تربت حیدریه – ایرنا – سخنگوی کمسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی گفت: امروز بیش از هر زمانی نیاز به وحدت و همدلی در بین مردم و مسئولان عالی؛ میانی و آحاد مردم داریم تا با درک شرایط کشور در راستای منافع ملی گام برداریم و این یک نیاز اساسی است.
نماینده مردم مه ولات؛ تربت حیدریه وزاوه در مجلس شورای اسلامی روز شنبه در گفت و گوبا خبرنگار ایرنا با اشاره به خروج آمریکا از برجام اظهار داشت: این اقدام به فرمایش رهبر معظم انقلاب این بحث بی اعتمادی به نظام غرب و نظام سلطه که همیشه و همه حال سعی کرده زهر خودش را به انقلاب بریزد بیشترعیان کرد.
دکتر سعید باستانی تصریح کرد: هم اکنون هم مشخص شد که دولت های آمریکا چه دموکرات و جمهوری خواه ؛ نگاه خصمانه ای به نظام مقدس جمهوری اسلامی دارند.
در ۱۵ ژوئیه ۲۰۱۵ (۲۴تیر۱۳۹۴) ایران با فرانسه، انگلیس، آلمان، اتحادیه اروپا، چین، آمریکا و روسیه به تفاهم جامعی برای حصول اطمینان ازصلحآمیز بودن برنامه اتمی تهران رسیدند. پس از تائید آژانس بینالمللی انرژی اتمی مبنی بر اینکه ایران تعهد خود مبنی بر برچیدن(تأسیسات) اتمی را اجرا کرده است، این معاهده از روز ۱۶ ژانویه ۲۰۱۶ (۲۶دی۹۴)اجرایی شد. بهاینترتیب تمام تحریمهای مرتبط با برنامه اتمی ایران از طرف سازمان ملل، آمریکا و اتحادیه اروپا لغو شد.
با روی کار آمدن ترامپ و تأکید مکرر او براینکه برجام یک «توافق بد» است، وی سرانجام در ۸ ماه می سال جاری (۱۸اردیبهشت۹۷) اظهار داشت که آمریکا از این معاهده خارج میشود. درنتیجه شرکتهای آمریکایی از معامله با ایران منع شدند. این موضوع فقط به شرکتهای آمریکایی محدود نشد چون شرکتهای غیر آمریکایی طرف معامله با ایران نیز از دسترسی به سیستم بانکی و مالی آمریکا بهاینترتیب منع میشوند.
علاوه بر این شرکتهایی که خلاف این تحریمها عمل کنند در معرض جریمههای سنگین از طرف آمریکا هستند.
اتحادیه اروپا، چین و روسیه همواره از اجرای کامل وبدون نقص برجام دفاع کردهاند. علاوه بر آن آژانس انرژی اتمی تاکنون بالغبر ۱۰ بار پایبندی ایران به تعهداتش را تائید کرده است. اکنون ایران به اتحادیه اروپا ۶۰ روز مهلت داده است تا اطمینان حاصل کند تمام جوانب معاهده اتمی ازجمله بخشهای اقتصادی و تجاری آن بهدرستی اجرا شود.
از سوی دیگر آمریکا تهدید کرده است که شرکتهای طرف معامله با ایران را تحریم میکند. آمریکا در عین حال نشانههایی از علاقهمندی به یک «موافقتنامه تکمیلی» را نیز از خود بروز میدهد.
پاسخ ایران
بهطور خلاصه، ایران برای باقی ماندن در برجام شروطی مقرر کرده است. از جمله ضمانت اروپا برای ادامه تجارت نفتی با ایران، پیدا کردن راهحلهایی برای دور زدن تحریمهای بانکی آمریکا، افزایش سرمایهگذاری اروپا در ایران و پرهیز از مذاکره در مورد موشکهای بالستیک یا نفوذ ایران در منطقه.
راهحلهای اروپا
اروپا در این زمینه در قدم اول «قوانین مسدودکننده» مصوب ۲۲ نوامبر ۱۹۹۶ خود را فعال خواهد کرد. این قوانین برای حمایت از شرکتهای اروپایی در برابر مقررات فرامرزی سایر کشورها ازجمله آمریکا تصویبشده است. بااینحال اثرگذاری این قوانین در برابر تحریمهای آمریکا مورد تردید است. بهعنوان مثال اگرچه این قانون میتواند خسارت شرکتها در صورت جریمه شدن از طرف آمریکا را جبران کند اما بانکهایی که باایران همکاری میکنند همچنان از دسترسی به خدمات بانکهای آمریکایی محروم خواهند بود.
علاوه بر آن شرکتهای اروپایی مجبور خواهند شد بین تجارت با ایران یا آمریکا یکی را انتخاب کنند. همچنین قوانین مسدودکننده، خیلی فایدهای برای شرکتهای چندملیتی که تجارت گستردهای با آمریکا دارند نخواهد داشت. راهحلهای دیگری ازجمله تبادل بین بانکهای مرکزی اروپا با بانک مرکزی ایران برای تبادلات مالی و سرشکن کردن ریسک بین بانکهای خصوصی و بانکهای مرکزی پیشنهادشده است.
ازجمله پیشنهادهای دیگر میتوان به معامله تهاتری نفتی اشاره کرد که در آن اروپا بهای صادرات به ایران را مستقیماً از بهای نفت صادراتی به اروپا کسر کند.