نیز همکاری نکردند. بنده شاهد بودم که وزیر مکاتباتی با بانک مرکزی و ریاست جمهوری در این خصوص انجام داد اما موفق به دریافت اعتبارات لازم نشد. عضو کمیسیون عمران مجلس ادامه داد: این نباید سبب شود که توانمندی‌ها و عملکرد مثبتش را نادیده بگیریم. نمی‌توان از مشکل فرسودگی هواپیماها انتقاد کرد اما به تحریم و تنگناهای اقتصادی کشور بی‌توجه بود. وزیر در حوزه راه‌سازی – آزادراه‌ها و بزرگ‌راه‌ها – موفق بوده است. حتی در بخش مسکن مهر نیز توانسته که پروژه را در برخی از مناطق سروسامان دهد. وی افزود: وزارت راه، مسکن و شهرسازی بسیار گسترده است و در حقیقت مشکلات دو وزارتخانه را به یک نفر تحمیل کرده‌اند. بدهکاری‌های گسترده به پیمانکاران که از قبل مانده خود یکی از مشکلات قابل‌توجه این وزارتخانه است و شاهد بودیم که در این بخش کارهایی انجام‌شده است. وی با تاکید بر اینکه استیضاح وزیر در شرایط کنونی کشور به صلاح نیست، گفت: اگر یک وزیر دیگر هم به‌جای آخوندی باشد با مشکلات کنونی نمی‌تواند کار چندانی کند لذا بهتر است که شرایط و مشکلات کار اجرایی را درک کرده و در تعامل با وزارتخانه به وزیر مجال دهیم که ایرادات را رفع کند. همچنین مجید جلیل سرقلعه عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی در ارزیابی عملکرد وزیر مسکن گفت: او فردی کارکشته است که به‌خصوص در حوزه مسکن خیلی تلاش کرده است اما شرایط اقتصادی کشور به او اجازه نداده است که موفقیت‌های چشمگیری داشته باشد. وی تدوین و پیگیری طرح جامع مسکن را نمونه تلاش‌های قابل‌توجه آخوندی در حوزه مسکن دانست و گفت: بااین‌حال مردم به مجلس فشار می‌آورند و مجلس نیز این فشار را به وزیر منتقل می‌کند.
خواسته های شخصی با انگیزه انتخاباتی جهت استیضاح وزیر راه
مجلس پیش از تعطیلی تابستانی، با طرح سوال و استیضاح به استقبال تعطیلات رفت و حال در بازگشت از این تعطیلی، با سوال و استیضاح به میدان باز گشته است. به طور کلی مجلس نهم در پرسیدن سوال و طرح استیضاح از دولت یازدهم رکورد جالب توجهی از خود بر جای گذاشته و حال در ماه‌های پایانی این مجلس، روند برخورد با دولت تشدید شده است. هر چند تذکر، سوال و استیضاح حق نظارتی نمایندگان مجلس است، اما به نظر می‌رسد این هجمه سنگین صرفا از دید نظارتی مطرح نیست و دلایل دیگری از جمله مسائل جناحی، نگرش سیاسی و اهداف انتخاباتی نیز پشت قضیه وجود دارد. مهرداد بائوج لاهوتی، عضو کمیسیون عمران مجلس در همین زمینه اظهار کرد: اغلب خواسته‌های نمایندگان خواستار استیضاح برآمده از توقعات شخصی است بنابراین می‌توان گفت این استیضاح به نوعی استیضاح با انگیزه انتخاباتی است. وی اضافه کرد: از آنجایی که بعد از اعلام وصول استیضاح، نمایندگان نمی‌توانند امضای خود را پس بگیرند؛ از این رو استیضاح با ۱۳ امضا اعلام شد. این نماینده مجلس با بیان این نکته که این استیضاح و امضاها منطقی و در راستای منافع کشور و ملت به نظر نمی‌رسد گفت: درواقع استیضاح‌کنندگان توقعات محلی داشتند و از آنجایی که این توقعات تامین نشده در تلاش هستند آنها را به یک نگاه ملی گره بزنند. عضو کمیسیون عمران مجلس افزود: تا آنجایی که خودم در جریان استیضاح بودم پاسخ‌هایی که آقای آخوندی در جلسات با نمایندگان ارائه کردند، بسیار منطقی و مودبانه بود. وی همچنین اظهار کرد: امروز کشور با مشکلات پولی رو به رو است، وقتی من به عنوان نماینده به یک وزیر اعتراض می‌کنم که چرا عملکرد شما در این بخش اینگونه بوده است یا چرا اقدامات مورد انتظار صورت نگرفته، ابتدا باید منابع مالی برای تامین هزینه‌ها را مشخص کنم و سپس توقع حرکت در آن مسیر را داشته باشم. لاهوتی با تاکید بر این نکته که تصویب بودجه به عهده نمایندگان است، اضافه کرد: من به نوبه خودم به آقای آخوندی دست مریزاد می‌گویم چرا که توانستند در این مدت کوتاه با وجود انواع مشکلات مالی، حوزه و وزارتخانه خود را به خوبی اداره کنند. نماینده لنگرود با تاکید بر اینکه عامل اصلی شکل‌گیری این استیضاح توقعات محلی بوده است ادامه داد: مجلس مجلس آگاهی است و همانطور که در استیضاح وزیر آموزش و پرورش دقت کرد و اجازه نداد یک سری توقعات محلی آسیبی به این وزارتخانه برساند مطمئن هستم همین اتفاق در مورد آقای آخوندی نیز رخ خواهد داد؛ چرا که ایشان از کفایت و درایت لازم برخوردار است به ویژه آن که در استفاده از ظرفیت بخش خصوصی بسیار خوب عمل می‌کند. بائوج لاهوتی همچنین بیان کرد: مدیریت‌ها را باید در زمان خود سنجید؛ در سال‌های اول دولت احمدی‌نژاد یک سری شرایط وجود داشت و امروز شرایط دیگری بر کشور حاکم است، وقتی نفت از ۱۰۰ دلار به ۴۰ دلار کاهش پیدا می‌کند مشخص است که به تخصیص‌های وزارت راه آسیب وارد می‌شود. در این شرایط چه کاری از آقای آخوندی بر می‌آید؟! وی در رابطه با مطالبه نمایندگان بیان کرد به جرات می‌توان گفت اغلب خواسته‌های نمایندگان خواستار استیضاح برآمده از توقعات شخصی است برای مثال چرا فلان مدیر عوض نشده است یا چرا فلان جاده اسفالت نشده و … بنابراین می‌توان گفت این استیضاح به نوعی استیضاح با انگیزه انتخاباتی است. 
