ستوانه انقلاب به ملکوت اعلی پیوست آیت الله اکبر هاشمی رفسنجانی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام و از پیشگامان انقلاب اسلامی که عصردیروزبه دلیل عارضه قلبی در بیمارستان شهدای تجریش تهران بستری شده بود ، به ملکوت اعلی پیوست.

به گزارش فارس؛ محمد حاجی آقاجانی معاون درمان وزیر بهداشت درباره اقدامات پزشکی انجام شده برای آیت الله هاشمی رفسنجانی گفت: ایشان ساعت ۱۸ دیروز به طور ناگهانی دچار ایست کامل قلبی شد و بلافاصله به یکی از بیمارستان‌های تهران انتقال یافت و در اورژانس با حضور یک تیم کامل پزشکی و مجرب عملیات احیا آغاز شد.وی افزود: متاسفانه درساعت۱۹ و ۳۰ دقیقه ،تلاش پزشکان بی‌نتیجه ماند و روح ایشان به ملکوت اعلی پیوست.
مراسم تشییع پیکر آیت الله هاشمی رفسنجانی ساعت ۱۰صبح فردا از مقابل دانشگاه تهران انجام می شود.
پیام های تسلیت 
رئیس جمهوری در پیام توییتری به مناسبت ار تحال آیت الله اکبر هاشمی رفسنجانی نوشت: «روح بزرگمرد انقلاب و سیاست، مظهر صبر و استقامت به آسمان عروج کرد.
همچنین آیت الله احمد جنتی رئیس مجلس خبرگان رهبری در پیامی رحلت آیت الله هاشمی رفسنجانی را تسلیت گفت. به گزارش ایرنا از دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری ، در پیام آیت الله جنتی آمده است: خبر رحلت آیت الله جناب آقای هاشمی رفسنجانی، مجاهد دوران نهضت اسلامی و یار دیرین حضرت امام خمینی (ره)، موجب تالم و تاثر گردید. آن سفر کرده، در دوران رژیم طاغوتی و وابسته پهلوی، رنج و محنت بسیاری را متحمل شد و پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز با قبول مسئولیت های مهم همچون ریاست مجلس شورای اسلامی، ریاست جمهوری، ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام و نیز مجلس خبرگان رهبری، کوشا بود.اینجانب ضمن قدردانی از زحمات بی‌شائبه
‌ایشان برای نظام اسلامی، رحلت ایشان را به مقام معظم رهبری، حضرت امام خامنه ای و بازماندگان، تسلیت گفته و از خداوند متعال رحمت و غفران واسعه الهی را برای ایشان مسالت دارم.
همچنین دکتر محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه درگذشت آیت‌الله هاشمی رفسنجانی را تسلیت گفت.متن پیام به شرح زیر است:
«بسم الله الرحمن الرحیم
انالله و انا الیه راجعون
ارتحال ناگهانی و جانگداز حضرت آیت الله هاشمی رفسنجانی دانشمند بزرگ، عالم عالیقدر، مبارز نستوه و یار دیرین حضرت امام خمینی و رهبری معظم انقلاب که عمر پر برکت خود را در به ثمر نشاندن و بالندگی هرچه تمام تر انقلاب شکوهمند اسلامی ایران سپری کرد، مایه تاسف، تاثر و تالم عمیق اینجانب و کلیه همکارانم در وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران گردید.
این یار وفادار انقلاب و مردم، همواره و همیشه و در تمامی دوران های پر فراز و نشیب زندگی پر ثمرش و در مسئولیت های حساس و خطیر خود در هدایت مسیر توسعه و پیشرفت ایران و تعمیق انقلاب، تلاشی وافر داشتند و همواره با نگاهی ژرف و تیزبین که یکی از ویژگی های خاص آن فقید سعید بود، علاوه بر توجه و دقت نظر در تمامی عرصه های اقتصادی و اجتماعی کشور در امر پیچیده و دشوار سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران نقشی به سزا و موثر برای عبور کشور از تنگناهای صعب العبور در مقاطع خاص داشتند. تاریخ معاصر ایران و جهان نقش و خاطره آیت الله هاشمی رفسنجانی را همواره به یاد خواهد داشت و بی شک مردم بزرگوار و فهیم ایران نیز قدردان تلاش های صادق آن بزرگمرد خواهند بود.اینجانب و تمامی همکارانم این ضایعه عظیم و دردناک را به محضر مقام معظم رهبری که یکی از شاخص ترین یاران دیرین و صدیق خود را از دست دادند و به تمامی ملت شریف ایران و به خصوص همسر و فرزندان برومند ایشان تسلیت عرض نموده و برای روح بلند آن عزیز از دست رفته علّو درجات از درگاه حضرت احدیت خواستارم.
محمد جواد ظریف
وزیر امور خارجه
وزیر اطلاعات هم در پیامی درگذشت آیت الله هاشمی رفسنجانی را تسلیت گفت.همچنین در پی درگذشت یار دیرین امام، حضرت آیت الله هاشمی رفسنجانی رحمت الله علیه، سید محمد خاتمی پیام تسلیتی صادر کرد. متن کامل پیام به شرح زیر است:
بسم الله الرحمن الرحیم
چهره درخشان اسلام و انقلاب و ایران، حضرت آیت الله اکبر هاشمی رفسنجانی رضوان الله علیه به دیدار معبود شتافت تا از لطف عمیم پروردگار پاداش نیکی و پاکی و تلاش ارجمند و کارساز خود را در خدمت به اسلام و ایران و مردم دریافت دارد و گوارا باد بر او رحمت حضرت حق.
آیت الله هاشمی رفسنجانی از معدود انسان های بزرگی است که چه پیش از انقلاب و چه پس از آن همواره و همه جا نقشی ممتاز و کم نظیر داشته است.
او اندیشمندی اسلام شناس و آزادی خواه و انقلابی و خستگی ناپذیر و مورد اعتماد و عنایت ویژه حضرت امام و گره گشا در تنگناها و بحران‌ها بود و قهرمانی که جز به اعتلاء‌ انقلاب و ایران و دفع و رفع خطرها از نظام و مردم نیاندیشید و عمل نکرد.
مردم شریف و بزرگوار ایران قدر این فرزند قهرمان خود را می دانستند و بار دیگر از مراسم تشییع پیکر پاک او و مجالس بزرگداشتش جایگاه والای او را پاس خواهند داشت.
این مصیبت بزرگ را به ملت شریف ایران، به رهبر معظم انقلاب و خاندان شریف، به همسر عالیقدر، فرزندان، برادران و به همه بستگان داغدار تسلیت عرض می کنم و ضمن طلب علو درجات برای این فقید سعید از پیشگاه حضرت حق امیدوارم که خداوند منان خسارت سنگین فقدان او را با لطف گسترده و ویژه خود جبران فرماید.
سید محمد خاتمی
۱۹دی ۱۳۹۵
پیام یادگار گرامی امام
یادگار گرامی امام در پی درگذشت آیت الله هاشمی رفسنجانی پیام تسلیتی منتشر کرد .متن کامل پیام به شرح زیر است:
بسمه‌ تعالی
انا لله و انا الیه راجعون
درگذشت یار بی همانند و فرزند معنوی امام، حضرت آیت‌الله حاج شیخ اکبر هاشمی رفسنجانی رضوان الله تعالی علیه و حشره الله مع الانبیا و اولیا چنان سنگین و ناباورانه بود که تنها لطف الهی می‌تواند تسلی بخش جان و روح ما باشد.
کیست که از انقلاب اسلامی ایران خاطره‌ای داشته باشد در پی آن حضور موثر و کم مانند هاشمی را نیابد. همراهی این مجاهد خستگی ناپذیر از قبل از شروع انقلاب با امام خمینی و حضور در هر صحنه‌ای که امام می‌فرمود، در لحظه لحظه زندگی ایشان مشهود و متجلی است. از فرماندهی دفاع مقدس تا مدیریت سازندگی کشور، از شورای انقلاب تا ریاست مجلس، از نقش بی‌بدیل در تعیین رهبری پس از امام تا ریاست خبرگان و مجمع تشخیص مصلحت نظام، از زندان و رفتن تا پای اعدام تا نمایندگی امام برای حل هر معضله و بحران، از ترور فیزیکی توسط فرقان تا ترور شخصیت توسط دشمنان و نابخردان همه و همه گواه و ردپای هاشمی در تاریخ این مرز و بوم است.
