نقش وب سایتها در توسعه گردشگری پایدار در ایران از همشهری عزیمان آقای جواد باقرزاده دانش آموخته کارشناسی ارشد مطالعات فرهنگی و رسانه، واحد تهران غرب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
پیشرفت تکنولوژی و فضای مجازی فرصتی را برای سرمایه گذاران حوزه ی گردشگری و کسب و کارهای مرتبط فراهم کرده
است تا بتوانند با استفاده از وب سایت ها و اپلیکیشن ها به تبلیغ و توسعه کسب و کار خود و در نهایت این صنعت بپردازند. با توجه به اهمیت گردشگری پایدار برای توسعه؛ و تحقق اهداف اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی آن، هدف از این پژوهش بررسی نقش وبسایتهای گردشگری در توسعه هر یک از ابعاد اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی گردشگری پایدار است. روش تحقیق در پژوهش حاضر، روش پیمایشی است. جامعه آماری این تحقیق را گردشگران در تهران تشکیل داده اند، که با توجه به اینکه حجم جامعه قابل تخمین نبوده و در فصل های مختلف سال متفاوت است، از نمونه گیری در دسترس استفاده شده و با مراجعه به جاذبه های گردشگری تهران تعداد ۰۳۳ نفر به پرسشنامه پاسخ داده اند. روایی پرسشنامه به تایید متخصصان و اساتید رسانه و ۳ پرسشنامه از پایایی برخوردار است. نتایج آزمون ها نشان می دهد که بین / گردشگری رسیده است و با توجه به آلفای کرونباخ ۵۸میزان استفاده از وب سایت های گردشگری و ابعاد اقتصادی، اجتماعی و محیطی گردشگری پایدار همبستگی وجود دارد.
یکی از عوامل مهم و مؤثر در پویایی اقتصاد و توسعه پایدار هر کشور، گردشگری میباشد. بررسی تاریخ سفر از
سدههای گذشته مؤید آن است که انسانها به انگیزههای گوناگون همچون تجارت، آموزش، زیارت و انجام امور
مذهبی، ماجراجویی و نیز انجام وظایف سیاسی به سفر میپرداختهاند)صدر ممتاز و آقارحیمی، ۲۹۳۳ (. به موازات
توسعهی گردشگری توجه به گردشگری پایدار ضروری به نظر می رسد. در کتاب راهنمای گردشگری پایدار برای
توسعه آمده است که یکی از ویژگی های اساسی بخش گردشگری، توانایی آن در پیوند دادن جنبه های اقتصادی،
اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی پایدار است و به عنوان یک نیروی محرکه برای افزایش متقابل آنها عمل می کند.
این به این دلیل است که گردشگری به عنوان یک فعالیت اقتصادی به شدت وابسته به وجود محیط های سالم، فرهنگ های غنی و پذیرش جوامع میزبان است. فرصتی که گردشگری برای درآمد و مشاغل از تجارب فرهنگی به
ارمغان می آورد، تنها نمونه ای از این است. به نوبه خود، این مساله مسئولیت سنگینی در بخش گردشگری ایجاد می کند تا به تاثیرات اجتماعی، فرهنگی و محیطی از عملکرد و پیشرفت های خود منجر شود. ۲
امروزه صنعت گردشگری، صنعتی پر رونق است و دارای امتیاز ویژه ای برای کشورهایی است که از جاذبه های گردشگری برخوردارند. بر طبق آمار سازمان جهانی گردشگری، سالانه بیش از ۶۰۰ میلیون نفر از نقاط دیدنی کشورهای مختلف بازدید میکنند. بدون تردید سرمایه گذاری در این صنعت، سودآورتر و پردرآمدتر از صنایع موجود در دنیا خواهد بود که به تبع آن پیامدهای سیاسی، اقتصادی و فرهنگی را هم بدنبال خواهد داشت؛ که از آن جمله ورود ارز به کشور، اشتغال ملی و … است. اما از آنجایی که در دنیای امروز که از آن به عصر ارتباطات و اطلاعات یاد میشود، هیچ صنعتی بدون بهره برداری از فناوریهای مدرن ( ICT ) و همسو شدن با تحولات دیجیتال، نمیتواند راه پویایی و توسعه در اقتصاد پر رقابت جهانی و حتی محلی را بپیماید، صنعت گردشگری نیز از این قاعده مستثنی نیست. همین امروز هم در عرصهی توریسم جهانی، ICT به عنوان رکن اساسی، نقش تعیین کنندهای در رقابتهای ملی و فراملی کشورها ایفا میکند و کیفیت و میزان بهره برداری از کاربردهای آن تا حد قابل توجهی در شرایط رقابتی تأثیرگذار بوده و هر روز نقش این فناوریها با سرعت غیر قابل باوری در حال تعمیم و گسترش است.
