هنر رفتن به دل حوادث روز هفتم مهر، روز ایمنی و آتشنشانی نامگذاری شده است تا در این روز از تلاشها و فداکاریهای آتشنشانان کشورمان یاد شود. دغدغه اصلی مسئولان آتشنشانی، توجه مردم به نکات ایمنی در ساخت وسازها، استفاده از وسایل ایمن و تردد در امنیت کامل است (فاطمه یارمحمدی)
صدای زنگ خودروهای آتشنشانی درخیابانها همیشه از بروز یک حادثه خبر میدهد. وقتی آتشسوزی خانه و فضاهای شهری، سقوط درچاه یا کانال آب، آوارساختمان، ریزش خاک درمحل گودبرداری، گازگرفتگی، گیر کردن حلقه انگشتری در انگشت یا دست در چرخ گوشت، سقوط درچاه آسانسور، آبگرفتگی، تصادفات و دهها حادثه دیگر اتفاق میافتد، مأموران زبده آتشنشانی خود را به محل میرسانند تا حادثهدیدگان را نجات داده و از آسیب بیشتر جلوگیری کنند. یادمان هست که در حادثه آتشسوزی و فروریختن ساختمان پلاسکو، ۱۶تن از آتشنشانان جانبرکف، جان خود را از دست دادند تا آسیبی به کسبه این محل نرسد. حوادثی هم داشتیم که در آنها آتشنشانی برای نجات جان یک کودک از آتشسوزی، ماسک اکسیژن خود را به او می دهد و خود جان به جانآفرین تقدیم میکند. در مواقع بروز آتشسوزی، وظیفه آتشنشانان بسیار سخت است، آتش، خاصیت پیشروندگی و خورندگی دارد و همهچیز را نابود میکند و برای مهار آن باید بهسرعت عمل کرد. رفتن به درون چاهی که افراد درآن گرفتار گازگرفتگی شدهاند، از آن هم خطرناکتر است، چراکه احتمال مرگ درآن بالاست.
روز هفتم مهر، روز ایمنی و آتشنشانی نامگذاری شده است تا در این روز از تلاشها و فداکاریهای آتشنشانان کشورمان یاد شود. دغدغه اصلی مسئولان آتشنشانی، توجه مردم به نکات ایمنی در ساختوسازها، استفاده از وسایل ایمن و تردد در امنیت کامل است. نبود پله ایمنی، استفاده ناصحیح از آسانسورها، انباشت کالاها و ضایعات در محلهای نامناسب درخانهها، انبارها و بازار، عدم کنترل لوله دودکش بخاری، اتصالی برق، شکستگی لوله آب و نشت آن، همه نکاتی است که باید مردم به آن توجه کرده و همیشه نسبت به آنها کنترل و مراقبت داشته باشند تا از صدمات احتمالی جلوگیری کنند. مثلا با شروع فصل سرما استفاده از وسایل گرمایشی هم شروع میشود. سازمان آتشنشانی بارها به خانوادهها آگاهی داده که حتما هنگام نصب این وسایل دودکشها را کنترل و نسبت به مسدود نبودن و عدم نشت دود از آنها اطمینان حاصل کنند اما بازهم شاهدیم که برخی در مورد این موضوع سهلانگاری میکنند و نتیجه، مرگ خاموش آنها میشود.
مهندس مهدی داوری، مدیرعامل سازمان آتشنشانی وخدمات ایمنی شهرداری تهران، درگفتگو با روزنامه اطلاعات ضمن قدردانی از تلاش همکارانش گفت: از همکارانم به دلیل اینکه در شرایط کرونایی و حتی قرنطینه در محل مأموریت خود حاضر شده و از زمان ابلاغ دستور ستاد ملی مقابله با کرونا از اسفند سال گذشته تاکنون در ضدعفونی معابر و اماکن بهشکلی خستگیناپذیر فعال بودند تشکر میکنم. درحالی که ما تجهیزات خاصی نداشتیم، جوانان آتشنشان با طراحی تجهیزات خاص طی ۲۰۰روز گذشته توانستند در امر ضدعفونی معابر و اماکن فعالانه عمل کنند و هنوز هم پای کار هستند.
