درگذشت رئیس جمهور همواره متهم آرژانتین (محمود فاضلی روزنامه اعتماد ۲۸ بهمن ۹۹ صفحه اول)

کارلوس منم، رییس جمهور اسبق آرژانتین (۱۹۹۹-۱۹۸۹)  ۲۶ بهمن ۹۹ در سن ۹۰ سالگی درگذشت. او فرزند یک خانواده مهاجر سوریه‌ای بود که در استان لاریوخا، به دنیا آمد. در دهه‌های ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ فعالیت‌های سیاسی خود را با حزب پرونیست آغاز کرد. در ۱۹۶۴ به دیدار خوان پرون، رهبر در تبعید حزب در اسپانیا رفت و از ۱۹۷۳ تا ۱۹۷۶ فرماندار لاریوخا بود. پس از کودتای ۱۹۷۶ در آرژانتین دستگیر و پنج سال به زندان افتاد اما در همان سال‌ برای به قدرت رسیدن و ریاست جمهوری برنامه‌ریزی کرد. پس از بیرون آمدن از زندان دو دوره فرماندار لاریوخا شد، رهبری حزب پرونیست را در دست گرفت.

خانواده مسلمان «منعم» از منطقه «یبرود» به آرژانتین مهاجرت کرده بودند. از آن‌جا که تا سال ۱۹۹۴ قانون اساسی این کشور تنها به مسیحیان کاتولیک امکان می‌داد، نامزد ریاست‌جمهوری شوند، او مذهب خود را از اسلام به مسیحیت تغییر داد اما مناسبات دوستانه‌اش را با سوریه حفظ کرد. همسرش، زاده سوریه و مسلمان بود و دین خود را حفظ کرد. آن‌ها در سال ۱۹۹۱، سه سال بعد از به قدرت رسیدن منم، تصمیم به جدایی گرفتند. او همسر اولش زولما یوما را جلوی دوربین‌های تلویزیونی از کاخ ریاست جمهوری بیرون کرد. سال ۲۰۰۱ با زنی که ۳۵ سال از خودش جوان‌تر بود، ازدواج کرد که فقط تا سال ۲۰۱۱ پایدار بود. سبک زندگی اشرافی و علاقه رئیس‌جمهوری و فرزندانش به تجملات، به عنوان یکی از انگیزه‌های «دریافت رشوه» عنوان ‌شد، اتهامی که از سوی منم و خانواده‌اش رد می‌شد.

او با پیروز شدن در انتخابات ریاست جمهوری به دودستگی و جنگ داخلی در آرژانتین که ۳۰ هزار قربانی داشت، پایان داد.تمام نظامیان و ژنرال‌ها و رهبران چریک‌ها را بخشید اما با انبوهی از اتهام‌های فساد و مشارکت در قاچاق سلاح از قدرت کنار رفت. در انتخابات ۲۰۰۳ نیز نامزد انتخابات شد اما موفق به کسب آرای لازم نشد. او که به تبعیدی خودخواسته در سانتیاگو(شیلی) رفته بود، با لغو شدن حکم بازداشت به آرژانتین بازگشت.در ۲۰۰۵ از زادگاهش عضو مجلس سنا شد، که تا پایان عمر در اختیار داشت.

او در داخل کشور و در سطح بین‌المللی در موضوعات مختلف مورد انتقاد قرار داشت. عفو نظامیان کودتاچی که عامل ناپدید شدن شمار زیادی از مردم کشورش در سال‌های ۱۹۷۶ تا ۱۹۸۳ از جمله این موارد بود. هزاران نفر از مردم آرژانتین در نتیجه کودتای ارتش در سال ۱۹۷۶ ناپدید شدند. او عفو نظامیان محکوم به حبس ابد را برای برای «آشتی ملی» ضروری می‌دانست. در اقدامی جنجالی، روابط با انگلیس را در پی جنگ ۷۴ روزه سال ۱۹۸۲ که بر سر جزایر فالکلند تیره شده بود، از سر گرفت. آرژانتین را از جنبش عدم تعهد خارج کرد و خواستار دوستی بیشتر با آمریکا شد. در جریان جنگ آمریکا علیه صدام (توفان صحرا) به دستور او سربازان آرژانتین در آن نبرد شرکت کردند. با حمایت او سربازان آرژانتینی به هائیتی، بوسنی و یوگسلاوی سابق اعزام شدند.

