به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، با آغاز طرح نور و بازگشت دوباره گشت ارشاد به خیابان ها، که بنا به گفته دبیر ستاد امر به معروف با دستور رئیسی و با محوریت وزیر کشور اجرایی شده، برخی از فیلم‌ها و تصاویر منتشر شده از برخوردهای خشن و تند با زنان کم‌حجاب یا بی‌حجاب، موجی از انتقادات و نگرانی ها را سبب شده است.

یک توئیت، تندروها را عصبانی کرد

در میانه این نگرانی ها، روز جمعه ۳۱ فروردین ماه بود که مهدی فضائلی عضو دفتر حفظ و نشر آثار رهبر انقلاب، بخشی از بیانات رهبر انقلاب درباره حجاب را در شبکه اجتماعی ایکس منتشر کرد: «رهبر انقلاب: کشف حجاب، هم حرام شرعی است هم حرام سیاسی است...منتها…دشمن با نقشه و برنامه وارداین کار شده، ما هم باید با برنامه و نقشه وارد بشویم. کارهای بی قاعده و بدون برنامه نباید انجام بگیرد.»

نکته مهم از در پی نوشت این توئیت بود؛ آنجا که فضائلی نوشته بود؛«به تازگی برخی مسئولان به‌دلیل کارهای بی‌قاعده در حوزهٔ حجاب تذکر دریافت کرده‌اند.»

روایت فضائلی از تذکر به مسئولان بخاطر مناسبات او با دفتر رهبری، تعبیر به تذکر رهبری شد تا بمب خبری در روزی که فضای سیاسی درگیر ریزپرنده ها در اصفهان بود اینگونه در شبکه اجتماعی ایکس منفجر شود.

برخی این توئیت را مقدمه ای برای تعدیل رفتار گشت ارشاد دانستند و برخی دیگر آتش توپخانه را به سمت فضائلی گرفتند و او را بخاطر انتشار چنین توئیتی نقد کردند. به فاصله کوتاه توئیتی دیگر به نقل از فضائلی در فضای رسانه ای و مجازی دست به دست شد که در آن نوشته بود؛ «ممکن است من و شما درباره برخی عملکردهای گشت امنیتی اجتماعی یا اثرگذاری آن حرف داشته باشیم اما این ربطی به اصل حجاب، ضروری بودن رعایت آن به عنوان یکی از احکام الله و لزوم برخورد متقضی با افراد هنجارشکن با فساد سازمان یافته ندارد؛ همینطور لزوم رعایت حرمت پلیس.»

توئیتی که این شبهه را ایجاد کرده بود که وی از موضع قبلی خود عقب نشینی کرده است. اما فضائلی به سرعت وارد عمل شد و شبهات را برطرف ساخت. توئیت جدید عضو دفتر حفظ و نشر آثار رهبر انقلاب پرده از این این توئیت شبهه برانگیز برداشت و مشخص شد طیف منتقدان او اقدام به بازنشر توئیت قدیمی از او در رسانه های خود و فضای مجازی کرده اند.

فضائلی اینبار نیز در توئیتش مساله تذکر را تکرار کرد و نوشت؛ «‏ساعاتی است توئیت زیر به عنوان توئیت جدید بنده و به عنوان عقب نشینی از توئیت قبل در حال بازنشر است؛ ضمن تأیید محتوای این توئیت که مربوط به حدود ۱.۵ سال پیش است تأکید می کنم توئیت دیروز به قوت خود باقی است.»

چه کسانی به فضائلی حمله می کنند؟ /سایبری ها دست به کار شدند

مروری بر موضع گیری های تند درباره توئیت های فضائلی حکایت از آن دارد که دو طیف حامیان لایحه عفاف و حجاب از جبهه پایداری تا حامیان دولت رئیسی در لیست حمله کنندگان به فضائلی قرار دارند، آنها که حجاب را طی چندسال اخیر تبدیل به یک موضوع پرحاشیه و امنیتی کرده اند و اجرای طرح نور و بازگشت گشت ارشاد نتیجه تصمیمات آنها و مورد حمایتشان بوده، آنهم در شرایطی که هنوز لایحه عفاف و حجاب به سرانجام نرسیده و بسیاری از دلسوزان تاکید بر مشی فرهنگی و نرم در حل مساله حجاب دارند.

حسین شریعتمداری مدیرمسئول روزنامه کیهان، با انتشار مطلبی در روزنامه کیهان، مهدی فضائلی را در جایگاه سخنگوی مقام رهبری ندانسته و گفته است:«با عرض پوزش- این پرسش از برادر عزیزمان آقای فضائلی در میان است که جناب ایشان از کدام جایگاه می‌فرمایند: «‌بتازگی برخی مسئولان به‌دلیل کارهای بی‌قاعده تذکر دریافت کرده‌اند»؟! چرا که با توجه به عضویت ایشان در دفتر حفظ و نشر آثار رهبر انقلاب، این تذکر به حضرت آقا نسبت داده می‌شود و شده است؟! برادر فضائلی عزیز! بیت رهبر معظم انقلاب «‌سخنگو» ندارد و چنانچه تذکری ضرورت داشته باشد، مستقیماً و با ذکر مأخذ از سوی دفتر معظم‌له (آقایان گلپایگانی و حجازی‌) به اطلاع مخاطبان آن، اعم از مسئولان و یا مردم می‌رسد.»

مهدی سلحشور، مداح حامی دولت نیز با انتقاد از مهدی فضائلی در توئیتی نوشت:« قطع به یقین می گویم سلوک حضرت آقا تضعیف سرباز در میدان نیست، تذکری هم لازم باشد به خود فرمانده می‌دهند نه از بالای برج و بارو و سکوی دشمن..» وی در توئیتی دیگر نوشت: «راستی دستگاه های متعددی که فعل واجبشون رو مدتهاس رو زمین گذاشتن تذکری دریافت نکردند؟ ضمنا برای آگاهی امت حزب الله فقط ۵ تا از کارهای باقاعده ای که در این مدت در بحث عفاف و حجاب انجام دادید بفرمایید.»

فارغ از این واکنش ها، لشکر سایبری تندروها در حمایت از برخوردهای تند و سلبی در موضوع حجاب، دست به کار شدند و فضائلی را سیبل حملات خود کردند، خاصه آنکه فضائلی در توئیت دوم از مواضع ابتدایی خود عقب نشینی نکرد و موضوع تذکر را پابرجا دانست.

آنگونه که روزنامه اصولگرای فرهیختگان، روایت کرده، مهدی فضائلی، عضو دفتر حفظ و نشر آثار رهبر انقلاب وقتی از تذکر به برخی مسئولان بابت رفتارهای بی‌قاعده در حوزه حجاب نوشت، به‌شدت مورد حملات گروه‌های فعال در ایتا قرار گرفت و حتی اخبار جعلی مبنی بر توبیخ فضائلی در این پیام‌رسان دست به دست شد اما از آنجایی که قرار نیست در این اتاق‌های ایزوله تکذیبیه‌ها نیز دست به دست شوند راه به جایی نبرد.

با وجود آنکه حساب رسمی دفتر رهبر انقلاب با عنوان «رسانه‌نگار» نیز توییت فضائلی را بازنشر کرده بود، ایتایی‌ها و ویراستی‌ها ترجیح‌شان این بود برای توجیه برخی تندروی‌ها هرگونه نسبت ناروایی را به اعضای دفتر بدهند ولی فضای موجود را لایق تذکر ندانند و پنبه را محکم‌تر توی گوش‌شان فرو کنند.

بنا به روایت این رسانه، دایره انقلابیون در پیام‌رسان ایتا در دو روز گذشته تا حدی تنگ شد که حتی دفتر رهبری نیز در آن جای نگرفت.

روزنامه اعتماد نیز در روایتی از حملات مجازی به فضائلی نوشته است؛« در شرایطی که بسیاری از فعالان سیاسی و تحلیلگران، توییت فضائلی را یک واکنش عادی و طبیعی در خصوص مقوله‌ای بسیار مهم ارزیابی می‌کردند، اما طیف‌های رادیکال جناح راست حاضر به پذیرش نبودند. به این دلیل است که ساعاتی پس از انتشار توییت فضائلی، شبکه‌های اجتماعی داخلی کشور پر شد از توییت‌هایی که در آنها نقدهای جدی به فضائلی وارد شده بود. پیام‌های رد و بدل شده در کانال ایتا مرتبط با جبهه پایداری و سایر طیف‌های رادیکال اصولگرا، نشان می‌داد که حرکتی هماهنگ در این طیف‌ها در برخورد با توییت فضائلی در پیش گرفته شده است. این در حالی است که همین حرکت‌ها در راه‌اندازی گشت‌های ارشاد پیش از این منجر به وقوع ماجرای فوت مهسا امینی شده بود.»

