قاتل شیخ محمد خیابانی، بنیانگذار شبکه اتوبوسرانی تهران (۲۵ فروردین شصت و هفتمین سالگرد تأسیس شرکت اتوبوسرانی عمومی در سال ۱۳۳۵ به دست مهدی قلی‌خان هدایت است)
پنج دوره وزیر فوائد عامه و تجارت ایران در عصر قاجار و پهلوی و سومین صدراعظم رضا شاه پهلوی که بنیانگذار مدرسه، بیمارستان، مسجد و حمام هدایت در محله دروس و خیابان هدایت تهران بود و به شخصیت موجه سیاسی و ادبی ایران شهرت داشت، ۳۶ سال بعد از به قتل رساندن شیخ محمد خیابانی، پایه‌های شبکه اتوبوسرانی کشور را بنیان گذاشت.
به گزارش ایسنا، امروز ۲۵ فروردین شصت و هفتمین سالگرد تأسیس شرکت اتوبوسرانی عمومی در سال ۱۳۳۵ به دست مهدی قلی‌خان هدایت است.
رعیت کشور تا قبل از سال ۱۲۹۸ در شهرها و روستاها یا با پای پیاده در کوچه و برزن رفت و آمد می‌کردند و یا با اسب، قاطر، گاری و درشکه، و دولتمردان و اعیان نیز با کالسکه‌های دولتی یا خصوصی جابه‌جا می‌شدند.
با ورود دول استعمارگر دانمارک و بلژیک به ایران و احداث اولین خطوط ریلی محدود و کوتاه در سده نهم و دهم هجری، مردم در مناطق مرکزی شهر تهران از واگن‌های اسبی که بر روی ریل خط آهن یا ریل تراموا سوار می‌شد و به وسیله یک شوفر و یک یا چند اسب کشیده می‌شد، جابه‌جا شدند. اما تجار و سیاستمداران بلژیکی که رفت و آمد زیادی به ایران داشته و کشورمان را چند سالی در کنترل خود داشتند، یک سال قبل از کودتای سوم اسفند ۱۲۹۹ رضا شاه پهلوی و سیدضیاءالدین طباطبایی بر علیه احمد شاه قاجار، پس از احداث خط آهن عبدالعظیم حسنی که به ماشین دودی شهر ری معروف شد، اتباع خود در ایران را جابه‌جا کردند و به مرور این امتیاز نصیب مردم شهر شد.
واگن‌های اسبی در بافت مرکزی شهر از جمله خیابان‌های ری، لاله‌زار، ناصرخسرو، سپه و شاهپور مسافران را در حدفاصل چند کیلومترِ محدود جابه‌جا می‌کردند. گنجایش این واگن‌ها در حدود ۱۰۰ مسافر و کرایه مسیر، چند شاهی بود و مسافران را از ساعت ۶ صبح تا ۹ شب به وسیله اسب‌های کار و قوی هیکل جابه‌جا می‌شدند.
واگن‌های اسبی تا پنج سال بعد در خیابان‌های تهران رواج داشتند تا اینکه در سال ۱۳۰۳ شرکت بلژیکی به کارش در ایران پایان داد. بعد از بلژیکی‌ها نوبتِ دانمارکی‌ها شد. آنان به‌روزتر از بلژیکی‌ها اولین اتوبوس گازوئیل‌سوز ایران را به شهر رشت وارد کردند که این اتوبوس هم به دلیل هزینه بالا، کمی مسافر و به‌صرفه نبودن کار در سال ۱۳۰۵، بعد از چند ماه به یک تاجر ایرانی فروخته شد و او نیز اتوبوس را به تهران آورد و در مسیر شمیران مسافر جابه‌جا کرد.
در دوره سلطنت رضا شاه پهلوی در سال ۱۳۰۵ تعدادی اتوبوس مدل ریس از شوروی خریداری شد و به برخی افراد فروخته شد و آنان نیز در مسیر تهران شمیران اقدام به جابه‌جایی مسافر به صورت خصوصی کردند. ۲۸ سال بعد در سال ۱۳۳۳ تعدادی اتوبوس بنز از شرکت دایملر بنز آلمان وارد شد و در سال ۱۳۳۵ تعداد خطوط اتوبوسرانی تهران که در وضعیت مدیریت نشده‌ای به سر می‌برد به ۳۸ خط افزایش یافت.
