رفتار دوگانه با پناهجویان (محمود فاضلی)

با آغاز فصل گرما، ورود پناهجویان از کشورهای مختلف به خاک ترکیه و سپس یونان افزایش یافته است. مرز زمینی و دریایی این دو کشور گذرگاه اصلی برای پناهجویان خاورمیانه، آسیا و آفریقاست که در پی جنگ‌های داخلی و بحران اقتصادی تلاش می‌کنند خود را به یونان و سپس سایر کشورهای اروپایی برسانند. اکثر پناهجویانی که قصد ورود به مرزهای اتحادیه اروپا را دارند بعد از گذشتن از مرز چندین کشور و با تحمل سختی‌های فراوان به ناچار خود را به مرزهای یونان می‌رسانند. در هفته‌های اخیر این منطقه شاهد حوادث دردناکی بوده که منجر به کشته شدن تعدادی از پناهجویان شده است. طبق آمار آژانس پناهندگان سازمان ملل، بیش از ۲۵۰۰ نفر از ژانویه تا نوامبر سال ۲۰۲۱ در دریای مدیترانه و هنگام تلاش برای ورود به اتحادیه اروپا جان خود را از دست دادند. یونان در سال‌های اخیر ابزارهای نظارتی خود را برای جلوگیری از ورود پناهجویان با دوربین‌ها و رادارها تقویت کرده و یک مانع فولادی به ارتفاع ۵ متر در بیش از ۴۰ کیلومتر نصب کرده است. سازمان‌های غیردولتی بین‌المللی، یونان را متهم می‌کنند که این کشور یک منطقه بی‌طرف نظامی ایجاد کرده که هیچ‌کس نمی‌تواند به معدود مهاجرانی که موفق به ‌عبور از آن می‌شوند، کمک کند. اخیرا نیرو‌های مرزی بلغارستان حداقل ۸۴ مهاجر غیرقانونی را نیمه برهنه به ترکیه فرستاده‌اند. نیرو‌های ژاندارمری در شمال غربی ترکیه هنگام گشت‌زنی در منطقه در نزدیکی مرز بلغارستان متوجه حضور مهاجران غیرقانونی نیمه برهنه در منطقه جنگلی شدند. این مهاجران که اتباع افغانستان، مراکش، سوریه و ایران بودند با پوشیدن گونی و کیسه سعی داشتند از خود در برابر هوای سرد محافظت کنند. این مهاجران از طریق یونان به بلغارستان رفته‌اند. آنها از سوی پلیس بلغارستان دستگیر و پس از بردن وسایل‌شان نیمه برهنه به ‌طرف ترکیه فرستاده شدند.  سیاست‌های ضد مهاجرتی ترکیه و یونان بارها از سوی نهادهای بین‌المللی مورد انتقاد قرار گرفته است. دید‌بان حقوق‌ بشر در گزارش اخیر خود درباره وضعیت مهاجران افغانستان تاکید دارد پلیس یونان پناهجویان را در مرز زمینی یونان و ترکیه بازداشت کرده و در بسیاری از موارد لباس‌های آنها را درآورده و پول، تلفن و سایر دارایی‌های‌شان سرقت کرده و آنها را با بدترین شرایط ممکن به ترکیه برمی‌گرداند.

سازمان‌های بین‌المللی مدافع حقوق ‌بشر، بارها نسبت به‌ وضعیت اسفبار پناهجویان و سرنوشت نامشخص آنها از دولت محافظه‌کار یونان انتقاد کرده‌اند. بر اساس آمار نهادهای حمایت از پناهجویان، در حال حاضر هزاران پناهجوی افغان که از مسیر ترکیه وارد یونان شده‌اند در نقاط مختلف این کشور روزهای دشواری را تجربه می‌کنند.
پناهجویانی که از سوی یونان، ترکیه و پاکستان بازگردانده شده‌اند، در مناطق مرزی سرگردان هستند.  پلیس یونان پناهجویان را در مرز زمینی یونان و ترکیه در رودخانه اوروس بازداشت کرده و در بسیاری از موارد لباس‌های‌شان را از تن‌شان درآورده و پول، تلفن و سایر دارایی‌های‌شان را دزدیده و سپس مهاجران را به مردان نقابدار می‌سپارند که آنها را مجبور به سوار شدن به قایق‌های کوچک می‌کنند، به وسط رودخانه اوروس برده، به داخل آب سرد کشانده و وادار می‌کنند به ‌سمت ترکیه حرکت کنند.  طبق اعلام دیدبان حقوق‌ بشر، در حالی که یونان از اوکراینی‌ها به عنوان «پناهندگان واقعی» استقبال می‌کند، افغان‌هایی را که از خشونت‌های مشابه فرار می‌کنند به ‌عقب می‌راند. شواهد نشان می‌دهد پس از بحران اوکراین و گسیل موج پناهجویان اوکراینی، فشارها بر پناهجویان افغان در یونان، ترکیه و اروپای شرقی افزایش یافته است. ترکیه که خود نیز بارها مورد انتقاد مراکز حقوق ‌بشری قرار گرفته مدعی است یونان رفتار غیرانسانی با پناهجویان افغان داشته و پناهجویان توسط واحدهای مرزی یونان رانده می‌شوند.همزمان سازمان‌های دفاع از حقوق مهاجران در ترکیه نیز اعلام کرده است بیش از ۹۰ درصد درخواست‌های پناهندگی از سوی اداره مهاجرت ترکیه رد می‌شود، کارت‌ شناسایی آنها باطل و حق دسترسی به خدمات دولتی و درمان و آموزش را از دست می‌دهند. ترکیه اخیرا بازگشت پناهجویان سوریه به کشورشان را در دستور کار خود قرار داده است.  یونان و ترکیه مدت‌هاست در زمینه پناهجویانی که به ‌دنبال پناهندگی در اتحادیه اروپا در مرزهای یونان از طریق ترکیه هستند، به‌‌رغم توافق اتحادیه اروپا و ترکیه در سال ۲۰۱۶ برای جلوگیری از مهاجرت‌ها، اختلاف دارند. طبق قرارداد بین ترکیه و اتحادیه اروپا، آنکارا در ازای دریافت ۶ میلیارد یورو برای حمایت از خدمات مرتبط با پناهجویان و وعده سفر بدون ویزا به اتحادیه اروپا، جریان مهاجران و پناهجویان به اتحادیه اروپا را محدود می‌کند.

مطالب مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *