شرق: مجادله این روزهای حسن روحانی و محمدباقر قالیباف چنان پیش میرود که گویی مناظرههای انتخاباتی سال ۹۲ و ۹۶ در حال تکرار است؛ مناظرههایی که این دو را رودرروی هم قرار داد تا یکی خود را حقوقدان بداند و نه سرهنگ، دیگری دولت رقیب را به چهاردرصدیبودن متهم کند و آن یکی در پاسخ از «گازانبری عملکردن» و «لولهکردن دانشجویان» ازسوی رقیب بگوید. روزگار چرخیده و حالا این دو در مقام رؤسای قوای مجریه و مقننه، باز روبهروی هم قرار گرفتهاند و بر سر انتخابات آمریکا، تحریمها و مسائل اقتصادی با هم از راه دور مناظره میکنند. آتش ماجرا را قالیباف در روز یکشنبه در مجلس برافروخت؛ آنجا که گفت: «عمیقا باور داریم که زندگی و معیشت مردم را نه میتوان و نه باید به پیروزی یا شکست کسی در کاخ سفید گره زد. این تصمیمات ماست که مستقل از این رفتنها و آمدنها، پایههای اصلی اقتصاد ما را میسازد و قدرت ما را در این عرصه مشخص میکند. باور کنیم کسی که واگن خود را به لوکوموتیو دیگران ببندد، باید منتظر بنشیند تا با آنچه در اختیارش نیست، شادی کند یا عزا بگیرد». او طعنه زد که مشکلات اقتصادی کشور به پاستور، بهارستان، بابهمایون و میرداماد ارتباط دارد، نه به جورجیا، میشیگان و آریزونا؛ پس دولتمردان به مردم آدرس غلط ندهند.
آمریکا را تطهیر نکنیم
در این چند روز، معاون اول رئیسجمهور، سخنگوی دولت، رئیس سازمان برنامهوبودجه و رئیس بانک مرکزی پاسخ نقدهای قالیباف را دادند؛ دیروز نیز فرصت برای شخص رئیسجمهور بود که پاسخ توپخانه بهارستان را در جلسه هیئت دولت در پاستور بدهد. حسن روحانی صحبتهای خود را با این توصیه شروع کرد: «سال ۱۴۰۰ و انتخابات خواهد رسید و در آن زمان کرونا کمتر خواهد بود و فضا و روحیهها بهتر است و بعضیها فرصت دارند اقدامات سیاسی و جناحی خود را انجام دهند، اما الان موقع آرامش کشور است. خواهش میکنم در مقطع حساس کنونی، کسی بهدنبال تسویهحساب سیاسی و جناحی نباشد».
او تأکید کرد که مهم است که به اسم نقد، قواعد بازی سیاسی را به هم نزنیم و سپس گفت: «ما نباید به اسم نقد دولت بهدنبال تطهیر و تبرئه دولت آمریکا باشیم. این دولت اخیر آمریکا، جنایتکار و تروریست بود و عدهای هم در داخل بهصورت مجانی در حال تطهیر آن هستند. حالا تکلیف رسانههای خارجی که پول میگیرند مشخص است؛ اما این عده برای صدمه به دولت و آمادهکردن فضا برای انتخابات ۱۴۰۰ چنین حرفهایی میزنند. تا انتخابات ۱۴۰۰ خیلی مانده و آنموقع میتوانید برای خودتان هر کاری که میخواهید انجام دهید، اما ایجاد یأس در جامعه، خیانت ملی است و نباید در جامعه یأس ایجاد کنید».
رئیسجمهور حرف تحریمها را نیز پیش کشید و گفت: «در دنیای سیاست نقد، تضارب آرا و اعلام نظر اشکال ندارد، اما نباید واقعیتهای جهان را منحرف کنیم و به خورد مردم بدهیم. نباید جنایت آمریکا را لاپوشانی کنیم و بگوییم مثلا دولت فلان کرده است. اصلا شما میدانید مدیریت چیست؟ این دولت همان دولتی است که در چهار سال اول، بالاترین رشد اقتصادی و کاهش تورم را ایجاد کرد. ما در فضای تنفسی که از سال ۹۴ ایجاد شد، توانستیم فروش نفت را به نزدیک سه میلیون بشکه برسانیم».
