بزرگداشت «ابوالحسن بیهقی» در زادگاهش ششتمد خراسان‌رضوی برگزار شد

به گزارش ایرنا، یک استاد و پژوهشگر دانشگاه روز جمعه در حاشیه این مراسم به خبرنگاران گفت: ابوالحسن بیهقی شناسنامه و سند هویت خراسان بزرگ است، چنانکه در کتاب تاریخ بیهق او، اطلاعات گرانبها و ارزشمند فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی به دست آمده است.

سلمان ساکت افزود: ابوالحسن بیهقی نیز شناسنامه تاریخی، فرهنگی و اجتماعی خراسان بزرگ و منطقه ای وسیع از مرزهای دامغان تا شرق ایران را به دست ما داده است.

وی تصریح کرد: ابوالحسن بیهقی اگرچه در نثرنویسی به پای ابوالفضل بیهقی نمی‌رسد، اما در زمان خود یک استثنا بوده و به لحاظ جامع الاطراف بودن، وسعت و عمق دانشش در روزگار خود ممتاز است.

این پژوهشگر بیان کرد: بیهقی همه علوم زمانه را در خود جمع و حتی به این علوم افزوده است لذا تاریخ محلی بیهقی یک دایره المعارف است و در آن از حوزه های مختلف قرآن، حدیث، طب، نجوم، ریاضیات، فلسفه، تاریخ، ادبیات، حکمت و علم انساب (نسب افراد) سخن گفته است.

به گفته وی، ابوالحسن بیهقی در بخشی از کتابش خاندان‌های برجسته را در حوزه‌های مختلف معرفی کرده است، چون می دانسته این خاندان‌ها هستند که فرهنگ و اقتصاد هر منطقه را بالنده می‌کنند.

۱۶ مرداد روز بزرگداشت ابوالحسن بیهقی در تقویم ملی ثبت شود

این استاد و پژوهشگر تاریخ بیهقی گفت: از دیرباز درباره زادروز ابوالحسن بیهقی تردیدها و اختلاف‌نظرهایی وجود داشته که بیشتر به دلیل ناسازگاری میان منابع کهن و برخی از گزارش‌هایی بوده که در آثار او آمده است.

وی تصریح کرد: سرانجام یوسف الهادی، محقّق بنام عراقی‌تبار، با دقتی کم‌نظیر نشان داد که ابوالحسن بیهقی روز شنبه ۱۹ شعبان سال ۴۹۰ قمری چشم به جهان گشوده است، لذا بر اساس تقویم‌های تطبیقی و با نظر متخصّصان گاه شماری، این روز منطبق است با ۱۶ مردادماه. بنابراین شایسته است تا این روز در تقویم رسمی کشور به نام این شخصیت برجسته ثبت شود.

ساکت اضافه کرد: نامگذاری از یک سو ادای دَینی است به پیشگاه این دانشمند جامع‌الاطراف و از سوی دیگر فرصتی است ارزنده برای فراهم کردن مقدّمات توسعهٔ همه‌جانبه و پایدار ششتمد که زادگاه و محل درگذشتش بوده است.

ابوالحسن بیهقی از وزنه‌های بزرگ فرهنگ ایران است

یک پژوهشگر دیگر تاریخ بیهق نیز در این مراسم گفت: ابوالحسن علی بن زید بیهقی یکی از وزنه های بزرگ فرهنگی ما ایرانی هاست که بایستی آن گونه که شایسته است وی را معرفی کنیم.

سید مهدی سیدی افزود: یکی از ویژگی بارز ابوالحسن بیهقی پهنا و گستردگی دانش وی بوده است، چنانکه در سه زمینه تاریخ عمومی، اطلاعات محلی و نسب شناسی از مهارت و دانش بسیار برخوردار بود.

وی اظهار کرد: بیهقی تاریخ نگاری است که تاریخ عمومی جهان اسلام و ایران را نوشته و همچنین تاریخ محلی بیهق را که یک دانشنامه عمومی در محدوده جغرافیایی بیهق می باشد به رشته تحریر درآورده است.

این پژوهشگر ادامه داد: ابوالحسن بیهقی از نظر گستردگی دانش، علوم و تالیفات ارزشمند در زمانه خود به فرید خراسان معروف بود.

ظهیرالدین ابوالحسن علی بن ابوالقاسم زید بن محمد بیهقی معروف به «ابن فندق بیهقی و فرید خراسان»، حکیم و ادیب مشهور ایران و از ریاضیدانان بزرگ قرن ششم هجری است.

ابن فندق در شهر ششتمد متولد شد و در جوانی به کسب علوم مختلف پرداخت و بسیاری از استادان بزرگ زمان خود را در بیهق، نیشابور، مرو، سرخس و دیگر مناطق خراسان ملاقات کرد و از آنان بهره جست و همچنین دیداری با حکیم عمر خیام داشت که شرح آن را در کتاب «تتمه صوان الحکمه» آورده است.

مهمترین اثر او کتاب پارسی تاریخ بیهق در تاریخ و جغرافیای ناحیه بیهق و ذکر رجال علم و ادب و نیز سادات و خاندان های مشهور و دیگر اطلاعات تاریخی آن سرزمین است.

از آثار او کتابی در ستاره شناسی به پارسی به نام جوامع احکام النجوم در سه جلد موجود است که وی این کتاب را به خواهش دوستان خود نوشت.

بیهقی در سال ۵۶۵ هجری قمری درگذشت و آرامگاه وی در شهر ششتمد و ۳۰ کیلومتری جنوب سبزوار قرار دارد.

ششتمد در ۲۵۰ کیلومتری غرب مشهد واقع است.