خطیب جمعه تهران: استعفای مدیرعامل راه‌آهن جای تعجب دارد! «وزیر برو»برنامه‌انتخاباتی‌رقبای روحانی
آرمان – مطهره شغیعی: فرهنگ عذرخواهی در ایران آن‌چنان به رسمیت شناخته نشده است؛ به‌ویژه برخی مسئولان که عذرخواهی برای آنها واژه غریبی است. عذرخواهی مختص ایران نیست و در تمامی کشورها مسئولان در قبال کوتاهی در انجام وظیفه از سوی خود یا زیر دستانشان در اولین اقدام از جامعه عذرخواهی می‌کنند، اما در ایران به دلیل مرسوم نبودن عذرخواهی چنین نیست؛ یعنی اگر مسئولی برای رخ دادن اتقاق یا اشتباهی که به حوزه مدیریتی وی مربوط است عذرخواهی کند برخی به تحلیل‌های نارسا از این حرکت می‌پردازند. به عنوان مثال تصور می‌کنند منفعتی در پشت پرده عذرخواهی است و یا اینکه مدیر و مسئولی را که عذرخواهی کرده متهم به تلاش برای بقا در قدرت می‌کنند، اما آنانی که از آگاهی بالایی برخوردار هستند، به خوبی واقفند که این عذرخواهی سبب افزایش اعتماد مردم به مسئولان خواهد شد. فرهنگ عذرخواهی و عارنبودن آن در دولت یازدهم پررنگ شد، چنان‌که در زمستان سال ۹۲ و زمان کوتاهی پس از آغاز دولت یازدهم بود که دکتر حسن روحانی در قامت رئیس‌جمهور از مردم به سبب توزیع نامناسب سبد کالا عذرخواهی کرد و از آن پس بود که این فرهنگ در جامعه تقویت شد و حتی کار را به جایی رساند که سعید‌مرتضوی متهم پرونده کهریزک عذرخواهی کرد. در اتفاق اخیر برخورد دو قطار هم وزیر راه از اظهارات خود پس از این ماجرا که سبب ناراحتی خانواده قربانیان شده بود، عذرخواهی کرد.
عذرخواهی یا استعفا؟
برخی اوقات فرهنگ عذرخواهی از سوی برخی به حربه سیاسی برای تضعیف رقیب تبدیل می‌شود و کار را به جایی می‌رسانند که برای رسیدن به مقاصد خود مسئول را به سمت استعفا هدایت می‌کنند که باز هم در موضوع برخورد دو قطار خبرگزاری‌های اصولگرا از هیچ تلاشی برای استعفای آخوندی یعنی وزیر راه فروگذاری نکردند و زمانی که وزیر از خانواده قربانیان به دلیل برداشت‌های چندگانه از اظهاراتش عذرخواهی کرد، بر طبل لزوم برکناری یا استیضاح او زدند. به عنوان نمونه مهر نوشت:«وزیر راه و شهرسازی ۴ روز پس از حادثه قطار در سمنان در حالی که افکار عمومی انتظار عذرخواهی و استعفای او را داشتند، صرفا برای شفاف سازی اظهاراتش اطلاعیه‌ای منتشر کرد.» این خبرگزاری منظور خود از افکار عمومی را مشخص نکرد و به شکل غیرحرفه‌ای دیدگاه همفکران خود را به نام دیدگاه ۸۰ میلیون ایرانی منتشر کرد. نماینده ارومیه هم که در میان حامیان دولت جایی ندارد، در روز عذرخواهی آخوندی با اشاره به تماس تلفنی وزیر راه و عذرخواهی وی بابت اظهاراتش درباره برخورد دو قطار گفت: «این عذرخواهی به موضوع استیضاح ربطی ندارد و استیضاح به قوت خود باقی است.» ناصر موسوی لارگانی دیگر نماینده مخالف دولت گفت:«وزیر راه باید هرچه زودتر قصور خود در به وجود آمدن حادثه ریلی را بپذیرد و استعفا دهد، ولی می‌بینیم که حاضر به انجام چنین کاری نیست و به‌جای دلجویی از مردم نمک به زخم آنها می‌پاشد و می‌گوید که نگران نباشید؛ تمامی افراد بیمه هستند.» میزان فشارها به حدی بود که در نهایت مدیرکل راه‌آهن کشور استعفا داد؛ استعفایی که موجبات رضایت مخالفان دولت و انتقادات اعتدالیون را برانگیخت.
انتقاد خطیب جمعه تهران از یک استعفا
خطیب جمعه تهران روز گذشته گفت:«استعفای مدیرعامل راه‌آهن جای تعجب دارد، اگر وی مقصر است باید محاکمه و عزل شود و اگر مقصر نیست چرا به تقلید از بیگانگان در هنگام حادثه استعفا می‌دهد؟» آیت‌ا… موحدی کرمانی با بیان اینکه مسئولان باید دغدغه مسائلی همچون حادثه تصادف دو قطار را در راس اولویت‌های خود قرار دهند، اظهار کرد:«آنها باید همه تلاش خود را در کاهش مسائل و مشکلات داغداران این حادثه به کار ببرند و مسببان و مقصران آن نیز باید محاکمه شوند.» همچنین مسعود پزشکیان نایب رئیس اول مجلس هم معتقد است با حذف کردن افراد مشکلات حل نمی‌شود. مسعود پزشکیان درباره تلاش نمایندگان استان برای استیضاح وزیر راه و شهرسازی اظهار کرد: ابتدا باید معنای استیضاح را تعریف کرده و سپس درباره استیضاح کردن وزیر راه تصمیم بگیریم، زیرا تصمیم‌گیری قبل از بررسی موضوع و استخراج اطلاعات عاقلانه نیست. ضروری است ابتدا موضوع را بررسی کرده و با توجه به اطلاعات کسب شده، اگر نیاز باشد وزیر را به چالش بکشانیم. استیضاح می‌کنیم، اما اگر در روند کار مشکلی نباشد، استیضاح وزیر منطقی نیست. پزشکیان در پاسخ به این سوال که آیا با استیضاح وزیر راه و شهرسازی موافقید، گفت: تا زمانی که به‌طور کامل به اطلاعات دست نیابیم، نمی‌توانیم در این خصوص تصمیم بگیریم. وی درباره اینکه گفته می‌شود تاکنون ۷۰ امضا برای استیضاح وزیر جمع شده است، تصریح کرد:«با حذف کردن افراد مشکلات حل نمی‌شود، بلکه باید در زمینه‌هایی که عقب ماندیم، تلاش کنیم. حذف نفرات بدون حل مشکلات و رفع عقب ماندگی‌ها چه سودی دارد؟ با زیرساخت‌های کنونی هرکس هم که بیاید، این مشکلات رخ می‌دهد.» برخی همانند محمد دامادی نماینده ساری در مجلس استعفا را مطرح نمی‌کند، بلکه می‌گوید وزیر به مجلس بیاید تا درباره آنچه درباره سیستم ریلی وعده داده شده بود، توضیح دهد، چرا که اگر آن‌گونه که مطرح شده بود، عمل می‌شد امکان داشت حادثه برخورد دو قطار پیش نمی‌آمد. در نهایت به نظر می‌رسد اصرار بر استعفای وزیر راه به تدریج رنگ و بوی سیاسی و حتی انتخاباتی به خود می‌گیرد، چرا که به گفته پزشکیان استیضاح وزیر بدون بررسی لازم به منزله حذف است که همگان آگاه هستند حذف وزرا تنها برای مخالفان دولت امتیاز تبلیغاتی دارد و نشانی از تلاش برای تقویت منافع ملی ندارد.
