ز غوغای جهان فارغ؛ یادداشتی در مورد یک کتابفروشی سیار در تربت حیدریه از همشهری عزیزمان (بهمن صباغ زاده)

هر کسی حالش با یک سری چیزها خوب می‌شود، بعضی‌ها با مغازه‌های شیک، ساختمان‌های لوکس، ماشین‌های عالی؛ بعضی‌ها با دیدن گل‌های زیبا، پرندگان قشنگ یا طبیعت کوهستان؛ و بی‌نهایت چیزهای دیگر. روزی دوستی می‌گفت یکی از مظاهر پیشرفت هر شهر، مغازه‌هایش است؛ یعنی این‌که کسی میلیاردها تومان سرمایه را در یک مغازه‌ی زیبا در یک شهر کوچک خرج کند به این معنی‌ست که می‌شود به آینده‌ی شهر امیدوار بود. من دیروز با دیدن یک کتابفروشی سیّار در تربت حیدریه حالم خوب شد، خیلی خوب شد. به نظر من با دیدنِ یک کتاب‌فروشیِ سیار در کنار خیابان می‌شود به آینده‌ی شهر امیدوار بود.

شاید عجیب باشد اما من فکر می‌کنم پیشرفت مادی هر جامعه‌ای را هم باید در مظاهر معنوی‌اش جستجو باید کرد. با تزریق پول و انگیزه به صورت مقطعی خیلی کارها کرد ولی استمرارش به این سادگی نیست. با قطع کردن نیروهای محرکه، کار هم می‌خوابد. مثل کاری که دولت‌ها می‌کنند هر روز سعی می‌کنند کاری را راه بیاندازند و بعد هم کاری دیگر پیش می‌آید و کار اول رها می‌شود. اما در موردِ مردم این‌طور نیست. مردم بر حسب نیاز کاری را شروع می‌کنند، بعد به طور طبیعی آن کار تقویت تا تضعیف می‌شود تا به تعادل برسد. نیروی محرکه‌ی پایدار هر جامعه‌ای فرهنگش است. فرهنگ است که به مردم نگاه می‌دهد، آدم‌ها را می‌سازد و بعد آن آدم‌ها بدون این‌که به دیگران نگاه کنند انتخاب‌های درست می‌کنند، و در نهایت این انتخاب‌های درست، آدم‌ها و جامعه را پیش می‌برد.

سال‌ها وقتی شب‌ها از دور میدان «مسجد جامع» رد می‌شدم وانت‌های مجسمه‌فروشی را می‌دیدم. مجسمه‌هایی گچی، بی‌کیفیت، با طرح‌های ناشیانه، ترکیب‌رنگ‌های وحشتناک که مشتری‌های خودشان را داشتند. دلم می‌سوخت که مردم پولی را که به سختی درآورده‌اند خرج رنگ و لعاب، آن هم رنگ و لعاب بی‌کیفیت می‌کنند. وانت کتاب‌فروشی اما چیزِ دیگری‌ست. برای مردمی که کتاب‌خوان حرفه‌ای نیستند، کتاب اینترنتی سفارش نمی‌دهند، انگیزه‌ی رفتن به کتابفروشی را ندارند، عضو کتابخانه نیستند، توی خانه‌شان قفسه‌های کتاب ندارند، مولفان و مترجمان و ناشران خوب کشورشان را نمی‌شناسند، دیدن کتاب در حاشیه‌ی خیابان می‌تواند انگیزه‌ای باشد برای توقف، برای دمی فارغ شدن از غوغای جهان و ورق زدنِ کتاب. کتاب‌خوان شدن از همین جاها شروع می‌شود.

مطالب مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *