روایت وزیر بهداشت ازآیتالله هاشمی در همنشینی وزرا و هنرمندان روحانی را خیلی اذیت خواهند کرد
زینب اسماعیلی: صندلیهای چرمی سیاه روی سن تالار وحدت چیده شده، قرار نیست تئاتری اجرا شود، موسیقی هم نه؛ اگرچه میکروفونها مثل زمان اجرای موسیقی تنظیم شدهاست. سه وزیر میهمان برنامه هستند و سه هنرمند. بیژن نامدارزنگنه، محمدجواد ظریف و حسن قاضیزادههاشمیی یکدرمیان، کنار فاطمه معتمدآریا و علی نصیریان بازیگر و پیرنیاکان آهنگساز نشستهاند.
دومین نشست اهالی فرهنگ و هنر با دولتمردان اگرچه یک میتینگ انتخاباتی نبود، اما در این روزهای پرالتهاب انتخاباتی هرازگاهی به سمت انتخابات رفت. آنها که روی سن بودند، از اهمیت انتخاب روز جمعه سخن میگفتند و اینکه مردم ایران هوشیارند و میدانند به چه کسی باید رأی دهند. بیرون سالن شوخیهای انتخاباتی جریان دارد و هر کسی از تجربه و نگرانی این روزهایش میگوید.
در ابتدای برنامه وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به برگزاری دومین نشست اهالی فرهنگ و سیاست گفت: اگر امروز تخریب را در زبان خیلیها میشنوید، ناشی از این است که تربیت فرهنگی را آموزش ندیدهاند. بداخلاقی همواره متوجه کوچه و بازار نیست. گاهی متوجه بزرگان نیز هست. من میتوانم به عنوان شاهد عینی شهادت بدهم که آقای زنگنه قهرمان توسعه علمی کشور و آقای هاشمی قهرمان سلامت کشور است. همچنین امنیت ملی را آقای ظریف برای ما به ارمغان آوردهاند. فرهنگ بدون وجود ظرفیتهای بزرگی نظیر امنیت ملی؛ رشد نمیکند.مجریگری برنامه را به مدیرمسئول «شرق» واگذار کردهاند، به طنز میگوید آنقدر از برجام بد گفتهاند که خودمان هم خیالمان برداشته نباید دربارهاش حرف بزنیم. او از همه وزرا میخواهد از تأثیر برجام در حوزه کاریشان بگویند. اول شیخالوزرا، بیژن نامدارزنگه، وزیر نفت کسی که در حوزه صادرات نفت کاری در اندازه ظریف در مذاکرات هستهای کرد و آنهم متقاعدکردن اعضای اوپک به کاهش سهم تولیدشان بود، درحالیکه سهم ایران افزایش یافت. زنگنه از سالهای جوانی و انقلابیگریهایش یاد میکند که علی نصیریان سوپراستار آنزمان تئاتر و سینما بود. او اما بهسرعت به موضوع میپردازد و شرایط سالهای تحریم را به پرتشدن ته چاه تشبیه میکند و میگوید: «حتی اگر آقای روحانی غیر از برجام کاری نمیکرد هم من به عنوان یک شهروند به او مدیون بودم». او روایت میکند که آنقدر توافق را دور از دسترس میدیده که به ظریف میگفته اگر متن توافقی نوشته شد، بابت هر حرف هزار دلار میپردازم. ظریف همینجا به خنده میگوید که هنوز هم این پول را نداده است. زنگنه حرفهایش را این طور ادامه داد: «برجام نقطه عطف تاریخی اقتصادی، اجتماعی و سیاسی است، وقتی ما کارمان را شروع کردیم ١.٢ میلیون بشکه در روز صادر میکردیم و حتی قرار بود به ٢٠٠ هزار بشکه و نفت در برابر غذا برسیم، اما با برجام در چهار ماه آخر سال ٩۵ به ٢.٨ میلیون بشکه در روز رسیدیم که این گرهی بود که با برجام باز شد. تمام تجهیزات توقیف بود، هر کالایی را سه بار میخریدیم و قیمت ها هم ٣٠ تا ۴٠ درصد گرانتر و هم اصل نبود». او به حرف آنها که تحریم را نعمت میدانند اشاره کرد و گفت: ما برای انتقال کالا حداقل ١٠ درصد بالاتر هزینه انتقال میدادیم. سؤال اینجاست چه کسانی این پول را میخوردند؛ چراکه قطعا برای آنها نعمت بود و برای مردم نغمت. آن زمان جنس دست دوم و خراب میخریدیم، اکنون کالاهای توقیفی آزاد شده و ما توانستیم ستاره خلیج فارس را راهاندازی کنیم و توانستیم میلیاردها دلار پول خارجی در گاز و پتروشیمی هزینه کنیم».