این رسانه اصلاح طلب تاکید کرده است؛«تذکر دفتر رهبری و نقدهای چهره‌های دلسوز برای پایان دادن به رفتارهای غیر متعارف گشت ارشاد برای جلوگیری از تکرار است.»

حمله کنندگان از پایداری ها خط می گیرند؟ /چه کسانی بین رهبری و دفتر ایشان فاصله می گذارند؟

اما چرا یکباره مواضع فضائلی و توئیت هایش که به نوعی انعکاس مواضع دفتر رهبری محسوب می شود اینگونه حاشیه ساز شد؟ حامیان توئیت مهدی فضائلی و آنها که در تلاش برای خنثی سازی حملات به عضو دفتر رهبری طی چند روز اخیر برآمده اند، روزنه هایی از این ماجرا را باز کرده و روشن ساخته اند.

آنچنان که سیدمحمود رضوی، مشاور محمدباقر قالیباف رئیس مجلس با انتقاد از هجمه حملات تندروها به فضائلی در یادداشتی نوشته است؛ «این گفتمان شنیدن از لبان مبارک و پشت بلند گو و فاصله گذاشتن بین شخص رهبر انقلاب با دفتر رهبری از همان مواردی است که پایه گذارش جریان انحرافی و به منظور بالا بردن هزینه اجرای منویات ایشان و کُند کردن ابزارهای مختلف رهبری برای اداره کشور بود، حالا هم در این آزمون ولایت پذیری که لازمه قبولی در آن ترجیح امر ولی با وجود ناخشنودی فردی و تفاوت نظر شخصی با نظر ایشان است، آن‌ها را مردود کرده است. حالا هم این تندرو ها به دنبال آن هستند که ابتدا هزینه کارهای بی قاعده بر دوش رهبری معظم افتد و یا ایشان هزینه‌ی عقب نشینی از مواضع انقلابی که از موضع عقلانیت انقلابی بیان شده را پرداخت نمایند.»

علی قلهکی فعال رسانه در شبکه اجتماعی ایکس نیز به حمله حسین شریعتمداری به فضائلی اشاره کرده و نوشته است؛« حسین شریعتمداری در روزنامه کیهان نوشته “اگر قرار باشد تذکری از طرف رهبری داده شود از طریق دفتر معظم‌له (آقایان گلپایگانی و حجازی‌) داده می‌شود.” ۱. چندبار تاکنون آقایان گلپایگانی و حجازی چنین مطالب و تذکراتی را علنی دادند که برای این فقره این طور باشد؟! ۲.در جلسه ای که دو سال قبل در دفتر حفظ و نشر آیت الله خامنه ای برگزار شد اعلام گردید( که حقیر هم حضور داشتم) توئیت های آینده مهدی فضائلی که مرتبط با رهبری هست، بدون هماهنگی نوشته نمی شود؛ نظارت محتوایی و البته غیررسمی مجموعه«خامنه ای دات آی آر» نیز در اختیار یکی از فرزندان رهبری است. ۳. برآوردم این است که ماجرای طرح نور نیز( گشت ارشاد سابق) به پشت بلندگویی دیگر ختم می شود!»

همچنین فرید مدرسی روزنامه نگار، صادرکنندگان دستور حمله به فضائلی را را شاخه ایدئولوژیک جبهه پایداری یا همان سوپر انقلابی ها معرفی کرده است. او هدف آنان را انتخابات ۱۴۰۴ دانسته و گفته است:«حواشی مربوط به بازگشت گشت ارشاد بی‌قاعده نیست؛ دقیقا با قاعده است.»

هاتف صالحی فعال رسانه ای نیز در توئیتی جریانی که در سال ۱۳۹۵ برای احمدی نژاد رخ داده بود را روایت کرده و نوشته است؛ «مهدی فضائلی در ۲۸ شهریور ۱۳۹۵ در مطلبی نوشت آقای احمدی نژاد، چند هفته قبل به درخواست خود با رهبر معظم انقلاب ملاقاتی داشته که جزئیاتش مشخص نیست، اما «قطعی است» که در این دیدار با «نهی صریح» آقا در مورد نامزد شدن در انتخابات ۱۳۹۶ مواجه شده است. در ادامه، حامیان احمدی نژاد ضمن تکفیر جناب فضائلی، معتقد بودند مطالب نقل شده از رهبری باید از مجاری رسمی اعلام شود! نهایتاً این رفتار ماجراجویانه، منجر به واکنش صریح آیت الله خامنه‌ای در درس خارج فقه ایشان شد.»