شناختهشدهترین وجه آتشنشانی برای شهروندان، عملیات است اما این سازمان در حوزه حفاظت و پیشگیری از حریق در ساختمانها و حوزه فرهنگی که هدف از آن ارتقای سطح فرهنگ ایمنی شهروندان است فعالیت میکند. سازمان ۱۳۲ایستگاه آتشنشانی دارد و جزو سازمانهای آتشنشانی بزرگ منطقه است. دراین ایستگاهها حدود پنجهزار آتشنشان در سهشیفت مشغول بهکار هستند. ایستگاههای آتشنشانی تجهیزات مشخص دارند. هر ایستگاه مجهز به دو خودرو اطفای حریق سنگین و یک خودرو سبک است. برخی ایستگاهها علاوه برتیم حریق، تیم نجات نیز دارند و برخی دیگر علاوه بر اینها دارای خودروهای سنگین پشتیبانی مانند جرثقیل و لودر هستند. برخی ایستگاهها از خودروهای خاص مثل خودروهای نردباندار برخوردارند.
تجهیزات وارداتی
فرمانده آتشنشانان تهران گفت: درچندسال اخیر، سازمان مسیر خوبی را برای بهروزرسانی تجهیزات خود طی کرده و به تجهیزات موردنیاز برای انجام عملیات درسطح شهر مثل خودروهای نردباندار، انواع پمپهای آتشنشانی، لباسهای حفاظتی آتشنشانها و تهویههای قدرتمند برای تونلهای ترافیکی مجهز شده است. تجهیزات ریز و درشتی اضافه شده و حمایتهای خوبی نیز از سازمان آتشنشانی صورت گرفته اما متأسفانه خیلی از تجهیزات آتشنشانی وارداتی است، یعنی درطول سالهای گذشته شاید بخش صنعت و پژوهش صنعتی خیلی به تجهیزات آتشنشانی نپرداخته باشد.
شاید بهدلیل توجیهات اقتصادی، بیشتر تجهیزات وارداتی باشد اما اتفاقهای خوبی درتولید خودروهای اطفای حریق و پمپها روی داده و امیدواریم خودروهای خاص نیز تولید شود.
امسال برای اولین بار پهپادها وارد سیستم آتشنشانی شدند و دودستگاه پهپاد مجهز به دوربینهای حرارتی و معمولی برای ارزیابی حوادث به ناوگان آتشنشانی افزوده شد. همچنین یک دستگاه ربات با همکاری جهاد خودکفایی نیروی زمینی ارتش ساخته و تحویل آتشنشانی شده است.
خودروهای پشتیبانی مثل خودروهای پشتیبانی دستگاه تنفسی آتشنشانان و خودروهای تهویه و خودروهای هامون برای مناطق صعبالعبور، تجهیزاتی هستند که با توان داخلی تولید شده و مورد بهرهبرداری قرار گرفتهاند اما برخی نیازها هنوز در داخل تأمین نشده و باید از خارج وارد شوند که شرایط تحریم و نوسانات اقتصادی، تأمین آنها را برای آتشنشانی کشور سختتر کرده است.
البته تجهیزات آتشنشانی تهران در شرایط خوبی است و کمبود شدیدی نداریم اما برای بهروزرسانی آنها باید تلاش بیشتری کرد و تجهیزات جدیدتری ساخت، سرعت تغییرات و رشدوتوسعه شهرها در ایران و دنیا زیاد است و حتی اگر آتشنشانی به تجهیزات کامل هم مجهز باشد، باید خود را با فرآیند توسعه شهری هماهنگ کند و این فرآیند برای آتشنشانی دائمی است.
استاندارد زمان
استاندارد معتبری در دنیا وجود دارد که زمان پاسخگویی نام دارد و درخصوص آتشسوزی مهم است. زمان پاسخگویی دردنیا بهطور میانگین ششدقیقه تعریف شده و به سهبخش تقسیم میشود، مدت زمانی که شهروندی با سامانه آتشنشانی تماس گرفته و اطلاعات ارائه میدهد، مدیریت این اطلاعات و اعزام منابع مورد نیاز براساس حادثه و زمان حرکت و طی مسافت آتشنشانان و رسیدن به صحنه. در شهر تهران، آتشنشانی درهمین مرز استاندارد قرار دارد و در بیشتر حوادث، در کمتر از این زمان، آتشنشانان درمحل حاضر می شوند.
