نگاهی به تاثیر اقدامات پیشگیرانه از خسارات سیل در خراسان رضوی

در پی هشدارهای هواشناسی مبنی بر ورود سامانه بارشی قوی به خراسان رضوی تمامی مسئولان دستگاههای اجرایی شهرستانهای این استان از جمله تربت حیدریه و رشتخوار با بسیج امکانات و بهره گیری از ظرفیتهای موجود خود را برای مقابله با سیل آماده کردند. بر این اساس با وجود بارش سنگین که در برخی نقاط خراسان رضوی ظرف فقط چند ساعت به ۸۸ میلیمتر رسید در مجموع اقدامهای صورت گرفته در این استان حجم خسارتها را در مقایسه با دیگر مناطق کشور به شدت کاهش داد.

* خسارت ۹۵ میلیارد زیرساختها
فرماندار تربت حیدریه میزان خسارت وارده به زیرساختهای این شهرستان را بر اثر سیل اخیر ۹۵ میلیارد ریال اعلام و بیان کرد: این رخداد هیچگونه تلفات جانی در پی نداشت اما بیشتر خسارتهای به بخش مسکن روستایی و کشاورزی وارد شد.
علی رستمی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا بر لزوم تامین منابع مالی مورد نیاز برای جبران خسارتهای وارد آمده در سیلاب اخیر تاکید کرد و افزود: این که در بارشها و سیلابهای اخیر هیچ گونه تلفات انسانی نداشتیم حاکی از مدیریت هماهنگ و به موقع دستگاههای اجرایی ذیربط است.
وی ادامه داد: با ورود سامانه بارشی قوی از اوایل هفته جاری، بیشترین حجم بارش باران با ۵۵ میلیمتر در بخش کدکن از توابع شهرستان تربت حیدریه گزارش شد که در پی آن جاده رباط سنگ به کدکن از دو قسمت به علت آبگرفتگی و وقوع سیلاب مسدود شد که با تلاش راهداران این مسیر پس از چند ساعت بازگشایی گردید.

* تخلیه روستا
فرماندار تربت حیدریه گفت: در راستای اقدامات پیشگیرانه و به منظور جلوگیری از وقوع هرگونه حوادث ناگوار روستای ۲۵ خانواری ‘ده منار’ بخش کدکن این شهرستان هم تخلیه و مردم این روستا تا اطلاع بعدی در روستای ‘عبد آباد’ اسکان داده شدند.
علی رستمی افزود: با توجه به اقدامهای پیشگیرانه و به هنگام از سوی اعضای ستاد مدیریت بحران این شهرستان، بارش شدید باران و وقوع سیلابهای مقطعی هیچ گونه تلفات جانی در پی نداشته است.
وی اضافه کرد: برای ارزیابی دقیق میزان خسارات ناشی از وقوع سیلاب، کارشناسان جهاد کشاورزی در آینده ای نزدیک در منطقه حضور خواهند یافت.
مرکز شهرستان ۲۵۰ هزار نفری تربت حیدریه در ۱۵۰ کیلومتری جنوب غرب مشهد واقع است. ۷۰ هزار نفر از جمعیت این شهرستان ساکن روستاها هستند. تربت حیدریه دارای چهار بخش ‘مرکزی، جلگه رخ، کدکن، بایگ’ و چهار شهر، هشت دهستان و ۱۳۶ روستا است.

* خسارت بخش کشاورزی
فرماندار رشتخوار هم گفت: بارش شدید باران و وقوع سیلاب در روزهای اخیر دو میلیارد ریال به بخش کشاورزی و راههای این شهرستان خسارت وارد کرد.
خالقداد عرب در گفت و گو با خبرنگار افزود: بر اثر بارش شدید باران و جاری شدن سیل در جاده روستای ‘درریز’ بخش مرکزی رشتخوار، مدارس این روستا در روزهای ابتدایی هفته جاری تعطیل شد و اگر سامانه جدید بارشی در روزهای آینده به این منطقه وارد شود برای حفظ سلامت جانی دانش آموزان در صورت نیاز مدارس این روستا بار دیگر تعطیل خواهد شد.
وی ادامه داد: با توجه به تلاش اعضای ستاد مدیریت بحران و اقدامات صورت گرفته از جمله مرمت، ترمیم و بهسازی سیل بندها هیچ تلفات انسانی ناشی از سیل در این شهرستان گزارش نشده است.
فرماندار رشتخوار گفت: از ابتدای امسال تاکنون ۲۰۰ میلیمتر باران در رشتخوار باریده است که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۱۸۱میلیمتر افزایش داشته است و تاکنون از یک متر کسری منابع آب زیرزمینی این شهرستان ۳۰ سانتیمتر جبران شده است.
عرب بر لزوم اجرای طرحهای آبخیزداری و آبخوان داری و مرمت و تقویت دیوار ساحلی شهرهای رشتخوار و جنگل تاکید کرد.
مرکز شهرستان ۶۰ هزار نفری رشتخوار در فاصله ۱۹۹ کیلومتری جنوب مشهد واقع است. رشتخوار مرکب از دو بخش مرکزی و جنگل ۶۰ روستا دارد. ۷۸ درصد جمعیت رشتخوار شامل ۴۷ هزار نفر ساکن روستاهای این شهرستان هستند.

