«طوفان الاقصی»، نگاه تحلیلی، برآورد راهبردی (۴۲) چشم طمع رژیم صهیونیستی به منابع گازی غزه
تهران- ایرنا- حملات صهیونیستها به نوار غزه یادآور پیشبینی یک روزنامهنگار مستقلی است که ۱۰ سال پیش نوشت: «اگر همه چیز طبق برنامه پیش برود، اسرائیل به صادرکننده بزرگ گاز و شاید نفت تبدیل میشود.» در شرایط کنونی به نظر میرسد همه چیز برای اسرائیل «طبق نقشه پیش میرود»؛ اسرائیل با پاککردن غزه از نقشه، میتواند میلیاردها دلار ذخایر گاز دریایی را مصادره کند.
«فیلیسیتی آربوتنات_ Felicity Arbuthnot» روزنامهنگار مستقلی است که ۱۰ سال پیش نوشت: «اگر همه چیز طبق برنامه پیش برود، اسرائیل به صادرکننده بزرگ گاز و شاید نفت تبدیل میشود.» در شرایط کنونی به نظر میرسد همه چیز برای اسرائیل «طبق نقشه پیش میرود»؛ اسرائیل با دور زدن فلسطین و پاککردن غزه از نقشه، خواهد توانست همه ذخایر گاز دریایی غزه را به ارزش میلیاردها دلار، مصادره کند.
نبردی که از هفتم اکتبر(۱۵ مهر) در فلسطین اشغالی آغاز و به حملات وحشیانه علیه مردم ساکن غزه ختم شده، یادآور پیشبینی آیندهنگرانه این روزنامهنگار است که نشان میدهد هدف نهایی صهیونیستها، فقط بیرونراندن فلسطینیها از سرزمینشان نیست، بلکه مصادره ذخایر چند میلیارد دلاری گاز طبیعی غزه، یعنی ذخایر اکتشافی گروه BG (شرکت انگلیسی و چند ملیتی نفت و گاز) در سال ۱۹۹۹ و نیز حوضه لِوانت (Levant) در مدیترانه شرقی است که در سال ۲۰۱۳ کشف شد.
طبق یک سند رسمی محرمانه که از وزرات اطلاعات اسرائیل به بیرون درز کرده، «انتقال اجباری و دائمی ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر فلسطینی ساکن نوار غزه به شبه جزیره سینای مصر یعنی اردوگاه آوارگان در مصر» موضوعی است که اسرائیل و آمریکا درباره آن مذاکره کردهاندکنار هم قراردادن مقاله سال ۲۰۱۳ آربوتنات و اسناد سازمان اطلاعات مخفی اسرائیل میتواند هدفگذاری مطرحشده را تأیید کند. بر اساس یک سند رسمی محرمانه از وزرات اطلاعات اسرائیل که ۱۳ اکتبر (۲۱ مهر) با آرم این وزارتخانه، به بیرون درز کرده، «انتقال اجباری و دائمی ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر فلسطینی ساکن نوار غزه به شبه جزیره سینای مصر یعنی اردوگاه آوارگان در مصر» موضوعی است که اسرائیل و آمریکا درباره آن مذاکره کردهاند.
در این سند ۱۰ صفحهای، سه گزینه درخصوص آینده فلسطینیها در نواز غزه مطرح شده و گزینه مطلوب خود را «انتقال کامل جمعیت» معرفی میکند. صحت این سند، توسط وزارت اطلاعات اسرائیل به تأیید رسیده است.
در این سند، سه گزینه برای تعیین تکیلف ساکنان غزه مطرح است، «باقیماندن در غزه و قرار گرفتن تحت حکومت خودگردان فلسطین»، «باقیماندن در غزه و ایجاد یک حکومت جدید محلی عرب» و «تخلیه جمعیت غیرنظامیان از غزه به سینا».
در ادامه این سند، پیشنهادشده گزینه سوم یعنی «تخلیه جمعیت غیرنظامی غزه به سینا» اجرایی شود و این، یک گزینه راهبردی مثبت و استراتژیک بیان شده است. همچنین در این سند آمده، گزینههای اول و دوم، به دلیل پیامدهای استراتژیک و عدم حصول نتیجهای که در بلندمدت مطلوب باشد، نمیتوانند انتخاب مناسبی باشند.
بیایید بار دیگر به تحلیل آربوتنات در سال ۲۰۱۳ بازگردیم. «میدان گازی عظیم «لویاتان» در شرق مدیترانه در دسامبر ۲۰۱۰ (آذرماه ۱۳۸۹) کشف شد و دولتها و رسانهها به صورت گستردهای آن را میدان گازی اسرائیل توصیف کردند. البته باید بین این ذخایر و ذخایری که در سال ۱۹۹۹ توسط گروه GB در غزه کشف شد و متعلق به فلسطین است، تمایز قائل شویم. با این حال، آربوتنات باور دارد «بخشی از میدان گازی لویاتان، در آبهای سرزمینی غزه قرار دارد.» برای درک بهتر این موضوع، میتوان از نقشه زیر استفاده کرد.
آربوتنات معتقد است در حالی که اسرائیل ادعا میکند این گنجینه متعلق به اوست، بخش زیادی از این ثروت نهفته در دریا متعلق مردم غزه است. همچنین اکتشافهای چندانی در بخش اسرائیلی دیده نمیشود اما بزرگترین اکتشافها در در بخش فلسطینی غزه و کرانه باختری و مناطق بین این دو بوده است.
در حالی اسرائیل ادعا میکند گنجینه نفت و گاز متعلق به اوست که بخش زیادی از این ثروت نهفته در دریا متعلق مردم غزه است. بزرگترین اکتشافها در در بخش فلسطینی غزه و کرانه باختری و مناطق بین این دو بوده استاعلان جنگ نتانیاهو در مهرماه امسال علیه ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار نفر جمعیت ساکن در نوار عزه، ادامه تهاجم سالهای ۲۰۰۸ تا ۲۰۰۹ تاریخ با عنوان «عملیات سرب گداخته» است که هدف اساسی آن، اشغال غزه توسط نیروهای اسرائیلی و اخراج فلسطینیها از سرزمینشان است. همچنین نمیتوان از منافع مالی قدرتمندی که با اقدام جنایتکارانه و نسلکشی اسرائیل در غزه منتفع میشوند، چشمپوشی کرد.
مذاکرات محرمانه مصر و اسرائیل
در سالهای ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۲ مذاکرات دوجانبه محرمانهای بین مصر و اسرائیل درباره استخراج گاز از سواحل نوار غزه شکل گرفت. مصر پس از ماهها مذاکره توانست اسرائیل را به استخراج گاز در این منطقه متقاعد کند. این در حالی است که اسرائیل سالها به دلایل امنیتی مخالف این اقدام بود. گروه GB نیز در این خصوص با دولت تلآویو بر سر میز معامله نشست. آنچه در اینجا قابل توجه است اینکه، مردم غزه که حق اکتشاف و توسعه میادین گازی را دارند، دور زده شدهاند.
میدان مورد بحث، در فاصله حدود ۳۰ کیلومتری غرب ساحل غزه قرار دارد و در سال ۲۰۰۰ توسط گروه GB کشف شد. برآورد میشود ذخایر گازی این میدان بیش از یک تریلیون فوت مکعب است. یک سال پیش از جنگ کنونی یعنی در مهرماه سال گذشته نیز یک مقام اطلاعاتی مصر در به المانیتور گفته بود، یک هیات اقتصادی و امنیتی مصری چندین ماه، مجوز استخراج گاز در سواحل غزه را با طرف اسرائیلی مورد بحث و بررسی قرار داده است. این موضوع در یادداشت تفاهمی که بین مصر و اسرائیل امضاشده و مُهر تشکیلات خودگردان فلسطین بر آن دیده میشود نیز دیده شده است: اسرائیل برای تضمین امنیت خود لازم است اقدامات عملیاتی استخراج را در سال ۲۰۲۴ آغاز کند. زمانبندی که پس از مذاکرات در نظر گرفته شد را میتوان به مصادره ذخایر گازی فلسطین در آغاز سال ۲۰۲۴ تعبیر کرد.
نگاه سازمان ملل متحد
در گزارش کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل متحد (آنکتاد) در سال ۲۰۱۹ از وضعیتی که فلسطین در آن گرفتار شده، آمده است: «زمینشناسان و اقتصاددانان منابع طبیعی تأیید کردهاند که سرزمینهای اشغالی فلسطین روی ذخایز قابل توجه نفت و گاز طبیعی، در منطقه کرانه باختری و سواحل مدیترانه و در مجاورت غزه قرار دارد. با این حال، اشغال مانعی برای توسعه میدانهای انرژی فلسطین و بهرهبرداری از این داراییهاست و مردم فلسطین از منافع این منابع طبیعی برای تأمین مالی توسعه اقتصادی_اجتماعی و همچنین تأمین انرژی، محروم هستند.
برآورد میشود زیان انباشته این موضوع، به میلیاردها دلار برسد. هر چقدر جلوگیری اسرائیل از بهرهبردای فلسطین از این منابع طولانیتر شود، هزینهفرصت و نیز مجموع هزینههای اشغال فلسطین توسط اسرائیل، بیشتر و بیشتر میشود.
این مطالعه، ذخایر نفت و گاز شناساییشده و بالقوه فلسطین را که میتواند به نفع مردم این کشور مود بهرهبرداری قرار گیرد اما اسرائیل مانع این بهرهبرداری شده یا بدون رعایت قوانین بینالمللی، خود از آنها بهرهبرداری میکند را مورد ارزیابی قرار داده است.»