داوری با بیان اینکه زمان پاسخگویی ما در بین کشورها در سطح قابل قبولی قرار دارد افزود: در شهر تهران با توجه به شیب و شرایط جغرافیایی و ترافیک، رسیدن به این زمان کار بزرگی است والبته توسعه ایستگاههایمان به ۱۴۵ایستگاه آتشنشانی، برای پاسخگویی بهتر به شهروندان انجام میشود.
ساختمانهای ناایمن
مدیرعامل سازمان آتشنشانی تهران درباره ساختمانهای ناایمن پایتخت گفت: حتی قبل از آتشسوزی در ساختمان پلاسکو، موضوع ساختمانهای ناایمن در دستورکار سازمان آتشنشانی قرار داشت و در روزهای قبل از آن حادثه، سازمان بیش از ۲۰بار مکاتبه و اخطار و دستورالعمل از طریق کانالهای مختلف برای این ساختمان صادر
کرده بود.
حادثه پلاسکو سبب شد که جامعه موضوع ساختمان ناایمن را بیشتر موردتوجه قرار دهد. البته به علت خلاء و ضعف قوانین، اقدامات سازمان آتشنشانی آنطور که باید منتج به نتیجه مطلوب نیست، چراکه مالکان خود را ملزم به رعایت قوانین و مقررات نمیدانند. راههای قانونی نیز خیلی دراین خصوص صریح و قاطع نیست. میگویند باید از طریق حقوقی شکایت کنیم اما ما نمیتوانیم برای چندصدهزار ساختمان پرونده قضایی تشکیل بدهیم. باید قوانین دراین خصوص تکلیف را مشخص کنند و مردم نیز مطلع شوند.
دردنیا اگرکسی ناایمنی ساختمانش را برطرف نکند اگر بازداشت نشود دستکم جریمه میشود و این الزامآوراست. مثل قوانین راهنمایی و رانندگی که اگر کسی تخلف کند جریمه میشود، دراین خصوص نیز باید قوانین الزامآور وجود داشته باشد.
در سال گذشته ۳۰هزار ساختمان ناایمن را شناسایی کردیم که هرکدام سطحی از ناایمنی، از کم تا بسیار پرخطر را داشتند و درحال حاضر ۱۲۰ساختمان پرخطر در تهران وجود دارد که به آنها اخطار دادهایم.
ایمنی برای همه لازم است. خیلیها تصور میکنند که آتشسوزی فقط در برجها رخ میدهد، درحالیکه بیشتر آتشسوزیها در ساختمانهای یک یا دوطبقه کمخطر اتفاق میافتد. میزان تابآوری سازهها در مقابل آتشسوزی اهمیت فراوانی دارد.
داوری درباره آموزش آتشنشانان گفت: آموزش برای آتشنشانان حتی مهمتر از تجهیزات است. دانش و مهارت آتشنشان باید در سطح بالایی باشد. درسالهای گذشته اقدامات خوبی برای بهروزرسانی دانش و مهارت آتشنشانان انجام شده و حتی با کشورهای صاحب تجربه، تبادل اطلاعات و انتقال دانش و اعزام نیرو داشتهایم. جوانان آتشنشان خودمان نیز پژوهشهای خوبی انجام دادهاند و مسیر روبهرشدی داریم. همچنین مهارت و آمادگی آتشنشانان هرسال مورد ارزیابی قرار میگیرد تا دچار افت نشویم.
یکی از برنامههای اصلی آتشنشانی در هر شیفت و هر روز، تمرین و آموزش خاص است و آتشنشانان در داخل ایستگاهها یا ساختمانهای خاص در محل استقرار خود مانور انجام میدهند. همه ایستگاهها ملزم هستند در ساختمان، برجها، انبارها، کارخانهها، ایستگاههای مترو و خطوط آن و ساختمانهایی که جمعیت زیادی درآنها جمع هستند یا رفت وآمد دارند مانور اجرا کنند تا سطح آمادگی خود را بالا ببرند.
