به مناسبت فرا رسیدن بهار، شعر «بهار بهار»، سروده استاد محمدعلی بهمنی را با صدای خود ایشان در شبی که مجله بخارا به افتخار استاد در تاریخ بیست و هفتم فروردینماه ۱۳۹۸ در کانون زبان فارسی برگزار کرده بود، با هم میشنویم
وی دربارهٔ تولّد خود میگوید: «دو ماه به زمان تولّدم باقیمانده بود، که برادرم در دزفول بیمار میشود. خانواده هم از این فرصت استفاده میکنند تا به عیادتش بروند. این است که در قطار بهدنیا آمدم و در شناسنامهام درج شد «متولد دزفول»، چون دایی من در ثبت احوال آن منطقه بود، شناسنامهام را همان زمان میگیرد. البتّه زیاد آنجا نبودم، همان زمان ۱۰ روز یا یکماه را در آنجا سپری کردیم، در اصل تهرانی هستیم. پدرم برای ده ونک و مادرم برای اوین است. در اصل ساکن خود بندرعباس بودیم. دوران کودکی را تهران، بخش شمیرانات، شهر ری، کرج و… بهصورت پراکنده بودیم، چون پدرم شاغل در راهآهن بود، مأموریتهای ایستگاهی داشتند. از سال ۱۳۵۳ به بندرعباس رفتم.»
سالهای فعالیت
او در چاپخانه با فریدون مشیری که آن روزها مسؤول صفحهٔ شعر و ادب هفتتار چنگمجلهٔ روشنفکر بود، آشنا شد و نخستین شعرش در سال ۱۳۳۰، زمانی که تنها ۹ سال داشت، در مجلهٔ روشنفکر به چاپ رسید. شعرهای وی از همان زمان تاکنون بهطور پراکنده در بسیاری از نشریات کشور و مجموعه شعرهای مختلف و جُنگها، انتشار یافتهاست.
بهمنی از سال ۱۳۴۵ همکاری خود را با رادیو آغاز کرد و برنامهٔ صفحهٔ شعر را با همکاری شبکه استانی خلیج فارس ارائه دادهاست. بهمنی در سال ۱۳۷۴ همکاری خود را با هفتهنامهٔ ندای هرمزگان آغاز میکند و صفحهای تحت عنوان تنفس در هوای شعر را هر هفته در پیشگاه مشتاقان خود قرار میدهد.
وی از سال ۱۳۵۳ ساکن بندرعباس شد، پس از پیروزی انقلاب، به تهران آمد و مجدداً در سال ۱۳۶۳ به بندرعباس عزیمت کرد و در حال حاضر نیز، ساکن همانجاست. بهمنی مسؤول چاپخانهٔ دنیای چاپ بندرعباس و مدیر انتشارات چیچیکا (در گویش بندرعباسی به معنی قصّه) در بندرعباس است.
بررسی اشعار
عشق از جمله مضمون غزلهای اوست. بسیاری بر این عقیدهاند که غزلهای او وامدار سبک و سیاق نیما یوشیج است. آنچنان که خود او می گوید: «جسمم غزل است امّا روحم همه نیمایی است در آینه تلفیق این چهره تماشایی است.» نخستین شعر بهمنی در سال ۱۳۳۰، یعنی زمانی که او تنها ۹ سال داشت، به چاپ رسید.[۱][۲] او برگزیده اولین دوره جشنواره بینالمللی شعر فجر در بخش شعر کلاسیک بود.[۳]
جنجالها
محمدعلی بهمنی
در سالهای اخیر حضور محمدعلی بهمنی در شعر امروز با حواشی همراه بودهاست که از آن جمله میتوان به دفاع سرسختانهٔ او از غزل پست مدرن با جملهٔ «اگر حافظ هم امروز بود غزل پست مدرن میگفت»، حضور او در مراسم شعرخوانی «نه دی» و نامه یغما گلرویی و پاسخگویی خود او اشاره کرد. حبیب در یکی از قسمتهای آهنگ خرچنگهای مردابی که شعر آن از محمد علی بهمنی است اشتباه میکند و آن قسمت را اشتباه میخواند و به خاطر عدم دسترسی شاعر به خواننده این آهنگ به همان صورت میماند.
او در شهریور ۱۳۹۷ با انتشار مطلبی، خداحافظیاش از ریاست شورای شعر و ترانه دفتر موسیقی وزارت ارشاد را اعلام کرد.[۴]
من باآگاهیِ اشتباهم از قبول (ریاست شورای ترانه)- نه بهدلیل این که شش ماه است کارشناسانش هم حقوقی دریافت نکردهاند. فقط به این دلیل که دیگر مزاحم ترانههای ضعیف نباشم. باشرم خداحافظی میکنم.
“
—محمدعلی بهمنی، اینستاگرام
جایزهها و تقدیرها
محمدعلی بهمنی در سال ۱۳۷۸ تندیس خورشید مهر بهعنوان برترین غزلسرای ایران را دریافت کرد.[۶] در سال ۱۳۸۳ همزمان با برگزاری ششمین کنگرهٔ سراسری شعر و داستان جوان در بندرعباس نکوداشت محمدعلی بهمنی برگزار شد. همچنین در کنگرهٔ سراسری شعر دفاع مقدس از او تقدیر شدهاست.[۷]
در آثار دیگران
بهروز ثروتیان کتابی تحت عنوان لذت بهتزدگی در شعر محمدعلی بهمنی نوشتهاست و در آن به تجزیهوتحلیل شعر محمدعلی بهمنی میپردازد.[۸] این کتاب در سال ۱۳۸۹ توسط انتشارات شانی چاپ و منتشر شدهاست.[۹]