سیدعباس صالحی، مدیر مسئول روزنامه اطلاعات نیز چنین واکنش داشته است:«گویا تذکرات غیرعلنی نتایج ملموسی نداشته‌ است. این تذکر علنی را هم دریافت کرده اند. باید منتظر بود گه چگونه به این تذکر علنی هم عمل خواهند داشت.»

روزنامه اعتماد نیز بخشی از تحلیل روزپلاس، رسانه نزدیک به نواصولگرایان، در نقد اظهارات شریعتمداری را منتشر کرده که نوشته است: اصرار برخی بر موضع اولیه و بازی با کلمات، که بیت رهبری «سخنگو» ندارد و همچنین بازنشر سخنانی از رهبر انقلاب مبنی بر آنکه «نظرات و مواضع رهبری همینی است که صریحا اعلام می‌شود، همینی است که من صریحا اعلام می‌کنم»، یادآور هزینه‌تراشی چند سال قبل احمدی‌نژاد با کلیدواژه «دو لب مبارک» است که منجر به پاسخ «پشت بلندگو» شد. درست است که مواضع رهبرانقلاب صریحا توسط ایشان اعلام می‌شود اما این موضوع چه ارتباطی با اطلاع‌رسانی درخصوص تذکر رهبری، توسط دفتر ایشان داشته و چه مغایرتی با صحبت‌های قبلی رهبری دارد؟ قبلا هم تجربه شده است که «فقط دو لب مبارک» یا «ما صرفا به سخنان علنی آقا توجه می‌کنیم» مبنایی درست ندارد و اولا مواضع منتقل شده از نهاد رهبری به مثابه نظر خود ایشان است، (اگر هم به هر دلیل اشتباهی صورت گیرد با تذکر رهبری حتما اصلاح می‌شود) و ثانیا در صورتی که خبری از منابع کاملا موثق و مطمئن بیرون بیاید، می‌تواند مبنای عمل قرار گیرد.»

دوقطبی سازی خطرناک بین رهبری و دفتر رهبری

روزنامه اصولگرای جوان که رسانه نزدیک به سپاه پاسداران توصیف می شود اما موضع گیری صریح و روشن داشته و از دوقطبی سازی خطرناک روایت کرده است.

در بخشی از یادداشت امروز روزنامه جوان که بدون اشاره مستقیم، مواضع مدیرمسئول کیهان را به نقد کشیده، آمده است؛« در ورای این بحث و مجادله ، موضوعی مهم‌تر رخ نموده که اهمیت آن این قدرت را دارد که کل موضوع توییت و تذکر در برخی نحوه‌های اجرایی گشت ارشاد را صرفاً به عنوان یک «مصداق» از مفهوم خود قرار دهد. اما این موضوع مهم چیست؟ تلاشی منفور برای القای دوقطبی رهبری و دفتر رهبری.

دفتر رهبری یا دفتر حفظ و نشر آثار ایشان طبعاً همچون خود رهبری نیستند، اما این هم که تصور شود رهبر و دفتر دو قطب مخالف یکدیگر هستند، دور از تعقل و سیاست‌ورزی و همراه با تبعات خطرناکی است.»

در این مطلب تاکید شده؛«آنچه پس از توییت عضو دفتر نشر، در فضای مجازی از سوی جریانی تندرو غلبه یافت، القای خودسری این فرد و علنی کردن تذکر برخلاف نظر رهبری بود. برخی از مردم عادی هم، چون تذکر رهبر معظم انقلاب به فراجا را قابل هضم در چارچوب فکری خودساخته‌شان ندیدند، این تحلیل کذایی را به عنوان خبر صادق پذیرفتند که آن توییت خودسرانه زده شده است. اما هیچ کس از میان این جمع نخواست به این موضوع فکر کند که مگر می‌شود خودسری در دفتر رهبری تا این حد برسد که علنی، رسمی و به اسم دفتر نشر، نسبتی –به زعم این افراد- خلاف واقع به رهبر انقلاب وارد شود و رهبر قدرت ساماندهی موضوع و برخورد با آن را نداشته باشند؟! و حتی پس از جنجال بسیار، آن فرد باز توییت دیگری بزند و بر توییت قبلی تأکید کند و باز رهبری و اطرافیان معتمد ایشان ساکت بمانند و او را توبیخ و مواخذه نکنند و به مردم نگویند که فریب او را نخورید؟!»