هاشمی قامت رعنای گفتمان آزادی‌خواه و معتدل در جامعه افراط‌زده ماست. فرزند روستای دوردست رفسنجان که هوش سرشار، استعداد ناب، قدرت تحلیل شگرف و شجاعت مثال زدنی را همراه با عشق به پیامبر و اهل بیت ایشان، اسلام، ایران و امام، در جان و روح خویش نهادینه ساخته بود. فقدان آیت‌الله هاشمی نه تنها درگذشت استوانه محکم خرد ورزی بود بلکه فقد خوبی‌هایی است که از امام برای ما به یادگار مانده بود. ایمان وی به مردم این سرزمین و انتخاب صحیح ایشان و امید به آینده درخشان این سرزمین برای هر آشنای وی ملموس بود و بهترین شاهد برای این مدعا حضور چندین باره وی در عرصه‌های مختلف انتخابات و کسب رای از مردم ایران است. هاشمی در میان ما زنده است. با ما خواهد ماند و در جان و روان ایران جریان خواهد داشت چرا که به فرموده امام، هاشمی زنده است چون نهضت زنده است. اینجانب این مصیب جانکاه را به همه مردم ایران، مقام معظم رهبری و به فرزندان و همسر مقاوم و مجاهدشان و به همه دوستداران ایشان تسلیت گفته، برای ایشان حشر با اولیای الهی و امام و شهیدان مسئلت دارم.

اعلام ۳روزعزای عمومی وتعطیلی سه شنبه
در پی درگذشت آیت الله هاشمی رفسنجانی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام هیات دولت بیانیه ای را به این شرح صادر کرد:
عالم مجاهد، انقلابی نستوه و یار دیرین حضرت امام رضوان الله تعالی علیه که عمر پر برکت خود را در شکل گیری انقلاب اسلامی، استقرار نظام جمهوری اسلامی و ایفای مسئولیت های خطیر در اداره کشور و دفاع مقدس سپری کرد به دیدار معبود شتافت. نام ، یاد و آموزه های آن یار سفر کرده همواره بر تارک ایران و انقلاب اسلامی در درخشش و الگوی وفاداران به آرمان های انقلاب اسلامی خواهد بود .
هیات دولت جمهوری اسلامی ایران این ضایعه بزرگ را به حضرت بقیه الله الاعظم ارواحنا فداه، مقام معظم رهبری ، حضرت آیت الله خامنه ای مد ظله العالی ، علما و مراجع بزرگوار تقلید ، خانواده گرامی ایشان و ملت شریف ایران تسلیت عرض می کند و به مناسبت تجلیل از این یار دیرین امام و رهبری سه روز عزای عمومی و روز سه شنبه ۲۱ دی ماه ۱۳۹۵ را تعطیل عمومی اعلام می کند و ملت قدر شناس ایران را به شرکت باشکوه و تاریخی در مراسم تشییع پیکر پاک ایشان دعوت می کند .
بازتاب جهانی درگذشت
آیت الله هاشمی رفسنجانی 
خبر درگذشت آیت الله هاشمی رفسنجانی، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام و از پیشگامان انقلاب اسلامی، بازتابی گسترده در رسانه های خارجی داشت و بلافاصله به خبر اول در رسانه های مجازی ، نوشتاری ، دیداری و شنیداری تبدیل شد.
خبرگزاری های فرانسه، رویترز، آسوشیتدپرس، بی.بی.سی، نشریات ایندپندنت و نیویورک تایمز و دیگر رسانه های بین المللی و تصویری از جمله الجزیره بلافاصله خبر درگذشت آیت الله رفسنجانی را به سرعت بازتاب دادند.
آسوشیتدپرس در این باره با اشاره درگذشت آیت الله هاشمی رفسنجانی به علت عارضه قلبی در بیمارستان ، نوشت : وی که از سال ۱۹۸۹ تا ۱۹۹۷ در مقام ریاست جمهوری فعالیت کرد، از جمله سیاستمداران پیشرو و با نفوذ ایرانی بود.
زندگینامه آیت الله اکبر هاشمی رفسنجا نی 
آیت‌الله اکبر هاشمی رفسنجانی در سال ۱۳۱۳در روستای نوق در توابع رفسنجان به دنیا آمد. زندگینامه وی به نقل از وب‌سایت شخصی آیت الله اکبر هاشمی رفسنجانی به شرح زیر است:
"پدرم: حاج میرزا علی هاشمی بهرما نی
مادرم: ماه بی‌بی (صفریان).
نام خانوادگی هاشمی برای خانواده ما، با آن که سید نیستم، به این دلیل انتخاب شده است که نام جد پدری ما حاج هاشم بوده است؛ او در
سر‌تا سر منطقه املاک و امکانات زیادی داشته است.پدرم کمی از تحصیلات علوم حوزوی بهره‌مند بود، تا آنجا که به یاد دارم، در روستا زندگی می‌کرد، که دلیل آن تا حدودی فشارهایی بود که در دوره پهلوی متوجه متدینین بود. ایشان عمیقاً مورد اعتماد مردم بودند و نوعی مرجعیت در امور اجتماعی و مذهبی داشتند.از اخلاقیات جالب ایشان این بود که معمولاً در زمان رسیدن هر محصولی، وقتی که به باغ یا مزرعه می‌رفتند، تعداد زیادی از نیازمندان روستا را می‌پذیرفتند و به هر یک از آنها چیزی می‌دادند و این وضع در همه فصول سال ادامه داشت‌.
اسم روستای ما بهرمان است، یکی از دهات قدیمی نوق – از جلگه‌های رفسنجان. بهرمان به معنی یاقوت سرخ است.
مادرم علاوه بر خانه‌داری در امور زندگانی با پدرم همکاری داشتند. او هر چند بی‌سواد بود، اما اطلاعات خوبی از خواص گیاهان دارویی داشت. اطلاعات و تجربیات او برای اعضای خانواده و حتی اهالی روستا سودمند بود؛ چنان‌که هنوز هم گاهی از همان تجربه‌ها استفاده می‌کنیم .
خانواده ما ترکیبی از پنج برادر و چهار خواهر است، سطح زندگی‌مان با توجه به وضع آن روستا بد نبود. تاریخ تولد شناسنامه‌ای من ۱۳۱۳ است. من در سن پنج سالگی به همراه برادرم حاج قاسم که دو سال از من بزرگ‌تر بود، تحصیل را شروع کردم.
آنچه در مکتب‌خانه به ما می‌آموختند، همان کتاب‌های مدرسه رسمی بود به اضافه قرآن و چیزهایی مثل گلستان، نصاب و … . از هفت سالگی علاوه بر مکتب از معلومات پدر نیز استفاده کردم. رفته رفته مکتب‌خانه نمی‌توانست جوابگوی نیاز ما باشد. چهارده ساله بودم که به پیشنهاد پسر عمویم، محمد، تصمیم گرفتیم که همراه کاروان جهت تحصیل علوم دینی به قم سفر کنیم.
در حوزه علمیه قم دروس مختلف را در محضر استادانی بزرگوار چون آیات عظام بروجردی، امام خمینی‌(ره )،
‌داماد، گلپایگانی، شریعتمداری، حایری یزدی، نجفی مرعشی، علامه طباطبائی، زاهدی و منتظری آموختم.
در سال ۱۳۳۷ در رفسنجان برایم خواستگاری کردند؛ دختر حجت‌الاسلام آسید محمد صادق مرعشی که اسناد رسمی داشتند و از تحصیلات حوزوی بهره‌مند بودند.همسرم از خانواده‌ای است روحانی، از فامیل بزرگ مرعشی و نوه حضرت آیت ا… سید کاظم طباطبائی یزدی صاحب کتاب عروه الوثقی که جایگاه معتبری در همه حوزه‌ها دارد.ثمره این ازدواج پنج فرزند به ترتیب: (فاطمه، محسن، فائزه، مهدی، یاسر) هستند. دخترانم با پسران آقای لاهوتی که یکی پزشک و دیگری دندانپزشک است، ازدواج کردند که قرار این ازدواج در آخرین زندان – زندان اوین که در آنجا هم زندان بودیم – گذاشته شد."
ابعاد علمی و سیاسی
آیت ا… هاشمی رفسنجانی از عنفوان جوانی در حوزه علمیه به تحصیل علوم دینی پرداخت، و به درجه اجتهاد نائل امد.
ایشان از سال ۱۳۳۷ تا دوران پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی ایران در تمامی صحنه‌های مبارزاتی حضوری چشمگیر داشت، چنانکه دستگیری‌های مکرر در ۷ دوره متناوب از سالهای ۱۳۳۷ تا ۱۳۵۷ در مجموع چهارسال و پنج ماه نتوانست در عزم ایشان بر تداوم نهضت اسلامی به رهبری امام خمینی (ره) خللی ایجاد کند.
اقای هاشمی رفسنجانی در دوران پیش از انقلاب و در طول نهضت امام خمینی (ره) به صورت یک عضو فعال و همیشه در صحنه حضور داشت . نمونه بارز حمایت ایشان از امام خمینی‌(ره)،
حرکتی بود که به همراه دیگر علما در اعتراض به زندانی شدن امام انجام دادند. اینان که بعداً در ادبیات سیاسی به عنوان «مهاجرین» شناخته شدند، به سمت تهران حرکت و با اجتماع در جلوی شهربانی اعلام کردند یا امام را بدون قید و شرط آزاد کنند یا این که ما را همانند ایشان به زندان بفرستند.
