داستان تکراری توهین به منتخب مردم
روز سه شنبه در حاشیه حضور قابل تقدیر و حماسی مردمی که برای تشییع پیکر شهدا به میدان بهارستان آمده بودند، متاسفانه اتفاق ناخوشایندی افتاد که علاوه بر دل آزرده کردن گروهی از مردم حاضر در تشییع جنازه شهدا، شائبه سوءاستفاده سیاسی از این مراسم مذهبی و ملی را نیز تقویت میکرد.
ماجرا از این قرار بود که یک مداح ها پس از قرار گرفتن در پشت تریبون تعبیه شده برای برگزاری گرامیداشت یاد شهدای کربلای چهار در میدان بهارستان، به ایراد سخنانی پرداخت که به نحوی آشکار تخلف از قوانین کشور محسوب میشود.
این مداح در سخنان خود با خطاب قرار دادن «علی لاریجانی» رئیس مجلس شورای اسلامی و اشاره به دیدار وی با خانم «ماریچه اسخاکه»، رئیس کمیسیون سیاست خارجی پارلمان اروپا متاسفانه با صراحت از لفظی توهین آمیز استفاده کرد که در این نوشته از تکرار آن بدلیل رعایت حرمت رئیس محترم مجلس شورای اسلامی خودداری میکنیم. البته این پایان ماجرا نبود و وی در ادامه همین بخش از حرفهای خود که با فریاد و تشبّه به بغض بیان میشد، دیپلمات بودن را دشمنی با راه شهیدان تعبیر کرد که این تعبیر نیز در جایگاه خود قابل پیگیری و رسیدگی قضایی است.
ایشان در جای دیگری از سخنان خود به طرز قابل تاملی خود را ورای قانون معرفی میکند و با تاکید بر این نکته که ابایی از کسی ندارد، به صراحت میگوید: «من از کسی نمیترسم» و سپس با اشاره به سخنان رئیس جمهوری درباره مذاکرات هستهای چندین بار با به کار بردن لفظ عبارتی در این معنا که «اگر مرد هستی فلان کار را بکن» آشکارا اعتبار و حرمت رئیس قوه مجریه کشور را ز یر سوال میبرد و در ادامه نیز با اشاره به سخنان رئیسجمهوری درباره تاثیر تحریمها بر گسترش خشکسالی و بحران آب در کشور وی را مخاطب قرار داده و متاسفانه در توهینی آشکار به رئیسجمهوری که بر آمده از آرای ملت است و علاوه بر آن بر اساس قوانین جمهوری اسلامی و بواسطه ملبس بودن به لباس روحانیت، حرمت شرعی نیز دارد، میگوید که «اگر عرضه نداری برو کنار».
اینگونه سخن گفتن و خطاب قراردادن مقامات رسمی کشور در یک تریبون متعلق به یک آیین ملی و مذهبی نه تنها فراتر رفتن از دایره اخلاق اسلامی، بیاعتنایی به توصیههای مکرر حضرت امام خمینی و مقام معظم رهبری درباره حمایت از مسئولان نظام و زیرپا گذاشتن قوانین جمهوری اسلامی است، بلکه به نوعی آشکارا ایجاد شکاف میان مردم و مسئولین نظام و همچنین دامن زدن به بیاعتمادی و ایجاد تشویش در اذهان مردم نیز محسوب میشود.
آنچه ایشان در مراسم تشییع شهدای مظلوم کربلای چهار بر زبان آورد، بر اساس قانون مجازات اسلامی مصداق هتک حرمت و توهین به مسئولان قوه مجریه و مقننه محسوب میشود که حتما قابل پیگری و رسیدگی قانونی است؛ از سوی دیگر وی به دلیل تلاش برای ایجاد تفرقه و تشویش در اذهان عمومی از طریق لطمه به آبرو و اعتبار مقامات رسمی و تلاش برای بیاعتماد کردن مردم نسبت به مسئولان نظام مرتکب تخلف از قانون شده است؛ تخلفی که به نظر میرسد در وهله اول آقایان علی لاریجانی، رئیس قوه مقننه و حسن روحانی، رئیس قوه مجریه، می توانند با تنظیم شکایت خصوصی پیگیر رسیدگی آن باشند و در مرحله بعدی، به جنبه عمومی این جرم نیز رسیدگی شود.
ممکن است گروهی نیز سخنان این فرد را برآمده از حق انتقاد و با استناد به حق آزادی بیان تفسیر کنند، اما باید توجه داشت که آزادی بیان و آزادی حق انتقاد در قوانین تمام کشورهای جهان آزادیهایی مشروط یا مقید هستند و از جمله مهمترین حدودی که برای این آزادیها قید و بند مشخص میکنند حق آبرو و اعتبار اشخاص بویژه مسئولان دولتی بر آمده از رای مردم است. چون توهین به مردم و توهین به منتخب مردم هر دو تعرض به حقوق مردم محسوب میشود و قانون در برابر آن منفعلانه برخورد نمیکند.
هتک حرمت در تعاریف حقوقی عبارت است از هرگونه بیان شفاهی یا مطلب صوتی و تصویری یا مکتوبی که خلاف شان یا خلاف واقع درباره اشخاص منتشر شود و به آبرو یا شهرت آنها لطمه وارد کند؛ همچنین هر چیزی که باعث توهین، لطمه به آبرو و اعتبار یا ایجاد انزجار و بیزاری عمومی از یک شخص شود، به سبب قانون هتک حرمت و نادیده گرفتن حق آبرو و اعتبار افراد تلقی میشود.
حق آبرو و اعتبار یا حق حرمت نیز یعنی حقی که برای هر انسانی از لحاظ حفظ حیثیت، شرف، آبرو، تمامیت، کرامت و اسم و رسم او وجود دارد. این حق علاوه بر منابع حقوقی از مبانی اسلامی و مذهبی ما نیز استنتاج میشود و فقه شیعه نیز اهمیت فراوانی برای حرمت اشخاص قائل شده است، تا آنجایی که توهین به اشخاصی که دارای حرمت شرعی هستند بنابر فتاوای متعدد حرام دانسته شده است.
شاید به نظر برسد با این تعریف نتوان صحبتهایی از جنس سخنان این مداح را که متاسفانه امثال آن بارها از تریبون مقدس عزاداری اهل بیت و از زبان برخی مداحان دیگر نیز شنیده شده است، توهین به مقامات تلقی کرد؛ در پاسخ به این تلقی نادرست میتوان به پاسخ مجلس شورای اسلامی در جواب استفساریه مربوط به مشخص شدن حدود توهین و تعریف توهین اشاره کرد که در آن آمده است: «از نظر مقررات کیفری اهانت و توهین و… عبارت است از بکار بردن الفاظی که صریح یا ظاهر باشد و یا ارتکاب اعمال و انجام حرکاتی که به لحاظ عرفیات جامعه و با در نظر گرفتن شرایط زمانی و مکانی و موقعیت اشخاص موجب تخفیف و تحقیر آنان شود.»
از طرفی اتهام عدم کفایت که با استفاده از لفظ «بی عرضه» خطاب به شخص اول اجرایی کشور در سخنان این مداح مطرح میشود، علاوه بر جنبه عمومی جرم یعنی ایجاد بیاعتمادی مردم به مسئولان و دامن زدن شکاف میان مردم و نظام اسلامی و مصداق سیاهنماییهایی است که مقام معظم رهبری بارها بر لزوم مقابله با آن تاکید کردهاند.