* طرحهای پیشگیرانه
فرماندار مه ولات هم به خبرنگار ایرنا گفت: با توجه به اخطاریه و پیش بینیهای هواشناسی دراواخر پارسال و ابتدای امسال، اجرای عملیات کنترل و پیشگیری از سیلاب در دستور کار قرار گرفت که در پی آن از ۲۵ اسفند پارسال تا ۲۷ فروردین امسال تعداد هفت جلسه مدیریت بحران جهت آمادگی و مقابله با سیلاب احتمالی و امداد رسانی به موقع برگزار شد.
مسعود رنجبر افزود: در این مدت تمامی مرخصیها لغو و مدیران بحران به صورت ۲۴ ساعته در محل کار حاضر بودند و از تمام تجهیزات و ماشین آلات راهداری نیز برای مقابله با حوادث احتمالی استفاده شد.
وی ادامه داد: با توجه به اینکه رودخانه ‘ لحد ‘ بزرگترین رودخانه مه ولات به علت دخالت کشاورزان مسدود شده بود با تدابیر لازم پنج کیلومتر از طول مسیر این رودخانه بازگشایی شد‌.
فرماندار مه ولات گفت: با توجه به ورود قریب الوقوع یک سامانه بارشی جدید به خراسان رضوی برای اسکان موقت حادثه دیدگان احتمالی از ظرفیت تمام مدارس، سالنهای ورزشی و مساجد استفاده خواهد شد و لایروبی کانالها، پلها، مسیلها و جداول شهری همچنان در دستور کار است.
وی افزود: از روزهای پایانی سال گذشته تمام مسیلها، بندهای خاکی و روستاهای در معرض سیلاب بازدید مستمر شد و اقدامهای لازم برای مقابله با سیلاب احتمالی نیز صورت گرفته است.
رنجبر ادامه داد: خسارات ناشی از سیلاب مقطعی در اوایل هفته جاری در مه ولات توسط کارشناسان در دست بررسی است.
فیض آباد، مرکز شهرستان ۴۹ هزار نفری مه ولات در فاصله ۲۰۳ کیلومتری جنوب غرب مشهد واقع است. این شهرستان دارای دو بخش مرکزی و شادمهر، دو شهر و ۶۷ روستا است. ۵۹ درصد جمعیت مه ولات شامل ۲۹ هزار نفر ساکن روستاها هستند.
بر اساس پیش بینیهای اداره کل هواشناسی خراسان رضوی موج جدید بارشها در این استان که از فردا پنجشنبه ۲۹ فروردین آغاز می شود بیشتر مناطق شمالی خراسان رضوی را فرا می گیرد.
این بارشهای رگباری بیشتر در نیمه شمالی خراسان رضوی و شهرستانهایی مانند قوچان، کلات، درگز و یا بخشهایی از مشهد رخ خواهد داد و حجم بارندگی ناشی از موج جدید بارشی به میزان سامانه بارشی که پیشتر طی روزهای ۲۴ تا ۲۶ فروردین ماه جاری در خراسان رضوی فعال شد نیست.
سامانه بارشی قوی که از ۲۴ تا ۲۶ فروردین ماه جاری خراسان رضوی را فرا گرفت باعث جاری شدن سیلاب و بروز خسارت در شهرستانهای کلات، درگز و سرخس واقع در شمال، بجستان در جنوب و تربت حیدریه ، رشتخوار، خلیل آباد و بردسکن در جنوب غرب خراسان رضوی شد.
شدیدترین این خسارتها مربوط به شهر کلات به خاطر آبگرفتگی دهها منزل مسکونی است که منجر به تخلیه یکی از محلات آن شد.
براثر این سیلابها چند راه روستایی در این استان مسدود شد، ۱۲ نقطه در سطح شهر سبزوار واقع در غرب خراسان رضوی دچار فرونشست و چهار روستای در معرض خطر سیل در شهرستانهای خلیل آباد و بردسکن در جنوب غرب و تربت حیدریه و بجستان در جنوب این استان از جمعیت تخلیه شدند.
در پی تداوم بارش باران شدید هفت سد نیز در خراسان رضوی سرریز شد و چهار سد دیگر هم در آستانه سرریز قرار گرفته اند. هشت رودخانه نیز در نقاط مختلف استان به خاطر حجم بارشهای شدید سیلابی شدند.
با این وجود به خاطر تمهیدات و اقدامات پیشگیرانه دستگاههای مسئول و نظارت مستقیم استاندار خراسان رضوی و دیگر مدیران استانی تاکنون سیل در این خطه تلفات جانی نداشته است.