دادگاهی برای تاریخ : طنز تاریخ اینکه برنامه‌ریزان آمریکائی و عراقی این محاکمه، تصمیم گرفتند که دادگاهی که جنایات صدام را داوری خواهد کرد، قادر به متهم ساختن هیچ خارجی به جرم همدستی نباشد. در حالی که تاریخ چهل سال گذشته عراق، مملو از نمونه‌هائی است که ازجمله پنج رئیس جمهوری آمریکا، سه رئیس جمهوری فرانسه، چندین نخست وزیر انگلیس و شماری از مؤسسات غربی شریک جرم جنایات رژیم بعثی عراق بودند (نوشته محمود فاضلی منبع: روزنامه اعتماد ۲۸/۷/۹۹ ص ۱۶)
در تاریخ بعضی از رویدادها در حافظه ملت‌ها برای همیشه بیاد خواهد ماند. ۲۷ مهر ۱۳۸۴ (۱۹ اکتبر ۲۰۰۵) آغاز محاکمه صدام برای دو ملت ایران و عراق همیشه ماندگار خواهد بود.پس از گذشت حدود دو سال از دستگیری صدام دادگاه رسیدگی به اتهامات وی، در بغداد تشکیل شد. پرونده دیکتاتور عراق به اتهام اقدامات ضد بشردوستانه، در دادگاه در محدوده شدیدأ حفاظت شده «منطقه سبز» آغاز شد. صدام و هفت نفر دیگر ازسران حزب بعث، متهم به قتل عام ۱۴۰ نفر از ساکنین شهر شیعه‌نشین دوجیل در سال ۱۹۸۲ بودند. دستور این قتل عام به دنبال اقدام به ترور ناموفق صدام در این شهر صادر شده بود. میلیون‌ها نفر از مردم از حکومت او آسیب دیدند. کمتر خانه‌ای را در عراق می‌توان یافت که در آن یک نفر یا بیشتر ناپدید، اعدام یا در جنگ کشته نشده باشد. صدام مراکز بزرگ قدرت را کنترل می‌کرد هیچ رقیب جدی نداشت و هیچ کس هرگز به قدرکافی نفوذ نیافت تا قدرت او را به چالش بکشد. صدام سرکوب داخلی را بنا گذاشت که موجب دوام رژیم او به مدت سی وپنج سال، باوجود جنگ‌ها، شورش‌ها و تحریم‌های سخت شد.
بسیاری از عراقی‌ها حتی روزهای نخست دستگیری و محاکمه صدام، ترس داشتند که ممکن است صدام (به حکومت) برگردد. اکثریت مردم می‌خواستند مطمئن شوند که صدام از بین می‌رود. گروهی دیگر اعتقاد داشتند اگر او کشته نشود، و محاکمه طولانی شود، خشونت‌ها بیشتر خواهد شد. دولت وقت عراق و نیروهای متحد تحت فرماندهی آمریکا امیدوار بودند که با برپایی دادگاه این پیام را به مردم عراق منتقل کنند که سرانجام روزی رسید که صدام و اعضای ارشد حکومت وی در قبال اقدامات خود مجبور به پاسخگویی شوند. این نخستین باری بود که مردم کشورهای عربی یکی از رهبران خود را در دادگاه می‌دیدند تا به اتهام جنایات جنگی، نسل‌کشی و سرکوب بی‌رحمانه مردم خود پاسخ دهد. بی‌شک این روزی تاریخی نه تنها برای عراق بلکه برای تمام منطقه بود.
صدام در تصاویر تلویزیونی در اولین حضور خود در برابر یک محکمه عراقی با دست بند و زنجیر در دادگاهی که در یکی از کاخ‌های سابق‌اش برپا شده بود، مبارزه جویانه ظاهر حاضر شد. او در دادگاه جرج بوش را «جنایتکار واقعی» خواند، از تهاجم ۱۹۹۰ به کویت دفاع کرد و خود را رئیس جمهوری عراق معرفی و صلاحیت دادگاه را رد می‌کند.
در آن زمان دادگاه و اعدام او مورد انتقاد بعضی دولت‌ها و گروه‌های حقوق بشری قرار گرفت و تلاش شد جنایات او کمرنگ و یا فراموش شود. اما حافظه ملت‌ها را نه می‌توان پاک کرد و نه آن‌را کمرنگ نشان داد. دیکتاتوری که به مدت ۳۵ سال در عراق را با قاطعیت او درحذف هرگونه اپوزیسیون، اعم از نظامی یا غیرنظامی، اعمال خشونت و ارعاب برای کنترل توده مردم، ازطریق برپایی دستگاه پاداش و تنبیه، عضوگیری شماربزرگی از هواداران، بهره‌گیری از استعدادها و خلاقیت‌های عراقی‌ها برای بازسازی کشور و سرانجام قابلیت‌اش درخنثی‌کردن تحرکات رقیبان، مرتبط بود.
یکی از جنایات صدام کشتار پنج هزار غیرنظامی کرد در حلبجه در ۱۹۸۸ با استفاده از گاز سمی است. در آن زمان، آمریکا و فرانسه با تمام توان خود از محکومیت صدام به خاطر ارتکاب این جنایت جلوگیری کردند و ریگان قانون تحریم بازرگانی آمریکا و عراق را وتو کرد. برکسی پوشیده نیست که صدام بدون کمک شرکت‌ها و حکومت‌های غربی هرگز نمی‌توانست به همسایگانش حمله کرده و یا مرتکب این جنایت‌ها شود. گاز مرگ‌آور محصول آلمان بود و کارخانجات تولیدکننده آن در عراق توسط فرانسه و آمریکا تجهیز شده بود. صدام متهم اصلی در آغاز جنگ هشت ساله علیه ایران به بهای جان یک ملیون مرد و زن بود. شاهدان متعددی تأیید می‌کنند که واشنگتن او را به آغاز جنگ تشویق کرد و کارتر برای آغاز جنگ با ایران به او چراغ سبز نشان داد. واشنگتن اگرچه به ظاهر در کشمکش ایران – عراق بی‌طرف بود اما همه نوع سلاح از جمله بمب‌های خوشه‌ای را مخفیانه تحویل صدام داد.
طنز تاریخ اینکه برنامه‌ریزان آمریکائی و عراقی این محاکمه، تصمیم گرفتند که دادگاهی که جنایات صدام را داوری خواهد کرد، قادر به متهم ساختن هیچ خارجی به جرم همدستی نباشد. در حالی که تاریخ چهل سال گذشته عراق، مملو از نمونه‌هائی است که ازجمله پنج رئیس جمهوری آمریکا، سه رئیس جمهوری فرانسه، چندین نخست وزیر انگلیس و شماری از مؤسسات غربی شریک جرم جنایات رژیم بعثی عراق بودند.
