قدیمی ترین حمام های ایران را بشناسید! +تصاویر
قبل از اینکه به معرفی قدیمیترین حمامهای ایران بپردازیم میخواهیم اطلاعات جالبی را درباره تاریخ حمام از پیش از میلاد مسیح با هم مرور کنیم. ازهزاران سال پیش، شستن بدن در رودخانهها، از آداب مذهبی بسیاری از مردم بوده است. مصریها در رود نیل حمام میکردند و هندیها جسم و روحشان را در رود گنگ میشستند. نخستین مرجع درباره حمام را میتوان در کتاب مقدس تورات در سفر لاویان (آیه ی ۷-۱۶) یافت و بیش از ۳۰۰۰ سال پیش در ویرانههای کاخ شاه یونان یک وان حمام و یک سیستم فاضلاب کشف گردیده است. بقایای حمامهای یونانی و رومی که حدود ۱۷۰۰ سال پیش از میلاد بنا شدهاند، هنوز پابرجاست. در اواخر قرن ۱۳ میلادی، مارکوپولو در یکی از شهرهای چین ۳۰۰ حمام عمومی آب گرم و سرد پیدا میکند که مردم فقیر هر روز از آنها استفاده میکردند. این در حالی بود که انگلیسیها تا قرنها بعد، حمام رفتن را ناپسند میدانستند و ملکه الیزابت نیز در قرن ۱۶ میلادی افتخار میکرد که سالی چهار بار به حمام میرود. تا مدتها بعد هم در بسیاری از شهرهای اروپایی حمام کردن ویژه اشراف و ثروتمندان بود.
تاریخچه حمام از رومی تا ترکی
حمامها در طول تاریخ نه تنها از حیث سلامت و پاکیزگی اهمیت داشتهاند، بلکه همیشه از نگاه فعالیتهای اجتماعی و فرهنگی محلی برای ملاقات و معاشرت مردم بودهاند. این فرهنگ تا امروز هم باقی مانده و در سایه معماری و زیباییشناسی حمامهای تاریخی جذابیتش را حفظ کرده است. هرچند گفته میشود رعایت نظافت شخصی در قرون وسطی بسیار بغرنج بوده است، حمامهایی منتسب به یونان باستان وجود دارند که از صد سال قبل از میلاد مسیح باقی ماندهاند. با این حال حمامها در دوران رومیها صاحب سبک میشوند. از دوران امپراتوری روم حدود ۳۳ سال قبل از میلاد مسیح حدود ۱۷۰ حمام به جا مانده است که از حوض یا استخر شنا، مجسمههای پرشکوه، کتابخانه و باغ بزرگی تشکیل میشده که محل بازی و ورزش بودهاند. اماکنی مشابه نیز در بین النهرین، بابل، مصر باستان و هندوستان وجود دارند اما اولین بناهایی که به طور مشخص با هدف استحمام ساخته شده و باقی ماندهاند حمامهای رومی هستند. ویژگی بارز «حمام رومی» امکان گرم کردن آب از طریق یک سیستم گرمایشی شبیه به شوفاژ است.
آن چه که به سبک و سیاق حمامهای رومی امروز در دنیا شناخته میشود «حمام ترکی» است. حمامهایی که در مناطق منسوب به آناتولی در کشور ترکیه وجود داشته به دو گروه تقسیم میشوند. اول حمامهایی که در محل جوشش آبهای طبیعی از زمین مانند چشمههای طبیعی شکل گرفتهاند و به آنها «کاپلیجا» میگویند. گروه دیگر حمامهایی هستند که آبشان خاصیت درمانی داشته و قابل شرب هستند؛ به این حمامها «ایچمِجه» گفته میشود. در کنار حمامهای متروک بسیاری که این روزها در شهرهای آناتولی ترکیه وجود دارند، صدها حمام تاریخی همچنان مورد استفاده گردشگران و اهالی شهرها قرار میگیرند. ساخت اغلب حمامهای ساخته شده در ترکیه به دوران حکومت عثمانی برمیگردد، به طوری که در این دوران بلافاصله بعد از فتح هر شهری حمام یکی از اولین بناهایی بوده که ساخته میشده است.
حمام سنتی ترکی از چه بخشهایی تشکیل میشود؟
-
جامه گاه (محل در آوردن لباسها)
-
سردخانه (محل انجام مشت و مال و خشک کردن بدن بعد از حمام)
-
گرمخانه (محل شستوشو)