گفت و گویی صمیمانه با«محمد رزم حسینی»، کاریکاتوریست جوان کرمانی بحمدالله سوژه زیاد است و کار ما راحت! گفتگو از: رضا رفیع

 

*ازخودتان بگویید که زاده چه سالی و اهل کجای کرمان هستید و چقدر درس خواندید و مشق نوشتید؟
ــ اهل خود کرمان هستم ومتولد ۲۲ شهریور ۱۳۵۸. از نظر تحصیلی هم دیپلم گرافیک از هنرستان هنرهای تجسمی و کارشناسی مدیریت دولتی دانشگاه آزاد اسلامی دارم. والبته با کسب ۴۵جایزه از جشنواره های مختلف خارجی و داخلی. دوستان وزارت ارشاد هم لطف کردند و به من نشان درجۀ چهار هنری دادند که معادل فوق دیپلم می  است و مدارک هم موجود می باشد!
حالا شما حساب کنید با این همه جایزه، فکر کنم بتوانم نماینده مجلسی، عضو شورای شهری چیزی بشوم! البته ما را چه به سیاست؟… به قول کرمانی ها:همان خط خطالوی خودمان را بکشیم و به مردم و مسئولین گیر بدهیم، بهتر است.
*از کی متوجه استعداد طراحی و کاریکاتور در خودتان شدید؟ اگرهم که بقیه متوجه شدند و به شما گوشزد کردند، بدون تکبر نام ببرید!
ــ والا سالش یادم نیست، ولی پدر بزرگوارمان گفتند که ازهمان دوران کودکی بر در و دیوار وجود وهرجایی که سطح صاف و سفیدی بود، نقشی می  زدیم. والبته کلاس کاریکاتوری که دوران کودکی و نوجوانی ما نبود و در حقیقت، معلم خصوصی مان مجله «گل آقا» و کارتونیست های آن بودند.
الحق و الانصاف هم که چه اساتید خوبی بودند که دست مزد نمی گرفتند؛ یعنی ما از روی آثار آنها کپی می کردم! تا این که خودمان دیگر سری در سرا درآوردیم واطرافیان و دوستان هم خیلی تشویق مان کردند که مثلاً این کارت عالی بود. و این خیلی به پیشرفت من کمک کرد.
*یک طنزپرداز کارتونیست، دنیا را چطور می بیند؟ کوچکترش کنیم، زندگی و اطراف خودش را؟
ــ یک کارتونیست، ازکنارهرموضوعی به راحتی عبور نمی کند؛ یعنی می ایستد، صبر می  کند و سوژه را کنکاش می کند. حال هر سوژه ای که باشد؛ فرهنگی، سیاسی،هنری، ورزشی و…. من معمولاً از کنار هر سوژه ای به راحتی رد نمی شم. فکر می کنم و همان لحظه یا بعدش کاریکاتوری به ذهنم می رسد که باعث می شود حسابی با خودم کلنجار بروم تا اثری خوب از کار دربیاید.
*شما را نصیحت نکردند که دست از این کارهای بی آب و نان بردار و مثل بقیه آدمهای طبیعی، به زندگی ات برس؟!
ــ نه؛ چون بنده و هنر بنده را پذیرفته اند. البته گاهی اوقات ممکن است دلخوری پیش بیاید که بیشتر از طرف سیاسیون است، ولی چه کنیم دیگر؛ ما اینیم!
*به یک کارتونیست، زن می دهند؟!…. نمی ترسند دخترشان سوژه کاریکاتور و کارتون شود؛ به گونه ای که حاضر شود مهریه اش را ببخشد تا از خیر ترسیم کارتونش بگذرید؟!
ــبه ما که دادند!
*الحمدلله می دانم که این روزها اصلاً از حیث سوژه در مضیقه نیستید و حتی هر روز چند کیلو سوژه طنز هم اضافه می آوردید که روی دست شما باد می کند. چه سوژه هایی را انتخاب می کنید که با مزاج و مزاح شما سازگار باشد؟
ــ دقیقاً با شما موافقم. بله سوژه زیاد است و کار ما راحت، ولی باید سوژه هایی را انتخاب کنم که حرف دل مردم باشد و با مردم ارتباط برقرار کند. چون شما هنرمند هستید و مأموریتی دارید. البته من چند وجهی هستم؛یعنی هم چهره کار می کنم،هم سوژه. هم برای مطبوعات کار می کنم،هم برای نمایشگاه. هم در شبکه های مجازی فعال هستم و هم برای جشنواره های خارجی و داخلی کار می کنم. اصولاً بنده آدم اکتیوی هستم!
*تخصص اصلی شما کارتون است یا که کاریکاتور را هم دربر می گیرد؟ خیلی از مردم این دو را مترادف هم می پندارند. تعریفی که از کارتون دارند، همان انیمیشن  هایی است که می بینند. مثل کارتون پلنگ صورتی در تلویزیون رنگی!