او سالهای تحریم را به بودن ته چاهی تنگ و تاریک تشبیه کرد و به شوخی گفت: «من هم که بیژن هستم و همیشه ته چاهم»، «ما از چاه تحریم درآمدیم و باید دوران نقاهت را بگذرانیم؛ چون نحیف شدیم. نباید الان آنگونه که انتظار دارند بتوانیم وزنهبرداری کنیم».
محمدجواد ظریف سخنانش را با این شعر فردوسی آغاز کرد که «بکوشید و نیکی به یاد آورید/ چو دیدید سرما بهار آورید». او گفت که سال ٩٢ سرمای تحریم بر مردم تحمیل نشده بود، بلکه سرمای تحقیر بود که میخواست در جهان، ایران را تهدید صلح امنیت بینالمللی نشان دهد. «متأسفانه این دروغ بزرگ بود ایران هیچگاه تهدید نبوده است آنچه اتفاق افتاد اجازه ساختن یک تصویر از ایران در دنیا بود که توانسته بودند این قطعنامه را علیه ایران در مدت کوتاهی به تصویب برسانند. حدود ٣٠ سال آمریکاییها تلاش کردند این کار را کنند در ماجرای سفارت تلاش کردند، شکست خوردند. در جنگ ایران و عراق هم شکست خوردند و دوباره در موضوع هستهای برای چندین سال شکست خوردند. نهایتا به دلیل بیتدبیری توانستند ما را با قطعنامههای پشت سرهم به عنوان تهدید بینالمللی معرفی کنند و از ایران چهرهای بسازند که اصلا مجازات ایران مطرح نبود، بلکه میگفتند کارکردن با ایران هزینه حیثیتی دارد». اما او از امنیت ایران و تلاش این کشور برای امنیت منطقه سخن گفت و از کشورهایی در همسایگی ما نام برد که با داشتن سلاح هستهای امنیت ندارند.
ظریف حرفهایش را اینطور تمام کرد: «مردم خودشان با حضور پای صندوق و رأی، شرایط را عوض کردند و ما فقط مجری بودیم. اگر تلاش آقای زنگنه و کارکنان صنعت نفت نبود، همچنان نمیتوانستیم در این فاصله کوتاه، صادرات نفت را به این میزان بشکه نفت قانونی و رسمی، نه نفتی که بابک زنجانی میفروخت، برسانیم». او با بیان اینکه فرق این زمان و آن زمان خامفروشی نیست، تصریح کرد: فرق این است که امروز آقای زنگنه و شرکت ملی نفت، نفت ما را میفروشد، اما آن زمان نفت ما را میبردند و پول و خون این ملت را میگرفتند و این ملت نداشتند که دارو بخرند. این شرایط با حضور مردم در انتخابات و شجاعت ریاستجمهوری محقق شد. وزیر خارجه کشورمان تأکید کرد: شعاردادن شجاعت نیاز ندارد، ادعا شجاعت نیاز ندارد. مذاکره بینتیجه که تحریم جدید برای مردم به بار آورد شجاعت نیاز ندارد و شهامت هم نمیخواهد. شهامت این است که حیثیت سیاسی و آبروی چندین و چندساله را در طبق اخلاص بگذاری برای مردمی که همه چیزمان را به آنها وام داریم و برای آنها از آبروی خودمان هزینه کنیم.
