استاد محمد جوادتربتی نویسنده ، شاعر ،مولف ومدیر مسئول هفته نامه پولاد در دهه ۱۳۲۰بود . همشهری فرهیخته مان زنده یاداستاد تربتی انسانی مهربان ، مردمی و معلمی مسئول بود که متاسفانه در خاطر نسل جدید ناشاخته باقی مانده است ، اولین آشنایی من با شادروان تربتی از طریق محقق همشهری جناب دکتر محمد حسن ابریشمی بود که در کتاب دیار و همدیاران ایشان درج شده بود و سپس از طریق استاد محمود تربتی سنجابی از روزنامه نگاران قدیم روزنامه اطلاعات و همچنین نویسنده کتابهای ( پنج گلوله برای شاه ، تاریخ احزاب سیاسی ایران ، در بره مصدق وایران نمی میرد و….)که با انتشار کتابی در خصوص استادمحمد جواد تربتی که دایی ایشان بودند در جریان سوابق علمی ، فرهنگی و ادبی و.. قرار گرفتم . در سال ۱۳۹۹ دردوران بیماری کرونا که اغلب همگی در خانه محبوس بودیم توانستم اولین سالگرد در گذشت استاد را با استفاده از اطلاعات دریافتی در روز نامه اطلاعات به چاپ برسانم و این روال ادامه دارد و هرچه زمان می گذرد متوجه عمق شخصیت این استاد ممتاز و تاثیر گذار در حوزه ادبیات می باشم. امسال خواستم به متون نوشته شده در کتابهای دوره اول ودوم دبیرستان بنام(تاریخ ادبیات) که توسط خود ایشان برای دانش آموزان دوره دبیرستان تالیف شده اشاره نمایم ، این کتاب در سال ۱۳۰۷ منتشر گردیده با ملاحظه ودقت در این کتاب در می یابیم که ایشان چقدر دلسوز و پیگیر فرهنگ وادبیات کشور برای نوجوانان ودانش آموزان آنزمان بوده اند.
اینک به نوشته استاد که در آغاز و مقدمه کتاب سروده اند می پردازم،
سخندان را فزون رفعت زشاه است بنازم آنکه را این جایگاه است
شهنشا هان اقلیم ادب را زعلم و معرفت تخت و کلاه است
قدم زن در ره مردان پیشین گرت در سر هوای عزو جااست
بمنزلگه رسیدند از ره راست رود زین ره هر آن گو مرد راه است
اگر پنهان چوخورشیدند در شب چه غم کاثارشان تابان چو ماه است
بدا بر حال قومی کز جهالت صباح بختشان شام سیاه است
نیوش از تربتی این پند دلبند که یاران را رفیق خیر خواه است
” تربتی “
و همچنین در مقدمه کتاب پیامی بدین زیبایی برای دانش آموزان دوره اول دبیرستان درسال ۱۳۰۷ نگاشته اند
تاریخ ادبیات کتاب دبیرستان
ادبیات بی نظیر ایران بقدری دلکش و نیکوست که دوست ودشمن به عظمت و زیبایی آن معترفندو خدا کند که این گلهای همیشه بهاررا آفت زمان و خزان پژمرده نکندو دست روزگار از میان نبرد .
نه تنها صاحبدلان و هوشمندان ایران شیفته و فریفته این گنجینه گرانبها هستند بلکه خارجیان هم با چشم احترام به آن نگاه می کنندو آنرا یکی از بهترین و پسنده ترین و شور انگیز ترین آثارفکر بشر می دانندچون چنین است برما که هموطن گویندگانی عالیمقام مانند فردوسی وحافظ یا سعدی و مولوی هستیم لازم است گفتنیهای شاعران را بخوانیم و بدانیم وبسر گذشت ایشان نیز آشنا شویم .
من بنده در این موضوع کتابی که با احتصار بیان مطلب کرده باشد نیافتم از اینروو بمدد خدا وسعی خویش مجموعه را ترتیب دادم ودر آن از شرح زندگانی و اشعار سخن سرایان ایران چیزی نگاشتم و امیدوارم که این خدمت در پیشگاه صاحبان ذوق مقبول افتد “تربتی” )
استاد تربتی کتابهای دیگری هم برای دانش آموزان سیکل اول دبیرستان منتشر نموده اند از جمله (منتخبات چهار داستان شاهنامه فردوسی؛ مخصوص شاگردان سیکل اول مدارس متوسطه)
این کتاب دربرگیرنده منتخباتی از شاهنامه فردوسی است که برای شاگردان سیکل اول متوسطه در سال ۱۳۰۷ و زیر نظر محمدجواد تربتی و به نظریه وزارت معارف آن زمان منتشر شده است. داستان هفت خوان رستم، داستان رستم و سهراب، داستان رزم رستم و اسفندیار و با هم آویختن لشکر رستم و اسفندیار چهار داستانی هستند که از شاهنامه فردوسی در این کتاب گنجانده شده‌اند.
همچنین کتاب تاریخ ادبیات ویژه دوره دوم دبیرستان شامل دو بخش تاریخ ادبیات قبل از اسلام و ادبیات بعد از اسلام است. این کتاب تالیف محمد جواد تربتی است که درسال ۱۳۳۱ توسط کتابفروشی و چاپخانه علی اکبر علمی منتشر شده است
که استاد در مقدمه چنین نگاشته اند
“ادبیات ایران به‌اندازه‌ای دلکش و نیکوست که دوست و دشمن به عظمت و زیبایی آن معترفند. نه‌تنها صاحبدلان و هوشمندان ایران شیفته و فریفته این گنجینه گرانبها هستند، بلکه خارجیان هم با چشم احترام به آن نگاه می‌کنند و آن را یکی از بهترین و پسندیده‌ترین و شورانگیزترین آثار فکر بشر می‌دانند. در این کتاب به اختصار از زندگانی و اشعار سخن‌سرایان ایرانی نکاتی آورده شده است. شاعرانی که در این کتاب سخنی از آنها به میان آمده، عبارتند از: رودکی، فردوسی، عنصری، منوچهری، ناصرخسرو، مسعود سعد، خیام، انوری، خاقانی، نظامی گنجوی، خواجوی کرمانی، وحشی بافقی، سعدی، حافظ و…یادش گرامی و نامش جاودان باد…..