ــ در اصل، کاریکاتور به کشیدن چهره افراد گفته می شود، ولی وقتی سوژه به این چهره اضافه می شود،کارتون گفته می شود. البته درکل مشکل خاصی ایجاد نمی کند، ولی عموماً مردم به واژه کاریکاتور عادت کرده اند.
*کرمانی ها چقدر اهل طنز هستند؟ برخوردشان با کاریکاتورهای شما چیست؟ لبخند می زنند یا اخم می کنند که زهره تان آب می شود؟!
ــ کرمانی ها کلاً علیرغم این که آروم هستند، ولی طنزپردازند و مشکلی با این موضوع ندارم. و البته ناگفته نماند، آثاری که از اینجانب در سطح شهر عرضه شده، دید مردم را کلاً خیلی تغییر داده، که فقط کاریکاتور یا کارتون، خندیدن نیست و حاوی پیام نیز هست.
*شنیدیم وزیرمحترم صمت(مهندس رزم حسینی) با شما نسبتی دارند؟ یا شاید هم شما با ایشان نسبتی دارید؟!… نکند استعداد طنزپردازی را از طریق رانت دریافت کردید؟
ــ [خنده]….. بله، ایشان عموی من هستند، و البته خدا را شکر، ما خیلی اهل رانت نیستیم.
*شده که در نقد اوضاع، برایتان شهرام بهرام مطرح نباشد و این روزها سراغ ایشان هم بروید و با جناب وزیر صمت قوم و خویش هم شوخی کنید؟….گوشتان را نخواهند کشید؟!
ــ خب آره تقریباً!….البته ناگفته نماند که مسؤولان باید پاسخگو باشند، و ذات هنر کاریکاتور نقد است. چه خواص، چه عوام. البته وزیرمحترم وقتی کرمان استاندار بودند، چندین طرح از ایشان کشیدم که ایشان هم با روی خوش استقبال کردند.
*من یکبار با آقای رزم حسینی وزیر گفت وگو داشتم، ایشان حرفی زد که خیلی به دلم نشست و نشان درک بالای ایشان از طنز و خصوصاً طنزهای انتقادی بود. به من گفتند که اگر من رئیس صدا وسیما می بودم(العیاذ بالله!)؛ امثال برنامه های طنز انتقادی شما را بیشتر می کردم؛ چون جامعه به این جور برنامه های انتقادی نیاز زیاد دارد. شما هم از این حرف ها از عمو شنیدید؟
ــ ایشان همیشه از نقد، خبر،گفت وگوی رو در رو، و نقد مسئولین استقبال کردند. اسنادش هم موجود است.
*سبک کار شما در طنز ترسیمی و تصویری چیست؟ از حیث تکنیکی، از چه وسائل و ابزاری استفاده می کنید؟ آثار قلمی کدام یک از کاریکاتوریست های پیشکسوت را بیشتر دوست دارید و ارتباط می گیرید؟
ــ کاریکاتور یا کارتون سبک خاصی ندارد؛ مثل نقاشی یا خوشنویسی، زیرمجموعه هنرهای تجسمی محسوب می شود. بیشتربا فتوشاپ کار می کنم. خب استادید زیاد هستند و همه شان برای بنده سرلوحه و سرمشق اند.
* این روزها یک کاریکاتوریست، دنیای کرونا زده را چطور می بیند؟ تا به حال کووید ۱۹ را سوژه کردید؟ نترسیدید از طریق کاریکاتور به شما منتقل شود؟!
ــ بنده توی این مدت که به سالگرد شیوع کرونا نزدیک می شویم، شاید نزدیک به ۸۰ اثر با موضوع کرونا کار کردم که به نظرم یک مجموعۀ عالی و منحصر به فردی خواهد شد. تا نظر دیگران چه باشد.
*الان کارهای شما کجاها ارائه می شود؟ گفتید که جوایز زیادی هم از مسابقات و جشنواره های داخل و خارج دریافت کردید؛آیا تا به حال نمایشگاهی هم از آثار خود برگزار کردید یا که سرتان به کار خودتان گرم است؟
ــ الان که بیشتر در فضای مجازی فعال هستم. چون راحت تر می شود کار کرد و آثار خود را به نمایش گذاشت. برگزاری نمایشگاه در ایران، دنگ و فنگ زیاد دارد. البته در فضای مجازی هم حواسم به خطوط قرمز هست که رعایت می کنم. و البته در جشنواره و مسابقات کاریکاتور که فعال هستم.
*اگر الان از شما بخواهم که روزنامه اطلاعات را با قدمت بالای آن و ۹۵ ساله شدنش سوژه یک کاریکاتور بکنید، چه می  کنید؟ لطفاً با رسم شکل توضیح دهید!
ــ خب کیک تولدی می کشم و شمع عدد ۹۵ را روشن می کنم!…. به همین راحتی!
*خیلی ممنون؛ ولی طنزش کو؟!… اشکال ندارد ، دندان اسب پیشکشی را نمی شمارند. به خصوص که اسب برادرزاده وزیر باشد!

مطالب مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *