آمار کل دستگیریهای اخیر مشخص شد
شرق، آمنه شیرافکن: نمایندگان فراکسیون امید روزه سکوت گرفتهاند. گویا بنا دارند به دلایلی که خودشان «مصحلت» عنوان میکنند، به جزئیات پیگیریها اشاره نداشته باشند. پروانه سلحشوری که از این جلسه به آن جلسه است تا بتواند وضعیت بازداشتیها را سروسامان دهد، جزئیات خاصی به «شرق» ارائه نمیدهد.
میگوید: «حاضریم فحش بخوریم، اما تا چند روز دیگر مسئله بازداشتیها حل شود. خانوادهها خیلی نگراناند و هدف ما این است که بتوانیم با همکاری همه نهادها، هرچه زودتر برای آزادشدن بازداشتیها اقدام کنیم». فاطمه سعیدی، عضو کمیته پیگیری وضعیت دانشجویان بازداشتی، نیز خبر داده: «دنبال آزادی همه دانشجویان هستیم و مذاکره کردهایم که آزادی دختران دانشجو در اولویت باشد».علیرضا رحیمی، دیگر عضو فراکسیون امید، نیز اعلام کرده: صبح امروز نشست مجمع نمایندگان تهران برای بررسی ناآرامیهای اخیر برگزار خواهد شد. قاسم میرزایینیکو هم به اعتمادآنلاین خبر داده: «تنها از فوت یکی از بازداشتشدگان خبر دارم» و تأکید دارد: «امیدواریم موضوع بازداشتیها زودتر حل شود و افرادی که مشکل خاصی ندارند، بهویژه دانشجویان دختر، آزاد شوند. برای دختران دانشجوی بازداشتشده نگران هستیم».
محمود صادقی در این میان آمار کل بازداشتیهای اخیر را حدود سههزارو ۷۰۰ بازداشتی در سراسر کشور عنوان میکند. به گفته او: «با توجه به اینکه بازداشت این افراد از سوی نهادهای مختلف انتظامی و امنیتی بوده است، نمیتوان آمار دقیق دانشجویان را اعلام کرد».
او همچنین درباره آمار تقریبی دانشجویان بازداشتشده نیز به خانه ملت خبر داده: «بر اساس آمار دستگاهها و نهادهای مختلف و مراجعه مردمی، تعداد دانشجویان بازداشتی حدود ۴۰ تا ۶۸ نفر تخمین زده میشود که با توجه به آزادی بسیاری از این افراد، این آمارها در حال کاهش است».
نمیدانم برخی افراد را چه نهادی دستگیر کرده
در این میان، کماکان مرجع دستگیری برخی افراد مشخص نیست. بعضی اسامی بلاتکلیف باقی مانده و خانوادهها نمیدانند نیروی انتظامی فرد مدنظر را دستگیر کرده یا وزارت اطلاعات یا نهادی دیگر. صادقی در همین زمینه میگوید: «مشخصات برخی از افرادی که مشخص نیست چه نهادی آنها را دستگیر کرده، در قالب فهرستی به وزارتخانههای اطلاعات، کشور و علوم ارائه شده تا مشخص شود این افراد را کدامیک از نهادهای امنیتی یا انتظامی دستگیر کردهاند و خانواده آنان از بلاتکلیفی خارج شوند». دادستان تهران در همین حال از آزادی ۷۰ نفر دیگر از متهمان آشوبهای اخیر و تشکیل پرونده قضائی درباره خودکشی یکی از متهمان در قرنطینه زندان اوین خبر داده است.
جعفریدولتآبادی، دادستان تهران، به میزان گفته: «۷۰ نفر دیگر از متهمان پس از تکمیل تحقیقات مقدماتی و با اخذ ضمانت آزاد شدهاند».
اردشیر نوریان، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس، نیز با اشاره به بررسی وضعیت بازداشتیهای اخیر در جلسه روز گذشته کمیسیون میگوید: «اصل، برخورد با رأفت و آزادی بیگناهان است. شرایط آزادی افراد بدون سابقهای که نقشی در تخریبها نداشتهاند، باید فراهم شود. اولویت کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، برقراری آرامش در جامعه است؛ بنابراین ضمن بررسی پرونده، بر نکات لازم تأکید خواهیم کرد».
