مشهد- ایرنا- موسیقی نواحی خراسان با سابقه تاریخی طولانی و برخورداری از قابلیتهای خاص موسیقایی نقش بسزایی در تکامل موسیقی ایران داشته لذا قریب به اتفاق اساتید موسیقی معتقدند خراسان مهد موسیقی سنتی از گذشته ای دور بوده است.

به گزارش ایرنا، موسیقی نواحی گونه ای از موسیقی است که به نغمه ها، سازها و نواهای مناطق و نواحی ایران نظر دارد و از زمانی که مطالعات و پژوهشها درباره آن انجام شده نامهایی همچون موسیقی محلی، فولکلور، اقوام و مقامی به این گونه موسیقایی نسبت داده شده است.
بسیاری در همین خصوص بر این باورند همانگونه که باید از جنگها، هنرمندان، فیلسوفان، شاعران و ادبیان به عنوان تاریخ و شکوه خراسان یاد کرد باید از نوای دلنشینی که فرهنگ این خطه را جهانی کرده نیز سخن گفت. 
موسیقی مقامی که 'تار و دوتار' به آن زینت و جلایی ماندگار داده ند در خراسان رشد کرد و به فراتر از مرزهای ایران نیز کشیده شد. 
موسیقی سنتی خراسان همان موسیقی نواحی است که به نغمه ها، سازها و نواهای مناطق و نواحی ایران مربوط می شود اما از دل سهل انگاری مسئولان و ظهور موسیقیهای نو، اهالی موسیقی و میراثداران موسیقی نواحی به حاشیه رفته اند. 
موسیقی سنتی خراسان دارای جایگاه بسیار ارزشمندی است و فعالیت رشته های مختلف موسیقی، کسب رتبه های بین المللی توسط نوازندگان و اساتید بنام این رشته و حضور آنان در کنسرتهای خارج از کشور نشانگر اقبال بلند موسیقی سنتی خراسان به ویژه موسیقی مقامی در سراسر جهان است.

* تنها امیدمان حمایت از موسیقی مقامی است
فرزند زنده یاد غلامعلی پورعطایی از نوادر موسیقی نواحی در خصوص جایگاه موسیقی خراسان می گوید: برای احیای این موسیقی اصیل باید با رجوع به گذشته از خلاقیتهای اساتید قدیمی این هنر الهام گرفت و آنها را بکار بست. 
جمشید پورعطایی موسیقی مقامی را به معنای خنیاگری توصیف و بیان کرد: در اجرای این موسیقی یک شخص می نوازد و دیگری می خواند.
وی با اشاره به دغدغه های هنرمندان شهرستانهای خراسان رضوی ادامه داد: مسائل مادی از عمده ترین دغدغه های هنرمندان این خطه به صورت اخص و اساتید موسیقی سنتی به صورت عموم است.
این موسیقیدان محلی گفت: به رغم اینکه فرزندان ما هنرمندان بسیار خوبی هستند و با آینده درخشان می توانند ادامه دهنده این راه و انتقال دهنده موسیقی اصیل باشند اما کمبود مالی و رفع نشدن نیازها باعث می شود آنها به سراغ موسیقی بومی و محلی نروند.
وی افزود: اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی نیز چه در استان و چه در شهرستانها با مشکلات مالی بسیار زیادی روبه رو است و نمی تواند در بسیاری از زمینه ها حمایتهای لازم را داشته باشد. 

*موسیقی نواحی و مساله اجرای گروهی
پورعطایی ادامه داد: موسیقی نواحی از سال ۱۳۶۶ شکل گروهی و جمعی به خود گرفت بطوری که بر تعداد ساز ها در اجرا افزوده و ساز ها به نوعی با یکدیگر تلفیق شدند. 
وی گفت: این موضوع باعث افت این نوع موسیقی شد و مشکلات زیادی را در این حوزه به وجود آورد.
این موسیقیدان افزود: از آنجا که هنرمندان بومی اجرا های گروهی را در جشنواره ها دیده بودند تصور می کردند موسیقی گروهی بازخورد بهتری دارد و بیشتر مورد توجه قرار می گیرد. 
وی ادامه داد: این درحالی است که اجرای گروهی موسیقی مقامی ضربه زیادی بر بدنه این نوع موسیقی وارد کرد که اثرات منفی آن طی سالها برجا مانده است. 
پورعطایی گفت: امروزه هنرمندان بزرگ متوجه این مشکل شده و در این راستا طی پنج سال گذشته تلاشهایی برای رفع آن انجام داده اند.

* آینده موسیقی مقامی در ابهام
یکی از اساتید شناخته شده موسیقی محلی ایران نیز به خبرنگار ایرنا گفت: باید بین موسیقی اصیل و موسیقیهای مبتذل تفاوت قائل شد و مسئولان با حمایت و تقویت موسیقی اصیل محلی از ورود موسیقیهای مبتذل به عرصه این هنر جلوگیری کنند.
استاد عثمان محمدپرست افزود: همچنین حمایت مردم از موسیقی سنتی بی نظیر و فراگیر است اما مسئولان در زمینه نکوداشت اساتید نامی موسیقی و حمایت از آنها اقدام قابل توجهی انجام نداده اند.
وی معتقد است: هنری موفق و رو به توسعه خواهد بود که مورد حمایت مسئولان ذیربط و مقامهای دولتی قرار گیرد در غیر این صورت آن هنر با خاموشی هنرمندش رو به زوال خواهد رفت.
این استاد موسیقی نواحی ادامه داد: در صورتی که هنرمندان و موسیقیدانان اصیل ایران خانه نشینی پیشه کنند زمینه ترویج موسیقیهای مبتذل غربی در کشور فراهم می شود.
وی گفت: باید هنر اصیل و هنرمند واقعی شناسایی و حسابش از مطربان بی مایه جدا شود ولی متاسفانه گاهی مشاهده می شود موسیقیهای مبتذل و بی محتوا مورد حمایت قرار می گیرند و در مقابلف موسیقی اصیل سنتی مورد بی مهری واقع می شود.
محمدپرست با اشاره به اجراهای مختلف موسیقی نواحی ایران در کشورهای خارجی از سال ۱۳۴۲ تاکنون، افزود : ایران سابقه دو هزار و ۵۰۰ ساله در تمدن کهن دارد و باید در عرصه های مختلف هنری و تمدنی به خصوص موسیقی سردمدار باشد.

* وزارت ارشاد به تنهایی نمی تواند از موسیقی حمایت کند 
معاون هنری و سینمایی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی می گوید: موسیقی خراسان دارای جایگاهی بسیار ارزشمند در کشور است.
وی افزود: این موسیقی دارای قله های بسیار پرافتخاری است که توانسته اعتبار و آبروی بسیار زیادی را بدست آورد.
ناصر نبی زاده ادامه داد: موسیقی مقامی خراسان توانسته از گذشته تاکنون به نشر و گسترش زبان فارسی نیز کمک و تاریخ این مرز و بوم را با اشعار عرفانی به جهانیان معرفی کند.
وی گفت: عمق تاثیر فرهنگ اصیل ایرانی در آثار اهالی موسیقی خراسان دیده می شود.
معاون اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی افزود: موسیقی شمال و جنوب خراسان نسل به نسل طی سالهای طولانی انتقال یافته و اکنون نیز این میراث ارزشمند در اختیار بسیاری از بزرگان موسیقی قرار دارد.
وی ادامه داد: بسیاری از بزرگان موسیقی ایران که سالها در خاطره مردم جای داشته اند از دل این مرز و بوم رشد کرده اند، بعد از خراسان می توان به مکتب اصفهان اشاره کرد که تاثیرات بسیار زیادی در حوزه موسیقی داشته است.
نبی زاده گفت: هرچند این موسیقی با چنین جایگاه رفیعی اکنون در شرایط مناسبی قرار ندارد اما هم اینک نیز اساتید بزرگی در شهرهایی همچون تایباد، قوچان و تربت جام استان خراسان رضوی مشغول به فعالیت هستند که می توانند در این عرصه تاثیرگذار باشند.
وی افزود: اینگونه موسیقیها نیاز به مجوز ندارند و به سرعت می توانند در بین جوانان تبلیغ شوند، زمانی که از محصولات فرهنگی مجوزدار خودمان حمایت نکنیم باید منتظر رشد پدیده هایی چون موسیقی زیرزمینی باشیم.
معاون هنری و سینمایی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی همچنین به حمایتها از هنرمندان موسیقی مقامی اشاره و بیان کرد: سلسله پاسداشتها و گرامیداشتهایی با رویکرد حمایت از هنرمندان موسیقی مقامی در شهرستانهای این استان برگزار شده که در سال جاری نیز دنبال می شود.
وی ادامه داد: در صورت تامین اعتبار یک بانک اطلاعاتی از آثار بزرگان موسیقی مقامی خراسان جمع آوری می شود تا در اختیار نسلهای آینده قرار گیرد.
نبی زاده گفت: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به دلیل مشکلات مالی بسیار زیادی که با آن روبه رو است نمی تواند به تنهایی تمامی نیازهای اهالی و اساتید موسیقی را برطرف کند بنابراین برای حل این مشکل باید سازمانها و نهادهای دیگر نیز وارد عمل شوند. 
۷۴۹۸/۱۸۵۸