او در پاسخ فاطمه معتمدآریا که از مزایای برجام برای هنرمندان میپرسید، نیز گفت که «تحریم یک فضا بود و برجام هم یک فضاست. از اصغر فرهادی و خانم علیدوستی تشکر میکنم که با اقدامشان هنگام مراسم اسکار، نگذاشتند ترامپ مردم ایران را منزوی کند؛ بلکه او در کشور خودش منزوی شد. در فضای تلخ ایرانهراسی چنین کاری دشوار بود؛ اما الان آسانتر است».
حسن قاضیزاده هاشمی، وزیر بهداشت در نشست «ایران فرهنگی در جهان امروز» گفت: «ما در دولت آقای روحانی کارهای زیادی در حوزههای مختلف انجام دادیم. در بخش مربوط به سلامت، تلاشهای زیادی برای فقرا و محرومین شد و در این دولت بخش زیادی از شعارهای انقلاب را توانستیم بعد از ۳۷ سال محقق کنیم. زمانی که ما شروع کردیم، در کشور دارو نبود و مردم هزاران مشکل و گرفتاری داشتند؛ برای مثال در سیستان تنها ۴۰ درصد مراکز درمانی پزشک داشتند، اما الان صددرصد مراکز درمانی پزشک دارند. در آن دوره مردم به خاطر درمان خود، فرش زیر پایشان را میفروختند و دچار فقر مطلق بودند، اما در دوره دولت یازدهم با بهسرانجامرسیدن برجام هزاران میلیارد در بخش درمانی به مردم کمک شد و همه مردم بیمه شدند». وی با اشاره به اهمیت برجام و نقش آن در افزایش بودجههای درمانی و کمک به معیشت مردم گفت: «درست است که مصدق نفت را ملی کرد، ولی اگر برجام نبود ما امروز اینجا نبودیم. در آن زمان مردم گرفتار بودند و حالا باید تلاش کنیم تا مردم روز ۲۹ اردیبهشت ماه پای صندوقهای رأی بیایند. همچنین باید خدا را شکر کنیم که در ۲۴ خرداد سال ۹۲ مردم به دکتر روحانی رأی دادند». وزیر بهداشت با اشاره به مشکلاتی که در حوزه سلامت تا چهار سال قبل برای ایرانیها به وجود آمده بود گفت: «قبل از برجام تقریبا هیچ مقالهای از ما در مجلات معتبر دنیا قبول نمیشد و ما شاید نمیتوانستیم از هر ١٠ کنگره بینالمللی یکی از آنها را برویم، اما الان درخواستها آنقدر زیاد شده که کشورهای خارجی از ما میخواهند تا با آنها دیدار کنیم». وی در ادامه با یادکردی از آیتالله هاشمیرفسنجانی گفت: «زمانی که خدمت ایشان بودم، به من گفت به آقای روحانی بگو برای بند هفت برجام آنقدر سرسختی نکن. این اوباما دیگر در آمریکا تکرار نمیشود. من این موضوع را به آقای روحانی منتقل کردم، آقای روحانی هم گفت حرف آقای هاشمی درست است، اما ما باید مقاومت کنیم تا در آینده شرمنده نباشیم و در نهایت با مقاومت آقای روحانی و دکتر ظریف، ایران توانست از زیر بند هفت برجام خارج شود که اقدام بسیار مهمی برای کشورمان بود». وی در ادامه با بیان اینکه چهار سال قبل روان مردم به هم ریخته بود و حالشان خوب نبود، اظهار کرد: «در آن زمان مردم احساس بنبست میکردند؛ اما با اتفاقاتی که در این سه سال و نیم رخ داد آرامش در کشور ایجاد شد. خدا از کسانی که نمیخواهند این آرامش و امید در جامعه ادامه پیدا کند، نگذرد». وی درباره اتفاقاتی که برای عباس کیارستمی، هنرمند برجسته جهانی رخ داد نیز گفت: موضوع کیارستمی وقت مفصلتری میخواهد که درباره آن توضیح بدهم و الان جای این بحث نیست.
وی گفت: «الان برای کشور ما مهم است که مردم در روز ۲۹ اردیبهشت پای صندوقهای رأی بیایند».
وی همچنین با اشاره به دیدارهایش با آیتالله هاشمیرفسنجانی گفت: «فکر میکنم یکی از اتفاقاتی که باعث شد آیتالله هاشمی از دنیا برود، ظلم به او بود. او دقمرگ شد اما کسی بود که باعث شد آقای روحانی روی کار بیاید». او افزود: «در آخرین دیدارمان با او، گفت: آقای روحانی را خیلی اذیت خواهند کرد، میگفت نگران انقلاب و کشور است. اگر دولتمردان با او همراهی نکنند کشور عقبگرد خواهد کرد و انقلاب از بین خواهد رفت، برای همین مهم است که ۲۹ اردیبهشت مردم پای صندوقهای رأی بیایند. الان فرصت فراهم است که ما بتوانیم در دور بعدی برای رفاه و معیشت جامعه تلاش کنیم و به این سمت حرکت کنیم».
در بخش دیگری از این مراسم فاطمه معتمدآریا، بازیگر سینما، تئاتر و تلویزیون گفت: «احترام ویژهای برای همه هنرمندانی که با وجود تهمتها و نارواییهایی که در سالهای گذشته به آنها روا داشته شده است، قائلم. آنها هنوز در این کشور هستند و برای حفظ و نگهداری از فرهنگی که ریشه در اشعار فردوسی و مولانا دارد تلاش میکنند. آنها فرهنگی را ترویج میکنند که فرهنگ انسانی و صلح است». این بازیگر گفت: «خوشحالم که الان در کنار کسانی نشستم که امنیت ملی ما را تأمین کردهاند. شخصیتهای سیاسی که هستی و شرافت خودشان را برای مردم ایران گذاشتند. خوشبختم که از مردم ساده و هنرمندان مظلوم هستم. ما هنرمندان خوب جنس اصل و قلابی را میشناسیم، ملت ایران این را درست در حساسترین لحظات نشان داده است، چون ملت باهوشی است. این ملت در مواقع حساس مثل وقوع زلزله یا زمان رأیگیری میداند چه کند».
معتمدآریا گفت: «من را ۹ سال بابت یک جلسه کوچک متهم کرده بودند، اما اینجا کشور من است؛ منی که از خانواده جانباز میآیم. این به خاطر این بود که فرهنگ جعلی شده بود. در آن دوره فیلمهای زیادی ساخته شد، اما من در آنها نقشی نداشتم».