حوادث روزانه
داوری درباره حوادث روزانه آتشنشانی گفت: درسال ۱۳۹۸ حدود ۷۲هزار مأموریت انجام شد که ازاین تعداد، نزدیک به ۲۷هزار مورد (حدود ۳۰درصد) مربوط به آتشسوزی بودند. ۷۰درصد مأموریتها هم به حوادث دیگر و خدمات ایمنی مثل نجات شهروندان از حیوانات مزاحم اختصاص داشت که ۴۳هزار مأموریت مربوط به خدمات ایمنی بود.
از ۲۷هزار مورد آتشسوزی، بخشی مربوط به فضاهای سبز و آتشسوزی ضایعات بود.۶۵۰۰ حریق ساختمان داشتیم که ازاین تعداد نیز ۵۳درصد مربوط به حریق ساختمان مسکونی بود. بهطور کلی سازمان آتشنشانی روزانه ۲۰۰ تا ۲۵۰ مأموریت درانواع مختلف انجام میدهد. البته این بخش، عملیاتی بهشمار میرود و سازمان آتشنشانی ۳۰ هزار بازدید از ساختمانهای موجود و تازهساخت نیز انجام داده است. با ورود جدی به بازدیدهای ایمنی باید بگویم که دیگر ساختمان ناایمن ساخته نمیشود و همه ساختمانها سطح الزامات ایمنی را اجرا میکنند.
یکی از مهمترین بخشها در سازمان آتشنشانی، تأکید برآموزش شهروندان است. بیشتر حوادث براثر ناآگاهی افراد رخ میدهد و آنها دچار آسیب میشوند. اگر مردم را همراه خود کنیم و به آنها آموزشهای لازم را بدهیم ما نیز بهسرعت به نقطه مطلوب ایمنی میرسیم. تاکنون به یکمیلیون نفر از شهروندان در قالب داوطلب آتشنشانی و آموزش عمومی کوتاهمدت، آموزش دادهایم و درقالب برنامهای بهنام ۹۹۹ نیز نکات ایمنی به ساکنان ساختمانهای بلند یا کسانی که درساختمانهای بلندمرتبه کار میکنند آموزش داده میشود.
مدیرعامل سازمان آتشنشانی با بیان اینکه با کمبود نیرو مواجه هستیم افزود: ۲۰۰نفر نیرو جذب کردهایم و آموزشهای آنان شروع شده است و دراواخر پاییز هم۲۰۰نفر دیگر جذب خواهیم کرد. قراراست هرسال ۲۰۰نفر جذب کنیم تا کمبود نیرو جبران شود.
تشکیل واحد آتشنشانان زن در تهران
باتوجه به نیاز به نیروی آتشنشان زن در تهران، طبق دستور شهرداری قرار است یک واحد آتشنشانی زنان فعال شود. طرح کامل است و دستور آن نیز داده شده و ما با بهرهگیری از تجریبات همکاران در شهرداری کرج که نخستین زنان آتشنشان را دارند و بررسی دقیق شرایط فرهنگی و همچنین تجربیات سایر کشورها از دوهفته آینده تعداد محدودی آتشنشان زن جذب خواهیم کرد که تا پایان امسال وارد سازمان خواهند شد.
وی درباره نحوه عمل آتشنشانان زن در جریان بروز حوادث گفت: درهر مأموریتی از حضور آتشنشان زن درکنار آتشنشانان مرد استفاده خواهیم کرد. نوع مأموریتی برایشان تعریف نکردهایم و شرایط حادثه مشخص میکند که از آنها به چه نحوی استفاده شود که آن هم مربوط به فرمانده صحنه و عملیات خواهد بود.
فرمانده آتشنشانان پایتخت درباره زیانآوری شغلی آتشنشانان گفت: سخت و زیانآور بودن کار آتشنشانی تعریف شده است اما بیشتر آتشنشانان تهرانی، بیمه شهرداری و آتشنشانان در سایر استانها بیمه تأمین اجتماعی هستند. در تهران آتشنشان با ۲۵سال کار و پنجسال سنوات ارفاقی بازنشسته میشود اما در تأمین اجتماعی با ۲۰سال کار و ۱۰سال سنوات ارفاقی بازنشسته میشود. طرحی در شورای عالی استان به مجلس داده شده تا در این خصوص بازنگری صورت گیرد.
