طرح تحصیل جهشی دختران برای رسیدن به ازدواج!
به تازگی رئیس شورای فرهنگی-اجتماعی زنان وخانواده، پیشنهاد طرحی را داده است که بر اساس آن دختران بتوانند در ۱۵ سالگی دیپلم و در ۱۸ سالگی مدرک کارشناسی را دریافت کنند. هدف شورای فرهنگی-اجتماعی زنان و خانواده که در سال ۱۳۶۷ تاسیس شده است، برنامه ریزی کلان در مسائل فرهنگی و اجتماعی است. مطرح شدن این طرح که جهت تصویب به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارائه شده است، در رسانهها و نیز شبکههای اجتماعی واکنشها وعکس العملهای متعددی رادربرداشته است و نقدهای مختلفی به آن شده است. کبری خزعلی، رئیس شورای فرهنگی-اجتماعی خانواده در گفتگو با برنا اظهار کرد: باتوجه به بلوغ زودرس دختران، در سند مهندسی فرهنگی پیشنهاد کردهایم زمینهای جهت اخذ دیپلم در ۱۵سالگی و گرفتن مدرک کارشناسی در ۱۸ سالگی برای دختران فراهم شود. وی در خصوص غنی سازی و ارتقا علمی آموزشی دختران و رعایت مناسبات جنسیتی از حیث زمان و محتوا گفت: دختران به علت بلوغ زودتری که از پسران دارند باید آموزش غنی تری ببینند و تحصیلاتشان نیز زودتر تمام شود. خزعلی با بیان آنکه شرایط زندگی دوره دبیرستان و کارشناسی بسیار فشرده است واجازه نمیدهد انتخاب ومدیریت با دختران باشد گفت: بهتر است این دوران زودتر پشت سر گذاشته شود تا زمانی که افراد وارد زندگی خانوادگی میشوند بتوانند درمقطع کارشناسی ارشد به بالا تحصیل کنند و به حد مطلوب مدیریت خانواده را هم برعهده بگیرند.
وی با بیان آنکه وجود ۱۱ میلیون دختر مجرد در کشور نکتهای منفی محسوب میشود، اضافه کرد: باید تلاش کنیم تا زمینه ازدواج مناسب و پایدار برای این دختران فراهم شود. رئیس شورای فرهنگی اجتماعی زنان وخانواده همچنین خاطر نشان کرد: بعضی از کشورها مثل ژاپن این طرح را پیاده کردهاند.
تجرد مختص به دختران نیست
دکتر کبری روشنفکر، عضو هیئت علمی و مدیر گروه مطالعات زنان دانشگاه تربیت مدرس در خصوص این طرح گفت: برای آنکه جوانان ازدواج مناسبی داشته باشند، نیازمند متخصصانی هستیم که طرحهای کارشناسی شده ارائه دهند. اقتصاد بحث بسیار محوریتر در ازدواج است که مورد غفلت واقع شده است. وی با بیان آنکه مانع ازدواج نکردن جوانان مقوله تحصیلات نیست، گفت: تحصیلات مانع ازدواج نیست که با زودتر تمام شدن آن، ازدواج صورت بگیرد.بلکه عوامل و موانع مهم تری وجود دارد که باید مسئله یابی شوند.مدیرگروه مطالعات زنان ضمن تاکید بر آنکه مسئله تجرد مختص به دختران نیست و پسران هم موانع زیادی برای تشکیل خانواده دارند، ادامه داد: در جامعه ما به عنوان یک جامعه سنتی، پسران درازدواج پیش قدم میشوند و به سراغ دختران میروند.در شرایطی که اشتغال و درآمد آنان تامین نشده است طبعا برای ازدواج پیش قدم نخواهند شد.
لزوم توجه به تغییرات اجتماعی
دکتر سیمین کاظمی، پزشک و جامعه شناس با انتقاد از این طرح عنوان کرد: از لحاظ کیفری افراد تا ۱۸ سالگی کودک محسوب میشوند بنابراین اینکه انتظار داشته باشیم یک کودک از ۱۵ تا ۱۸ سالگی دوره لیسانس را طی کند، توقع نابجایی است.وی همچنین ادامه داد: اگر هدف تحصیلات را کسب تخصص و ارتقا علمی و پس از آن وارد بازار کار شدن نظر بگیریم، یک فرد ۱۸ ساله چگونه میتواند توانایی ورود به بازار کار را داشته باشد؟ زمانی که فردی در ۱۸ سالگی لیسانس میگیرد ممکن است در طول تحصیل از لحاظ ذهنی توانایی یادگیری مهارتهایی را که سیستم آموزش عالی کشور از یک فرد ۲۲ساله انتظار دارد، نداشته باشد.کاظمی با بیان آنکه بدون درنظر گرفتن تغییرات وعوامل اجتماعی هر تصمیم وبرنامهای منجر به شکست است، اظهار داشت: عوامل مختلفی بر روی ازدواج جوانان موثرند و تحصیلات ممکن است تنها یکی از این عوامل باشد.باید بپذیریم سطح توقعات افراد از ازدواج و زندگی اجتماعی تغییر کرده است.وی همچنین اظهارکرد: لزوما ازدواجی که در سن پایین تر صورت میگیرد پایدار نیست بلکه ازدواجها هر یک در شرایط مختلف و متفاوتی محکوم به طلاق میشوند.این جامعه شناس معتقد است: در جامعه ایران هم مصرف گرایی و هم شکاف طبقاتی وجود دارد. در گذشته که شکاف طبقاتی به این شکل وجود نداشت افراد راحت تر به فکر ازدواج میافتادند.اما در حال حاضر به علت تغییر سبک زندگی و وجود شکاف طبقاتی ازدواج کردن دچار مشکل شده است