فراموشی ظرفیت‌های فرهنگی و تاریخی روستاها و نبود برنامه‌ریزی مناسب برای بهره‌گیری از این ظرفیت‌ها، سبب شده است تا گردشگری روستایی به‌عنوان یکی از شاخصه‌های رونق روستا مغفول واقع شود.
به‌گزارش مهر، طی دهه اخیر مبحث «گردشگری روستایی» وارد ادبیات حوزه گردشگری و فرهنگ شد و برنامه‌ریزی‌هایی برای اقدام در راستای رونق این نوع از گردشگری صورت گرفت اما این حوزه از گردشگری در برخی مناطق نتوانست آن‌گونه که شایسته است رونق بگیرد.این موضوع گاه ناشی از بی‌توجهی به این حوزه، گاه به‌دلیل نبود بودجه و گاه به‌سبب فقدان زیرساخت‌های لازم در روستاهای دارای ظرفیت گردشگری و سایر عوامل بوده است اما در هر صورت آنچه که به‌دست آمده است، رونق‌نگرفتن گردشگری روستایی است.
روستاهای استان مرکزی گنجینه‌ای از تاریخ، فرهنگ، آداب و رسوم‌اند. برخی از این روستاها علاوه بر جاذبه‌های تاریخی و آداب و رسوم خاص، مهد پرورش عالمان و بزرگان تاریخ ایران و شخصیت‌های تأثیرگذار قرن‌های پیشین و قرن معاصر بوده‌اند.
از «هزاوه» در اراک که دوران کودکی میرزاتقی‌خان امیرکبیر را بر دیوار کوچه‌باغ‌های قدیمی خود حک کرده است تا روستای گَرَکان که دکتر قریب، پدر طب کودکان را به جامعه پزشکی تقدیم کرد.
گذشته از جاذبه‌های این‌چنینی، طبیعت بکر و زیبای برخی روستاهای استان مرکزی همراه با آداب و رسوم و سوغات خاص این روستاها نیز از دیگر ظرفیت‌های گردشگری روستایی
در استان مرکزی است.
روستای تاریخی «وفس»، یکی دیگر از روستاهای تاریخی و هدف گردشگری استان مرکزی است که یادگارهایی از دوران مادها را در دل خود دارد. این روستا به‌سبب ساختار پلکانی خود و قرارگرفتن در دامنه کوه، به ماسوله استان مرکزی شهرت دارد و علاوه بر جاذبه‌های طبیعی، مهد مشاهیر بزرگی در تاریخ ایران است و شکل تاریخی و سنتی خود را تاحدودی حفظ کرده است.«تاد» یکی دیگر از روستاهای تاریخی استان مرکزی در شهرستان تفرش است که کمتر کسی آن را می‌شناسد و می‌داند که این روستا زادگاه نظامی گنجوی بوده است و این ظرفیت در کنار دیگر ظرفیت‌های گردشگری روستاهای استان که می‌تواند موجب جذب گردشگران شود، مغفول مانده است.
رونق گردشگری و درآمدزایی
یک فعال حوزه گردشگری استان با اشاره به اینکه رونق گردشگری در روستاها اشتغال و درآمدزایی در پی دارد، اظهار می‌دارد: احداث اقامتگاه در مناطق روستایی که ظرفیت گردشگری دارند، یکی از ضروری‌ترین اقدامات توسعه گردشگری روستایی است. باید با ایجاد زیرساخت‌ها زمینه حضور گردشگران در منطقه ایجاد شود و ازسوی دیگر، توسعه زیرساخت‌های گردشگری در روستاها باید با توجه به معماری خاص آن روستا انجام شود.
امیر محمدی، کارشناس مدیریت گردشگری، خواستار بهینه‌سازی جاده روستاهای دارای ظرفیت گردشگری در استان مرکزی است و می‌افزاید: بخش قابل توجهی از مشکلات روستاهای گردشگری استان را می‌توان با جذب سرمایه اندک رفع کرد.
محمدی می‌گوید: گردشگری روستایی یک صنعت پاک است که می‌تواند ضمن ایجاد بسترهای شغلی مناسب برای روستائیان، از ظرفیت‌های روستاها برای مردم منطقه درآمدزایی ایجاد کند.
اقامتگاههای بوم‌گردی
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی به راه‌اندازی اقامتگاههای بوم‌گردی برای رونق گردشگری در استان مرکزی اشاره می‌کند و می‌افزاید: در سال جاری تعدادی اقامتگاه بوم‌گردی در روستاها و مناطق هدف گردشگری استان مرکزی راه‌اندازی شده است و افزایش آن را در دستور کار داریم.حسینی می‌گوید:ایجاد اقامتگاههای بوم‌گردی در حقیقت استفاده از ظرفیت محل‌های اقامتی در روستاها برای جذب و ماندگاری گردشگران و استقبال آنها در زمینه بازدید از روستاها است.به‌گفته وی، استان مرکزی توانمندی‌های بسیاری در حوزه گردشگری روستایی دارد اما نتوانسته است از این امتیاز، آن‌طور که باید، بهره‌مند شود.
حسینی ترویج فرهنگ گردشگری در روستاهای استان را یکی از اولویت‌های حوزه گردشگری استان مرکزی برمی‌شمارد و می‌گوید: باید با ترویج این فرهنگ، زمینه‌ای فراهم شود تا مردم روستا بتوانند ضمن آنکه خود را برای میزبانی از گردشگران آماده می‌کنند، زمینه ارائه خدمت به گردشگران و کسب درآمد نیز در آنان ایجاد شود.
احیای صنایع دستی و هنرهای روستا
به‌تأکید مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی، برای رونق گردشگری روستایی باید صنایع‌دستی و هنرهای هر منطقه احیا شود و تولید سوغات مورد توجه قرار گیرد.
وی محرومیت استان از زیرساخت‌های گردشگری روستایی را یکی دیگر از مشکلات در مسیر توسعه این نوع گردشگری عنوان می‌کند و می‌افزاید: اقدامات صورت‌گرفته در این بخش کافی نیست و اگر خواهان حضور پررنگ گردشگران در روستاها هستیم، باید این زیرساخت‌های جذب گردشگر را در روستاها فراهم کنیم که یکی از این زیرساخت‌ها می‌تواند ایجاد اقامتگاههای بوم‌گردی باشد.
استان مرکزی با وجود پیشینه تاریخی و فرهنگی، به‌عنوان یک استان صنعتی از سیل مهاجرت روستائیان به شهر برای کسب درآمد و اشتغال و خالی شدن روستاها از سکنه و از رونق افتادن آنها رنج می‌برد. به‌نظر می‌رسد یکی از اقدامات تأثیرگذار، شناساندن ظرفیت‌های گردشگری روستایی و معرفی این توانمندی‌ها به گردشگران و مردم منطقه و سایر نقاط کشور است تا ضمن به‌حرکت‌درآوردن چرخ‌های اشتغال و درآمدزایی در روستاها، صنعت گردشگری نیز رونق بیشتری بگیرد.
