سالگرد اتفاق تاریخی در ۷ اردیبهشت ۱۳۳۰ مصدق با رأی اکثریت نمایندگان، نخست‌وزیر شد/ رقبا تنها یک رأی!/ تجلی مشروطه و نظام پارلمانی/ روزنامه‌ها: مصدق زمام‌دار ایران شد
شاه رییس مجلس را فراخواند تا از نمایندگان بخواهد مشخص کنند به چه کسی تمایل دارند. از ۹۰ نماینده رأی ۷۹ نفر مصدق بود. رییس مجلس گزارش را نزد شاه برد و روزنامه‌ها نوشتند: مصدق «زمام‌دار» ایران شد
عصر ایران- هفتم اردیبهشت یادآور آغاز نخست وزیری دکتر محمد مصدق با رأی اعتماد نمایندگان مجلس شورای ملی است.
هفتم اردیبهشت ۱۳۳۰ خورشیدی و در فضای ناشی از ملی شدن صنعت نفت ایران که دکتر مصدق در مجلس پیش برده بود او نخست وزیر شد تا خود این قانون را به اجرا گذارد.
روزنامۀ باختر امروز در شمارۀ ۷ اردیبهشت ۱۳۳۰ نوشت:
“ساعت ۹ و نیم صبح امروز جلسه خصوصی مجلس شورای ملی تشکیل گردید. ابتدا آقای رییس مجلس اظهار داشت که از طرف اعلیحضرت احضار و به ایشان گفته شده است که دولت آقای علاء دیشب استعفای خود را تقدیم داشته است و اعلیحضرت نسبت به زمام دار آینده نظر مجلس را خواستار شده اندو آقای دکتر مصدق اظهار داشتند که پریشب جناب آقای علاء به ملاقات من آمده بودند و در خصوص نفت، مشکلات خود را اظهار نمودند ولی قرار نبود استعفا بفرمایند و مخصوصا وعده دادند که اقدام فرموده و رفع مشکلات را بنمایند و به هیچ وجه نظری برای استعفا نداشته اکنون معلوم می شودکه یک فشار خارجی ایشان را وادار به استعفا کرده است. بعد درباره کابینه صدر و دوره چهاردهم و اظهاراتی که به اعلیحضرت کرده بودند که دولت با رأی سفید مجلس می آید و با رأی کبود مجلس باید برود توضیحاتی دادند.”
در ادامۀ گزارش آمده است:
” آقای جمال امامی عقیده داشت که فشار خارجی در کار نبوده است و خود آقای علاء به مناسبت مشکلات مملکت مستعفی شدند. سپس اضافه کرد که خود جناب آقای دکتر مصدق بیایند و زمام داری را قبول کنند. مجلس به اتفاق آرا به ایشان رأی خواهد داد.
قسمت اخیر اظهارات آقای جمال امامی مورد تأیید قرار گرفت و پس از مختصر مذاکرات دیگر نمایندگان برای اظهار رأی تمایل به جلسه دعوت شدند.
عده‌ای از نمایندگان معتقد بودند که چون زمام داری آقای دکتر مصدق اتفاق نظر است محتاج به رأی نخواهد بود ولی خود آقای دکتر مصدق و چند نفر دیگر از نمایندگان عقیده داشتند که سنت قدیم مجلس دربارۀ اظهار تمایل باید حتما به پارلمان مسترد شود و باید رأی مخفی با ورقه نسبت به زمام‌دار آینده گرفته شود و در نتیجه از ۹۰ نفر عده حاضر ۷۹ رأی به آقای دکتر مصدق، یک رأی به نام آقای قوام السلطنه، یک رأی به نام آقای سید ضیاءالدین طباطبایی و یک رأی به نام آقای عبدالقدیر آزاد بود و بقیه سفید.”
در ادامه هم آمده: آقای دکتر مصدق که قبلا در جلسه ضمن کف زدن نمایندگان قبولی خود را اعلام داشته بودند مجددا اظهار داشتند خوب است آقایان نمایندگان اول تکلیف طرح نفت را معین کنند بعد اینجانب برای اجرای آن حاضر خواهم بود.
باختر امروز در پایان گزارش تصریح کرده:
آقای سردار فاخر بلافاصله پس از ابراز تمایل مجلس به کاخ همایونی رفتند و جریان جلسه و تمایل آقایان نمایندگان نسبت به نخست‌وزیری آقای دکتر مصدق را به عرض رسانیده است.
بدین ترتیب دکتر محمد مصدق با اظهار تمایل اکثریت مطلق مجلس شورای ملی نخست‌وزیر و به تعبیر آن روز زمام‌دار ایران شد تا قانون ملی شدن نفت ایران را اجرا کند.
ررر یکی از دلایل قانونی نبودن اقدام شاه در برکناری مصدق در ۲۵ مرداد ۱۳۳۲ همین بود که اساسا او در ابتدا نصب نکرده بود که عزل کند و همان گونه که با نظر موافق مجلس آمده بود باید با نظر مخالف مجلس می‌رفت.
از این خبر برمی‌آید که تا قبل از کودتای ۲۸ مرداد دموکراسی پارلمانی در ایران چنان بود که شاه رییس مجلس را فرامی‌خواند تا از نمایندگان بخواهد مشخص کنند برای نخست‌وزیری به چه کسی تمایل دارند و بعد امضا می‌کند و مصدق این گونه نخست‌وزیر ایران می‌شود….
