استاد شجریان به ایران بازگشت
آرمان-کورش پارسایی: نام او و صدای او با موسیقی، فرهنگ، تمدن و تاریخ ایران گرهخورده است. «محمدرضا شجریان» تنها یک نام نیست. شجریان تنها یک خواننده نیست. او فقط آواز نمیخواند! او اصالت فرهنگ و تمدن ایرانزمین را به رخ جهانیان میکشد. «شجریان» امروز هویت موسیقی ایرانی است. هویتی که سالهاست کتمان میشود. اما چه کسی میتواند «محمدرضا شجریان»، هنر او و جایگاه والای او در فرهنگ ایرانی را کتمان کند؟ آنان که میکوشند با کوتهنظری، نام و هنر شجریان را کتمان کنند، بیخبرند که نام شجریان بر قلبهای ایرانیان حکشده است. حتی اگر ربنای شجریان جایی در صداوسیما نداشته باشد. روزه ایرانیان با ربنای خسرو آواز ایران افطار میشود. چه تفاوتی میکند اگر مدیرانی رخصت پخش آواز ملکوتی شجریان را از رسانه ملی ندهند. آواز شجریان، روح ملکوتی هنر والای انسانی است که در کالبد هنرمند شریف ایرانی تجلییافته است.
میهمان ۱۵ ساله!
نوروز ۱۳۹۵ بود که استاد محمدرضا شجریان، همچون ایام ماضی و بهرسم کهن ایرانی، نوروز باستانی را به هموطنانش تبریک گفت؛ اما آنچه در ویدئوی تصویری تبریک نوروزی استاد شجریان، چنگ در دل میلیونها ایرانی انداخت، ظاهر غریب استاد بود و کلامی که بر زبان جاری ساخت. استاد شجریان برخلاف عادت مألوف، گیسوان خود را بهغایت کوتاه کرده بود که شاید در اولین نگاه، این تصور را به ذهن بیننده متبادر میکرد که نکند استاد…! نکند استاد اسیر کابوس سرطان شده باشد! اما از بد حادثه این خبر صحت داشت. استاد شجریان، در همان پیام نوروزی خطاب به ملت ایران، در باب بیماری خود گفت: «من هم با یک میهمان ۱۵ سالهای سالهاست که آشنا هستم و دوست شدیم با همدیگر و الآن هم من به خاطر همان اینجا ایستادهام و طبق دستور ایشان موهای سرم را هم کوتاه کردم و بچه حرفگوشکنی شدم و چند وقت دیگر هم در اینجا هستم، چون آرامش خوبی دارم و خیلی راحتم اینجا، برای این که با این میهمان بتوانیم به تفاهم برسیم انشاا… به تفاهم که رسیدیم، راه میافتم میآیم به سراغ شما هممیهنان عزیزم و کارهای هنریام را دنبال خواهم کرد.» از همان زمان تا هفتههای بعد از انتشار پیام نوروزی، گمانهزنیهای بسیاری در باب بیماری استاد شجریان در رسانهها انجام شد؛ اما آنچه بر همگان بارز شد آن بود که استاد شجریان به سرطان مبتلا شده و برای طی مراحل درمان در آمریکا به سر میبرد. در این مدت، نزدیکان استاد شجریان، هر یک به سهم خویش، کوشیدند تا از نگرانی جامعه هنری و ملت هنردوست ایران بکاهند. کتایون خوانساری، همسر استاد شجریان، مژگان، همایون و رایان شجریان، فرزندان استاد شجریان، با انتشار عکسهای مختلف از استاد، مردم را در جریان روند درمان استاد شجریان قرار میدادند. این روند، قریب به شش ماه به طول کشید تا این که استاد شجریان، شامگاه ۲۶ شهریور به وعده خود عمل کرد و به سراغ هممیهنان خود آمد!
بازگشت استاد به وطن
همایون شجریان، فرزند استاد محمدرضا شجریان، صبح جمعه با انتشار عکس مشترکی از خود و پدر بزرگوارش در حساب اینستاگرام، مرغ خوشخبری برای ایرانیان شد. همایون در ذیل عکس، خبر از بازگشت خسرو آواز ایران، بعد از ماهها دوری و درمان به میهن داد. همایون نوشت: «دوستان گرامى سلام. بامداد امروز، پدر به ایران بازگشتند. خدا رو شکر حال ایشان خیلى بهتر از ماههای گذشته است. بر همین اساس پزشکان اجازه پرواز دادند و توانستند براى ادامه این دوره به خانه باز گردند تا مراحل بعدى درمانشان فرا برسد. ممنون از لطف و محبت بیپایان شما عزیزان که در این روزگار قوت قلب بودهاید و هستید. ممنون از همه دوستانى که لحظه به لحظه پیگیرى کردند و زحمات را به جان خریدند. سپاسگزار از مسئولان محترمى که تا رسیدن پدر به ایران براى رفع مشکلات سفر، از هیچ کمکى دریغ نکردند و آسایش ایشان را فراهم کردند.»
چشمها به رئیسجمهور!
بازگشت استاد محمدرضا شجریان به ایران، میتواند اسباب امیدواری بسیاری از ایرانیان باشد. ایرانیان در تمام طول این چند ماه، دست به دعا بردند تا «تنش به ناز طبیبان نیازمند مباد»! گرچه ایران و ایرانی، یکپارچه دل در گرو هنر و فرهنگ دارد اما کاش مسئولانی که امروز سخن از پاسداشت هنر و هنرمند میزنند، زمینه را برای کاستن محدودیتها برای استاد شجریان فراهم کنند. زیبنده نیست هنرمند بزرگی چون استاد شجریان که جهانیان به عظمت هنر او اقرار میکنند و او را از مهمترین هنرمندان موسیقی جهان میدانند، در میهن خود فرصت فعالیت هنری و اجازه برگزاری کنسرت نداشته باشد! شاید در این میان، چشم بسیاری به حسن روحانی، ریاست جمهوری دوختهشده باشد که در دوران تبلیغات انتخاباتی خود از استاد شجریان به عنوان هنرمند محبوب خود یادکرده بود و گفته بود که به آواز او گوش میدهد! چراکه «شجریان» نام بلندی است که به همه ایرانیان تعلق دارد.