حقوق آتشنشانان نیز مانند کارمندان شهرداری است ولی بهدلیل شرایط سخت فعلی، آنان نیز با مشکل روبهرو هستند.
داوری درباره شهدای آتشنشان هم گفت: شهدای آتشنشان تأییدیه بنیادشهید ندارند و خانواده آنان نمیتوانند از امتیازات آن برخوردار شوند، اما طبق مصوبه شورای شهر تهران، امتیازاتی مشابه بنیاد شهید که از نظر قانونی امکانپذیر باشد در سطح بهتری برای خانواده آنان درنظر گرفته شده است. البته به فرموده مقام معظم رهبری درباره حادثه پلاسکو، آنها شهید خدمت هستند و سازمان مکاتباتی نیز با بنیاد شهید داشته اما نتیجهای حاصل نشده است.
وی بااشاره به اعتماد و رضایت مردم از آتشنشانی آن را سرمایهای بزرگ برای سازمان دانست و افزود: بهعنوان مدیرعامل سازمان از تلاش آتشنشانان که درهمه شرایط سخت پای کار هستند تاآسیبی به مردم نرسد سپاسگزارم.
حریق در ساختمانهای کمارتفاع و کوچک
محمود قدیری، معاون پیشگیری سازمان آتشنشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران، با بیان اینکه حدود ۹۰درصد حریقها در ساختمانهای کمارتفاع و کوچک اتفاق میافتد، گفت: در خانههای کوچکتر از ۶۰ متر، استفاده از آبگرمکنهای دیواری مجاز نیست، زیرا استفاده از آبگرمکن در فضای کوچک سبب مصرف سریع اکسیژن میشود. همچنین اگر ساختمانی پلههای امن داشته باشد میتوان بهتر به آن امدادرسانی کرد اما این نگرانی وجود دارد که اگر یک ساختمان تعداد واحدهای زیادی در طبقات داشته باشد، جمعیتش زیاد میشود و هنگام وقوع حریق، فرار از یک پله سخت میشود.
سیدجلال ملکی، سخنگوی سازمان آتشنشانی تهران نیز در مورد این موضوع گفت: آتشنشانی فقط طبق وظیفه اخطارهای ایمنی را اعلام میکند. براساس بند ۱۴ ماده ۵۵ قانون شهرداریها، اگر مأموران شهرداری ناودان شکسته یا ساختمان قدیمی که در حال تخریب است یا موارد دیگری مانند اینها را ببینند باید به مالک اخطار دهند و اگر مالک رفع نکرد خودشان ورود و با ۱۵درصد افزایش قیمت، این عملیات را در پرونده آن ساختمان یا واحد صنفی درج کنند اما در هیچ کجای این قانون گفته نشده که آتشنشانی بهعنوان یکی از زیرمجموعههای سازمان شهرداری باید در این مورد اقدام کند.
تأییدیه ایمنی بهمعنای موردتأیید بودن ساختمان از نظر سازمان آتشنشانی در جهت رعایت ضوابط ایمنی است. در حال حاضر، نوع کاربری ساختمان، متراژ و تعداد طبقات از جمله مسائلی هستند که در دریافت این تأییدیه مؤثرند. در گذشته فقط ساختمانهای ششطبقه به بالا با کاربری مسکونی و ساختمانهای بیش از یکطبقه با کاربری غیرمسکونی مستلزم دریافت این تأییدیه بودند، اما در حال حاضر تمام ساختمانهای نوساز برای دریافت پایان کار، نیازمند دریافت آن هستند. کارشناسان از ساختمان بازدید کرده و دستورالعمل خاصی برای رعایت ایمنی را به سازندگان ابلاغ میکنند. پس از رفع نواقص و ایجاد سازوکارهای ایمنی، مجددا کارشناسان از محل بازدید کرده و تأییدیه را صادر میکنند. راههای خروج، سیستم تخلیه دود، سیستم اعلام اطفای حریق، اندازه جانپناهها و شرایط پارکینگها از جمله مواردی هستند که برای تأییدیه مدنظر آتشنشانی است. مشکل خاصی دراینباره با ساختمانهای نوساز نداریم، اما متأسفانه بیش از ۹۰درصد ساختمانهای شهر تهران، قدیمی هستند و اصول ایمنی در آنها رعایت نشده است. همچنین مردم تمایلی به رفع این نواقص نشان نمیدهند.