به استدلال آمارهای منتشر شده توسط سازمان جهانی توریسم ( WTO ) در آینده ای بسیار نزدیک، کشورهای فاقد
زیرساختهای مناسب ICT ، عملاً از چرخهی رقابتهای جهانی و منطق های گردشگری حذف خواهند شد )جهانگیری، ۲۹۳۳)
پیشرفت در حوزه ی فناوری های ارتباطی موجب استفاده ی روز افزون از اینترنت و وب سایت ها شده است. نقش اینترنت در تبلیغات، بازاریابی، توزیع کالا و ارائه خدمات اطلاعاتی اثبات شده است.)هافمن و نوواک، ۲۳۳۱ ( با توجه به ماهیت اطلاعاتی صنعت گردشگری؛ اینترنت و وب نقش مهمی در ارتقای گردشگری و بازاریابی مقصد دارد.)دالین و همکاران، ۱۱۱۱ (وب دارای پتانسیل زیادی برای تبلیغ گردشگری منطقه ای است و نسبت به سایر رسانه های تبلیغاتی نسبتا ارزان است. یک وبسایت موثر می تواند به مخاطبان جهانی برسد، که ۱۲ ساعت در روز از ۱ http://icr.unwto.org/content/guidebook-sustainable-tourism-development
نقش وب سایتها در توسعه گردشگری ،
هر نقطه در جهان قابل دسترسی است)لین و هوآنگ، ۱۱۱۱ (. با توجه به این امر که یکی از راه های نهادینه کردن
مولفه های توسعه ی پایدار و هموار کردن مسیر آن رسانه ها هستند و با توجه به فعالیت وب سایت های متعدد در
زمینه ی گردشگری در ایران و جهان؛ در تحقیق حاضر به دنبال پاسخ به این سوال هستیم که آیا بین استفاده از وب
سایت های این حوزه و توسعهی گردشگری پایدار همبستگی وجود دارد؟
اهدافتحقیق
هدفکلی
شناخت رابطه بین استفاده از وبسایتهای گردشگری و توسعه گردشگری پایدار در ایران
اهداففرعی
۲ شناخت رابطه بین استفاده از وبسایتها در بعد اقتصادی گردشگری پایدار در ایران –
۱ شناخت رابطه بین استفاده از وبسایتها در بعد اجتماعی گردشگری پایدار در ایران –
۹ شناخت رابطه بین استفاده از وبسایتها در بعد زیست محیطی گردشگری پایدار در ایران –
فرضیههایتحقیق
فرضیهاصلی
بین سطح استفاده از وبسایتهای گردشگری و توسعه گردشگری پایدار در ایران رابطه معناداری وجود دارد.
فرضیههایفرعی
۲ بین سطح استفاده از وب سایتهای گردشگری و بعد اقتصادی گردشگری پایدار در ایران همبستگی وجود دارد. –
۱ بین سطح استفاده از وب سایتهای گردشگری و بعد اجتماعی گردشگری پایدار در ایران همبستگی وجود دارد. –
۹ بین سطح استفاده از وب سایتهای گردشگری و بعد زیست محیطی گردشگری پایدار در ایران همبستگی وجود –
دارد.
پیشینه
اکبری و همکاران) ۲۹۳۲ ( در تحقیقی تحت عنوان برند، کیفیت خدمات و تبلیغات شفاهی در توریسم: فرصتهای
پادگانهای نظامی با روش پیمایشی و ابزار پرسشنامه، ۹۳۱ نفر از نیروهای وظیفه پادگانهای شمال و شمال شرق تهران مورد مطالعه و بررسی قرار داده اند نتایج حاکی از معناداری تاثیر کیفیت خدمات بر رضایت گردشگران و تصویر برند، تاثیر رضایت و تصویر برند بر نگرش نسبت به شهر محل خدمت و تاثیر رضایت، تصویر برند، نگرش نسبت به شهر محل خدمت بر تبلیغات شفاهی است .
