بمنظور معرفی و تکمیل تاریخ پزشکی زادگاهمان تربت حیدریه بر آن شدیم که از پزشکانی که در گذشته خدمات شایانی در امور درمانی داشته اند تجلیل و خدمات با ارزش آنان را برای آیندگان بیان نمائیم لذا این بار به سراغ زنده یاد دکتر احمد موتمن رفته و همشهریان گرامی را با زندگی و شخصیت این انسان مردمدار و مهربان آشنا مینمائیم.
دکتر سید احمد موتمن در یک خانواده متدین شیعه در مهرماه سال ۱۲۷۹ در مشهد متولدگردید.پدر ایشان سید اسماعیل موتمن ساکن مشهد و مادرشان فاطمه خانم از یک خانواده مهاجرافغانی که قبلا از هرات افغانستان به مشهد مهاجرت کرده بودند و دراین شهر اقامت داشتند ازدواج نمود .حاصل این ازدواج چهار فرزند دو پسر ودو دختر علی ، احمد ، صغرا و بی بی بیگم می باشد .فرزند ارشد ایشان علی آقا موتمن که قبلا در بانک صادرات مشغول کار بودندو همچنین از خدام آستان قدس بشمار میرفتند پس از بازنشستگی به پیش نهاد مسئولان آستان قدس آن زمان جهت انجام امورمالی و سر پرستی کارهای اداری آستانه بعنوان سرپرست آستان قدس رضوی انتخاب گردیدند. پس از مدتی به لحاظ اعتمادی که به وی داشتند لقب موتمن دفتر را به ایشان اعطا کردند. البته ایشان تاریخچه آستان قدس را در کتابی تهیه کرده بودند که در سال ۱۳۵۵ در آستان قدس به چاپ رسید. که در خصوص تاریخچه ایجاد آستان قدس رضوی نگارش یافته که مورد بهره برداری علاقمندان می باشد . این کتاب اثری ارزشمند درباره پیشینۀ آستان قدس رضوی و تحولات آن پیش از انقلاب اسلامی است. نویسنده در هفت فصل به زندگانی علی بن موسی الرضا(ع)؛ جغرافیای تاریخی خراسان و مشهد؛ وضع حرم مطهر رضوی در دورههای گوناگون تاریخی؛ وضعیت آستان قدس رضوی در دوره پهلوی؛ نوسازی آستان قدس و شرح خدمات عمرانی، مذهبی، فرهنگی، اجتماعی و بهداشتی؛ خدمات اداری، طرح و برنامه و بودجه آستان قدس رضوی پرداخته است. وجود عکسهای قدیمی زیبا، نقشهها، اطلاعات آماری و چاپ بسیار خوب بر ارزش این اثر افزوده است.
دکتر احمد موتمن هم پس از اتمام تحصیلات ابتدایی و متوسطه در شهر مشهد چون علاقه شدیدی به رشته پزشکی داشت در محضر زنده یاد دکتر ضیا الاطبا( ضیایی) به کار طبابت پرداخت.با توجه به علاقه زند یاد ضیا الاطبا به گسترش دوره های پزشکی در کشور، و عدم وجود دانشکده پزشکی در آن موقع وی اقدام به تشکیل دوره هایی آموزش پزشکی نمود تا علاقمندانی که مایل بودند در این حرفه فعالیت نمایند جذب آن گردند . وی چون مقادیر زیادی کتابهای زیادی در خصوص رشته پزشکی از خارج کشور تهیه و بهمراه خود به کشور آورده بود و همچنین دارای تجربیات متنوعی در این خصوص بود توانست گروهی رادر رشته پزشکی تربیت نماید. لذا در همین موقع دکتر احمد موتمن پس از پایان تحصیلات متوسطه توانست از این فرصت استفاده نموده ودر این دوره ها شرکت واز تجربیات استاد خود زنده یاد دکتر ضیا الاطبابهره مند گشته وآنرارا با موفقیت به پایان برساند .
کسانیکه در این کلاسها شرکت میکردندپس از پایان دوره قادر بودند جهت انجام کارهای پزشکی در شهرهای کوچک اطراف مشهد به مداوای بیماران به پردازند. بهمین منظور وی جهت کسب تجربه عملی و خدمت به بیماران در سال ۱۳۰۸ عازم تربت حیدریه گردید و مطبی برای پذیرش بیماران و مداوای آنها درمحله باغسلطانی انتخاب و شروع بکار نمود.وی تا سال ۱۳۱۳در این شهر اقامت داشت ودر طول این مدت دکتر با خوشرویی از بیماران در مطیش پذیرایی مینمود.
دکتر موتمن پزشکی مردمی، خوش رفتار و دارای صفات انسانی بودکه مورد توجه مردمان آن زمان بود. چون در آن زمان وسیله نقلیه وجود نداشت ،اغلب برای جابجایی از درشکه استفاده میکردند وی جهت مداوای بیمارانی که راهشان دور بود از این وسیله استفادمیکردو به همین دلیل درطول سالهای ۱۳۱۲ الی ۱۳۱۳ همزمان با تبعید مرحوم مدرس توسط رضا شاه به شهرستان کاشمر ،ایشان اغلب برای معالجه وی با درشکه به آن شهرسفر میکرد. جالب است بدانیم که در آن زمان جاده کاشمر نا امن بود و اغلب چون با کالسکه مسافرت مینمودند در داخل کالسکه افراد تفنگچی همراه دکتر بودند و بعضی اوقات در شبها موقع برگشت مواجه با حیوانات وحشی مواجه می شدند که خود ماجرایی بود بهر حال رفتن و ملاقات با مرحوم مدرس خودش هم مشکلاتی برای دکتراحمد موتمن به همراه آورده بود .
از سال ۱۳۱۴ دکتر موتمن به مشهد رفت وذ آنجا در استقرار یافته. و به عنوان طبیب آستان قدس مشغول بکار گردید لذا در تیر ماه ۱۳۱۴شمسی همزمان ماجرای نا آرامی در مسجد گوهر شاد بعد از سخنرانی شیخ بهلول گنابادی که موجب تحریک مردم شرکت کننده در آن مجلس شد و سر انجام منجر به درگیری پلیس با تجمع کنندگان گردید.
تعداد زیادی از مردم مجروح وکشته شدند و با توجه به کمبود امکانات پزشکی در آن موقع دکتر موتمن نقش موثری در مداوای مجروحین داشت که این امر موجب محبوبیت وی نزد مردم مشهد شد. دکتر موتمن از سال ۱۳۱۵ جهت مطالعه بیشتر به تهران عزیمت نمودودر طول اقامت در تهران با یک خانواده تهرانی آشنا شده و با خانم ملوک عبرت که از خانوادههای تهرانی بودند درسال ۱۳۱۷ ازدواج نمود . حاصل آن یک فرزند دختر بنام ژاله خانم می باشد که در سال ۱۳۱۸ در تهران متولدگردید متاسفانه همسر ایشان بدلیل بیماری و ناراحتی قلبی در سال ۱۳۱۹ درگذشتند. البته ژاله خانم هم با آقای اخلاقی ازدواج کرده ودارای یک دختر می باشند که در حال حاضر خارج از کشور به تحصیل مشغولند و آقای اخلاقی هم در سالهای گذشته فوت نمودند ادامه دارد …..