نامه فراکسیون حقوق شهروندی به وزیر دادگستری
در همین حال، فراکسیون حقوق شهروندی در نامه به وزیر دادگستری خواهان بازدید هرچه سریعتر از زندان اوین و سایر زندانهای سراسر کشور شده است. خبر خودکشی یک جوان ۲۲ساله در زندان اوین، روز گذشته موجی از نگرانی را در میان خانواده بازداشتیهای اخیر ناآرامیهای ایران به وجود آورد. روز گذشته طیبه سیاوشی، نماینده عضو فراکسیون امید، از خودکشی جوانی ۲۲ساله خبر داد.
سیاوشی اعلام کرد پس از پیگیری از مراجع مربوطه، به او اعلام شده علت فوت جوان ۲۲ساله در زندان اوین، خودکشی بوده است. او به ایلنا گفته بود: «این موضوع را از وزارت اطلاعات و نیروی انتظامی پیگیری کردم که اعلام شد این فرد جوان ۲۲ساله دیپلمهای بوده است که از سوی نیروی انتظامی بازداشت شده و به دستگاه قضائی تحویل داده شده است. طبق اطلاعی که به من داده شده، این فرد در زندان خودکشی کرده است». دادستان تهران درباره خودکشی یکی از متهمان در قرنطینه زندان اوین، به میزان گفته: «پس از این حادثه، با حضور فوری بازپرس دادسرای جنایی در محل وقوع، پرونده قضائی تشکیل شد، از مأموران زندان و مطلعان تحقیقات لازم به عمل آمد و موضوع در دست بررسی است؛ ضمن آنکه مراتب به خانواده متوفی اعلام شده است».
تکذیب مرگهای مرتبط به ناآرامیهای اخیر
بعدتر در شبکههای اجتماعی و رسانههای خارجی خبر آمد که محسن عادلی در بازداشتگاه دزفول فوت کرده است. بااینحال، ارسلان جعفریشهنی، فرماندار دزفول، مرگ محسن عادلی در زمان بازداشت را تکذیب کرد و گفت: «در حوادث اخیر هیچ فردی در شهرستان دزفول در هنگام بازداشت فوت نشده و بنده این خبر را تکذیب میکنم». در این رابطه سرهنگ علی الهامی، فرمانده انتظامی دزفول، نیز به ایلنا گفته: «طبق بررسیهای انجامشده، فردی به نام محسن عادلی در ایام ناآرامیهای اخیر در دزفول بازداشت نشده است. مرگ این فرد اصلا ربطی به حوادث اخیر نداشته است».
در همین زمینه، روز گذشته در خبرها آمده بود که متهم بازداشتی در کلانتری ۱۲ اراک خودکشی کرده است.
رئیس کل دادگستری استان مرکزی در همین زمینه به ایسنا خبر داده که «فرد بازداشتشده ارتباطی با حوادث و اغتشاشات اخیر در اراک نداشته و در حین فروش مواد مخدر دستگیر شده است. این متهم با استفاده از لباس خود اقدام به خودکشی کرده، البته علت اصلی مرگ باید از سوی پزشکیقانونی اعلام شود».
چکیده سخنان وزیر اطلاعات در نشست اخیرش با نمایندگان مجلس نشان داد که گویا جرقه ناآرامیهای اخیر در مشهد کلید خورده است. حالا محمود صادقی به ایلنا گفته: «اخبار متواتری از نقش مخالفان دولت در تحریک معترضان در مشهد گزارش شده». او همچنین پیشنهاد کرده تا میدان بهارستان محلی برای تجمعات مردمی شود.
صادقی معتقد است که «شکل این شعارها و درخواستها پدیده جدیدی بود که نوعی ناامیدی در آن دیده میشد.
متأسفانه این احساس ناامیدی از اصلاح برخی فرایندها، حوزههای اقتصادی، اجتماعی و سیاسی را فراگرفته است». به باور این عضو فراکسیون امید مجلس؛ «در این میان رگههایی از تلاش برای بهحاشیهبردن جریان اصلاحطلبی نیز وجود دارد که از سوی اصولگرایان دیده میشود. آنها با استفاده از شعارهای هدفمند سعی میکنند موضعگیری اصلاحطلبان را نقد کنند».
ماجرای بازداشتیها و آزادیشان داستانی طولانی است. جلسههای متعددی در گوشهوکنار شهرها در حال برگزاری است. نمایندگان آنطور که به رسانهها میگویند در حال پیگیریاند و روند آزادی بازداشتیها کند است. انتشار اخبار ضدونقیضی از مرگ یا خودکشی افراد – اگرچه گاهی تکذیب میشود- موجی از نگرانی را برای نزدیکان افراد بازداشتشده به وجود آورده است.