عوامل موثر بر پذیرش بازاریابی الکترونیک از دیدگاه کارکنان آژانس – – « عابدی ) ۲۹۳۱ ( در پژوهش خود به بررسی پرداخته است. محقق اذعان میکند که بازاریابی به شیوههای » های مسافرتی چارتر کننده شهر اصفهان در سال ۲۹۳۲نوین توسط ابزارهای نوین امکانپذیر است. یکی از این ابزارها استفاده از فناوری اطلاعات در زمینه بازاریابی یا به عبارت دیگر بازاریابی الکترونیک است. در مقصدهای گردشگری که از شیوههای مناسب بازاریابی استفاده میکنند
در فصلهای شلوغ و خلوت سال قادر به جذب گردشگران هستند و میتوانند از مزایای اقتصادی این صنعت بهره
ببرند. شهر اصفهان با جاذبههای زیاد نتوانسته از منابع خود در راه جذب گردشگر به خوبی استفاده کند. یکی از
مشکلات آن ناتوانی در جذب گردشگر و در سطح وسیعتر عدم استفاده یا استفاده ناچیز سازمانهای گردشگری از
اینترنت برای این مقصود است.
ابراهیمی – و همکاران ) ۲۹۳۳ ( در مطالعه ای تأثیر تبلیغات بر جذب گردشگران در شهر اصفهان را بررسی و تأثیر
رسانههای تبلیغاتی استفاده شده در صنعت گردشگری شهر اصفهان را تبیین کردند. علاوه بر آن رسانههای مناسب
برای استفاده در صنعت گردشگری در این تحقیق شناسایی شد. نتایج تحقیق آنان نشان داد که ابزار تبلیغاتی استفاده
شده در اصفهان برای جذب گردشگران بینالمللی تأثیرگذار نبوده است و میتوان از پنج روش کتاب راهنما، تبلیغات
اینترنتی، تلویزیون، بروشور و روزنامه استفاده کرد که میزان تأثیر این ابزار برای مناطق، جنسیتها، سنین و تحصیلات
مختلف متفاوت است.
بررسی موانع جذب گردشگر با تأکید بر گردشگری الکترونیک مطالعه – « ثانوی گروسی ) ۲۹۳۳ ( در پژوهشی به
پرداخته است. هدف این تحقیق بررسی موانع جذب گردشگر با تاکید بر گردشگری » موردی مشهد مقدس الکترونیک است. تحقیق از نظر روش و ماهیت تحقیق توصیفی تحلیلی است و از نظر مقاصد تحقیق کاربردی –
میباشد. برای بررسی فرضیات تحقیق سه جامعه آماری مسئولین، گردشگران و سایتهای گردشگری مورد استفاده
قرار گرفتند که برای ارزیابی نظرات این سه گروه از ۹ ابزار مصاحبه، پرسشنامه و مشاهده استفاده گردید. در نهایت
پس از تجزیه و تحلیل دادهها تمام فرضیات پژوهش رد شد که نشان دهنده این موضوع است که تمام فرضیات از
جمله موانع جذب گردشگر به صورت الکترونیکی به شمار میرود.
پرداخته – » ارزیابی عوامل موثر در تقاضا برای گردشگری شهری « بقال آذردوست ) ۲۹۳۳ ( در تحقیقی به بررسی
است. هدف این پژوهش آشنایی با ویژگیهای صنعت گردشگری شهری به طور اخص تبریز، شناخت جاذبه ها،
توان های طبیعی و عوامل موثر در کشش پذیری تقاضای گردشگری شهری و شناخت نقش تأسیسات گردشگری
موجود در کشش پذیری گردشگری شهری است و به روش توصیفی تحلیلی انجام شده است. نتایج نشان می دهد –
گردشگران از امکانات گردشگری تبریز رضایت در حد مطلوب دارند، تصویر ذهنی گردشگران از تبریز بعد از مسافرت به این شهر بهتر می شود و گردشگران تمایل به مسافرت مجدد به تبریز را دارند.