رعایت اصول ایمنی ممکن است هزینهبر باشد، اما قطعا این هزینه در مقابل خسارات احتمالی حوادث، بسیار ناچیز خواهد بود و رعایت این نکات، آرامش خاطر بههمراه خواهد داشت.
بازار تهران در وضعیت خطر
محمود قدیری، معاون پیشگیری سازمان آتشنشانی، با بیان اینکه متأسفانه وضعیت ایمنی بازار تهران نسبت به سال گذشته تغییر چندانی نکرده و میتوان گفت هنوز در وضعیت خطرناک قرار دارد، گفت: اقداماتی که قرار است جهت افزایش ایمنی بازار انجام دهیم نیازمند همکاری بازاریهاست. بر اساس بررسیهای انجامشده طی چندسال گذشته، اتصالات برق مهمترین عامل آتشسوزی در بازار تهران بوده که این حوادث بیشتر در فصل تابستان و زمان روشن کردن کولرها اتفاق میافتد.
بار اشتعال در بازار تهران بسیار بالاست، بنابراین حادثه در صورت وقوع بهسرعت گسترده میشود. از طرف دیگر در بازار، مغازههایی به عرض نیممتر وجود دارد که حتی یکنفر نمیتواند همراه با اجناس در آن بایستد، بنابراین برخی مغازهداران دیوارهای این مغازهها را نازک میکنند تا بتوانند مساحت مغازه و فضای قابل استفاده را بیشتر کنند، این در حالی است که این دیوارها مقاومت خود را برابر آتشسوزی و زلزله از دست میدهند و همین امر سبب میشود حریق بهراحتی گسترش پیدا کند.
بازار یکی از پر رفت وآمدترین مکانهاست، بهگونهای که حتی از سایر شهرهای ایران هم آنجا رفت وآمد میکنند. بنابراین اگر در بازار آتشسوزی اتفاق بیفتد ریسک بسیار بالایی خواهد داشت، چراکه جمعیت هنگام خروج و فرار از کانون حادثه میتواند موجب بهوجود آمدن تلفات بسیاری شود. همچنین حضور دستفروشان مقابل مغازهها و حجرههای بازار که گاه درآمد بیشتری هم دارند، سبب میشود حریق منتقل شود و زنجیره آن قطع نشود. یکی از معضلات کنونی ما همین دستفروشان در بازار هستند که ساماندهی نمیشوند.
معضل دیگر این است که بازار فضاهای پنهانی دارد که دیده نمیشوند، برخی از این فضاها کارگاه و انبار هستند. در کارگاههای تولید کفش از مواد قابل اشتعال و انفجار استفاده میشود و یک جرقه کوچک میتواند سبب وقوع آتشسوزی در آنها شود.
یکی از مسائل بازار تهران، وجود انبارها در محیط آن است. انبارها برای ایمنی بیشتر باید به محلی خارج از این ناحیه منتقل شوند. از طرف دیگر اگر بیش از این بازار را به خردهفروشی تبدیل کنیم، هم جمعیت بیشتری را به سمت بازار میبریم و هم مجبوریم انبارهای بسیاری از کالاها را در این مناطق داشته باشیم و همین موضوع بار جمعیت و بار اشتعال را افزایش میدهد و ریسک خطر را بالا میبرد.
جداسازی فضاهای بازار میتواند از گسترش حریق جلوگیری کند. میتوان فضاهای بازار را با مصالح مقاوم در برابر حریق مثل بتن یا آجر از فضاهای دیگر جداسازی کرد تا درصورتی که یکی از بخشها درگیر آتشسوزی شد بخش دیگر درگیر نشود. یکی از اقداماتی که قرار است انجام دهیم همین است که باز هم تأکید دارم بستگی به همکاری بازاریها دارد.
