«روشن‌تر از خاموشی» ویژه نکوداشت هفتادوهفتمین زادروز مرتضی کاخی همشهری فرزانه شامگاه ۲۵ آبان در انجمن شاعران ایران برگزار شد

«روشن‌تر از خاموشی» ویژه نکوداشت هفتادوهفتمین زادروز مرتضی کاخی شامگاه ۲۵ آبان در انجمن شاعران ایران برگزار شد و در این مراسم از جایگاه این شاعر، منتقد و پژوهشگر سخن گفته شد.

 

به گزارش ایسنا، بر اساس گزارش رسیده، صحبت‌های سهیل محمودی درباره کتاب «روشن‌تر از خاموشی» (گزیده شعر معاصر فارسی) که با گردآوری مرتضی کاخی منتشر شده و بیان خاطراتی درباره آشنایی با این کتاب آغازگر جلسه بود.

 

ادامه این مراسم با شعرخوانی حسن فرازمند همراه بود که چند شعر نیمایی از آثار خود را خواند و به مرتضی کاخی تقدیم کرد:

 

باران

 

«ما که شرمنده اخلاق زلال نم باران هاییم

 

و نبارد ، اگر امسال همه می میریم

 

پس چرا لحظه بارش این همه چتر به سر می گیریم…»

 

هیوا مسیح یکی دیگر از شاعرانی بود که در این مراسم به شعرخوانی پرداخت:

 

«زاده شدن از مادری عسل

 

پدری با شانه های سخت که تکثیر نیاکان بود

 

نیاکان هست

 

تو خود عسل نیاکانی

 

حتی اگر کنار خیابانی پر دریغ رهایت کرده باشند

 

تو خود شکل بی نهایت انسانی

 

در گوشه زندانی ابد حتی

 

یا در کنج خیابانی خونین

 

گل روزگردی

 

کنار ظلمت این جهان که آفتاب بر مدار تو می گردد

 

ستارگان حسود برای تو

 

به خاطر توست که چنین سوزناک بر خاک می افتند ناگاه»

 

 

 

این مراسم در ادامه با صحبت‌های بهرام پروین گنابادی، نوه زنده‌یاد محمد پروین گنابادی مترجم، مصحح و لغت‌شناس همراه بود.

گنابادی در صحبت های خود به خاطراتی درباره آشنایی اش با کتاب «روشن تر از خاموشی» و مرتضی کاخی اشاره کرد و گفت: اولین بار در سال ۶۷ زنده یاد اخوان این کتاب را به من معرفی کردند و باب آشنایی من با استاد کاخی از طریق اخوان باز شد.

او با اشاره به جایگاه دیپلماتیک دکتر کاخی، درباره ذکاوت، بلندنظری و آداب‌دانی او سخن گفت.

 

سپس مراسم با نوازندگی ویولن منوچهر سهیلی به همراه تنبک نوازی مهیار سهیلی همراه شد.

 

بعد از اجرای موسیقی، هرمز مهمنش از دوستان نزدیک مرتضی کاخی برای حاضران صحبت کرد و خاطراتی از زمان آشنایی‌اش با او بیان کرد.

 

در ادامه مزدا انصاری، نوازنده پیانو و از علاقه‌مندان به مرتضی کاخی ضمن تبریک زادروز او، درباره تاثیر رهنمودهای کاخی بر شکل‌گیری و انتشار آلبوم «اوسنه» با گویش مشهدی سخن گفت.

 

شعرخوانی اسماعیل امینی بخش دیگری از این جلسه بود که شعر طنزی را برای حاضران خواند:

 

« یکی شاعری بود صاحب نظر

 

فزون بود عقلش ز کل بشر

 

نیامد به عالم چنین عاقلی

 

نخود بود در آش هر محفلی

 

یکی شاعری بود خیلی زرنگ

 

ربایندۀ بیت های قشنگ

 

چه گستاخ و پررو و بی شرم بود

 

که با دزدی شعر سرگرم بود

 

یکی شاعری بود اهل ریا

 

به سرعت شد اهل کیا و بیا

 

دلش خشک و چشمش پر از اشک بود

 

هم اندیشه هم شعر او کشک بود

 

یکی شاعری بود لوس پدر

 

که بی ذوق بود و بری از هنر

 

شبیه پدر او هم استاد بود

 

به القاب بیهوده اش شاد بود

 

یکی شاعری بود تاجر صفت

 

زبل بود و مکار و بی معرفت

 

حسابش همیشه پر از پول بود

 

رفیق مقامات مسئول بود

 

