در همایش ملی «مدیریت آلودگی هوا و صدا» اعلام شد نامه نجفی به روحانی
شرق: «دولت مصوبات خوبی در حوزه کمک به شهرداری تهران برای کاهش آلودگی هوا دارد و وظایف و تکالیف همه دستگاه‌های مرتبط تعیین شده؛ اما متأسفانه بیش از ۹۰ درصد مصوبه مربوط به وظایف سایر دستگاه‌ها تاکنون اجرائی نشده است. در همین زمینه من نامه‌ای به ریاست جمهوری نوشته‌ام و این موضوع را اعلام کردم که امیدوارم این مباحث مورد توجه دولت و مجلس قرار گیرد».
این بخشی از گفته‌های محمدعلی نجفی، شهردار تهران در ششمین همایش ملی «مدیریت آلودگی هوا و صدا» است که روز گذشته مطرح کرد. او در بخش دیگری از صحبت‌های خود گفت: «هرچند مصرف بیش از حد سوخت‌های فسیلی بر منابع متحرک و منابع ثابت موجب آلودگی هوای شهر تهران شده‌اند، عوامل دیگری مانند وجود ریزگردها، وارونگی و مسائل جغرافیایی نیز بر تشدید این موضوع نقش بسزایی دارند. امروز آلودگی هوا و صدا در تهران به‌گونه‌ای به نظر می‌رسد که حل‌وفصل آن غیرممکن است اما به نظر ما حل این موضوع ممکن است و قطعا در برنامه‌ای پنج‌ساله می‌توان ۵۰ درصد نشر آلودگی‌ها و ۲۵ درصد غلظت آلودگی‌ها را کاهش داد».
او با اشاره به اجرای طرح ترافیک جدید در شهر تهران گفت: «ما تجربه‌های موفقی در شهرهای دنیا از جمله مکزیکوسیتی را بررسی کردیم که با اجرای برنامه‌های حساب‌شده توانسته‌اند اقدامات مؤثری را پیاده‌سازی کنند اما ابتدا باید مسئله را به‌درستی بشناسیم و برنامه دقیقی ارائه کنیم و در مرحله آخر نیز با عزمی جدی هزینه‌های آن را بپردازیم. تجربه موفق در مکزیکوسیتی با ۲۱ میلیون جمعیت نشان می‌دهد زمانی این شهر جزء آلوده‌ترین شهرها محسوب می‌شد اما با اجرای برنامه‌های مشخص، امروز حتی نام این شهر در فهرست ۱۰ شهر اول آلوده دنیا دیده نمی‌شود. در شهرداری تهران نیز امروز در حوزه کاهش آلودگی هوا راهبردهایی مدنظر قرار گرفته که کاهش مطلوبیت حمل‌ونقل شهری و توسعه حمل‌ونقل عمومی یکی از این راهکارهاست. البته در این مسیر همکاری سایر ارگان‌ها با شهرداری تهران نیز بسیار مؤثر است».
تلاش برای کاهش مطلوبیت حمل‌ونقل شخصی
نجفی افزود: کاهش مطلوبیت حمل‌ونقل شخصی یکی از تأثیرات اجرای طرح جدید ترافیک شهر تهران است. در این طرح به‌هیچ‌عنوان نگاه درآمدزایی وجود ندارد و اگر به‌خوبی اجرا شود درآمد شهرداری تهران از این محل برای سال آینده کمتر از سال ۹۶ خواهد بود. او تأکید کرد: بی‌تردید تغییر و تحول در هر سیستمی مشکل است اما در شهرداری تهران این مسئله بیشتر دیده می‌شود، به شکلی که ایجاد هر تحولی چه در داخل و چه بیرون از مجموعه شهرداری تهران به‌شدت با مقاومت روبه‌رو می‌شود که این مسئله می‌تواند عوامل مختلفی از جمله انگیزه‌های فرصت‌طلبانه یا مسائل اجتماعی را داشته باشد. قطعا در این حوزه به‌شدت نیازمند منابع مالی هستیم. بنابراین باید دولت و مجلس تصمیم قاطعی بگیرند و شهرداری به‌عنوان مجری این اقدامات را اجرائی کند.
او در ادامه صحبت‌های خود در تشریح راهکارهای شهرداری تهران برای کاهش آلودگی هوای این شهر به نوسازی اساسی ناوگان اتوبوسرانی در شهر تهران اشاره کرد و افزود: «نوسازی در حوزه تاکسی‌ها، خودروهای شخصی و موتورسیکلت‌ها نیز اجرائی می‌شود. همچنین الزام بنگاه‌های تولیدی به اصلاح تکنولوژی یا انتقال آنها به خارج از شهر تهران یکی دیگر از راهکارهای کاهش آلودگی هوای شهر تهران است». نجفی به ارتقای استانداردهای معاینه فنی اشاره کرد و افزود: در بحث بودجه سال آینده تبصره‌ای را از ما قبول کردند که محدوده LEZ به‌عنوان محدوده‌ای خاص تلقی شود و خودروهایی که معاینه فنی ندارند، در این محدوده جریمه خواهند شد. او ادامه داد: باید الزام به رعایت استانداردهای ساختمانی و اجرای مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان را در دستور کار قرار دهیم. درحالحاضر در کشور ما سازمان بهینه‌سازی مصرف انرژی تشکیل شده و اقدامات خوبی نیز انجام داده است؛ اما باید راهکارهای مشخصی را در این حوزه مد نظر قرار دهیم.
شهردار تهران افزود: «برخی اقدامات شهرداری تهران در سال‌های گذشته همانند ایجاد مجتمع‌های بزرگ تجاری در معابری که حجم ترافیک آنها یا پارکینگ لازم در آنها مورد مطالعه قرار نگرفته، تأمین نشده است. همانند مجتمع تجاری بزرگراه ستاری که برخلاف جهت کاهش ترافیک شهر تهران بوده است. در حقیقت تصمیماتی که در گذشته تهران گرفته شده خود موجب افزایش ترافیک و آلودگی هوا شده است. برای مثال منطقه ۲۲ که قرار بود منطقه نمونه محیط‌زیستی معرفی شود، فرصتی بود که امروز از دست رفته، می‌توانست این منطقه به‌عنوان ریه تهران باشد اما با ساخت برج‌های بلندمرتبه این فرصت از دست رفت». نجفی درباره شکایت اخیر معاونت حقوقی ناجا نیز عنوان کرد: در گزارش تحویل و تحول شهرداری تهران اشاره کردم قراردادی با یک عضو دانشگاه پلیس که وابسته به ناجاست بسته شده و بحث من ناجا نبود؛ یعنی قرارداد با یک شخص حقیقی بسته شده و نه ناجا اما متأسفانه رسانه‌ها در نقل مطلب من نوشته بودند که قرارداد با ناجا بسته شده است. او در پایان خاطرنشان کرد: شاید مسئولان ناجا دقت نکرده‌‌اند چراکه ما فردای آن روز نیز از طریق مرکز ارتباطات و امور بین‌الملل شهرداری تهران این موضوع را اصلاح کردیم و گفتیم این بحث یک شخصیت حقیقی است که طرف قرارداد بوده است اما شاید مسئولان ناجا به آن اصلاحیه توجه نداشتند و صرفا براساس مطلبی که در بعضی از رسانه‌ها آمده بود، تصمیم گرفتند؛ من هم شنیدم شکایتی را مطرح کردند اما به‌هر‌حال گفته من با آنچه برداشت ناجا بوده، فرق می‌کند.
آلایندگی تاکسی‌ها ۱۰ برابر خودروهای معمولی
دیگر سخنران این همایش، معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران بود. او در صحبت‌های خود گفت: سهم هر تاکسی در آلودگی هوا ۱۰ برابر خودروهای معمولی است که با اصلاح کاتالیست‌ها می‌توانیم این موضوع را حل کنیم. محسن پورسیدآقایی، با تأکید بر لزوم استفاده از تجربه کشورهای دیگر در زمینه آلودگی هوا، گفت: آنچه در تهران اتفاق افتاده، به دنبال سهل‌انگاری در مقابل جان مردم در سال‌های گذشته بوده؛ هزینه‌های زیادی در شهر صورت گرفته است، به‌طوری‌که مطالعات نشان می‌دهد اگر اندکی از هزینه‌ها با اولویت در رفع منابع آلایندگی تهران هزینه می‌شد، امروز وضعیت تهران بهتر بود. وی با تأکید بر اینکه موضوع آلودگی هوا نیازمند تصمیمات ملی است، اظهار کرد: برای حل آلودگی هوا، هم منابع وجود دارد و هم موضوع قابل‌حلی است، تنها باید آن را در اولویت قرار دهیم. متأسفانه در مجموعه شهرداری و دولت هزاران میلیارد تومان در حوزه‌های مختلف هزینه می‌شود که اگر ما به سرنوشت مردم تهران و سلامت آنها توجه کرده و آن را در اولویت قرار می‌دادیم، می‌توانستیم مشکل آلودگی را حل کنیم. پورسیدآقایی یکی از اقدامات مؤثر صورت‌گرفته در سال‌های گذشته را استانداردکردن گازوئیل و بنزین دانست و گفت: این موضوع کمک کرده است که امروز در تهران مشکلات گازهای سمی مثل سرب را نداشته باشیم. وی جایگزینی خودروهای فرسوده، ازرده‌خارج‌کردن اتوبوس‌های فرسوده، کامیون‌های آلاینده و موتورسیکلت‌های کاربراتوری را از موارد مغفول‌مانده عنوان کرد و افزود: امیدواریم با برنامه‌ای که شکل گرفته است و همکاری دولت، شهرداری و مجلس در سال‌های آینده گام‌های اجرائی مناسبی در این حوزه برداریم.معاون شهردار تهران در ادامه با اشاره به شش پروژه منابع انتشار آلایندگی تهران تصریح کرد: مطالعات سیاهه انتشار آلاینده‌ها نشان می‌دهد، منبع ۷۰ درصد آلودگی هوا در بخش ذرات معلق کمتر از ۲,۵ میکرون خودروها هستند که پیش‌بینی می‌شود، بتوانیم با اجرای برنامه چهارساله ۵۵ درصد آن را از بین ببریم. وی با اشاره به اینکه جایگزینی اتوبوس‌های فرسوده به‌عنوان اولین برنامه پیشنهادی کاهش آلودگی هوای تهران مطرح است، عنوان کرد: اتوبوس‌های شرکت واحد و اتوبوس‌های سرویس یا همان گشت داخل شهر از منابع آلودگی هوا هستند که البته سهم آلایندگی اتوبوس‌های شرکت واحد به‌مراتب از اتوبوس‌های گشت داخل شهر کمتر است. در این برنامه پیش‌بینی کرده‌ایم، در سال اول اجرای این برنامه، دوهزار اتوبوس شرکت واحد و دوهزار اتوبوس‌های گشت داخل شهر را با الزام دستگاه‌های مربوطه نوسازی کنیم.
پورسیدآقایی با بیان اینکه تولید ذرات معلق به وسیله اتوبوس‌های فرسوده به ۳۰ درصد می‌رسد، گفت: امیدواریم جایگزینی شش هزار دستگاه اتوبوس فرسوده در تهران و تجهیز دو هزار دستگاه اتوبوس دیگر به فیلتر دوده ذرات معلق هوا ۹ درصد کاهش یابد. برای نوسازی اتوبوس‌ها ۵۴ میلیاردتومان از بودجه دولت و یارانه سود تسهیلات، هزار و ۳۵۰ میلیاردتومان وام بانک‌ها با سود متعارف و ۳۶۰ میلیاردتومان از سوی دارندگان اتوبوس‌ها منابع مالی جایگزینی دیده شده است. معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران در ادامه با اشاره به اینکه سهم کامیون‌های باری از تولید ذرات معلق ۲۲ درصد است، گفت: پیشنهاد کردیم در برنامه چهارساله، ۳۰ هزار کامیون نوسازی شوند. در صحبت‌های شب گذشته رئیس‌جمهور در مورد نوسازی ۷۰ هزار دستگاه کامیون در کشور نیز امیدواریم نوسازی کامیون‌ها در تهران محقق شده و برای بخش دیگری از کامیون‌های آلاینده با نصب فیلتر دوده، تولید ذرات معلق در کامیون‌ها را ۱۳ درصد کاهش دهیم. پورسیدآقایی با اشاره به اینکه طرح ترافیک زمانی به منظور کاهش آلودگی هوا اجرا شد، افزود: این طرح در حالی اجرا شد که شیفت حمل‌ونقل و استفاده از موتورسیکلت در آن پیش‌بینی نشده بود، همین امر باعث شد استفاده از موتورسیکلت‌ها افزایش یابد، به‌طوری‌که درحالحاضر سه میلیون موتورسیکلت در شهر تردد دارند و میزان آلایندگی آنها پنج‌برابر خودروها و انتشار ذرات معلق کمتر از ۲,۵ میکرون به وسیله آنها ۱۰ درصد است. وی با تأکید بر لزوم جلوگیری از تولید موتورهای کاربراتوری اظهار کرد: خوشبختانه توانسته‌ایم خودروهای کاربراتوری را تقریبا حذف کنیم، اما در مورد موتورهای کاربراتوری این موضوع محقق نشده است. از طرفی باوجود مصوبه دولت مبنی‌بر ممنوعیت شماره‌گذاری موتورسیکلت‌های کاربراتوری، متأسفانه هنوز شماره‌گذاری و تولید می‌شوند، بنابراین بر اساس این برنامه پیش‌بینی می‌کنیم ۸۰۰ هزار موتورسیکلت کاربراتوری به برقی تبدیل شده و با فشاری که ایجاد کردیم، حداقل باقی موتورها انژکتوری باشند. پورسیدآقایی با اشاره به سهم چهاردرصدی مینی‌بوس‌ها از تولید ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون اظهار کرد: سه‌هزار دستگاه مینی‌بوس فرسوده در قالب این برنامه باید جایگزین شود؛ برای سال اول هزارو ۵۰۰ میلیاردتومان اعتبار نیاز است که در مجموع چهار سال به هفت‌هزارو ۵۰۰ میلیارد می‌رسد و در صورت اختصاص این مبلغ از محل صندوق توسعه ملی می‌توان به بهبود آلودگی هوای تهران به‌عنوان پایتخت کشور امیدوار بود.