جوان در ادامه به پیشنیه چنین موضع گیری هایی نیز اشاره کرده و آورده است؛« کسانی که بر طبل دوقطبی «آقا و دفتر آقا» می‌کوبند، اعتبارزدایی از مواضع غیررسمی رهبری را همپای اعتبارزدایی از دفتر رهبری پیش می‌برند. اکنون درباره آگاهانه یا ناخودآگاه بودن چنین اقدامی نمی‌خواهیم اظهارنظر کنیم، اما پیشینه‌ای که از این اقدامات در خاطره سیاسی ما مانده، نشان می‌دهد که دفتر رهبری بهانه است. اینکه چرا می‌خواهند اعتبار این مواضع رهبری را دچار خدشه کنند، می‌تواند دلایلی داشته باشد که در این نوشتار صرفاً دلیلی برآمده از نگاه خوش‌بینانه ذکر می‌شود و باقی‌اش بماند برای بعد!

با نگاه خوش‌بینانه، ما با جماعتی مواجه هستیم که مطابق با نگاه خود و برای خود یک آیت‌الله خامنه‌ای ساخته‌اند که البته با آیت‌الله خامنه‌ای موجود، به لحاظ فکری متفاوت است. این جمع وقتی در برابر موضعی از رهبر قرار می‌گیرند که با نظرات خودشان مخالف است، به جای تطبیق خود بر ولایت، تلاش می‌کنند ولایت را بر اصول پذیرفته شده خود منطبق کنند و حداقل در دلشان برای عبور از نظر رهبری، توجیهی وجدان‌پسند دست و پا کنند.»

این رسانه اصولگرا تاکید کرده؛« یک دوره‌ای قصه ارشادی و مولوی بودن دستورات ولی‌فقیه را علم و سعی کردند آن را تئوریزه هم بکنند، اما بازارش گرم نشد. تفسیر به رأی هم که همیشه شیوه‌ای مرسوم بوده است. اما در مواردی هم که مواضع رهبری با واسطه نقل می‌شدند، مسیر خدشه بر اعتبار راوی را طی کردند تا جایی که رهبری خود مواضع را علنی و به قولی «پشت بلندگو» بیان کنند. در ماجرای نهی رئیس‌جمهور اسبق از کاندیداتوری در انتخابات ریاست‌جمهوری یک نفر از اعضای دفتر و نیز یکی از نزدیکان رهبر را به اقدام خودسرانه بی‌اطلاع رهبری متهم کردند. در ماجرای برجام یک عضو دیگر دفتر رهبری را، حالا در موضوع تذکر به برخی مسئولان، یک عضو دفتر نشر را. در موضوع واکسن گفتند رهبر مخالف واکسن بوده و مجبورشان کرده‌اند مقابل دوربین‌ها آب مقطر بزنند، در موضوع تعطیلی حرم‌های اهل‌بیت برای کرونا، مقابل نمایندگان رهبری ایستادند و… چه آنکه در همه موارد ذکر شده، پذیرش این موضوع که رهبری نظری خلاف نظر آنان دارد، برایشان دشوار بود. هر کسی را هم که با آن‌ها موافق نبود، تکفیر کردند، چنانکه اکنون هر منتقدی به بخشی از عملکرد گشت ارشاد را دنباله‌روهای اسرائیل و یهودی و اشاعه دهنده فحشا و منکر می‌دانند!»

روزنامه جوان تاکید کرده؛«تبعات خطرناک دوقطبی‌سازی از آقا و دفتر آقا را می‌بینید؟ نه آنکه بگوییم دفتر، خود آقاست؛ طبعاً چنین نیست، اما اینکه آنان در بیان مواضع رهبری، نقش مستقل یا خودسرانه دارند و می‌توانند نظری مخالف نظر رهبری را به عنوان نظر رهبری به جامعه قالب کنند و رهبری هم توانایی برخورد و کنترل اوضاع را ندارند، قابل پذیرش نیست.»