در  دوران طولانی هرج‌ومرج اقتصادی آرژانتین در سال‌های رهبری او با خروج از بحران ابرتورم پنج هزار درصدی و تک رقمی کردن تورم، به رشد اقتصادی و شکوفایی قابل قبولی رسید. با تکیه بر برنامه‌های بلندپروازانه وزیر اقتصادش، رشد قیمت‌ها را کنترل و نرخ بهره را حذف کرد. شرکت مخابرات دولتی، شرکت‌های هواپیمایی و کارخانه‌های تولید فولاد را که در آن زمان بزرگ‌ترین مجتمع فولادی در آمریکای لاتین بود را خصوصی‌سازی کرد و ورود سرمایه خارجی به آرژانتین را تسهیل کرد.

پس از پایان دوره تصدی‌اش به خاطر آنکه سیاست‌های اقتصادی‌اش نقش بر آب شد محبوبیتش کاهش یافت. نرخ برابری پزو و دلار را یکسان کرد. پول ملی کشور به دنبال بحران اقتصادی بعد از سال‌های حکمرانی او به شدت افت کرد. رشد بیکاری، نابرابری اقتصادی و افزایش بدهی خارجی با خشم اتحادیه‌های کارگری آرژانتین روبه‌رو و منجر به آشوب‌ها در خیابان‌های آرژانتین شد. منم در چند پرونده فساد متهم بود، اما هرگز محکوم نشد. در سال ۲۰۰۱ در ماجرای قاچاق اسلحه به کرواسی و اکوادور به صورت موقت بازداشت خانگی شد، اما با تصمیم رأی دیوان‌عالی عدالت آرژانتین پس از چند هفته آزاد شد.

بمب‌گذاری سفارت اسرائیل و مرکز یهودیان در زمان ریاست‌جمهوری او روی داد. سال‌های زیادی از دوران فعالیت سیاسی خود را با اتهاماتی سپری کرد و مناسبات او با  دمشق و تهران را به چالش کشیده بود. از سوی دولت وقت آمریکا متهم بود که تدابیر امنیتی کافی را برای جلوگیری از انفجار سفارت اسرائیل در بوئنوس‌آیرس در سال ۱۹۹۲ به عمل نیاورده و در بمب‌گذاری سال ۱۹۹۴ در مرکز یهودیان آرژانتین، حقایق را لاپوشانی کرده است. در اثر انفجار در مرکز آمیا ۸۵ نفر کشته و ۳۰۰ نفر زخمی شدند. پرونده این انفجار بیش از یک دهه روند طولانی را طی کرد تا این که دادستانی آرژانتین در سال ۲۰۰۶ دولت ایران و حزب‌الله لبنان را به همراه چند نفر از مقامات ایرانی به دست داشتن در این انفجار متهم کرد. ایران همواره این اتهام را بی‌اساس دانست. رژیم اسرائیل از همان آغاز با زیر فشار قراردادن مسئولان وقت آرژانتین، انگشت اتهام را به سوی ایران نشانه گرفت.

دو دهه بعد دادگاهی در آرژانتین منم را از اتهام سرپوش نهادن بر حقایق پرونده انفجار ساختمان «آمیا» تبرئه کرد، اما آمریکا، غرب و رسانه‌های وابسته به آن‌ها تلاش داشتند همچنان او را متهم جلوه دهند. مخالفین او را متهم ‌کردند روند پرونده تحقیقات از افراد مرتبط با بمب‌گذاری مرکز «آمیا» را منحرف کرده است. اما به اعتقاد وکیلش رییس جمهوری سابق نمی‌تواند اطلاعاتی را فاش کند که به منافع آرژانتین یا رابطه‌اش با کشورهای دیگر ضربه بزند.