ضرابی و همکاران ) ۲۹۳۳ (، در پژوهشی تحت عنوان”سنجش – تأثیرات اقتصادی، اجتماعی _ فرهنگی و زیست
محیطی توسعه گردشگری” در شهرستان مشکین شهر با روش پیمایشی و با ابزار پرسشنامه به نتایج زیر دست یافته
اند: توسعه گردشگری در شهرستان مشکین شهر آثار نامطلوبی را در محیط زیست به وجود آورده است. همچنین،
توسعه گردشگری در توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی شهرستان مشکین شهر تأثیر داشته است. نتایج این پژوهش
میتواند در سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، سازمان حفاظت محیط زیست استان اردبیل و شهرستان مشکین شهر و همچنین شهرداری و فرمانداری این شهر )استانداری اردبیل( کاربرد داشته باشد.
نوری و نوروزی آوارگانی ) ۲۹۳۱ ( در ارزیابی توان محیطی برای توسعه توریسم از طریق رسانههای الکترونیکی –
در دهستان چغاخور چنین نتیجه گرفتهاند که منطقه نامبرده دارای توانها و منابع متنوع محیطی و پدیدههای طبیعی
و انسانی جاذب گردشگری است. این بررسی نشان میدهد تمامی سطح منطقه برای توسعه توریسم )شامل تفرج
گسترده و تفرج متمرکز( از توان بالایی برخوردار است.
پیشینهخارجی
است که توسط دانشگاه والایلاک ) ۱۱۱۹ ( انجام » ارزیابی پتانسیلهای اکوتوریسم منطقهای « پژوهشی با عنوان
شده است. هدف این مطالعه، ارزیابی پتانسیل مناطق اکوتوریسم در تایلند بر اساس جاذبه منابع بوده است. نتیجه این پروژه تحقیقاتی به عنوان پایهای برای راهنمایی مدیریت یک منطقه اکوتوریسم خاص، بر مبنای چهار جنبه قابلیتهای اجرایی: تجهیزات و خدمات، دادن توضیحات و آگاهسازی کنترل تاثیر محیطی و اجتماعی اقتصادی -و مشارکت عمومی و توزیع سود، برای مدیریت پتانسیلهای اکوتوریسم منطقه است.
مورسان ) ۱۱۱۳ ( در مقالهای با وبسایتها « عنوان و نقش مکمّل این رسانهها در تأثیر » تبلیغات گردشگری تبلیغات در وبسایتها را به مثابه ابزار مکمّل در کنار دیگر ابزار تبلیغاتی مطالعه و بررسی کرده است. نتایج تحقیق وی نشان میدهد که استفاده کنندگان از این سایتها بیشتر از کسانی که از آ نها دیدن نکردهاند، از دیگر ابزار تبلیغاتی
جهانگردی تأثیر پذیرفته اند.
گردشگریپایدار
گردشگری پایدار ادغام ابعاد اقتصادی، اجتماعی و مسئولیت های محیطی است. در قلب توسعه پایدار این ایدهاست
که موضوعات یاد شده جدایی ناپدیر است و آینده به این بستگی دارد که چگونه بتوانیم تعادل این سه بعد را در
فرایند تصمیم گیری لحاظ کنیم. با توجه به اهمیت گردشگری در اقتصاد جهانی، گردشگری مسئولیت دارد تا مسیر را به سمت توسعه پایدار هدایت کند. در عین حال با توجه به منابع طبیعی و فرهنگی در خدمت گردشگری علاقه
وافری به انجام این کار دارد. ۲
فضایمجازیوگردشگریپایدار
فضای مجازی به عنوان بازاریاب و نقش آن در ارتقاء بنگاهها و تاثیری که در توسعه و رشد اقتصادی کشورها دارد
بر کسی پوشیده نیست. اینترنت از جمله عوامل موثر بر بازاریابی و روشهای رونق دادن به این فعالیتها در عرصه
کنونی است )کولین، ۲۹۳۹ (. با توسعه اینترنت، به دلیل این که اینترنت شرکتها را قادر میسازد که با مشتریان ارتباط بهتر و مؤثرتری برقرار کنند و تولیدات خود را بر اساس نیازهای آنها ایجاد نمایند، تعداد بیشتری از شرکتها
