درنگ: سرای عزیزالله اف بنایی تاریخی متعلق به دوره پهلوی اول ( ۱۳۴۸ هجری قمری) واقع در خیابان عباسقلی خان مشهد، تنها تجارتخانه تاریخی این شهر است که به همت حاج غلام حسین سالم مشهدی ساخته و محلی برای صادرات کالاهای مختلف از جمله فرش در این شهر بزرگ بوده‌است.

متاسفانه این بنا که اکنون حدود ۱۱۰ سال عمر دارد و بسیار فرسوده شده‌ همچنان مورد بهره برداری است.

سرای عزیزالله‌اف واقع در بافت تاریخی مشهد که در سال ۱۳۸۰ در فهرست میراث ملی به ثبت رسیده با معماری ویژه خود که شامل سه طبقه بنا، اندرونی و بیرونی، کاشیکاری، تزیئینات آجری، طاق ضربی درب، پنجره و ستون‌های چوبی است، با توجه به آنکه میراث فرهنگی محسوب می‌شود نه تنها مرمت و حفاظت نشده و از آن بهره‌برداری فرهنگی نمی‌شود بلکه با همان وضعیت بسیار فرسوده اکنون به مرکز فروش لباس‌های دست دوم یا همان فروشگاه‌های تاناکورا تبدیل شده‌ است.

وفا ثابتی مدیر پایگاه میراث فرهنگیِ بافتِ تاریخیِ پیرامونِ حرم مطهر رضوی در مورد این بنا به درنگ می‌گوید: چند سال پیش اقدامات مرمتی ضروری در مورد این بنا انجام شد که تنها بنا بتواند سرپا بماند اما برای مرمت کامل سرای عزیزالله اف نیاز به بودجه داریم.

وی ادامه می‌دهد: ما بارها با دستگاه‌های مختلف مانند آتش‌نشانی نامه نگاری کرده‌ایم که این بنا در شرایطی نیست که بتوان از آن بهره‌برداری کرد حتی آقای طالبان معاون میراث فرهنگی کشور نیز درباره این بنا به استاندار نامه زده است اما تا کنون اقدامی صورت نگرفته‌است.

سال گذشته که حادثه تلخ ساختمان پلاسکو که عمری بسیار کمتر از سرای عزیزالله اف داشت، اتفاق افتاد بسیاری در مشهد به یاد وضعیت سرای عزیزالله اف با سیم کشی غیر استاندارد، ستون‌های چوبی فرسوده و راه پله‌ها و ایوان‌های در حال ریزش آن افتادند و این نگرانی را عنوان کردند که این بنا با وجود ده‌ها مغازه در آن و رفت آمد صدها نفر در روز کاملا قابلیت تبدیل شدن به فاجعه‌ای دیگر را دارد.

هرچند که وجه فرهنگی این اثر و این مساله که سرای عزیز الله اف می‌تواند به عنوان یک جاذبه گردشگری و هویت تاریخی مشهد حفظ و زیبایی‌های معماری آن به عنوان یک میراث ملی به نمایش در بیاید کاملا مغفول مانده و جای آن را بازاری، شلوغ و آلوده گرفته خود موضوع مهمی است که باید به آن پرداخته شود اما پیش از آن نگرانی فاجعه بار شدن این میراث تاریخی شهر مشهد مساله‌ای است که باید به صورت اضطراری و قبل از پیش آمدن حادثه ناگواری به آن بپردازیم.