آرمان ملی- امید کاجیان: صد روز گذشت. صد روز از فعالیت مجلسی که عدهای آن را مجلسی انقلابی میخوانند و عدهای هم آن را پارلمانی تمام اصولگرا که قرار است روزگار باقیمانده دولت را سیاه کند. پارلمان یازدهم که به لطف عدم مشارکت مردم در اسفند ۹۸ تمام و کمال در اختیار اصولگرایان است در مدت سهماهه آغاز به کارش همانطور که انتظار میرفت، سنگی بود بر سر راه دولت. اگرچه در زمان افتتاح این دوره مجلس، سخنهای منتخبان متفاوت بود و این اطمینان به مردم و دولت داده شد که بنای مخالفت و تقابل با دولت نیست اما آنچه در عمل لااقل تا به امروز رخ داده چیز دیگری را نمایش میدهد.
استیضاح روحانی
تقابل مجلسنشینان با دولت خیلی با سرعت کلید خورد. البته در چنین پارلمانی که پیشتر نمایندگان آن «روحانی باید برود»را شعار انتخاباتی خود کرده بودند، خوب معلوم بود که قرار نیست پارلمان بگذارد آب خوش از گلوی دولتی پایین برود که به خودی خود با هزاران مشکل و معضل دست به گریبان است. خیز مجلس زمانی برداشته شد که برخی نمایندگان اعلام کردند طرح سوال از رئیسجمهور کلید خورده است و یکی پس از دیگری بر امضاهای طرح سوال افزوده میشود. اما نمایندگان تازهوارد به سوال از رئیسجمهور قناعت نکردند و ناگهان موضوع استیضاح وی را پیش کشیدند تا شعار روحانی باید برود به تحقق بپیوندد. استیضاح روحانی بهجد دنبال میشد و امضاهای کافی را نیز داشت اما با دخالت رهبری و بیان اینکه یک رئیسجمهور باید تا پایان دوره و با قدرت به کارش ادامه دهد، ماجرا منتفی شد.
ظریف خائن
مجلس به گونههایی دیگر نیز تقابل خود با دولت را به رخ کشید. یکی از جنجالیترین آنها زمانی بود که محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران پا به پارلمان گذاشت اما آنگونه علیه او سخن رانده شد که به کنایه گفت: از مهماننوازی شما متشکرم! ظریف در مجلس خائن خطاب شد و شعارهای مرگ بر خیانتکار علیه او سر دادند و نگذاشتند که او آنچه را که میخواست بر زبان بیاورد، سخنانش را نیمهکاره تمام کرد و سرخورده از مجلسی که قرار بود بنای مخالفت و تقابل با دولت نداشته باشد(!) از آنجا رفت.
فشار بر وزرا
اما عزم استیضاح حسن روحانی و توهین به ظریف پایان تقابل مجلس یازدهم و دولت نبود. مجلس که دست خود را در عملی کردن سوال یا برکناری رئیسجمهور بسته میدید تصمیم گرفت تا فشارهای خود بر وزرای دولت را دوچندان کند. نمونه آن عدم رای به صلاحیت حسین مدرس خیابانی وزیر پیشنهادی صنعت، معدن و تجارت بود، آن هم با علم به اینکه اگر مجلس به او رای نمیداد با توجه به اینکه این وزارتخانه بیش از ۱۰۰ روز بدون وزیر اداره میشد، ازآن پس ادامه پروسه معرفی وزیر نیاز به حکم حکومتی داشت (!)تقابل مجلس و دولت اما تنها در عدم رای به وزرای پیشنهادی دولت خلاصه نمیشد. بلکه در اقدامی بیسابقه پارلمان یازدهم بهسراغ انتقامگیری از وزرای سابق دولت روحانی که تم اصلاحطلبی داشتند هم رفت. عباس آخوندی وزیر سابق راه و شهرسازی نمونه بارز آن است که مجلسیان طرح شکایت از او و کشاندن وی به محاکم قضایی را در دستورکار قرار دادند. کار دیگر پارلمان یازدهم در حمله به وزرای روحانی از همه عجیبتر و نامه ۱۱۴ نماینده علیه زنگنه به سران قوا و درخواست عزلش بود(!) در بخشی از این نامه اصرار زنگنه به واگذاری توسعه و بهرهبرداری فاز ۱۱ پارس جنوبی به شرکت فرانسوی توتال از نمونههای بارز و غیرقابل انکار خسارت او به منافع کشور عنوان شد. آنها زنگنه را کسی نامیدند که