وی گفت: «ما هنرمندان هیچ وقت به این مملکت پشت نکردیم و نمیکنیم. هنرمندان انسانهای ظریف، صلحطلب و باهوشی هستند و به موقع کنار میایستند تا حبابهای روی آب بگذرند. ما سنگریزههای کف رودخانهایم و میمانیم. ما هرگز به جایی که هستیم بیاعتماد نبودیم، اما به ما بیاعتماد بودند. ما صلحطلبیم». وی در ادامه با خطاب قراردادن محمدجواد ظریف و تقدیر از زحماتش در حوزه سیاست خارجی گفت: «یک موسیقی یا فیلم خوب میتواند صلحدوستی ما را به دنیا معرفی کند، شاید آقای ظریف هر چقدر زحمت بکشند، نتوانند پیام صلحدوستی را که آقای کیارستمی در فیلمهایش به دنیا معرفی کرد معرفی کند». او اضافه کرد: «اگر آقای ظریف برجام را برای کشور ما به ارمغان نمیآورد، این صلحها انجام نمیشد. الان در هر روستا و شهری آقای ظریف را با پیام صلح و لبخندش میشناسند». در ادامه این نشست داریوش پیرنیاکان، نوازنده تار و سهتار با اشاره به سختیهای اهالی موسیقی در ابتدای انقلاب گفت: «ما باید الان به این فکر کنیم که از اول انقلاب تابهحال رأیهای ما چهکار کرده و چه رهاوردی داشته است. من باید بگویم که در اول انقلاب هرجا سازهای ما را میدیدند از ما میگرفتند و میشکستند، ما نمیتوانستیم آنها را حمل کنیم. من برای حمل سازم مجبور شدم از وزارت ارشاد مجوز حملونقل بگیرم». این هنرمند ادامه داد: «ما با این سختیها در کشور ماندیم و مقاومت کردیم، اما اخیرا یک تهیهکننده و کارگردان حرف نامربوطی درباره آقای شجریان زده است. من باید بگویم که این حرفها در شأن خود این افراد است، نه استاد شجریان». پیرنیاکان در ادامه با تعریف خاطرهای درباره وضعیت اجرای یک کنسرت با همکاری محمدرضا شجریان در کشور آمریکا در اوایل انقلاب گفت: «در آن زمان آقای خاتمی وزیر فرهنگ و ارشاد بود، آقای شجریان برای اجرای برنامه به خارج از کشور رفته بود؛ ولی به من اجازه خروج از کشور نمیدادند. من دو ماه معطل ماندم. چون به آقای خاتمی نامه نوشته بودند و گفته بودند آقای پیرنیاکان با اجرای کنسرتهایش در خارج از کشور خط فرهنگی جمهوری اسلامی را تضعیف میکند. وقتی این مسائل را به آقای خاتمی منتقل کردم، آقای خاتمی مجبور شد معاون خود را عوض کند؛ چون آن فرد قبول نمیکرد مجوز خروج من را صادر کند».
او گفت: «چهار سال است که از دولت آقای روحانی میگذرد و ما البته موقعیت را درک میکنیم، اما نباید وقتی وزارت ارشاد مجوز یک کنسرت را صادر میکند، در اقصینقاط این کشور جلوی آن را بگیرند. ما باید ۲۹ اردیبهشت به آقای روحانی رأی دهیم تا در ادامه کمیها و کاستیها را ازبین ببریم».
ما میخواهیم اینگونه نباشد که حتی در روستاهای آذربایجانهای ما مردم موسیقی عثمانی گوش دهند. این مسائل باید باز شود، چون موسیقی خیلی میتواند به امنیت ملی ما کمک کند».
ناهید طباطبایی نیز در این نشست در سخنانی گفت: «در چهار سالی که آقای روحانی رئیسجمهور بود، بعد از مدتها توانستم آرامش را بچشم. چون نسل ما از ابتدای جوانی با هیاهوها و اتفاقات عجیب روبهرو بود و الان احساس میکنم بعد از سه، چهار سال راحتتر میتوانم نفس بکشم». او در ادامه با قدردانی از زحمات محمدجواد ظریف در حوزه سیاست خارجی او را قهرمان خواند و گفت: «همیشه فکر میکردم قهرمان مردی قد بلند و چهارشانه است که با شمشیر میآید و همه را سر میبرد، اما الان میفهمم قهرمان ما مردی میانقامت است که همیشه لبخند بر لب دارد. خوشحالم که دیگر خجالت نمیکشیم بگوییم ایرانی هستیم و رئیسجمهورمان چه کسی است».
او گفت: «الان درخواستم از آقای ظریف این است که در وزارت خارجه و در حوزه مبادلات فرهنگی ترتیباتی را اتخاذ کند تا ما در حوزه ادبیات مبادلات فرهنگی بیشتری با دنیا داشته باشیم».