روز یکشنبه ۱۶ بهمن بود که اعلام شد در پی پیشنهاد رئیس قوه قضاییه به حضرت آیتالله خامنهای مبنی بر موافقت با عفو و تخفیف مجازات جمع قابل توجهی از متهمان و محکومان حوادث اخیر و همچنین محکومان دادگاههای عمومی و انقلاب و سازمان قضایی نیروهای مسلح، رهبر انقلاب اسلامی با این پیشنهاد موافقت کردند.
به گزارش ایسنا، غلامحسین محسنیاژهای رئیس قوه قضائیه در بخشی از این نامه ضمن اعلام شروط عفو و تخفیف مجازات برای متهمان و محکومان حوادث اخیر تاکید کرده است: «پرونده متهمان و محکومان درصورت داشتن شرایط مندرج، در هر مرحلهای که باشد، مختومه میگردد.»
همچنین در اعلام شرایط عفو و تخفیف مجازات متهمان و محکومان حوادث اخیر آمده است: «عدم ارتکاب جاسوسی به نفع اجانب، عدم ارتباط مستقیم با عوامل سرویسهای اطلاعاتی خارجی، عدم ارتکاب قتل و جرح عمدی، عدم ارتکاب تخریب و احراق تاسیسات دولتی و نظامی و عمومی، و نداشتن شاکی یا مدعی خصوصی.»
از طرفی رویکرد اصلی در عفو قضایی، باز کردن راه برای متهمان و محکومانی بود که در اثر هیجان و فریب، وارد چرخه آشوب شده بودند اما رهبری، از اینکه آن هیجان و غفلت موجب تخریب آینده آنها شود، جلوگیری کردند.
حضرت آیتالله خامنهای در سخنان خود عنوان کردند: «ایجاد بدبینی میان دستهجات سیاسی، بیاعتمادی مردم نسبت به یکدیگر و نسبت به حکومت و ایجاد بدبینی بین سازمانها، جزو راهبردهای تحقق اهداف بدخواهان ایران است. البته اختلافهایی قهراً وجود دارد اما نباید آنها را به گسل تبدیل کرد؛ همچنانکه یک وقت مسئله زن را مطرح میکنند یک وقت مسئله شیعه و سنی، و زمان دیگر مسئله اختلاف نسلی را.»
رهبر انقلاب «مهمترین تاکتیک برای گسترش اختلاف را دروغپردازی و شایعهسازی دانستند» و تأکید کردند: «وقتی دشمن، وحدت ملی را آماج حملات خود قرار داده باید با حفظ این اتحاد و وحدت، نگذاریم در خواسته پلید خود پیروز شود.»
از سوی دیگر رئیس قوه مجریه از چندی قبل به دستگاههای ذیربط مأموریت داده بود که برای ترمیم برخی آسیبهای ناشی از ناآرامیهای اخیر، پیشنهادهای خود را ارائه کنند به گونهای که نتیجه پیشنهادها، راهگشایی برای افرادی باشد که در اثر غفلت دست به اقداماتی زدهاند و بر اثر آن، اکنون شغل، حرفه و موقعیت آنها دچار محدودیت یا ممنوعیت شده است.
به دنبال این اقدام ایسنا مطلع شد که پیشنهادهای ارائه شده پس از جمعبندی به محضر رهبر انقلاب تقدیم و از ایشان برای اِعمال آنها کسب اجازه شد که حضرت آیتالله خامنهای با پیشنهادها موافقت کردند و گفته شده که متن نامه رئیس دولت سیزدهم به دستگاههای ذیربط برای انجام مأموریتهای مندرج در آن، به زودی منتشر خواهد شد.
رئیسی در ادامه افزود: «یکی دیگر از محورهای بسته وحدتآفرین دولت، ایجاد تسهیلات بیسابقه برای بازگشت ایرانیان خارج از کشور و رفع محدودیت حتی برای آن دسته از ایرانیانی است که در مقاطعی مرتکب اقدامات خلاف قانون شدهاند. جزئیات بسته دولت به زودی ضمن ابلاغ به وزرا و دستگاههای مربوطه به اطلاع عموم مردم خواهد رسید.»
بسته مورد اشاره رئیس قوه مجریه که نام آن را «بسته امتداد وحدت» گذاشتهاند، سه گروه مخاطب اصلی دارد: دانشجویان، چهرهها و ایرانیان خارج از کشور. قرار است طبق این بسته، ضمن باز کردن راه برای بازگشت دانشجویان به تحصیل و چهرهها به کار و فعالیت خود، تسهیلات بیسابقهای برای بازگشت ایرانیان خارج از کشور فراهم شود.
تسهیل بازگشت ایرانیان، وعده رئیس دولت سیزدهم در اولین نشست خبری پس از پیروزی در انتخابات ۱۴۰۰ بود. در این بسته، موانعی مورد بخشودگی یا تسهیل قرار گرفته و تأکید شده که افراد در صورت بازگشت مشمول تعقیب نخواهند شد، که این اتفاق در طول ۴۴ سال گذشته بیسابقه به حساب میآید.
به گفته مسئولان دولت سیزدهم، رفع محدودیت از دانشجویان، چهرهها و ایرانیان خارج از کشور، برگرفته از نگاه پدرانه به جامعه و سرمایههای آن است. اعلام این خبر از سوی رئیسی به دنبال عفو هفته گذشته رهبری، با استقبال بسیاری از رسانهها و فعالان سیاسی و اجتماعی مواجه شده و میتواند راهی برای وحدت ملی پس از شکاف ایجاد شده در ماههای اخیر باشد.