سازمانها برای ایمنسازی بازار تهران از برخی جهات با مشکل مواجه هستند. یکی از این مسائل آن است که بخشی از بازار بهعنوان میراث فرهنگی شناخته شده و اجازه مرمت و ایمنسازی آن بهسختی فراهم میشود، درحالی که میتوان با سرمایهگذاری، این بخشها را به سبک اصلی خود بازسازی کرد.
مشکل دیگر سرقفلی مغازههای بازار است. فردی که سرقفلی دارد به نوعی مستأجر است؛ مستأجری که اجاره بسیار کمی پرداخت میکند و حق انجام بازسازی را ندارد، درعین حال از آنجایی که مالک نفعی از بازسازی نمیبرد فاقد انگیزه لازم برای بازسازی است.
قدیری با بیان اینکه تأسیسات بازار تهران از نظر برقی از ایمنی کافی برخوردار نیست، افزود: چندسالی است استفاده از کولرهای گازی در بازار تهران افزایش پیدا کرده است. استفاده از این کولرها بار مصرف را بسیار بالا برده و همین موضوع موجب تولید حرارت میشود، چراکه جریان بیش از ظرفیت کابلهاست. هر کابلی برحسب سایز خود تحمل مقدار خاصی از جریان مصرفی را دارد که به آن جریان مجاز گفته میشود. اگر جریان مصرفی از جریان مجاز بیشتر شود حرارت تولید شده و سبب سوختن رویه کابل و لخت شدن آن خواهد شد، سپس در مجاورت دیگر کابلها پدیده اتصال کوتاه اتفاق میافتد، بهطوری که دو سیم لخت با یکدیگر برخورد میکنند و جریان تشدید میشود و آتشسوزی اتفاق میافتد.
یکی دیگر از مشکلات بازار، کمعرض بودن معابر است. البته ما خودروهای کمعرض داریم اما خود اینها نیز هنگام چرخش دچار چالش میشوند، ضمن اینکه همین عرضی که وجود دارد توسط برخی از فروشندگان اشغال شده و زمان طلایی در رسیدن به محل حادثه از دست میرود. البته عامل اصلی اطفا در تمام دنیا آب است و میتوانیم با نصب شیرهای هیدرات در سطح بازار در صورت وقوع حریق، عملیات لازم را انجام دهیم.
اگر بازاریان با ما همکاری کنند تا بتوانیم در بحث برق، جداسازی فضاها و سیستمهای اعلام و اطفا حریق، اقدامات لازم را انجام دهیم، میتوان از احتمال وقوع حریق در بازار کاست اما این موضوع نیازمند همدلی است. بازاریان و کسبه باید همکاری بسیار بیشتری با سازمانها داشته باشند و میراث فرهنگی باید راهحلی برای بازسازی و ایمنسازی نقاط خاص بازار پیدا کند. سازمان آتشنشانی این انتظار را از انجمن صنفی بازار و شوراهای پاساژهای مختلف دارد که همکاری کرده و با توجه به دستورالعمل رایگانی که سازمان آتشنشانی در اختیار آنها قرار خواهد داد، ایمنسازیهای لازم را انجام دهند؛ هرچند این دستورالعملها، ایدهآلترین حالت نیست اما معتقدیم متناسب با شرایط موجود و با رعایت چند مورد ایمنی میتوان از وقوع حریق و گسترش آن جلوگیری کرد.
فضای سبز، قربانی سهلانگاری مردم
مهدی داوری، مدیرعامل سازمان آتشنشانی شهرداری تهران، درباره آتشسوزی در فضاهای سبز و جنگلهای حاشیه شهر تهران گفت: وقوع آتشسوزی در این فضاها چیز جدیدی نیست. از اوایل اردیبهشت، آتشسوزیها آغاز میشود و تا اواخر شهریور ادامه دارد. تغییرات نوع و شدت بارشها سبب تغییر در شکل آتشسوزیها میشود. بیشتر این آتشسوزیها حاصل بیاحتیاطی شهروندان است.
آتشسوزیهای بوستان بیشتر به گیاهان خودرو آسیب میزند. شدت آتشسوزی در بوستانهای مرکزی کمتر و در ارتفاعات و مناطق حاشیهای بیشتر است. حدود ۹۰درصد آتشسوزیها بهدلیل سهلانگاری مردم در زمان حضورشان در فضای سبز است. همچنین روشن کردن آتش توسط عدهای برای هر منظوری یا شیطنت عدهای نوجوان و جوان برای تفریح، حریق ایجاد میکند. انداختن بطری پلاستیکی یا شیشهای و حتی ته سیگار در بستر علفهای خشک، سبب آتشسوزی میشود.
خطر مرگ در کانالهای آب
سخنگوی سازمان آتشنشانی تهران بااشاره به خطر کانالهای آب بهویژه برای افراد ناآشنا به مسیر گفت: متولیان یا مالکان کانالهای آب که بسیاری از آنها کاربری انتقال یا تصفیه آب را دارند، باید نسبت به مقاومسازیشان اقدام کنند. کانال های آب مثل یک ملک هستند، درواقع مالکی دارند که متولی آن است و نسبت به حفاظت از آن مسئولیت دارد. میدانیم که طول بعضی از این کانالها بسیار زیاد است، اما این دلیل نمیشود که رفع مسئولیت شود. اگر امکان پوشاندن این کانالها نیست، راهکار کوتاه مدت آن است که بخشهایی را که از کنار محدوده مسکونی رد میشود بپوشانند یا جلوی آن نرده بگذارند یا دیواره بکشند.
یکی از مواردی که به سازمان آتشنشانی تهران اطلاع داده شد، در کانال آبی در محدوده قیامدشت اتفاق افتاده بود. این کانال از کنار مسیر ماشینرو میگذشت. شاید دو یا سه متر کنار مسیر کانال آب وجود داشت که حفاظی هم نداشت و اگر هنگام شب فردی که به مسیر آشنا نبود از آنجا تردد میکرد، ممکن بود در آن سقوط کند.
مثال بارز این وضعیت، خط آهن است. خطوط راهآهن در خارج از شهرها باز است و روی زمین کار شده، اما زمانی که به مناطق مسکونی میرسد کنار آن دیواره بتنی کشیدهاند که مانع تردد و عبور افراد باشد و خطر برخورد بسیار کاهش یافته است. میتوان این موضوع را الگویی برای کانالها در نظر گرفت و اگر بهدلیل هزینهبر بودن، نمیتوان سرتاسر آن را پوشاند، در کوتاهمدت باید دستکم در محدوده مسکونی آن را پوشاند.
همچنین میتوان چراغهایی نصب کرد که محل را مشخص کند تا افرادی که با منطقه آشنا نیستند و با خودرو از کنار کانال تردد میکنند، متوجه آن بشوند.
ساخت ایستگاه آتشنشانی
بهروز رضایی، معاون اداره فنی و توسعه سازمان آتشنشانی، درباره ساخت ایستگاههای آتشنشانی جدید گفت: ساخت ایستگاهها یک پروسه طولانی دارد. دستور ساخت شش ایستگاه در سال گذشته ابلاغ شده که در سال جاری پیگیرشان هستیم و امیدواریم بتوانیم هر شش ایستگاه را افتتاح کنیم. خوشبختانه یک ایستگاه در پایان مرداد با حضور شهردار تهران افتتاح و آماده بهرهبرداری شد. ایستگاههای دیگر در شهرک رسالت، ایستگاه صابونیان، ایستگاه قیطریه، ایستگاه سعدی و ایستگاه میدان معلم در مرحله طراحی و نقشهبرداری هستند.
وی افزود: با توجه به اهمیت بهروزرسانی آموزشهای تخصصی به آتشنشانان، راهپله شبیهساز در مرکز آموزش در حال ساخت بوده و پیمانکار آن نیز تعیین شده است. این ساختمان یک راهپله در ۲۰ طبقه و دارای چهار طبقه منفی و یک طبقه همکف است و برای تمرین اطفای حریق در ساختمانهای بلند بهکار میرود که آتشنشانان توسط آن نحوه لولهکشی در محل حریق و حوادث را آموزش می بینند.
