به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)– منطقه خراسان، از میان این ابزارها «مطبوعات» از موقعیت ویژهای برخوردارند و نقش قابل ملاحظهای در شکلگیری افکارعمومی دارند. از اینرو میتوان برای مطبوعات محلی هم سهم قابل ملاحظهای در نظر گرفت؛ به طوری که آنها با توجه به کارکردهای ویژهشان در حوزه مسائل بومی، عمدهترین نقش را در شکلگیری رفتارهای اجتماعی در پایهایترین سطح خود دارا هستند.
اینک با توجه به مقدمه فوقالذکر رشد این ابزار ارتباطی را به لحاظ کمی در دیار ترشیز باید به فال نیک گرفت. با وجود اینکه همگی آنها بنا را بر آن گذاشتهاند که در راستای انجام رسالت مطبوعاتی خویش به تنویر افکارعمومی، تحلیل مسائل مختلف اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی بپردازند اما با توجه به ذائقه سیاسی مردم منطقه، رویکردهای سیاسی در این نشریات به وضوح قابل ملاحظه است و گاه آنها تا حدی پیش میروند که خلاء فعالیت شاخههای شهرستانی احزاب با سلیقههای مختلف را پر کنند؛ از اینروست که در آستانه برگزاری انتخابات، شاهد تولد مطبوعههایی در منطقه هستیم!
در همین خصوص، یک کارشناس علوم ارتباطات در کاشمر در گفتوگو با ایسنا گفت: وقتی در چهار دهه اخیر اولین نشریه دیار ترشیز – شهرستانهای کاشمر، خلیلآباد و بردسکن به نام "آوای کاشمر" به عنوان نشریه منطقهای خراسان بزرگ در سال ۷۷ منتشر شد، در این دیار هیچ مطبوعه محلی دیگری انتشار نمییافت و امروز با فعالیت یک نشریه دیگر در کاشمر و یک مورد درخواست انتشار ماهنامه در این شهرستان که در نوبت صدور مجوز قرار دارد و اخذ مجوز پنج نشریه در بردسکن و انتشار اولین شماره نشریه شهرستان خلیلآباد هم به لحاظ تعداد نشریات و هم به لحاظ آمار، شاهد افزایش کمی فعالان این حوزه هستیم.
لیلا قرایی با بیان اینکه این آمار همگی نشان از بازار گرم اخذ مجوز فعالیت مطبوعات محلی در دیار ترشیز دارد که نسبت به وسعت و جمعیت در مقایسه با سایر شهرستانها در موقعیت خاصی قرار دارد، بیان کرد: افزایش کمی مطبوعات فینفسه اتفاق میمونی به شمار نمیرود مگر آنکه تعدد این نشریات بتواند بالاترین سطح را برای پیگیری مطالبات محلی دنبال کند و تأثیر قابل ملاحظهای بر افکارعمومی و تصمیمگیریهای حساس داشته باشد.
وی اظهار کرد: مشکل اینجاست که بعضی از این نشریات با حدس و گمان و بدون برنامهریزی متولد میشوند اما با توجه به اهمیت کار مطبوعات، نیاز است افراد با شناخت مخاطب و پشتوانه دانش روزنامهنگاری کار خود را در این عرصه آغاز کنند تا بتوانند مطالبات و خواستههای عمومی را به خوبی مطرح کنند.
قرایی افزود: در نبود احزاب قدرتمند در کشور و به تبع آن تشکیل نشدن شاخههای شهرستانی همان اندک احزاب فصلی، اغلب نشریات محلی تریبون جریانهای سیاسیاند.
این کارشناس ارتباطات با بیان این که تعداد نشریات اصلاحطلب در منطقه کمتر از اصولگراهاست، گفت: مردم همواره در مرتبهای فراتر از جناحها به عملکرد آنها و کیفیت مطالب نمره میدهند، لیکن کسانی هم هستند که به مناسبات سیاسی و خط و ربطهای سیاسی توجه دارند.
قرایی اعلام کرد: اگر بنا را بر آن بگذاریم که گاه اقتضائات و انگیزههای شخصی، افراد را به عرصه مطبوعات وارد ساخته و پس از مدتی شاهد درخشش استعدادهای آنها خواهیم بود، میتوان امید بست در آینده نزدیک شاهد فعالیت حرفهای اصحاب مطبوعات در دیار ترشیز باشیم که ورودشان از همین رهگذر در حرفه مطبوعات آگاهانه و با رعایت قواعد و استانداردهای لازم همراه است، مشروط بر آنکه حساسیتهای این حرفه را درک و صحت و دقت ارائه اخبار را در کنار سرعت انتشار در اولویت قرار دهند تا قلم تأثیرگذار و سحرآمیز آنها فضای حرفهای مطبوعات را تحت تأثیر قرار دهد و قویترین آثار مطبوعاتی با استانداردترین معیارها به نام آنان ثبت شود.
وی عنوان کرد: در این میان باید بیپروا نقاط ضعف را دید و بیان کرد و از بیان نقاط قوتها هم چشمپوشی نکرد و انتقاد سازنده داشت، زیرا رکن اساسی توسعه، بیان انتقادات سازنده است؛ امید که مسئولان هم انتقادپذیر باشند و پاسخگویی شفاف را وظیفه خود بدانند.
این استاد دانشگاه ادامه داد: طی سالهای گذشته چه بسیار افرادی را دیدهام که بدون مطالعه وارد این حرفه شدهاند و پس از مدتی با ناکامی، آن را ترک گفتهاند و چه بسیار افرادی که پس از ورود به کارزار مطبوعات و لمس دشواریها و ظرافتهای آن، عطایش را به لقایش بخشیده و حرفه بیدردسرتری را برگزیدهاند.