اصلا شما قهرمان تحریم
او گفت به هر حال تحریمها امروز یا فردا یا هر زمانی کنار زده خواهد شد و ادامه داد: «بعضیها تنش ایجاد میکنند که مثلا قهرمان رفع تحریم چه کسی باشد. اصلا شما قهرمان باشید. ما بهدنبال قهرمانسازی نیستیم؛ چراکه تنها ملت ایران قهرمان است. ما اگر در سال ۹۴ پیروز شدیم، ملت پیروز شد و اگر در ۹۹ یا ۱۴۰۰ هم پیروز شویم، ملت قهرمان خواهد بود. به دنبال چه میگردید؟ اینکه این آقا قهرمان نشود و آن یکی بشود؟ درحالیکه باید بدانیم دولت و رئیسجمهور نیستند که قهرمان میشوند. در این سه سال، مقاومت ملت قهرمان بود نه دولت. دولت تنها در کنار مردم بود و در کنار مردم خواهد بود».
وزرا به سمت حاشیه نروند
روحانی وزرا، استانداران و فرمانداران را از واردشدن به حاشیه نهی کرد و گفت: «ما باید وظایف اصلی خود را انجام دهید، البته نباید بگذاریم در جامعه ابهام ایجاد شود و همه موظف هستند واقعیتها را توضیح بدهند و حتی خودشان را نقد کنند؛ چراکه نقد هم به ما وارد است، اما مهمتر این است که مردم واقعیتها را به خوبی بدانند». او ادامه داد: «ما از اول هم گفتیم که دست دوستی به سمت همه قوا و ارکان کشور دراز میکنیم و این دست ما همچنان جلو است. الان را روزهای تسویهحساب و ایجاد حاشیه نمیدانیم. در این هفتهها فضای مثبتی در جامعه آغاز شده و باید بتوانیم با این فضا کاری برای مردم انجام دهیم». رئیسجمهور همچنین با بیان اینکه در این ایام شرایط اقتصادی و اجتماعی رو به بهبود است، افزود: «ما در حال مشاهده پیامدهای کاهش قیمت کالا و ارز هستیم. خواهش میکنم آنهایی که به ناروا میگویند دولت بهدنبال افزایش قیمت ارز است، چنین حرفهایی نزنند. تمام تلاش دولت، رفاه و کاهش آلام مردم است. احساس ما این است که شرایط در روزهای آینده بهتر خواهد شد».
روحانی فضای بعد از انتخابات آمریکا را فضایی دانست که میشود تهدید را به فرصت تبدیل کرد و گفت: «بعضیها فکر میکنند تا ما میگوییم شرایط بهتر خواهد شد، لابد میخواهیم با آمریکا مذاکره کنیم؛ چنین چیزی نیست، اما دولت جدید در آمریکا شرایط را به سمت قواعد باز خواهد گرداند. این دولت آخری آمریکا یاغی بود، اما اگر آمریکاییها به قواعد بازی بازگردند، میتوانیم فضا را برگردانیم و از فضای تهدید به فرصت بازگردیم».احتمالا اشاره او به این سخنان رئیس مجلس است که روز یکشنبه گفته بود: «هر سیگنالی که تصویر ضعف و نیاز به خارج را به دشمن بدهد، فرصتسوزی است». روحانی ادامه داد: «از سال ۹۷ دولت آمریکا با ما وارد جنگ اقتصادی شد. ما در این سه سال در تحریم نبودیم، بلکه در محاصره، جنگ و در برابر تروریسم اقتصادی بودیم. تحریم قبلا هم بوده، ولی این تروریسم و جنگ اقتصادی بود که در این مدت علیه ما صورت گرفت. آنها کشتی به کشتی و محموله به محموله در دریا و هوا ما را دنبال میکردند و ما در یک جنگ تمامعیار اقتصادی برابر یک دولت قلدر قرار گرفته بودیم». او با اشاره به اینکه دولت اخیر آمریکا دولتی کینهتوز و جنایتکار بود که نسبت به ایران و تمامی کشورهای مستقل جنایت کرد، یادآور شد: «آنها حتی به دوستان خودشان هم خیانت کردند. چرا واقعیتها را به مردم نمیگویید؟ کافی است آمار سالهای ۹۳، ۹۴، ۹۵ و ۹۶ را با سالهای ۹۷، ۹۸ و ۹۹ مقایسه کنید. آمار در این سه سال که در جنگ اقتصادی هستیم، یکجور است و در آن چهار سال که در تحریم هم بودیم، جور دیگری است و این دو مقوله با هم تفاوت دارند. تمام معیارهای اقتصادی سه سال اخیر و چهار سال قبل از آن را مقایسه کنید؛ خیلی ساده است و موضوع پیچیدهای نیست؛ چراکه همه این آمارها وجود دارد و به زبان ریاضی ساده است نه جبر و مثلثات».
