افق زیبایی‌های وطن:سد کُریت این سدّ دیرینه و کهن در نزدیکی طبس ‌در سال ۱۳۵۰ (میلادی) احداث گردید و ‌با ارتفاع ۶۰ متر و عرض تاج ۲ر۱ متر تا اوایل قرن بیستم بلندترین سد قوسی جهان بوده ‌است.

سد وزنی- قوسی کُریت طبس به ارتفاع ۶۰ متر برای ۵۵۰ سال به عنوان بلندترین و نازکترین سد قوسی دنیا شناخته شده‌است. احداث سد کریت با فنون ۶۵۰ سال پیش همخوانی نداشته و یک پرش فنی محسوب می‌شود.
علی‌رغم ضخامت بسیار کم سد کریت (ضخامت تاج ۱ر۲ متری)، این سد در زمین‌لرزه طبس با بزرگی ۸ر۷ ریشتر و حداکثر شتاب ۰ر۷۵ شتاب جاذبه پایدار و استوار برجا مانده‌است.
رئیس اسبق کمیته بین‌المللی سدهای بزرگ سد کریت را از شگفت‌آورترین دستاوردهای بشر در مهندسی سد، در قرون وسطی برشمرده‌است.
آجرهای مربعی شکل، سنگ و ساروج، آهگ و خاک رس از عمده‌ترین مصالح به‌کار رفته در سد است.
این سد از نوع بتونی و قوسی با ارتفاع ۵ر۲۴ متر است که برای آن ۸۵ هزار مترمکعب بتون‌ریزی انجام شده‌است و دارای عمق حوضچه‌ آبگیر ۲۰ متر، طول آن در قسمت تاج ۵۲ متر و عرض تاج بین ۱۲۰ تا ۱۲۵ سانتی‌متر است.
از ۲۰۰۰ سال پیش تا اوایل قرن بیستم، بلندترین سدهای قوسی جهان (ایزد خواست فارس، کبار قم، کریت طبس) در ایران احداث شده است.
طاق شاه عباسی قدیمی‌ترین و بزرگ‌ترین سد قوسی جهان با بلندی شصت متر و پهنای تاج تنها یک متر نازکترین سد جهان و همچنین برای مدت ۵۵۰ سال، بلندترین سد در جهان بود!
این اثر شگفت‌انگیز در نزدیکی روستای خرو از توابع شهرستان طبس در نزدیکی یک چشمه آب گرم قرار دارد که با بیش از ۷۰۰ سال قدمت، همچنان پابرجا مانده است.
نوع طراحی این سد بگونه ای است که گل و لای پشتش جمع نمی شود و هیچگاه به لایروبی نیاز پیدا نمی کند و هزاران سال بدون هیچ هزینه ای می تواند کاربرد داشته باشد
نکته دیگر در مورد این سد این است که کارشناسان معتقدند اگر قرار بود این سد در قرن ۲۱ ساخته میشد از لحاظ طراحی و تکنولوژی تفاوت چندانی نمی کرد.

مطالب مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *