شرق: پیروز حناچی، شهردار تهران، در ماه‌های پایانی عمر مدیریت کنونی شهری در حال گزارش‌دهی به مردم است و پاسخ به نگاهی که تلاش می‌کند نساختن بزرگراه و پل طبقاتی را بی‌عملی توصیف کند. او هم در روزنامه شهرداری به مردم گزارش کار می‌دهد و هم بیشتر با رسانه‌ها گفت‌وگو می‌کند. موضوع مورد علاقه بیشتر رسانه‌ها پیگیری فساد در دوره گذشته مدیریت شهری است و پرونده قائم‌مقام شهردار وقت، عیسی شریفی. موضوعی که از همان روزهای ابتدایی مورد توجه اعضای شورای شهر تهران بود. بارها محمود میرلوحی، عضو هیئت‌رئیسه شورای شهر تهران، در صحن و چه در گفت‌وگو با رسانه‌ها به موضوع تخلفات هلدینگ یاس و نقش عیسی شریفی اشاره و از تأخیر در پیگیری قضائی از سوی مدیران شهری گلایه کرده بود؛ اما پیگیری‌های حقوقی این پرونده در شهرداری از اسفند سال ۹۹ آغاز شد. حناچی در گفت‌وگوهای تازه‌اش به تخلفات دیگری هم اشاره می‌کند. از پول‌هایی که تحت طرح هبه به بیمارستان استاد سمیعی واریز می‌شد تا فروش زمین‌های منطقه ۲۲ به ارزش یک متر فاستونی.
او پنجشنبه‌شب به کلاب‌هاوس آمد تا به سؤالات بیشتری درباره عملکرد شهرداری پاسخ دهد. شاید اتاق شهرداری زیر ذره‌بین مانند اتاق دیگر چهره‌های سیاسی داغ نشد؛ اما حدود دوهزارو ۵۰۰ شنونده داشت. از کنار سخنان تکراری او درباره مشکلات آلودگی هوا و ترافیک و وظایف همه دستگاه‌های حاکمیتی بگذریم، داغ‌ترین سؤالات مربوط به موضوع فساد بود. فساد در این دوره شهرداری تا پرونده‌های فساد در دوره ۱۲ساله مدیریت گذشته شهر تهران.
حناچی در بخشی از صحبت‌های خود درباره اینکه سرنوشت پرونده تخلفات شهرداران منطقه‌های ۸ و ۲ چه شد؟ گفت: درحالحاضر تخلفات شهرداران منطقه‌های ۸ و ۲ در حد اتهام است و عمده بحث مربوط به سال ۹۷ و حضورشان در منطقه ۲۱ است. او ادامه داد : تا آنجا که افراد برای منافع شهرداری تلاش کرده باشند، از آنها پشتیبانی می‌کنیم، تا جایی که تا آخرین مراحل بازداشت این دو شهردار دنبال کار آنها بودیم و جلسه‌هایی نیز تشکیل داده شد؛ اما خوشحالیم که تخلفات صورت‌گرفته در دوره خودمان بررسی شد و به دوره‌های بعد سپرده نشده است. در انتصابات نیز شرط امانت و صداقت را رعایت می‌کنیم.
از حناچی درباره عذرخواهی‌اش در توییتر از شهروندان تهرانی پرسیده شد که پاسخ داد: توییتی که منتشر کردم، در جواب شیطنت یکی از رسانه‌ها بود. محسن هاشمی از اقداماتی که در شهرداری و شورای شهر تهران انجام شده بود، گزارشی ارائه داد و از مردم بابت اقداماتی که می‌خواستیم انجام بدهیم؛ اما نتوانستیم، عذرخواهی کرد. یکی از روزنامه‌ها به شیوه‌ای که اخلاقی نبود، نوشت که رئیس شورای شهر درباره کم‌کاری بنده از مردم تهران عذرخواهی کرده است. ما ابایی نداریم که از مردم تهران معذرت‌خواهی کنیم، به دلیل کارهایی که می‌خواستیم انجام بدهیم؛ اما بنا به دلایل مختلف به انجام نرسیده است. اگر قرار باشد معذرت‌خواهی کنیم، به‌واسطه انتظارات مردم از مدیریت شهری است.
بدهی‌های به‌جامانده از مدیریت گذشته شهرداری تهران یکی از پرسش‌های پر‌تکرار این روزها از شهرداری تهران است. زمانی که او تازه شهردار تهران شده بود و حاشیه بدهی‌های به‌ارث‌رسیده به مدیریت جدید شهری بالا گرفته بود. او در حاشیه مراسم باز‌آفرینی باغ وثوق‌الدوله به خبرنگارانی که از او پیگیر مطالبه محمود میرلوحی، عضو شورای اسلامی شهر تهران، درباره انتشار فهرست بدهی‌های شهرداری پایتخت شده بودند، پاسخ داد که: ترجیح می‌دهیم به کار ادامه دهیم.
او در پاسخ به پرسش یکی دیگر خبرنگاران درباره واکنش به اظهارات محمدباقر قالیباف که میزان اعلام‌شده بدهی‌های شهرداری تهران را دروغ بزرگ خوانده بود هم گفته بود: «رنگ رخساره خبر می‌دهد از سر ضمیر».
اما پیروز حناچی این روزها در پاسخ به میزان بدهی به‌جامانده از مدیریت گذشته، محافظه‌کاری سابق را ندارد. او در گفت‌وگوی جمعی باز هم درباره بدهی‌ها مورد پرسش قرار گرفت و پاسخ داد : شهرداری یک سازمان دینامیک است، نه استاتیک که اعداد آن ثابت باشد و تغییری نکند. افرادی به شهرداری مراجعه می‌کنند و ادعاهایی درباره بدهی شهرداری به خودشان دارند. این ادعاها بررسی شده و اگر حق آنهاست، در گزارش‌های مالی شهرداری وارد می‌شود. در ابتدای دوره برآورد گزارش‌های اولیه نشان می‌داد شهرداری به طور قطع ۲۰ هزار میلیارد تومان به بانک شهر بدهی دارد. بدهی‌های بانکی روزانه تغییر می‌کند. بدهی‌ها به بانک‌ها روزانه به دلیل سودی که به آن تعلق می‌گیرد، تغییر می‌کند.
شهردار تهران با اشاره به دیگر بدهی‌های شهرداری تأکید کرد: بدهی‌هایی که تسویه می‌شوند یا برای آنها در محاکم حکم می‌گیریم، از بدهی‌های شهر کاسته می‌شود. عده‌ای ادعاهایی داشتند که آن را در محاکم پیگیری می‌کنیم. درباره بدهی‌ها اول احصا کردیم که با چه موضوعی مواجه هستیم. میزان تعهدات ما به بانک‌ها، سازمان‌ها، محاکم و… حدود ۵۰ هزار میلیارد تومان است که به شکل روزانه در حال کنتر انداختن است.
بعضی از این بدهی‌ها را تسویه می‌کنیم تا بتوانیم از تسهیلات جدید استفاده کنیم. بعضی از بدهی‌ها را هم با مذاکره پیگیری می‌کنیم؛ به‌عنوان مثال تأمین اجتماعی ادعا می‌کند در قراردادهای مهم دوره قبل حق و حقوق این سازمان محاسبه نشده است؛ به‌همین‌دلیل در ابتدای دوره فعالیتمان حساب‌های شهرداری را تأمین اجتماعی بلوکه کرده بود؛ اما با مذاکره آن را حل کردیم و قرار شد از این به بعد حق این سازمان در قراردادها اعمال شود. از سوی دیگر قراردادهای مربوط به دوره گذشته نیز مورد بررسی است. رانت و فساد و پیگیری پرونده‌های فساد زمان‌بر است و احصای آن انرژی بسیاری می‌خواهد؛ اما این پیگیری‌ها در حال انجام است.
حناچی یکی از منتقدان قدیمی پل طبقاتی صدر است. او چه زمانی که هنوز به شهرداری نیامده بود و چه زمانی که یکی از مدیران شهرداری بود و چه حالا که شهردار تهران است، این پروژه را بدون پشتوانه مطالعاتی دانسته و به دلیل هزینه‌های بالایی که این پل به شهر تحمیل کرده گلایه کرده بود؛ موضوعی که باز هم از وی پرسیده شده و او پاسخ داد: تمام مگا‌پروژه‌ها را نباید با یک چوب زد، زیرا برخی از آنها می‌تواند توجیه داشته باشد که با مشکل مواجه است مانند تونل نواب و برخی دیگر مانند پل صدر است. اگر برای طرح‌ها مطالعات جامعی صورت گیرد، مشکل نخواهیم داشت. من از سال ۹۰ منتقد طرح پل صدر بودم و این انتقاد در امتداد آسمان آبی، زمین پاک و توسعه مترو است. در بسیاری از موارد وقتی مصوبه‌ها به مرحله عملیاتی می‌رسند، می‌شود جلوی برخی از اتفاقات را گرفت. مشاوران و کارفرمایان ممکن است طرح را مدینه فاضله تعریف کنند و هزینه طرح را کم برآورد می‌کنند اما زمانی که طرح آغاز می‌شود، برای تمام‌شدن آن اجبار وجود دارد.
او یادآور شد: پروژه صدر چهار صفحه پشتوانه مطالعاتی ندارد و برآورد اولیه با پروژه نهایی تفاوت‌های بسیاری دارد. آسیب‌های اجتماعی پروژه صدر دیده نشده است. اگر به‌جای آن دو خط مترو احداث می‌کردیم، بسیار مفید‌تر بود. تأکید می‌کنم پل صدر زمانی اجرا شد که در دنیا پل و اتوبان‌های دو طبقه جمع شده است و مثال بارز آن پل د‌وطبقه اینچئون بود که درحالحاضر به مکان توریستی تبدیل شده است.
او باز‌هم مهم‌ترین دستاورد خود را شهر‌نفروشی عنوان کرد. به گفته او بزرگ‌ترین پروژه این دوره مدیریت شهری، «شهر‌نفروشی» است، در اداره شهر به خودمان سخت گرفتیم تا شهرفروشی نکنیم. می‌توانستیم بدون توجه به ذخایر آینده شهر، مسائل زیست‌محیطی و… پا را روی گاز بگذاریم اما این کار را نکردیم و متهم به کم‌کاری شدیم. به این اتهام افتخار می‌کنیم. نه به کم‌کاری اما به این موضوع که ما به تعریف مجدد کار در شهر نیاز داریم، افتخار می‌کنیم. بزرگراهی را ایجاد نکردیم که با وجود آن حجم زیادی از عارضه‌ها در مناطق دیگر شهر به وجود بیاید. باید تعادل و عدالت اجتماعی ایجاد شود. عدالت اجتماعی راهبردی است که مدیران ارشد شهری باید در تعامل با حاکمیت آن را پیگیری کنند. اعلام می‌کنم دنبال آن پروژه‌ها نیستیم بلکه مگاپروژه‌های ما از جنس توسعه قلمرو عمومی، عدالت اجتماعی، ارزان‌تر اداره‌کردن شهر، ایجاد نشاط و سرزندگی با حداقل هزینه، جلب مشارکت اجتماعی و شهروند و… است. در این راستا پروژه‌های محله‌محوری و دوهزار میلیارد تومانی در بودجه سال ۹۹ پیش‌بینی شد و به مرحله انجام رسید. پروژه‌های کوچک‌مقیاس تأثیر بسیار بالایی در ارتقای سطح کیفیت زندگی در شهر و جلب رضایت مردم دارند.
شهردار تهران در زمان افشای تخلفات تازه باز هم محتاطانه سخن گفت. او از تخلفات مدیران حاضر در شهرداری گفت اما اشاره‌ای به جایگاه و نوع تخلفات آنها نکرد.
او درخصوص بیمارستان دکتر سمیعی که مربوط به یک خیریه است، گفت: درباره بیمارستان خیریه شهرداری و شورای شهر تهران مدعی است که اموالی به راه‌های مختلف از شهرداری خارج شده است و باید تعیین‌تکلیف شود. درست است که شهرداری تهران مستند به بند ۶ ماده ۵۵ قانون شهرداری‌ها اجازه کمک به خیریه‌ها را دارد اما این کمک باید کاملا شفاف و بدون پرده‌پوشی باشد و تمام زوایای آن روشن شود تا این ذهنیت ایجاد نشود که به نام کار خیر اتفاقات دیگری صورت گرفته است. اگر اطلاعات روشن شود، ممکن است بسیاری از مشکلات حل شود. می‌دانیم که بخش عمده‌ای از منابع، ابنیه و املاک به نفع این خیریه خارج شده است. بررسی‌های کامل‌تر باید صورت گیرد. در خیلی از پرونده‌های مربوط به تخلفات اداری حتی عملکرد مدیران حاضر نیز مورد بررسی و بحث قرار گرفته و رأی برای آنها صادر شده است. در این دوره تخلفات را بسیار جدی تعقیب می‌کنیم.
شهردار تهران ادامه داد: هر کمک به خیریه‌ها را در چارچوب قانونی و با رقم خاص به تصویب رسانده‌ایم. این کمک‌ها به‌شدت منضبط و قانونمند شده است و چیزی خارج از مصوبات شورای شهر تهران نیست. کمک‌های قانونی ما در این زمینه یک‌هشتم شده است.
او به کمک به یکی از خیریه‌ها در دوره مدیریت شهری سابق هم اشاره کرد و گفت: در تبصره ۶ ماده ۵۵ قانون شهرداری تصویب شده که شهرداری می‌تواند با تصویب انجمن شهر به خیریه‌ها کمک کند. در این دوره ما تمام کمک‌ها را به تصویب شورای شهر تهران رساندیم. وظیفه قانونی کمک به خیریه‌ها را در بودجه گنجانده‌ایم و به تصویب شورای شهر رسانده‌ایم. این موضوعات از حدود اختیار شهردار نیز خارج است اما در گذشته این رویه وجود نداشته است. شورای شهر آن زمان باید به این موضوعات اعتراض می‌کرد؛ چرا‌که این موضوعات خود را در تفریغ بودجه نشان می‌دهد.
وی درباره واگذاری‌ها تأکید کرد: بعضی از معاونان من به شوخی می‌گویند: به قیمت یک متر فاستونی زمین‌های منطقه ۲۲ کارشناسی و واگذار شده است. من مصوبه‌ای در این زمینه ندیدم. رویه کمک به مؤسسات خارج از شهرداری در گذشته مرسوم بوده است اما بیشترین کمک به این مؤسسه شده است.
حناچی درباره روزنامه اطلاعات و پولی که شهرداری برای خرید آن هزینه کرده هم گفت: پروژه روزنامه اطلاعات یکی از پروژه‌های رساتجارت است که در این دوره با سپاه توافق کردیم. این ساختمان و ساختمان پشتی آن چیزی حدود ۵۰۰ میلیارد تومان برای شهرداری تمام شده است. این ساختمان بسیار گران تمام شده اما در هزینه صورت‌وضعیت دو برابر این رقم قید شده است.
او درباره پرونده عیسی شریفی، قائم‌مقام شهردار سابق تهران (باقر قالیباف)، بیان کرد: یکی از بزرگ‌ترین پرونده‌های موجود در شهرداری مربوط به رساتجارت و هولدینگ یاس است. سپاه اولین شاکی آن پرونده بود و شهرداری هم زمانی که پرونده باز بود، گزارش مبسوطی ارائه کرد؛ اما بعدها متوجه شدیم این گزارش اثری در روند رسیدگی در پرونده نداشته است. به همین دلیل این پرونده را از قوه قضائیه پیگیری کردیم؛ زیرا ما در شهرداری موظفیم اگر جایی حقوق شهر تضییع می‌شود، از آن دفاع کنیم.
شهردار تهران در پاسخ به این پرسش که آیا صحت دارد در دوره ۱۲ساله مدیریت قبل پول مردم در طرح‌های خارج از کشور مانند سوریه یا لبنان هزینه شده است؟ گفت: در سوابق بودجه شهرداری تهران هیچ ردیف بودجه قانونی‌ای برای چنین کمک‌هایی وجود ندارد و اگر این هزینه‌ها صورت گرفته، ممکن است از محل پروژه رساتجارت انجام شده باشد؛ چون رد و اثر روشنی در این مورد ندیدم.
شهردار تهران درباره شکایت‌نکردن شهرداری در فساد‌های صورت‌گرفته در رساتجارت و پروژه یاس افزود: درباره این پرونده سنگین دو کار انجام شد؛ به موازات احصای حق شهر، درباره رقم‌های خیلی از املاک‌ها با شرکت رساتجارت توافق کردیم و املاک پس گرفته شد. شهرداری املاکی در تصرف داشت ولی سندی برای آن نداشت. در آن زمان با یادداشت یکی از مدیران وقت، این املاک شهرداری واگذار شده بود؛ در‌حالی‌که قانونی نبود. شهرداری املاک بسیاری در تصرف خود دارد که فاقد سند هستند.
شهردار تهران با اشاره به پرونده رساتجارت و یاس افزود: به مراجع نظارتی و قوه قضائیه گزارش دادیم و تصور ما این بود زمانی که پرونده باز است، گزارش روی پرونده تأثیر‌گذار است. شهرداری از فرد شکایت نکرده است، بلکه شرکت موضوع و طرف شهرداری بود. حناچی درباره صدور پروانه‌ها تأکید کرد: در یک کلام ما درخصوص صدور پروانه و استفاده از ابزار، تراکم را به حداقل تراکم اما قیمت واقعی رساندیم. قیمت واقعی تراکم در هر منطقه از تهران معادل ارزش زمین است. اگر در منطقه اجازه صد متر ساخت‌وساز می‌دهیم باید صد متر برای خدمات آزادسازی شود؛ اما تاکنون این آزادسازی اتفاق نیفتاده است. برنامه ما پنج‌ساله بود.
ارزش واقعی تراکم معادل قیمت زمین است و باید خدمات ساخت‌وسازها را تأمین کنیم. اگر این خدمات تأمین نشود، هزینه‌های بسیاری به شهر تحمیل می‌کند. هزینه‌هایی مانند سفرهای بی‌مورد درون‌شهری، آلودگی هوا، ترافیک و… به شهر تحمیل می‌شود. چیزی حدود هشت میلیون متر‌مربع پروانه صادر کردیم؛ در‌حالی‌که میانگین در سال‌های قبل ۱۵ میلیون و حتی ۲۵ میلیون متر‌مربع بوده است.
تلاش کردیم انضباط را به شهر برگردانیم و برای تأمین هزینه‌ها، دو لایحه را در مجلس پیگیری کردیم؛ اول مالیات بر ارزش افزوده را پیگیری کردیم تا سهم شهرداری‌ها از سه درصد به چهار درصد افزایش یابد. دوم طرح منابع پایدار است که از طریق دولت به مجلس رفته و امیدواریم به‌زودی ابلاغ شود.
پیروز حناچی ادامه داد: ۲۵۰ ملک شهرداری درحالحاضر در دست غیر است؛ برای مثال۱۵۰ ملک شهرداری در اختیار نهاد‌های عمومی مانند پلیس است. از ۲۲۰ واحد نجومی برخی از آنها با تخفیف ۱۰ تا ۵۰ درصد به شکلی واگذار شده بود که در ۲۰ تا ۳۰ مورد این واگذاری‌ها، افراد هیچ ارتباطی با شهرداری نداشتند. از هزارو ۹۰۰ ملک اعلامی، هزارو ۸۰ ملک زیر نظر معاونت اجتماعی است که نزدیک به ۹۰۰ ملک دارای مجوز است. از دوهزارو ۱۵۰ مورد فهرست املاک، ۴۰۰ مورد پس گرفته شد و ۲۷۰ مورد نیز با تخفیف‌های معقول از طریق تعاونی‌ها به کارکنان واگذار شده است. ۲۰ ملک به شورای شهر تهران داده شد و باید بر این نکته تأکید کنم که دیگر املاک به غیر واگذار نمی‌شود. سازمان املاک بر اساس گزارش رسمی املاک را ساماندهی کرده و فهرست آن را به شورای شهر ارائه کرده است.
در کلاب‌هاوس، خبرنگاری از حناچی پرسید شهرداری یکی از شاکیان برخی از محکومان آبان است که پاسخ داد به مناطق دستور داده‌ام اگر جبران خسارت شد، رضایت بدهند.
