سیدهادی خسروشاهی و افسوسی که یکساله شد (نوشته   محمود فاضلی روزنامه اعتماد ۱۱ اسفند ۹۹ صقحه ۱۶)

یکسال از درگذشت حجت‌الاسلام سیدهادی خسروشاهی از تاریخ‌نگاران نهضت‌های اسلامی و از پیشگامان فعالیت‌های بین‌الملل در حوزه‌های علمیه در تاریخ معاصر سپری شد. ایشان در ۸ اسفند ۱۳۹۸ پس از سال‌ها کوشش در راه اعتلای دین به علت ابتلا به کرونا درگذشت. او شصت سال عمر خود را در ترویج آرمان‌های انقلاب اسلامی، طرفداری از نهضت‌های آزادی‌بخش اسلامی، معرفی چهره‌ها و شخصیت‌های برجستۀ اسلامی و انقلابی، سیاست‌ورزی و روشنگری سپری کرد. او عالمی دردآشنا،  و دلسوز بود که با مطالعۀ مستمر، تحلیل و پیگیری مسائل، گفتگو و رابطه با بسیاری از اندیشمندان معاصر، درکی عمیق از مسائل جهانی و به‌ویژه جهان اسلام داشت. شکی نیست پرداختن به خدمات فرهنگی ایشان در چنین ستونی کاری بس دشوار است.

خسروشاهی بیش از ۸۰ جلد کتاب به زبان فارسی و عربی (علاوه بر صدها مقاله در نشریات اسلامى ایران و جهان اسلام) تألیف کرد که بیش از ۴۰ جلد آن، تاکنون بارها در داخل و خارج منتشر شده و بعضى از آن‌ها بیش از ۳۰ بار تجدید چاپ شده‌اند. علاوه بر تألیفات و ترجمه‌ ها، ۱۲۰ جلد کتاب دیگر نیز با تحقیق، توضیح و یا مقدمه و اشراف ایشان در ایران، ایتالیا و مصر منتشر شد. این آثار به تصدیق اهل خرد، در روشنگرى نسل جوان معاصر، تأثیر بسزایی داشت و به همین دلیل استاد محمدرضا حکیمى ایشان را  «فرهنگبان کوشا»  نامید.

از سال ۱۳۳۲ تا زمان حیات با اغلب مطبوعات اسلامى از جمله  مکتب اسلام، مکتب تشیع، معارف جعفرى، راه حق، نداى حق، وظیفه، مجموعه حکمت، نور دانش، آیین اسلام، مسلمین، آستان قدس، نسل نو، نسل جوان، استوار، پیکار اندیشه، مهد آزادى و … همکارى داشت.ایشان در سطح جهانى، در کنفرانس‌‏ها و کنگره‏‌هاى اسلامى در کشورهاى اروپایى و اسلامى، از جمله پاکستان، مصر، الجزایر، عربستان، سوریه، قطر، ترکیه، لبنان، ایتالیا، انگلیس، آلمان، سوئیس شرکت کرد.

ایشان با اغلب حرکت‌‏هاى اسلامى معاصر و رهبران آن‌ها در سراسر جهان اسلام، ارتباط نزدیکى داشت. در سال ۱۳۵۲ «مرکز بررسی‌هاى اسلامى قم»  را به عنوان مرکزی وابسته به حوزه علمیه قم، تأسیس و به ثبت رساند. در ۱۳۶۱، «مرکز فرهنگى اسلامى اروپا»  را در شهر   رم   تاسیس کرد. هر کدام از این دو مؤسسه ده‌‌ها کتاب ارزشمند در زمینه‌‏هاى اسلامى، از جمله قرآن مجید و نهج ‌البلاغه را به زبان‌‌هاى  عربى، انگلیسى، ایتالیایى و آلمانى ترجمه و منتشر کرد. فعالیت‌هاى سیاسى ایشان از سال ۱۳۳۲ پس از آشنایى نزدیک با آیت‏اللَه کاشانى، آیت‌اللَه طالقانى و  نواب صفوى آغاز شد. به همین دلیل، از همان دوران تا زمان پیروزى انقلاب اسلامى، بارها در قم، تهران و تبریز دستگیر، زندانى و یا تبعید شد که آخرین آن تبعید به «انارک»  یزد به مدت سه سال بود.

پس از پیروزى انقلاب اسلامى، نخست به مدت ۲ سال، به ‏عنوان نماینده امام خمینى در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى فعال بود، و سپس به عنوان سفیر ایران در واتیکان انتخاب شد و به مدت ۵ سال در این سمت به فعالیت پرداخت. تأسیس «مرکز فرهنگى اسلامى اروپا» در رم و تأسیس دو ماهنامه انگلیسى زبان اینکوایرى (Inquiry) و افریکن ایونتس (Aferican Events ) و هفته‌نامه عربى  «العالم» در لندن (با همکارى وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى) از آثار این دوره است. در مدت حضور ایشان در ایتالیا، علاوه بر چاپ و نشر ترجمه قرآن مجید و نهج‌البلاغه به زبان ایتالیایى و نشر ماهنامه‌‌اى به نام «جهان نو» به ایتالیایى، طی مدت ۵ سال جمعاً ۱۶۲ کتاب و نشریه به زبان‌‏هاى  فارسى، عربى، انگلیسى، ایتالیایى و فرانسوى منتشر کرد .

        در دوره اقامت ۳ ساله در قاهره به‏ عنوان رئیس نمایندگی جمهوری اسلامی ایران، علاوه بر حضور در محافل علمى – سیاسى و سخنرانى و مصاحبه تلویزیونى و مطبوعاتى و ده‌ها نوبت ملاقات با شیخ‌الازهر و مقامات علمى – سیاسى مصر، بیش از ۵۰ جلد کتاب و نشریه درباره انقلاب اسلامى ایران و تشیع تألیف و یا با همکارى و مساعدت ایشان در مصر منتشر کرد. فصلنامه «تاریخ و فرهنگ معاصر» را به مدت ۶ سال منتشر کرد  که به مثابه یک منبع مستند، همواره مورد استفاده قرار خواهد گرفت. انتشار منظم هفته ‏نامه  «بعثت»  که هم ‏اکنون وارد سی و پنجمین سال انتشار خود شده و تاکنون بیش از ۱۵۰۰ شماره از آن منتشر شده است از دیگر فعالیت‌هاى فرهنگى مرحوم خسروشاهی بود.

مطالب مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *