اصولگرایان وچالشی به نام روحانی از همدیاری عزیز دکتر غلامعباس توسلی استاد جامعه شناسی
اصولگرایان هیچ گاه نتوانسته اند با شاخص اصولگرایی مورد تایید قاطبه مردم قرار بگیرند. اصولا اگرکنشگران سیاسی راست توانسته‌اند به موفقیتی دست یابند آن موفقیت را یا مدیون اختلاف اصلاح‌طلبان و یا ردصلاحیت آنها هستند. مساله حمایت اصلاح‌طلبان از روحانی که از دنده راست سنتی برخاسته است و تا این لحظه به بخشی از آرای اصلاح‌طلبان توجه کرده وخواست آنها را برآورده ساخته به نوعی موجب وحدت درون جناحی اصلاح‌طلبان شده است. اصولگرایان درابتدای راه با در نظرگرفتن اینکه روحانی یک اصولگراست تا حدودی یقین داشتند حداقل بخشی ازاصلاح‌طلبان از روحانی عبورخواهند کرد اما با گذشت زمان همان بخش با قدرت درکنار روحانی ایستادند. اصولگرایان به علت اینکه تجربه آرای عمومی به آنها ثابت کرده که از پایگاه اجتماعی درخوراهمیتی برخوردار نیستند به این‌گونه طرح‌ها روی می آورند تا بتوانند از این طریق حداقل اردوگاه اصلاح‌طلبان را متشنج نشان دهند. اخیرا نیز از احتمال رد صلاحیت روحانی اخباری مخابره می شود. خبری که البته این‌بار مورد بررسی بخشی ازاصلاح‌طلبان قرارگرفته که به راستی اگر درخرداد ۹۶ روحانی به هرعلتی رد صلاحیت شود، آنگاه چه باید کرد؟ واقعیت این است که رد صلاحیت روحانی موجب می شود که اصلاح‌طلبان درحیرت عمیقی فرو بروند و دراین حالت اصولگرایان با خیال راحت سکان قوه مجریه را در دست بگیرند. اما به راستی آیا باید در فکر جایگزینی برای روحانی بود؟ سوالی که دراینجا به ذهن متبادر می‌شود این است که طرح چنین مساله‌ای صحیح است؟ چه ضمانتی وجود دارد که همین طرح گداخته شده دراتاق های فکری مخالفان دولت نباشد؟ درواقع با احتمال رد صلاحیت روحانی چه باید کرد؟ عاقلانه آن است که حتی با درنظرگرفتن واقع بینانه‌بودن این طرح نباید دراین فکر بود که درکنار روحانی از یک کاندیدای احتمالی استفاده کرد، تا درصورت رد صلاحیت روحانی او جایگزین روحانی شود. زیرا طرح چنین مساله‌ای ازهم اکنون ازهزینه رد صلاحیت روحانی می‌کاهد. درصورت عملی شدن این طرح از سوی اصلاح‌طلبان این طرح با قدرت بیشتری ازسوی اصولگرایان اجرایی خواهد شد. به نظرمی رسد روحانی برای اصولگرایان درحال تبدیل‌شدن به یک چالش است. چالشی که تا این لحظه نتوانستند استراتژی واحدی برای مقابله با آن اتخاد کنند. چالشی که اگراصلاح‌طلبان بتوانند آن را عاقلانه مدیریت کنند، می‌توانند به سکاندار اصلی صحنه سیاسی ایران تبدیل شوند. البته این چالش هم برای اصلاح‌طلبان وجود دارد که اصولگرایان به وحدت بر روی یک کاندیدای دارای تفکر پوپولیستی دست یابند و وی با شعارهای عوامگرایانه بر رفتارعملگرایانه روحانی درصحنه۹۶ فائق آید. هرچند بخش زیادی از مردم ایران می‌توانند فرق شعارهای عملگرایانه روحانی را با شعارهای پوپولیستی یک کاندیدای اصولگرا تشخص دهند اما بخشی ازمردم نیز به علت هزینه‌های روزانه زندگی و برای کاهش فشار این هزینه‌ها هرگونه شعارعوامگرایانه را ناخواسته می پذیرند. بهترین راهبرد برای اصولگرایان این است که ضمن به وحدت رسیدن صحنه سیاسی چند ماه مانده به انتخابات را طوری طرح ریزی کنند که روحانی دیگر تماملی برای ورود به زمین بازی ۹۶ نداشته باشد. این استراتژی احتمالا به قدرت تمام دردستور کار اصولگرایان مخالف روحانی برای حذف وی قرارخواهد گرفت.
* استاد دانشگاه وجامعه‌شناس