روحانی ادامه داد: «بعضیها فکر میکنند ما امروز به فکر رفع و دفع تهدیدها افتادیم، درصورتیکه ما از سال ۹۷ بهدنبال این کار هستیم و در همین مدت هم دیدید که آمریکا در بخشهای سیاسی، حقوقی و اخلاقی شکست مطلق خورد و تنها در بخش اقتصادی توانست به مردم ما فشار وارد کند؛ آنها فقط به دنبال فشار نبودند، بلکه به دنبال ایجاد قحطی در کشور و تنش اجتماعی و بههمزدن امنیت داخلی بودند که در اهدافشان صد درصد شکست خوردند؛ البته در این میان به مردم فشار وارد کردند».
واعظی: برخی مردم را ناامید میکنند
رئیسدفتر رئیسجمهور نیز در حاشیه جلسه هیئتدولت به میان خبرنگاران آمد تا جوابی به انتقادهای مطرحشده بدهد. به گزارش ایرنا، محمود واعظی گفت: «اصل اینکه تحریمها برداشته شوند و در زندگی مردم گشایشی ایجاد شود، وظیفه ماست و ما باید برای رفع تحریم، گامهایی را برداریم بدون اینکه بر اصول کشور و نظام و نکاتی که مقام معظم رهبری فرمودند، خدشهای وارد شود». او ادامه داد: «به هر حال امیدواریهایی بین مردم به وجود آمده، اما برخی از همین الان و بهدلیل مسائل انتخاباتی که در سال ۱۴۰۰ اتفاق میافتد، مردم را مأیوس میکنند که ما آن را درست نمیدانیم. این رفتارها علاوهبر اینکه در داخل کشور مردم را مأیوس میکند، آدرس غلط هم به بیرون از کشور میدهد».
واعظی گفت: «از گروهها میخواهم اجازه دهند مسیر درست طی شود؛ دولت از سال ۹۲ تا به امروز هیچگاه خودسر هیچ تصمیمی نگرفته و تمام تصمیمات گرفتهشده با هماهنگی مراجع ذیربط بوده و براساس نظر آن مراجع عمل کردیم».
در چند روز گذشته بهجز واعظی، اسحاق جهانگیری، علی ربیعی، محمدباقر نوبخت و عبدالناصر همتی نیز بهصورتهای مختلف به اظهارات رئیس مجلس پاسخ داده بودند. جهانگیری گفته بود: «برخی افراد که خیلی ادعا هم دارند، فقط این جملات مقام معظم رهبری را تکرار و تصور میکنند دیگران متوجه عملکرد آنها نیستند. هریک از ما در دوران مسئولیتهای مختلف خود کارنامهای داریم و عملکرد ما از حافظه مردم پاک نخواهد شد. اگر میخواهیم مسائل کشور و مشکلات مردم را حل کنیم، جز از طریق تفاهم، انسجام و مشارکت ملی قابل انجام نیست». او گفته بود زبان مدیران دولت برای پاسخگویی الکن نیست، اما شرایط کشور و مردم را در موضعگیریهای خود لحاظ میکنیم.
علی ربیعی نیز گفته بود تنزلدادن مسئله سلامت و معیشت مردم به موضوع مجادلهها و کشاکشهای سیاسی، به مصلحت نظام، مردم و جامعه نیست. نوبخت نیز نامهای برای رئیس مجلس فرستاد و در آن نوشت: «امروز مردم ایران بهجای اعانه و یارانه، از مدیران خود رفع تحریم و برداشتن زانوی زور از گلوی اقتصاد ایران را با حفظ عزت ملی طلب میکنند». همتی نیز در نامهای به قالیباف نوشت: «برای اطلاع حضرتعالی، در دوسالونیم گذشته بانک مرکزی در مقابل فشار حداکثری دولت آمریکا، خط مقدم جنگ اقتصادی علیه کشورمان را مدیریت کرده و با پیروی از رهنمودهای رهبر معظم انقلاب، سد محکمی در مقابل توطئه گسترده آمریکا و همپیمانانش برای فروپاشی اقتصاد کشور بوده است. نباید بانک مرکزی را وارد مباحث سیاسی کرد».
قالیباف: آمریکا عوض نخواهد شد
بااینحال، رئیس مجلس که روز گذشته در نشست مجمع عمومی فراکسیون انقلاب اسلامی شرکت کرده بود، دوباره بر موضع خود اصرار کرد و گفت: «مطمئن باشید که رویکرد آمریکا در قبال ایران با تغییر رئیسجمهور این کشور عوض نخواهد شد؛ ازاینرو برای تغییر رویکرد آمریکا باید نگاهمان در جهت تقویت داخل باشد. امروز این ظرفیت در کشور وجود دارد و قطعا بدون تولید قدرت و پیشرفت در حوزه اقتصادی بهعنوان اولویت اول، این تغییر امکانپذیر نیست».