به بهانه مقرونبهصرفه نبودن تاسیس پالایشگاه و لزوم وابسته کردن کشورهای دیگر به نفت و گاز ایران و تامین امنیت برای ایران همواره از مدافعان جدی خامفروشی و مخالفان سرسخت تبدیل نفت خام به صدها فرآورده نفتی بوده است، وی را موجب بیخاصیت کردن کارت سوخت و عامل عدم اجرای قرارداد گازی با پاکستان نام نهادند و سپس به روسای قوای سهگانه اینگونه هشدار و تذکر دادند که: «ادامه حضور ایشان در مسند وزارت نفت خلاف منافع و مصالح ملت و کشور است.» این اقدام مجلس یازدهم ازاین جهت عجیب به شمار میآمد که گویی آنها به جای استفاده از قدرت قانونی خود مانند استیضاح وزیر نفت با ارسال یک نامه به سران قوا این وظیفه را به آنها محول کردهاند. بسیاری این اقدام پارلمان را نوعی خودزنی و توهین به جایگاه و شان مجلس و بیاعتبار کردن قوه مقننه برشمردند. اما در این مدت کوتاه، وزرای دیگر نیز در امان نبودند، وزیر کشاورزی به مجلس رفت تا پاسخگوی سوالات نمایندگان باشد. آذری جهرمی وزیر ارتباطات نیز زیر تیغ تیز انتقاد و هجمه پارلمان قرار دارد. این اواخر هم که وزیر آموزشوپرورش تهدید به استیضاح شده است و حالا هم که خبر میرسد سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی گفته که به دلیل حضور پیدا نکردن وزیر خارجه در جلسه سهشنبه هجدهم شهریور برای پاسخ به سوالات برخی از نمایندگان، سوالات به صحن علنی ارجاع شد.
موضوع هستهای
اما تقابل دولت و مجلس درباره توافق هستهای را نیز نباید از یاد برد. نمایندگانی که از یکسو برجام را مورد حمله قرار میدهند و از سویی دیگر در شرایطی که موضوع راهاندازی مکانیسم ماشه از سوی آمریکا مطرح است و البته آژانس اتمی هم در گزارشی از افزایش بیش از ده برابری ذخایر اورانیوم ایران نسبت به تعهدات برجام میگوید، با اظهاراتی تند بهانههای بیشتری به ایالاتمتحده میدهند. درحالیکه اروپا و سایر کشورها تاکنوناز همراهی با آمریکا برای بازگشت تحریمهای بینالمللی علیه ایران سر باز زدهاند، این نمایندگان مجلس یازدهم هستند که مدام با طرح مسائلی مانند خروج از«NPT» این کشورها را از ایران دور و به آمریکا نزدیک و با اقداماتی اینچنینی باری دیگر به مجموعه مشکلات دولت افزون میکنند. آنها درحالیکه از سویی میگویند آمریکا چون از برجام خارج شده نمیتواند مکانیسم ماشه را فعال کند، خودشان از لزوم خروج ایران از برجام سخن به میان آورده و حساسیتها را نسبت به کشورمان دوچندان میکنند. یا مثلا درحالیکه دولت بارها گفته که تا رفع کامل تحریمها قصد مذاکره با آمریکا را ندارد، از تمایل روحانی به مذاکره با آمریکا میگویند تا فشارهای حاکمیت بر دولت و حسن روحانی را دوچندان کنند.
آنچه در این صدروز گذشت
پارلمان یازدهم در حالی دولت را تنها مقصر وضعیت بد اقتصادی و سیاسی و اجتماعی امروز میداند که فراموش کرده است امثال نمایندگان همین مجلس و رفتارهایشان از جمله عوامل وضع تحریمها و مشکلات امروز است. قوه مقننه در این صد روز در حالی تماما توپ را در زمین دولت انداخته که قادر به ارائه راهکار یا راهحل عبور از بحرانها نیست و صرفا در حالت فعلی از آب گلآلود وضعیت کشور، به سود انتخابات و اهداف سیاسی –جناحی، ماهی میگیرد. عملکرد و نمونه کارهای مجلس یازدهم در همین صد روز بیانگر آن است که برخلاف ادعاهایی که در روز افتتاحیه این دوره مجلس شده بود، این صدروز عین تقابل مجلس با دولت بوده است و بس. اما تقابلی نه از سوی دلسوزی و همراهی با مردم بلکه برای پیشبرد اهداف سیاسی.