در ادامه جنجالهای خانه موسیقی و پذیرش استعفای علیزاده توسط شجریان: آداب نقد را به جا آورید
توسط کاظم خطیبی · منتشر شده · بروزرسانی شده
وقایع اتفاقیه: داستانهای خانه موسیقی، انگار این روزها تمامی ندارد و ماجرا هر روز ابعاد تازهتری به خود میگیرد. درحالیکه چندی قبل «حسین علیزاده»، اعلام کرد؛ در خانهی موسیقی دیگر هیچ سمتی ندارد و از این خانه استعفا داده است، «محمدرضا شجریان» میگوید که استعفای او را پذیرفته است.
«من دو سال است که نه به خانه موسیقی رفتهام و نه خودم را عضو شورایعالی خانه موسیقی میدانم. حتی خودم داوطلب حضور در شورایعالی خانه موسیقی نبودم و با من تماس گرفتند و گفتند شما برای این بخش انتخاب شدهاید. ما باید شهامت این را داشته باشیم که در موضع نقد خودمان به خانه موسیقی بایستیم و البته بتوانیم با همدیگر دیالوگ داشته باشیم. برای من جای سؤال است، خانه موسیقی که یک واحد صنفی است چرا باید در تمام شوراهای ممیزی باشد؟ یا اینکه مدیرعامل خانه موسیقی چرا باید مدیر جشنواره موسیقی فجر شود؟ من معتقدم اگر اعضای خانه موسیقی از عملکرد این صنف راضی باشند و همان حق عضویت کوچکشان را بپردازند، برای سر پا نگهداشتن خانه موسیقی همان پول کافی است.»
او البته در مواجهه با پاسخ یکی از خبرنگاران حاضر در نشست که به رایزنی علیزاده برای دیدار با وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، برای اعتراض به رفتار شائبهبرانگیز خانه موسیقی اشاره کرد، گفت: «به نظر من این وضعیت باید در خود صنف درست شود. اصلا به فرض اینکه ما رفتیم پیش آقای وزیر؛ آیا غیر از این است که ایشان یا دستور میدهند یا ما را نصیحت میکنند؟ اصلا آیا در شأن ما هست، کسی ما را نصیحت کند و در نهایت بگوید بروید مشکلاتتان را در خانه خودتان حل کنید.»
بعد از همان جلسه بود که شورای عالی خانه موسیقی ایران بعد از ماهها به ریاست محمدرضا شجریان، تشکیل شد و درباره اظهارات استاد حسین علیزاده در خانه موسیقی بحث شد. درنهایت هیچگونه اظهارنظر یا نامه مکتوبی درباره استعفا از ایشان دریافت نشده است و علاقهمندی خود را برای حضور و استفاده از نظرات این استاد برجسته در جلسات شورایعالی اعلام کردند. مصطفیکمالپورتراب، محمدرضا شجریان، فرهاد فخرالدینی، داوود گنجهای و هوشنگ کامکار که اعضای شورایعالی خانه موسیقی هستند، در این جلسه حضور داشتند.
درست یک روز پس از خبریشدن جلسه شورایعالی خانه موسیقی، حسین علیزاده دست به قلم شد و استعفایش از سمت دبیری شورایعالی خانه موسیقی را مطبوعاتی کرد. در متن نامه استعفای حسین علیزاده، خطاب به شوراىعالى موسیقى آمده است: «بنابر تجربهای که در سه سال گذشته در شورایعالی خانه موسیقی داشتهام، روحیات و اصول فکری خود را در راستای آن ندیدهام ازاینرو بدون آنکه کتبا استعفایی تقدیم کنم، بدون جنجال از آن کنارهگیری کردهام. با کمی دقت به بیانه رسمی شورایعالی خانه موسیقی، به روشنی میتوان دریافت که اعضای شورا در جریان تمام امور خانه نیستند. نمونه آن اطلاعنداشتن مسئولان خانه موسیقی از غیبت اینجانب است که پس از گذشت حدود ۱۸ماه همانطورکه در بیانیه درجشده، (خرداد۹۳ آخرین جلسه شورا)، آن را در وبسایت رسمی خانه اعلام کردهاند. اینجانب با ارادت و علاقهای که به اعضای شورایعالی خانه موسیقی دارم، اشارات مختصری را به شرایط مربوطه بیان میکنم.» دراینمیان اما «محمدرضا شجریان» – استاد خسروی ایران- میگوید: «ما به خانه موسیقی مانند خانه خودمان نگاه میکنیم، همه افراد جامعه موسیقی دوست و همکار یکدیگر هستند و اگر هم مشکلی وجود دارد، پیش از آنکه آنها را رسانهای کنیم، باید آن را میان خودمان حل کنیم. وقتی میخواهید مسئلهای را نقد کنید، باید آداب نقد را به جا بیاورید.»
اینها را «محمدرضا شجریان» – رئیس شورایعالی خانه موسیقی ایران- درباره برخی ابهامات و نقدهای واردشده به این خانه میگوید. استاد آواز ایرانی، همچنین درباره استعفای حسین علیزاده (هنرمند پیشکسوت)، که به تازگی به صورت مکتوب از سمت دبیر و سخنگویی شورایعالی خانه موسیقی استعفا داده است، نیز میگوید: «شورایعالی از این اتفاق متأسف و متأثر است و اینکه چرا ایشان درحالیکه نخستین مدیرعامل این خانه بوده و در این سالها نیز به عنوان سخنگو و دبیر شورایعالی فعالیت میکردند، به اینجا رسیده که از خانه موسیقی استعفا بدهند، تأسفبرانگیز است. ضمن آنکه جلسات شورایعالی را باید خود دبیر برگزار میکرد. بههرحال ایشان این تصمیم را گرفتهاند و ما نیز به آن احترام میگذاریم اما چرا این مسئله تا این زمان مسکوت گذاشته شده است؟ اگر خانه موسیقی اشتباهی انجام میداد، من قبل از هر کس دیگری اینجا را ترک میکردم. من درباره مسائل مختلف خانه، همواره از مدیرعامل و رئیس هیئتمدیره سؤال میکنم.»