یکی شاعری بود بی دست وپا

 

که راهش ندادند در هیچ جا

 

چو کس دانش و شعر او را ندید

 

به ناچار از جمع دوری گزید

 

یکی شاعری بود صاحب کتاب

 

شمار کتابش برون از حساب

 

ولی از حساب و کتابش چه سود؟

 

که یک حرف تازه به شعرش نبود

 

یکی شاعری بود خلوت نشین

 

رها بود از قید دنیا و دین

 

از او کارها سرزد اندر نهفت

 

که صد یک از آن را نبایست گفت

 

یکی شاعر اهل کرامات بود

 

که پیوسته نزد مقامات بود

 

کت و کفش و شلوار و کیفش تمیز

 

لجن مال شد ذوق او پشت میز

 

یکی شاعری صاحب پست بود

 

سخن های او سطحی و سست بود

 

همه گوسفندان شعرش یله

 

و دلخوش به تکرارِ بع بع بله

 

یکی شاعری بود تیتراژگو

 

به هر آلبوم و فیلم نامی از او

 

چو اشعار او مهر تأیید داشت

 

برندی شد و خط تولید داشت

 

یکی شاعری عشق بیگانه داشت

 

به غیر از وطن هر کجا خانه داشت

 

یکی گفتش ای شاعر بی وطن

 

وطن ساز در سرزمین سخن»

 

 

 

در ادامه مجری جلسه پوریا محمودی شعری از مرتضی کاخی خواند:

 

« در بند تو در بند و ز هر بند رها من

 

گر عشق همین است خوشا عشق و خوشا من

 

شادا و به شکرانه در این پرده ی رنگین

 

جز عشق نخواهم ز خدا من به خدا من

 

بنمای دمی جلوه که مستانه در آیم

 

در اینه صافی بی رنگ دریا من

 

پس بی خبران جمله سر خویش گرفتند

 

من بر سر پیمان تو ماندم صنما! من

 

دور از تو و با یاد توام بی تو وبا تو

 

دور از من و همراه منی بی من و با من

 

سودایی و سرخوش سر تسلیم سپارم

 

بر دام تمنای تو این دام بلا من

 

بردار ز رخ پرده و بگذار در افتم

 

در دایره حیرت آن حال و هوا من»

 

ادامه این نکوداشت با اجرای آواز توسط رضا رضایی و تارنوازی هامان خلیلی همراه بود. بعد از اجرای موسیقی، ساعد باقری صحبت هایش را با اشاره به داستان «مانلی» اثر نیما یوشیج آغاز کرد و با شرح کامل قصه گفت: در همه حوزه ها اعم از اقتصاد، سیاست، ادبیات و … نیروهایی که در همه این زمینه ها قوی باشند کم داریم. کسانی که با توجه به پیشینه تاریخی ادبیات، لزوم نوآوری را احساس کرده باشند. دکتر مرتضی کاخی از جمله این افرادند.

عضو هیئت مدیره انجمن شاعران ایران صحبت هایش را با بیان خاطراتی درباره داوری جشنواره شعر نیمایی سال های پیش و حضور کاخی در آن مراسم و دیدگاه خاص او در داوری آثار به پایان برد.

 

اجرای سنتور توسط عرفان کمالی با همراهی تنبک مهیار سهیلی آخرین بخش موسیقی این برنامه بود.

 

در پایان این مراسم مرتضی کاخی ضمن تشکر از برگزاری این نکوداشت گفت: من با برخی از بزرگان قوم شعر و شاعری ایران فرصت آشنایی داشته ام؛ کسانی مثل شاملو و اخوان که خودم را پیرو آنها می دانم. یاد دارم اخوان روزی به من گفت: زبان فارسی مهریه مادرم است.

 

کاخی صحبت هایش را با خواندن بیت «یا نهان سیلی زنان یا آشکار / کاسه پست گدایی ها شده ست» از مهدی اخوان ثالث ادامه داد و افزود: ما زبان فارسی را از چنگ بسیاری درآورده ایم.

 

این شاعر و منتقد با بیان خاطراتی در همین باره و اشاره به اهمیت زبان فارسی و نقش موسیقی این زبان در شعر، صحبت هایش را به پایان برد.

 

بخش پایانی این مراسم با صحبت های پرستو آبشناسان خواهرزاده مرتضی کاخی و تقدیم تابلویی توسط آوین فرهادی، شاعر و نقاش به کاخی و همچنین تقدیم تابلو خوشنویسی به خط شهروز نوراللهی به او همراه بود.