همشهری درباره قیمتگذاری خودرو گزارش داده است: درحالیکه احمد نعمت بخش، دبیر انجمن خودروسازان معتقد است: قیمت کارخانهای خودرو در ۸ماه امسال ۸.۲درصد رشد کرده، محاسبات همشهری نشان میدهد: قیمت سبد محصولات خودروسازان بین ۴۰تا ۹۵درصد رشدکرده است. طبق این آمارها، قیمت خودروهای داخلی، در سال گذشته و همینطور امسال متناسب با هزینه تمامشده تولید، افزایش یافته است. بهنظر میرسد باید ریشههای بحران در صنعت خودروسازی را در مدیریت دولتی این شرکتها جستوجو کرد.
به گزارش همشهری، زیان انباشته شرکتهای خودروسازی به ۸۳هزار میلیارد تومان رسیده است. خودروسازان معتقدند؛ علت این زیان، غیرواقعی بودن قیمت کارخانهای خودروهاست؛ به این معنا که قیمت فروش کارخانه، متناسب با هزینه تمامشده تولید، رشد نکرده است. با این حال محاسبات همشهری، بر مبنای دادههای انجمن خودروسازان نشان میدهد؛ قیمت کارخانهای خودروهای داخلی، در سال گذشته و همینطور در ۸ماه سالجاری با رشد هزینه تمامشده تولید، فاصله آشکاری ندارد و حتی بخش زیادی از افزایش هزینه تمامشده تولید خودرو، با افزایش نرخ محصولات جبران شده است. به باور کارشناسان ریشه زیان سنگین شرکتهای خودروساز را باید در مدیریت دولتی و بحرانساز آنها جستوجو کرد. بهگفته فعالان بازار، یکی دیگر از دلایل افزایش قیمت خودرو، کاهش میزان تولید و عرضه آن در بازار است که تناسب بین عرضه و تقاضا را از بین برده است. برآوردهای اولیه نشان میدهد امسال احتمالا ۹۵۰هزار دستگاه خودرو در شرکتهای داخلی تولید خواهد شد؛ درحالیکه برآوردهای انجام شده از حجم تقاضای بازار بین یک تا ۱.۵میلیون دستگاه خودرو خبر می دهد.
رشد قیمت پارسال نسبت به امسال
خودروسازان میگویند؛ قیمت خودرو متناسب با افزایش قیمت مواد اولیه افزایش نیافته است. در گزارشی که انجمن خودروسازان برای روزنامه همشهری ارسال کرده، امور مطالعات و برنامهریزی استراتژیک شرکت ساپکو اعلام کرده؛ قیمت کارخانهای خودرو، نسبت به مواد اولیه، عقب ماندگی ۱۲۰درصدی دارد. با این حال محاسبات همشهری چنین ارقامی را تأیید نمیکند.
بررسی آمارهای منتشر شده در کدال نشان میدهد قیمت محصولات ایرانخودرو و سایپا در سال ۹۹نسبت به سال ۹۸ بین ۷.۵ تا ۱۵۳درصد رشد کرده است؛ بهطور مثال قیمت گروه سمند بهعنوان یک محصول پرفروش ۸۱.۵درصد و گروه محصولات پژو ۶۸.۹ درصد در سال گذشته افزایش یافته است. مقایسه این ارقام، بدون درنظر گرفتن میانگین وزنی اثر قیمت مواد اولیه در تولید نشان میدهد؛ این افزایش نرخها تقریبا با میزان رشد قیمت مواد اولیه متناسب بوده است. طبق اطلاعات موجود قیمت مواد اولیه تولید خودرو درسال گذشته بین۶۵ تا ۱۸۰درصد افزایش یافته است؛ با این حال شرکتهای خودروسازی اطلاعاتی منتشر نمیکنند که نشان دهد هر کدام از این مواد چه میزان در هزینه تمامشده تولید نقش دارد. شرکتهای خودروسازی تاکنون حتی از انتشار جدول هزینه تمامشده هر خودرو به تفکیک پرهیز کردهاند.
رشد قیمت ۸ماه امسال نسبت به پارسال
آن طور که احمد نعمت بخش، دبیر انجمن خودروسازان میگوید: قیمت کارخانهای خودرو در ۸ماه امسال نسبت به مدت مشابه پارسال ۸.۲درصد رشد کرده است؛ با این حال آمارها نشان میدهد، قیمت خودروهای تولیدی ایران خودرو و سایپا در ۸ماه سالجاری نسبت به مدت مشابه پارسال بین ۴۱تا ۹۵.۵درصد رشد کرده است، اما در همین مدت به غیراز کائوچو که قیمتش تا ۶۸۷درصد رشد کرده، قیمت سایر عوامل مؤثر در تولید خودرو بین ۱۷.۵تا ۱۲۸درصد افزایش یافته است.
توضیحات دبیرانجمن خودروسازان
احمد نعمتبخش، دبیر انجمن خودروسازان، در پاسخ بهگزارش روزنامه همشهری مبنی بر افزایش ۶۴درصدی قیمت خودرو در ۸ماه امسال گفت: این موضوع صحت ندارد، میزان افزایش قیمت کارخانهای خودرو مطابق مصوبه شورای رقابت ۸.۲درصد بوده است. او توضیح داد: قرار بود مجوز افزایش نرخ خودرو در آبانماه امسال صادر شود اما چون این موضوع محقق نشد بیش از هزارمیلیارد تومان به زیان شرکتهای خودروسازی اضافه شد. نعمتبخش با تأکید بر تأثیر زیان خودروسازان بر کیفیسازی و توسعه محصولات، ادامه داد: رشد زیان خودروسازان، منابع مالی را به تحلیل برده و موجب شده آنها نتوانند به قطعهسازان پول بدهند در نتیجه قطعهسازان هم نمیتوانند قطعات خطوط تولید را تامین کنند، این موضوع در نهایت به افت تولید خودرو منجر و موجب افزایش تعداد خودروهای ناقص شده است. او با بیان اینکه دود این بحران به چشم مصرفکننده واقعی میرود تأکید کرد: وقتی نوبتها عقب میافتد و تجاریسازی محصولات دچار عقبماندگی میشود، عرضه کم میشود و قیمتها در بازار افزایش مییابد.
او با بیان اینکه با وجود افزایش هزینه تمامشده تولید اجازه افزایش نرخ به صنعت خودرو داده نمیشود گفت: بهعنوان مثال شرکت ایران خودرو در سال گذشته به ازای تولید هر خودرو ۳۶میلیون تومان زیان کرده است. همین شرایط برای سایپا هم حاکم است، بنابراین جلوگیری از افزایش قیمت با هیچ منطقی سازگار نیست. او توضیح داد: با وجود افزایش هزینههای تولید به خودروساز تکلیف شده بهطور مثال پژو پارس را به قیمت ۱۴۰میلیون تومان بفروشند درحالیکه قیمت تمامشده این محصول بیش از ۱۸۰میلیون تومان است ولی همین خودرو در بازار به قیمت ۳۲۰میلیون تومان فروخته میشود، این بهمعنای توزیع یک رانت بزرگ میان واسطههاست.
نعمتبخش درباره راهکار حل مشکلات صنعت خودروسازی گفت: تنها راه این است که اجازه داده شود قیمت خودرو در حاشیه بازار کشف شود اما در دولتها شهامت تصمیمگیری وجود ندارد. با این کار واسطهگری در بازار خودرو حذف و قیمت خودرو تکنرخی میشود و به شرط تولید مستمر روزانه ۲۵۰۰دستگاه، ظرف چندماه قیمتها نزولی میشود.