حضور فعال ایشان در تمامی صحنه ها مایه قوت قلب مردم خصوصا در شهر قم شده بود.
به همین سبب شاه و ماموران ساواک به منظور فروکش کردن آتش انقلاب در قم، چاره را در آن دانستند که افراد موثر را دستگیر و روانه زندان کند. از این‌رو ایشان را به همراه آقای ربانی شیرازی، بدون در دست داشتن هیچ‏گونه سند و مدرکی، دستگیر کردند و به زندان بردند.
ایشان با گروه هایی که وجهه اسلامی داشتند و مخالف رژیم بودند هم همکاری های زیادی داشت که نمونه بارز آن همکاری با گروه محمد بخارایی بود. رژیم که به این همکاری پی برده بود، کوشش کرد تا مدرک و سندی در این زمینه به دست بیاورد و حتی با شکنجه دادن آقای هاشمی رفسنجانی تا سرحد مرگ خواست از وی اعترافی بگیرد، ولی موفق نشد.
از جمله فعالیت های سیاسی ایشان در دوران پهلوی، حرکت هدفمند در راه نهضت بود.
یکی از این حرکت ها
‌که دارای آثار بسیار مثبت بود، تشکیل شبکه ای از روحانیون وفادار به اندیشه های
‌امام بود به نام «روحانیت مبارز». این تشکل که در اواسط سال ۱۳۵۶ تشکیل شد از اعضایی چون شهید بهشتی، استادمطهری، شهید مفتح، شهید باهنر، آیت الله هاشمی رفسنجانی، آیت الله مهدوی کنی، آیت الله خسروشاهی، عبدالمجید ایروانی، حجت الاسلام والمسلمین ناطق نوری، معادیخواه، شجونی، مهدی کروبی، هادی غفاری و… در آن حضور داشتند.
فعالیت های سیاسی آیت الله هاشمی رفسنجانی در دوران نهضت باعث شده بود تا امام خمینی (ره) ایشان را به عنوان یکی از افراد مورد اعتماد خود قرار دهد و از آقای هاشمی رفسنجانی به عنوان یکی از اعضای شورای انقلاب در کنار بزرگان دیگری چون شهیدبهشتی، شهیدمطهری، شهید باهنر و رهبر معظم انقلاب استفاده کند. اگرچه در بعد فردی عمده فعالیت مبارزاتی ایشان پیش از انقلاب را سخنرانی‌های مختلف و کارهای انتشاراتی تشکیل می‌دادند ولی امام در دوران تبعید، نقش مدیر مالی مبارزات انقلاب و همچنین ارتباط با سایر گروه‌های انقلابی را بر عهده وی گذاشته بود.
آیت الله هاشمی رفسنجانی بعد از پیروزی انقلاب فعالیت‌های خود را در عرصه‌ های گوناگون پیگیری کرد ، می توان به عضویت در حزب جمهوری اسلامی، سرپرستی وزارت کشور، ریاست مجلس شورای اسلامی،امام جمعه موقت تهران، جانشین فرماندهی کل قوا،نیابت ریاست مجلس خبرگان،ریاست جمهوری، ریاست شورای عالی انقلاب فرهنگی، ریاست مجلس خبرگان، ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام اشاره کرد.
ایشان تعدادی کتاب با عنوان مجموعه خاطرات روزانه دارد و انگیزه‌اش را از نوشتن خاطرات روزانه علاقه به نویسندگی بیان کرد .
بر اساس خاطرات و دیدگاه‌ها، سخنرانی‌ها و مصاحبه‌هایش چندین کتاب مستقل نوشته شده‌ است.
علاوه بر‏‏این، متن کامل خطبه‌های نماز جمعه، مصاحبه‌ها، سخنرانی‌ها و نطق‌های پیش از دستورش در مجلس، به صورت کتاب‌های جداگانه منتشر شده‌ است.
از جمله تألیفات ایشان می توان به ارزشها و مکتب ها، اسرائیل و فلسطین، امیر کبیر یا قهرمان مبارزه با استعمارانقلاب یا بعثت جدیدآشنایی با تمدن و فرهنگ اسلامی اشاره کرد.