محمدرضا شجریان، همچنین درباره شبهه غیرقانونی بودن فعالیت هیئتمدیره و شورایعالی، گفت: «در این مدت ایراداتی به خانه موسیقی وارد شده است و میگویند شورایعالی و هیئتمدیره غیرقانونی است که این مسئله بههیچعنوان صحت ندارد. همه چیز قانونی است و حقوقدانان نیز به این مسئله صحه میگذارند که فعالیت هیئتمدیره و شورایعالی تا اسفند سال ۹۴ قانونی است و در این تاریخ باید دوباره انتخابات برگزار و شورایعالی و هیئتمدیره جدید انتخاب شوند. من بیش از هر کس دیگری دراینزمینه تحقیق کردهام. به نظر میرسد گاهی در طرح این مسائل برخی غرضورزیهای شخصی وجود دارد که باعث تأسف است.»
استاد آواز ایران همچنین در پاسخ به این سؤال که چرا اعضای هیئتمدیره و شورایعالی، ماهها پس از مطرحشدن این انتقادات، هماکنون پاسخ منتقدان را میدهند نیز گفت: «از همان ابتدا به این انتقادات پاسخ داده شده است، البته بسیاری از آنها شنیده نشده است. ضمن آنکه شما وقتی میخواهید مسئلهای را نقد کنید، باید آداب نقد را به جا بیاورید. اگر عضو خانه موسیقی هستید و خودتان را جزء خانواده موسیقی میدانید، چرا نقدهایتان را رسانهای میکنید؟ کسی که انتقاداتش را بدون آنکه ابتدا در خود خانه مطرح کند، رسانهای میکند، مصلح نیست. در میان این انتقادها به نظر میرسد، برخی میخواهند با مطرحکردن نامشان در رسانهها خودشان را بزرگ کنند که اتفاقا این مسئله کاملا به ضررشان است. برخیها یکجانبه قضاوت میکنند و بعد هم آن را رسانهای میکنند. درحالیکه حتی حاضر نیستند به دعوت خانه موسیقی برای حضور در جلسه نقد پاسخ دهند. اگر مشکلی دارید بیایید و همینجا پاسخ خود را بگیرید.»
او همچنین درباره برخی سوءتفاهمات درباره مسائل مالی خانه موسیقی نیز میگوید: «هیچکدام از اعضایی که هماکنون در این نهاد مشغول فعالیت هستنند، به خاطر بودجه نیامدهاند و بیان این مطالب میتواند از طرف خانه مورد پیگرد قانونی قرار گیرد. تمام این موارد جواب دارد و اگر خانه موسیقی از طریق قانونی پیگیر باشد، به راحتی میتواند این کار را انجام دهد. ما حرمت هنرمندان را نگاه میداریم؛ اما به شرط آنکه آبروی خودمان در خطر قرار نگیرد. تمام بودجه و کمکهای مالیای که به این خانه شده است، کاملا شفاف است. خانه موسیقی چه پولی و آن را از کجا دریافت کرده است؟ اصلا چرا باید این حرفها زده شود؟ عملکرد ما کاملا شفاف است. برخی سخنانی بیپایه و اساس مطرح میکنند، بدون آنکه مدرکی برای آن داشته باشند و بدتر آنکه آنها را رسانهای میکنند که این مسئله بههیچعنوان کار صحیحی نیست. خانه موسیقی برای این درست شده است که مشکلات را مرتفع و از موسیقی حمایت کند.»
«شجریان»، همچنین میگوید: «اعضای این خانه و خود من به شخصه، چندین سال است که عضو خانه موسیقی بودهایم و هیچ پولی از کسی نگرفتهایم. این خانه هیچ منفعت مالی برای ما نداشته است. من خودم فقط براساس علایق شخصیام در جلسات شرکت کردهام و در تمامی موارد نظراتم را مطرح کردهام که تمامی صورت جلسات آن هم موجود است. ما هیچکدام در اینجا نفع شخصی نداریم، وقتی من شش سال است ممنوعالکار هستم و چهار سال از آن را رئیس شورایعالی بودهام، مشخص است که نفعی ندارم. حتی در هیچکدام از جلسات خانه موسیقی این مسئله را مطرح نکردهام. البته آقای نوربخش چندی قبل به رئیسجمهوری گفتند و آقای علیزاده نیز هفته گذشته این مسئله را مطرح کردند. بنابراین اگر من و اساتید موسیقی در اینجا وقت میگذاریم برای مصلحت و اعتبار موسیقی است.»
رئیس شورایعالی خانه موسیقی، همچنین درباره این انتقاد که اعضای هیئتمدیره و شورایعالی خانه موسیقی در تمامی این سالها ثابت بودهاند، نیز گفت: «هیچکس ثابت نیست، اگر کسی نامش در دو دوره شنیده میشود، به خاطر جایگاه آن هنرمند بین کسانی است که رأی میدهند. ضمن اینکه باید از این مسئله خوشحال بود، چون تجربه او به حل مشکلات کمک میکند. من تأکید میکنم کسی ثابت نیست و اعضای شورای عالی، مدیرعامل و اعضای هیئتمدیره همگی انتخابی هستند. ضمن آنکه اساتیدی که در شورای عالی و هیئتمدیره حضور دارند، اعتبار خانه موسیقی هستند. در و دیوارهای خانه موسیقی اعتباری ندارد، این آدمها هستند که به آن اعتبار میدهند»