شکوفایی تجارت خارجی خراسان رضوی در گرو تکمیل محور مشهد – دوغارون
مشهد- ایرنا- شتاب در تکمیل طرح ملی محور نیمهتمام مشهد – دوغارون در مرز افغانستان، برای خراسان رضوی تا جایی اهمیت دارد که نبض تجارت خارجی این استان در دستان تصمیمگیران کشور برای اتمام این مسیر حیاتی است.
به گزارش ایرنا، زمان آغاز ساخت بزرگراه مشهد- سنگ بست- فریمان- تربت جام- تایباد- دوغارون به دهه ۸۰ بازمیگردد و تزریق اعتبارات قطره چکانی دولتها برای اجرای این طرح باعث شده که اتمام ساخت آن مدت زیادی به طول بینجامد.
این محور ارتباطی که به نوعی تسهیل کننده مسیرهای صادراتی و ترانزیتی کالا از خراسان رضوی به کشورهای آسیای میانه از مسیر افغانستان است، به مثابه شریان حیاتی برای تجارت مرزی استان به شمار می رود و شتاب بخشی به تکمیل ساخت آن گامی موثر در تکمیل زیرساختهای اقتصاد این منطقه خواهد بود.
موقعیت راهبردی خراسان رضوی، لزوم توجه به تکمیل زیربناها و زیرساختهای این استان را دوچندان می کند اما خراسان رضوی به دلایل مختلف از وضعیت مطلوب زیرساختهای تجارت محروم مانده است و حتی با حداقل های این بخش فاصله دارد.
استان خراسان رضوی با پنج هزار و ۲۰۰ کیلومتر راه آسفالته اصلی و فرعی، هفت هزار و ۶۰۰ کیلومتر راه آسفالته روستایی و هفت هزار و ۷۶۰ کیلومتر راه غیرآسفالته از نظر طول راهها در جایگاه دوم کشور قرار دارد اما به لحاظ بزرگراه و آزادراه چندان وضعیت مطلوبی ندارد.
خراسان رضوی، ضعیف ترین زیرساختهای جاده ای و ریلی را دارد
رییس کمیسیون تجارت اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی خراسان رضوی در گفتگو با خبرنگار ایرنا در خصوص اهمیت تکمیل بزرگراه مشهد- سنگ بست- فریمان- تربت جام- تایباد- دوغارون گفت: با وجود اینکه ترانزیت کالا در شرق کشور چه به افغانستان و چه به کشورهای آسیای میانه از مسیر خراسان رضوی می گذرد، اما این استان از منظر داشتن مسیرها و زیرساختهای جاده ای ضعیف ترین شرایط را دارد.
محمدحسین روشنک افزود: کل آزادراه یا بزرگراهی که در خراسان رضوی وجود دارد، همین چند کیلومتر آزادراه مشهد – باغچه است که چندین سال از ساخت آن می گذرد و استان از حیث مسیرهای جاده ای مناسب بزرگراهی و آزادراهی، بسیار بسیار ضعیف بوده و از میانگین کشوری این بخش نیز عقب تر است.
وی بیان کرد: اینکه زیرساخت مناسب جاده ای برای تجارت در خراسان رضوی وجود ندارد، به معنای کافی بودن داشته های موجود نیست.
او ادامه داد: یک روز استان از نعمت راه آهن مشهد – سرخس محروم بود و فکر می کردیم که راه های جاده ای برای مسیرهای تجاری کافی است اما با بهره برداری از این راه آهن نیاز استان به مسیر ریلی بیش از گذشته آشکار شد.
رییس کمیسیون تجارت اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی خراسان رضوی گفت: با توجه به شرایط اقتصادی و مرزی استان، ایجاد هر مسیر زیرساختی برای توسعه تجارت بسیار مفید است، هرچند هم اینک مسیر جاده ای ترانزیتی از بندرعباس به سمت خواف و تایباد وجود دارد اما این میزان کافی نیست و نیاز به زیرساختهای بهتری وجود دارد.
روشنک، زیرساختهای جاده ای و ریلی خراسان رضوی را ضعیف دانست و گفت: از زمانی که مسیر راه آهن خواف – هرات افتتاح شد، هنوز نتوانسته مورد بهره برداری لازم قرار گیرد، از سوی دیگر مسیر فعلی ترانزیتی به سمت دوغارون پاسخگوی حجم تردد کامیونهای صادراتی و ریلی به سمت افغانستان نیست.
وی با تاکید بر تسریع در اتمام طرح ساخت محور ارتباطی بزرگراه مشهد- سنگ بست- فریمان- تربت جام – تایباد- دوغارون افزود: در صورتی که مسیرهای جاده ای استان به سمت مرز شرایط بهتری پیدا کند، رونق تجارت، افزایش حجم مبادلات و کاهش قیمت تمام شده کالاهای وارداتی یا صادراتی را به دنبال دارد.