) از اینترنت جهت بازاریابی و کانالهای توزیع استفاده میکنند )چافی و همکاران، ۱۱۱۲ساهیل و لگوهرل به نقل از لاو و همکاران بیان می کنند که در دهه های اخیر توسعه ی تکنولوژی و نوآوری، استراتژی بازاریابی سنتی را ارتقا داده است.اینترنت ابزار ارزشمندی را برای مصرف کننده و تولیدکننده در خصوص توزیع اطلاعات و خرید و فروش آنلاین فراهم کرده است. رشد سریع مصرف کننده ی آنلاین و همچنین مبادلات ) مالی آنلاین گواه واضحی از محبوبیت تکنولوژی است.)ساهیل و لگوهرل، ۱۱۲۱به طور کلی استفاده از تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات و گسترش آن در زمینه ی عرضه و تقاضای گردشگری سبب آن شد که گردشگران قبل از سفر به ارزیابی و بررسی وضعیت مقاصد بپردازند و تجربه ای مجازی را در چارچوب دورنمایی گردشگر در ذهن خود شکل دهد. علاوه بر آن این امر زمینه های دموکراتیک شدن امر انتخاب مقاصد را ۱ www.cf.cdn.unwto.org
برای سفر فراهم آورده که بر بستری از لیبرالیسم حاصل از جهانی شدن تسهیل شده است.)قرخلو و همکاران، ۲۹۳۲ ) به نقل از بنادرویش، ۲۹۳۱در زمینه توسعه گردشگری ارایه تبلیغات داخلی و خارجی جهت به تصویر کشاندن امکانات و استعدادهای طبیعی و جاذبه های متنوع توریستی و شناخت عمقی آن فرهنگ و خرده فرهنگ ها و تمدن و تاریخ و حیات اجتماعی،اقتصادی بسیار مؤثر خواهد بود. در چند دهه اخیر از صنعت گردشگری به عنوان یکی از بزرگترین و متنوعترین صنایع یاد شده است. بسیاری از کشورها این صنعت را به عنوان یکی از منابع اصلی درآمدزای خود میدانند وتلاش در راه توسعه این صنعت دارند. این صنعت بخصوص برای کشورهای در حال توسعه به علت اینکه بیشترین درآمد خود را از فروش منابع طبیعی به دست میآورند بسیار با اهمیت است. همچنین کشورها علاوه بر منابع اقتصادی به دنبال منافع سیاسی، فرهنگی و اجتماعی، محیط زیست و غیره نیز میباشند. برای موفقیت در این صنعت علاوه بر داشتن شرایط گردشگرپذیری، مقاصد گردشگری، باید به دنبال برنامهریزی برای جذب گردشگران و معرفی بهتر امکانات و شرایط خود به بازارهای داخلی و جهانی گردشگری باشند ) )پاپلی یزدی و سقایی، ۲۹۳۹
رسانه های الکترونیکی و تبلیغات در دنیای اقتصادی امروز نقش مهمی را ایفا می کند. اگر این رسانه به روش صحیح و بادقت به دیگران عرضه شود، قطعا به توسعه و رشد منجر خواهد شد، البته تبلیغات تنها مختص واحدها و بنگاه های اقتصادی نیست بلکه در حال حاضر برای بسیاری از سازمان های فرهنگی، مذهبی، ورزشی و علمی جایگاه .) خاصی دارد و این ارگان ها تبلیغات را ابزاری برای اشاعه فرهنگ می دانند )دانشوری و همکاران، ۲۹۳۱
استفاده از رسانهها و تبلیغات به عنوان مهمترین ابزار موفقیت سازمانهاست و این موضوع ایجاب میکند که این
ابزار به عنوان شاخههای علمی، اجتماعی، فرهنگی و ارتباط به دقت مورد مطالعه قرار گیرد. امروزه در صنعت گردشگری باید از رسانهها )بالاخص رسانههای الکترونیکی( به عنوان مهمترین ابزار به صورت حرفهای استفاده کرد، زیرا موفقیت تبلیغ در ارایهی ارزشهای فرهنگی و گردشگری هر کشور مبتنی بر درک صحیح و حرفهای از تبلیغات و ارزشهای آن است. یکی از ارکان مهم تبلیغات رسانههای تبلیغاتی است که در میزان تأثیر تبلیغات بر مخاطب از اهمیت ویژهای برخوردار است و استفاده درست از آن باعث افزایش تأثیر پیام میشود. برای موفقیت در تبلیغات گردشگری بینالمللی به علت پراکندگی مخاطبان در سرتاسر جهان رسانههای تبلیغات از اهمیت خاصی برخوردار است و انتخاب صحیح آنها در موفقیت تبلیغات جهانگردی نقش مهمی دارد. با گستری فناوری اطلاعات و ارتباطات، اینترنت نیز بعنوان یکی از مهمترین ابزار مورد استفاده بازاریابان قرار گرفته است. تبلیغات اینترنتی، از ) پرکاربردترین روشهای استفاده از اینترنت میباشد. )ابراهیمی و همکاران، ۲۹۳۳موتورهای جستجو معتبر ترین نوع وب سایت مورد استفاده برای مسافرت است. در حالی که وب سایت های اختصاصی شرکت ها. خطوط هوایی هتل ها و غیره نیز اهمیت دارند. زیرا مصرف کنندگان تمایل دارند که به طور مستقیم با سازمان های گردشگری تعامل داشته باشند.اعتبار آژانس های مسافرتی اینترنتی نیز به طور روز افزونی در حال افزایش است.)همتی و همکاران، ۲۹۳۹ به نقل از حنفی زاده و همکاران، ۲۹۳۱ ( وب سایت ها به دلیل نقش فراوان در اطلاع رسانی، بازاریابی و تبلیغات و با توجه به ویژگی های در دسترس بودن و بی مرزی می توانند در نهادینه کردن مولفه های گردشگری پایدار در مردم نقش قابل توجهی داشته باشند.
چارچوبنظری
در رویکرد توسعه پایدار گردشگری، بررسی نقش گردشگری در توسعه منطقه ای و محلی عموماً از ابعاد اقتصادی، اجتماعی، محیطی و فرهنگی صورت می گیرد. سازمان جهانی گردشگری برای اولین بار در سال ۲۳۳۳ اصطلاح گردشگری پایدار را طبق معیارهای گزارش برانتلند این گونه تعریف کرد: گردشگری پایدار، نیازهای گردشگران حاضر و جوامع میزبان را با محافظت و ارتقای فرصت های آیندگان برآورده می کند.
) گردشگری پایدار حاصل تلاش برای دستیابی به توسعه پایدار در تمامی زمینه هاست. )علیپور و همکاران، ۲۹۳۹
هر چند امکان دارد مزایای حاصل از رشد اقتصادی چشمگیر باشند اگر به محیط و منابع انسانی که پایه و اساس
رشدند توجه نشود این مزایا دوام نخواهد یافت. در حالی که دنیا به عصری جدید وارد می شود، این مسئله بسیار
روشن است که پدیده پایداری آرمان نیست، بلکه ضرورت است. به هر حال در قرن کنونی گردشگری تغییراتی را
برای بسیاری از محیط ها به همراه خواهد داشت که میزان این تغییرات و آثار مثبت و منفی آن در آینده تا حد
) زیادی به ارزش های حاکم بر جوامع و نوع قضاوت ها در آن زمان بستگی خواهد داشت.)کاظمی، ۲۹۳۱
سه مکتب فکری در توسعه پایدار وجود دارد : مکتب فکری با ملاحظات اقتصادی که بر اساس نظریه های این
مکتب، هر راهبردی که به افزایش بهره وری و سود نینجامد، ناپایدار محسوب می شود؛ مکتب فکری که ملاحظات زیست محیطی که به پایداری از نقطه نظر زیست محیط توجه می کند و عقیده دارد هر فعالیت که محیط زیست را
آلوده یا تخریب نماید و یا تعادل زیست محیط را بر هم بزند، ناپایدار تلقی می شود. مکتب فکری با ملاحظات حفظ منابع محیط اجتماعی که به پایداری از نقطه نظر حفظ ارزش های انسان و اجتماع توجه دارد و بر این باور است که هر فعالیتی که محیط اجتماع را نامتعادل سازد، نمی تواند توسعه ی پایدار را در بر داشته باشد )مهرآرا و همکاران،.) ۲۹۳۱ به نقل از کرمی، ۲۹۱۲) پایداری اقتصادی با معیارهایی هم چون سهم گردشگری در کاهش فقر )فرافقر بودن گردشگری یا ضد فقر بودن(، توزیع درآمد، ثروت و منابع قدرت اقتصادی و معیشت پایدار ساکنان محلی مناطق توریستی و…، پایداری محیطی با معیار هایی همانند مشارکت در حفظ طبیعت )تنوع زیستی(، دسترسی به منافع ناشی از مشارکت و جلوگیری از گرم شدن زمین و…، و در نهایت پایداری اجتماعی با معیارهایی همانند رعایت حقوق زمین و مردم محلی، رعایت زندگی شرافتمندانه، درخورو افزایش رضایتمندی مرد، توانمندسازی ومشارکت فعالانه مردم در توسعه، رعایت روابط جنسیتی )حقوق زنان( و رعایت حقوق کار مشخص می شود.)افتخاری و) همکاران،۲۹۳۱ در کتاب راهنمای گردشگری پایدار) ۱۱۲۹ (اهداف گردشگری پایدار به تفکیک آمده است. در تحقیق حاضر سه هدف پایداری اقتصادی، برابری اجتماعی و عوامل محیطی مورد تاکید قرار می گیرد:
پایداری اقتصادی: برای اطمینان یافتن از پایداری و رقابت پذیری مقاصد و سازمان های گردشگری به طوری که قدربه ادامه رونق و رسیدن به منافع بلندمدت باشند.
برابری اجتماعی: برای به دست آوردن توزیع گسترده ی منافع اقتصادی و اجتماعی در جامعه هدف از جمله بهبود
فرصت ها، درآمد و خدمات در دسترس فقرا.
عوامل محیطی: برای به حداقل رساندن آلودگی هوا، آب و زمین و تولید زباله به وسیله ی شرکت های گردشگری و بازدیدکنندگان.
مدلمفهومی
در تحقیق حاضر نقش وب سایت های گردشگری)متغیر مستقل( در توسعه گردشگری پایدار)متغیر وابسته( با
مولفه های اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی مورد بررسی قرار می گیرد.
روشتحقیق
روش تحقیق در پژوهش حاضر، روش پیمایشی است. جامعه آماری این تحقیق را گردشگران در تهران تشکیل داده
اند، که با توجه به اینکه حجم جامعه قابل تخمین نبوده و در فصل های مختلف سال متفاوت است، با استفاده از
نمونه گیری در دسترس و با مراجعه به جاذبه های گردشگری تهران تعداد ۹۱۱ نفر به پرسشنامه پاسخ داده اند. روایی ۱ است که / پرسشنامه به تایید ده نفر از متخصصان حوزه ی رسانه و گردشگری رسیده است. آلفای کرونباخ ۳۱نشاندهنده ی پایایی پرسشنامه می باشد. در جدول ذیل آلفای کرونباخ به تفکیک متغیرها آمده است.
یافتههایتحقیق
آمارتوصیفی
۱۲ درصد، مردان و کم ترین آن ها زنان )حدود / مطابق جدول فوق بیش ترین افراد نمونه ی آماری ) ۲۳۱ نفر( معادل ۱۹۳/۲ درصد( بوده اند.
۳۹ درصد( و کم ترین آن ها دارای / با توجه به جدول فوق، بیش ترین پاسخ دهندگان دارای سن بین ۲۱ تا ۱۱ سال ) ۹سن ۲۳ سال و بالاتر ) ۱ درصد ( بوده اند.
جدول فوق نشان می دهد بیش ترین افراد نمونه ی آماری ) ۲۱۱ نفر( معادل ۲۱ درصد دارای تحصیلات لیسانس و
کم ترین مدرک دکتری )حدود ۲ درصد( داشته اند.
یافته ها نشان می دهد بیش ترین افراد نمونه ی آماری ) ۱۱۱ نفر( معادل ۱۱ درصد دارای وضعیت مجرد و کم ترینآن ها متاهل )حدود ۹۹ درصد( بودهاند.
وضعیت ساعت های استفاده از اینترنت
جدول فوق نشان می دهد بیش ترین درصد فراوانی مربوط به زمان استفاده از اینترنت کم تر از ۱ ساعت با ۱۹ درصدو فراوانی ۲۳۱ نفر است. حداقل درصد فراوانی نیز مربوط به زمان استفاده ی بیش از ۳ ساعت با ۱ درصد و فراوانی۱ نفر است.
پیشرفت فناوری های اطلاعات و ارتباطات و رشد روزافزون تمایل افراد به استفاده از فضای مجازی و سایت ها و
اپلیکیشن های اطلاع رسانی، تجاری و تبلیغاتی این فرصت را در اختیار سازمان ها و موسسات دولتی و خصوصی
قرار داده است تا بتوانند بر قوت های سازمان های متبوعشان بیافزایند. سازمان ها و کسب و کارهای مرتبط با گردشگری از این امر مستثنی نیستند. آن ها می توانند علاوه بر منافع اقتصادی حاصل از این استقبال، با استفاده از محتوای مرتبط با گردشگری پایدار به نهادینه کردن آن در جامعه و به عنوان میراثی برای آیندگان کمک شایانی کنند.
۳۹ درصد از پاسخگویان از وب سایت های گردشگری داخلی و / یافته های تحقیق حاضر حاکی از این است که ۹
۹ درصد از هر دو وب سایت داخلی و خارجی استفاده / ۲۹/۹ درصد از وب سایت های گردشگری خارجی و ۹۹
می کنند. با توجه به استقبال کاربران از سایت های داخلی گردشگری، غنی کردن محتوای مطابق با گردشگری پایدار
بسیار بااهمیت به نظر می رسد. این مهم بر عهده ی برنامه ریزان و تصمیم سازان دولتی و همینطور گردانندگان سایت
۳۹ درصد از پاسخ / های گردشگری خصوصی است که از این سرمایه برای فردای گردشگری استفاده کنند. ۹
دهندگان از بیش از یک سایت گردشگری استفاده می کنند و میزان علاقمندی به بعد اقتصادی گردشگری پایدار با
۹۳ می تواند به دلیل پررنگ بودن دغدغه های اقتصادی و تورم موجود باشد. به ابعاد اجتماعی و زیست / فراوانی ۹
۲۹ درصد در مراتب بعدی قرار دارند. / محیطی هر کدام با ۹نتایج حاصل از آزمون ها نشان داد که بین سطح استفاده از وب سایت های گردشگری و ابعاد اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی گردشگری پایدار همبستگی وجود دارد.
با توجه به این که سازمان های بازاریابی مقصد، مقدار قابل توجهی از سرمایه ی خود را در توسعه وب سایت ها به
عنوان بخشی از تلاش های ارتقا دهنده کلی خود سرمایه گذاری می کنند. با افزایش فشار اقتصادی، این سازمان ها
برای ارزیابی اثربخشی وب سایت خود، ارزیابی بازده سرمایه گذاری خود، و بازخورد در مورد پیشرفت و بهسازی
لازم، اهمیت بیشتری قائل می شوند.)پارک و گرتزی، ۱۱۱۱ ( به اعتقاد کلین و ورتنر ویژگی هایی شامل: کیفیت
اطلاعات؛ سهولت استفاده؛ پاسخگویی؛ امنیت و حریم خصوصی؛ ظاهر بصری؛ اعتماد؛ تعامل و شخصی سازی در
ارزیابی ها دارای اهمیت هستند ولی در عین حال توجه به ترویج و نهادینه سازی ابعاد توسعه ی گردشگری پایدار
ضروری به نظر می رسد. با توجه به مطالب یاد شده و با توجه به رابطه ی پایین تر از متوسط سطح استفاده از وب
سایت ها و مولفه ها به نظر می رسد که وب سایت ها باید تلاش بیشتری در زمینه ی تولید محتوای مرتبط با مولفه های گردشگری پایدار داشته باشند.
در نهایت ضروری به نظر می رسد که برنامه ریزان و گردانندگان کسب و کارهای گردشگری و همچنین سایت های
مربوط، در کنار تبلیغات و درآمدزایی از سایت ها جنبه هایی همانند تولید محتوای مرتبط با توسعه ابعاد اقتصادی،
اجتماعی و زیست محیطی را نیز مورد توجه ویژه قرار دهند.
