یوسف اسحاق پور، مدرس ایرانیالاصل دانشگاه پاریس پنج و یکی از مهمترین جستارنویسان و مفسران سینما و فلسفه در فرانسه درگذشت.
به گزارش مهر، یوسف اسحاقپور در منزلش در پاریس و در ۸۱سالگی درگذشت. او متولد ۱۹۴۰در ایران بود و در ۱۸سالگی (سال ۱۳۳۶شمسی) برای تحصیل در رشته سینما به فرانسه رفت و فیلمبرداری را در «مدرسه لویی لومیر» و کارگردانی و مونتاژ را در «مؤسسه مطالعات عالی سینمایی»، فلسفه را در سوربن و جامعهشناسی ادبیات و هنر را در «مدرسه عملی مطالعات عالی» پاریس آموخت.
اسحاق پور مدرس دروس تاریخ هنر و تاریخ سینما در دانشگاه «پاریس پنج» بود. از اوبیش از چهل عنوان کتاب منتشر شده که عمدتاً درحوزههای سینما، نقاشی، فلسفه و ادبیاتاند.
از میان کتابهای ترجمه شده او در ایران میتوان به این عناوین اشاره کرد: «کیارستمی؛ پشت و روی واقعیت»، «اُزو؛ فرمهای ناپایداری» و «ساتیا جیت رأی: شرق و غرب» جملگی با ترجمه محمدرضا شیخی، «بر مزار صادق هدایت» و «سینما» با ترجمه باقر پرهام، «باستانشناسی سینما و خاطره قرن» و…
یوسف اسحاقپور متولد ۲۴ اسفند ۱۳۱۸ در تهران بود و در ۱۸ سالگی به قصد تحصیل در رشتهٔ سینما عازم فرانسه شد. ابتدا در مدرسهٔ لویی لومیر فیلمبرداری خواند و سپس در ایدک (مؤسسهٔ مطالعات عالی سینماتوگرافیک) به تحصیل در رشتههای کارگردانی و مونتاژ پرداخت و در فرانسه ماندگار شد. وی سپس تحصیلات خود را در فلسفه را در سربن و تاریخ هنر و جامعهشناسی را در دانشسرای عالی علوم کاربریِ پاریس ادامه داد.[۳][۲] به لطف ژان میتری با حوزهٔ نظری سینما و به لطف لوسین گلدمن با آثار لوکاچ جوان و مارکس آشنا شد. بعدها آدورنو و بنیامین نیز به حوزهٔ اندیشهٔ او راه یافتند.
گذر از شرق به غرب او را به سمت مکانی ناکجاآبادی سوق داد که زمینه را برای فعالیت در عرصهٔ جستارنویسی هموار کرد. جستارهای او هر چند شامل حوزههای فلسفه، سیاست و ادبیات نیز میشوند اما اساساً به اندیشهورزی دربارهٔ تصویر، چه در حوزهٔ سینما (تکنگاریهایی دربارهٔ اُرسن ولز، ویسکونتی، اُزو، ساتیاجیت رای، کیارستمی و چندین مجموعه جستار دربارهٔ کلیت سینما یا فیلمها و سینماگران خاص) و چه در حوزهٔ نقاشی (پوسن، کوربه، دوشان، موراندی، …) اختصاص یافتهاند.
البته حرکت در این مسیر باعث نشد اسحاقپور ایران را فراموش کند. سه جستار دربارهٔ مینیاتور ایرانی، صادق هدایت و شهره فیضجو از کارهای او دربارهٔ هنر ایرانی بهشمار میروند. اسحاقپور در حوزهٔ عکاسی نیز فعالیت دارد و تاکنون پنج مجموعه عکس منتشر کردهاست.
«مینیاتور ایرانی، رنگهای نور، آینه و باغ» (جمشید ارجمند)، «بر مزار هدایت» (باقر پرهام)، «مارکس هنگام فروریزی کمونیسم» (ویدا حاجبی تبریزی)، «موراندی، نور و خاطره» (مریم موسوی) از دیگر آثار اسحاقپور هستند که به فارسی ترجمه شدهاند.