جادهای ایمن برای تردد تجار و بازرگانان
مسیر ترانزیتی کنونی به سمت دوغارون دوخطه است اما بزرگراه مشهد- سنگ بست- فریمان و تربت جام، تایباد- دوغارون، محوری دوبانده یا چهارخطه است که مسیر رفت و برگشت کامیونها و خودروها را در دو مسیر جداگانه فراهم میکند، این موضوع باعث کاهش تصادفات جاده ای و تامین مسیر ایمن برای رانندگان خواهد بود.
فرماندار تایباد به عنوان یک مسوول محلی با تاکید بر لزوم تسریع در بهره برداری از این محور گفت: مرز دوغارون واقع در این شهرستان، که مسیر ورودی به افغانستان به شمار می رود، گذرگاهی است که بخش عمده ای از صادرات کشور به افغانستان از این مسیر انجام می شود.
مهدی دونده افزود: مطابق با آمارها، سالانه ۲ میلیارد دلار کالا از مرز دوغارون صادر می شود و این مرز از امن ترین گذرگاه های مرزی برای تجارت با کشورهای آسیای میانه و کشور دوست و همسایه، “افغانستان”، به شمار می رود.
وی بیان کرد: با توجه به شرایط مرزی شهرستان تایباد و وجود منطقه دوغارون، توجه به اولویتهای زیرساختی این شهرستان و تکمیل پروژه های مربوط به محورهای ارتباطی در آن از اهمیت بسزایی برخوردار است.
فرماندار تایباد گفت: روزانه بین ۶۰۰ تا ۸۰۰ دستگاه کامیون در جاده دوخطه، که از استانهای خراسان رضوی، جنوبی به سمت خواف و سپس تایباد و دوغارون منتهی شده است، تردد میکنند، بنابراین اولویت اصلاح ساختاری در این محور و سایر محورهای ارتباطی این شهرستان بر کسی پوشیده نیست.
وی خاطرنشان کرد: ۸۰ درصد ترددها در محورهای “تایباد به تربتجام”، “تایباد به خواف”، “تایباد به باخرز” و “تایباد به مشهد” مربوط به خودروهای سنگین است، لذا ایمن سازی جاده ها برای تسهیل در تجارت خارجی در این شهرستان از اولویتهای استان است.
دونده اظهار داشت: خوشبختانه در سفر اخیر هیات دولت به خراسان رضوی توجه ویژه ای به تخصیص اعتبارات برای تکمیل طرحهای نیمه تمام شد که به تناسب آن اعتباری به تکمیل پروژه های نیمه تمام مربوط به محورهای ارتباطی هر شهرستان از جمله تایباد نیز اختصاص یافت.
پیشرفت ۶۵ درصدی در مدت ۲۰ سال
یکی از دلایل اصلی در طولانی شدن اجرای طرح بزرگراه مشهد- سنگ بست- فریمان- تربت جام- تایباد- دوغارون، ناکافی بودن اعتبارات با توجه به حجم عملیات اجرایی آن بود که البته نباید افزایش هزینه های اجرای این طرح با توجه به رشد قیمتها در سالهای اخیر را از نظر دور داشت.
معاون مهندسی و ساخت اداره کل راه و شهرسازی خراسان رضوی در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: بزرگراه مشهد- سنگ بست- فریمان- تربت جام- تایباد- دوغارون ۲۲۵ کیلومتر طول دارد که از این میزان تاکنون ۱۵۹ کیلومتر ساخته و بهره برداری شده است.
محمد ذاکری افزود: هم اینک ۳۴ کیلومتر از این مسیر در حال ساخت است و هنوز مناقصه برای ساخت ۳۲ کیلومتر باقیمانده طرح برگزار نشده که در مجموع پیشرفت اجرایی این طرح ۶۵ درصد است.
وی در پاسخ به این سوال که میزان اعتبار هزینه شده برای ساخت این بزرگراه تاکنون چقدر بوده است، گفت: اعتبار هزینه شده با توجه به افزایش قیمتها باید به روزرسانی شود، اما برای اتمام ساخت این بزرگراه به قیمت امروز هزار میلیارد تومان نیاز است.
این مسوول در اداره کل راه و شهرسازی خراسان رضوی، بزرگراه مشهد- سنگ بست- فریمان- تربت جام- تایباد- دوغارون را یک طرح ملی دانست و افزود: اعتبارات این طرح به طور مستقیم از سوی دولت تامین می شود و طولانی شدن اجرای آن نیز به دلیل عدم تناسب اعتبار ابلاغی با حجم کاری بوده، که باید برای این پروژه انجام می شده است.
ذاکری بیان کرد: امسال ۵۰ میلیارد تومان اعتبار از سوی دولت برای ساخت بزرگراه مشهد- سنگ بست- فریمان- تربت جام- تایباد- دوغارون اختصاص یافته است که در صورت تخصیص کل این اعتبار پیشرفت اجرایی حدود پنج درصد خواهد بود.
معاون مهندسی و ساخت اداره کل راه و شهرسازی خراسان رضوی گفت: با بهره برداری از این بزرگراه، مسیر از مشهد به سمت دوغارون کوتاه نمی شود، بلکه با توجه به چهارخطه بودن بزرگراه، مسیر برای ترددها، به ویژه ترددهای ترانزیتی و صادراتی ایمن خواهد شد.