وی با بیان اینکه با توجه به حساسیت کار در ابتدا لازم است نشریات «استقلال مادی» داشته باشند تا قلم آنان گرفتار زر و زور نشود و به این بهانه از مطالب و حوادث، گذر سطحی نداشته باشند و از هدف اصلی خود دور نگردند، افزود: اگر چنین باشد شاهد مرگ اقتصادی خاموش نشریات نخواهیم بود.
وی خاطرنشان کرد: بنا به سیاستهای دولت، نشریات باید به گونهای عمل کنند که بتوانند روی پای خود بایستند و این بلد بودن، هنرِ اداره خوب یک نشریه را میطلبد که بدون وابستگی مالی به گروه و جریانی خاص با شناخت مخاطب و نیازهای او اقدام به انتشار مطبوعهای نمایند، چیزی که آن را کمتر در جماعت مطبوعاتچی دیار ترشیز دیدهایم؛ به طوریکه ابتدا نشریه منتشر میشود، سپس گردانندگان آن به دنبال مشتری میگردند.
قرایی با اشاره به اینکه اگر عدهای میپندارند هر کسی میتواند مطبوعهای راه بیندازد، باید گفت: امروز پس از دو دهه فعالیت در این حوزه چنین پنداری را یا از سر خامی و ناپختگی و سادهاندیشی میدانم یا به واسطه شور و حال جوانی، زیرا در شرایط حساس و دشوار کنونی سختترین و پیچیدهترین حرفهها، حرفه مطبوعات است اما با این حال باز هم جا برای همه هست، نیاز به بدگویی و زیرآبزنی نیست و اگر آزاده باشیم تهدید و تحدید و تطمیع جایی در این عرصه ندارد.
وی ادامه داد: باید فعالان این حوزه به فکر کارهای خلاقانه و ایدههای نو باشند، فعالیتهای تقلیدی و کپیبرداری از روی دست همدیگر نمیتواند به ارتقاء کیفیت مطبوعات محلی دیارمان کمکی کند.
قرایی با تاکید براینکه باید دستاندرکاران این حوزه سطح سواد رسانهای خود را ارتقاء دهند و با علاقه و انگیزه و در چهارچوب مشخصی فعالیت کنند و خود را در قالبهای تنگ کلیشهای و در فضای روزنامهنگاری قدیم محدود نکنند، گفت: باید به گونهای تلاش نمایند که قابلیت آن را داشته باشند در برابر محتوای متفاوت سایر نشریات بتوانند تشنگیِ بخش وسیعی از نخبگان جامعه را سیراب و به نقاط تاریک مسائل در حوزههای مختلف اجتماعی، سیاسی و فرهنگی نور بتابانند.
وی با اعلام اینکه آنچه مشکلات کار در حوزه مطبوعات محلی دیار ترشیز را دوچندان میکند، مشکل برخی نادیده گرفتن «قوانین» است، گفت: انتظار میرود متولیان فرهنگی، مسئولان اجرایی و قضایی و امنیتی شهرستان در برخورد با برخی تخلفات مطبوعاتی با جدیت رفتار کنند و اگر قانون، توزیع ضمیمه نشریه سراسری، بدون نسخه اصلی را مجاز نمیداند، آنها هم با دقت جلوی این کار را بگیرند و مواظب باشند با هیچ ترفندی در عرصه توزیع عدهای آنها را دور نزنند.
قرایی با بیان اینکه بعضا شاهدیم لوگو و نام نشریهای به سلیقه دستاندرکاران بدون اخذ مجوز تغییر کرده است، بیان کرد: اگر گستره توزیع نشریهای محلی بنا به مجوز، محل خاصی است و امکان فعالیت در سایر شهرستانهای همجوار برای آن وجود ندارد و اگر چنین کاری اتفاق افتاد، مسئولان مربوطه باید با آن برخورد نمایند و یا زمینه انتشار نشریه که از مهمترین موارد است و باید مورد توجه قرار گیرد و به جز زمینههای قابل انتشار به موارد دیگر پرداخته نشود و موضوعات دیگری از این دست.
موارد فوق با اکراه فقط در این حد که مشکلات واگویه شود، مطرح گردید. چه بسا عدم نظارت در این حوزه، به خصوص در سال انتخابات، هرج و مرجهایی را به وجود میآورد و نیاز است که همه در برابر قانون گردن نهیم تا استخوان خردکردههای مطبوعات این دیار از برخی نابرابریها نالان نشوند.
با این حال نظر به رشد کمی تعداد نشریات و فعالان این عرصه، به منظور ارتقاء کیفیت فعالیت مطبوعاتی در منطقه میطلبد «کانون خبرنگاران» منطقه ترشیز جهت حمایتهای صنفی از فعالان مطبوعاتی شکل بگیرد تا هر کمکی که از دست دستاندرکاران این حوزه برای پیمودن سریعتر مسیر توسعه منطقه لازم است، انجام گیرد و مشکلات عرصه رسانه و اطلاعرسانی و آگاهیبخشی در دیار ترشیز با تعامل اصحاب مطبوعات مرتفع گردد.
اگرچه هستند در این صنف مغرضانی که فقط بلدند «نه» بگویند، آنهایی که تعداشان بسیار کم و متأسفانه مجموع فعالیت خبریشان طی یکسال به اندازه چند صفحه و به تعداد انگشتان یک دست هم نمیرسد. آنان همیشه مدعیاند و طلبکار، لذا باید فعالان این عرصه برای انسجام و انجام کار حرفهای در عرصه مطبوعات از نقطهای اقدام کنند که تشکیل کانون خبرنگاران نه بر روی کاغذ بلکه عینی و واقعی میتواند نقطه آغاز این راه باشد.