کلیسا سنت نشان و قبرستان ارامنه در نماگرد فریدن( پیمان شاه‌سنایی)

روستای غرغن در شهرستان فریدن که نام آن نیز یک واژه ارمنی است، در گذشته محل سکونت ارامنه بوده، اما در سال های اخیر تعداد انگشت شماری از ارامنه در این منطقه باقی مانده و بیشترشان مهاجرت کرده‌اند. با این وجود، درهای کلیسای سنت نشان یا نشان مقدس هر ساله در مناسبت‌های مختلف به روی هموطنان مسیحی و ارمنی باز می‌شود. در این کلیسا آئین‌های مختلفی انجام می‌شود که از آن به «رازهای کلیسا» تعبیر می‌کنند. این کلیسا در ۲۲ بهمن سال ۱۳۸۶ به ثبت ملی رسیده است. در یکی دیگر از روستاهای شهرستان فریدن نماگرد قبرستان ارامنه با بیش از ۴۰۰ سال قدمت وجود دارد. اکثر روستاهای فریدن در گذشته ارمنی‌نشین بوده است، به همین علت قبرستان‌های ارامنه در اکثر روستاها وجود دارد که بزرگ‌ترین آن‌ها قبرستان روستای نماگرد است که دارای سنگ قبرهای کوچک و بزرگ چند تُنی است که روی آن‌ها اسامی، سن و تاریخ وفات افراد حک شده. قبرها بعضاً خانوادگی و به‌صورت موازی در کنار یکدیگر با یک سنگ قبر مشترک بزرگ دیده می‌شود. چون در گذشته شایع بوده که ارامنه در کنار اجساد زیورالات و طلا را نیز خاک می‌کنند، در سال‌های گذشته این قبرستان‌ها مورد دستبرد سارقان قرار می‌گرفته است. این قبرستان همچنان در لیست آثار ملی ثبت نشده است. کلیسای سنت نشان یا نشان مقدس بر اساس کتیبه‌های چوبی به جای مانده از داخل کلیسا، درسال ۱۹۰۳ میلادی (۱۲۸۱ شمسی) بنا شده و در سال ۱۹۸۰ میلادی (سال ۱۳۵۸ شمسی) بازسازی شده است.

وسعت کلیسای سنت نشان ۲ هزار متر مربع و مساحت بنای اصلی ۲۰۰ مترمربع است، سقف بنا با چوب پوشیده شده که به آن (گرجی پوش) می‌گویند.  نمای داخلی ساختمان کلیسا آجری است و هشت ستون چوبی دارد که بر روی برخی ازآن‌ها کتیبه‌هایی حک شده است. دیواره‌های محوطه بیرونی کلیسا نیز ازسنگ و خاک ساخته شده است.

  • در اکثر روستاهای شهرستان فریدن قبرستان ارامنه وجود دارد که بزرگ‌ترین آنها قبرستان روستای نماگرد است که دارای سنگ قبرهای کوچک و بزرگ چند تُنی است.
  • تصاویر حک شده روی سنگ قبر‌ها نشان دهنده باورها، مشاغل و حتی ویژگی‌های فردی هر کس بوده است.
  • در گذشته شایع بوده که ارامنه در کنار اجساد زیورالات و طلا را نیز خاک می‌کنند که در سال‌های گذشته این قبرستان‌ها مورد دستبرد سارقان قرار گرفته است
  • کوچک و بزرگ بودن برخی از سنگ قبرها نشان از سطح اختلاف زندگی آن‌ها داشته است.
  • اشکال روی سنگ قبرها برگرفته از ویژگی‌های فردی و جایگاه اجتماعی آن‌ها بوده است.
  • قبرها بعضاً خانوادگی به صورت موازی در کنار یکدیگر با یک سنگ قبر مشترک بزرگ دیده می‌شود.
  • در اکثر روستاهای شهرستان فریدن قبرستان ارامنه وجود دارد که بزرگ‌ترین آنها قبرستان روستای نماگرد است که دارای سنگ قبرهای کوچک و بزرگ چند تُنی است.
  • در گذشته شایع بوده که ارامنه در کنار اجساد زیورالات و طلا را نیز خاک می‌کنند که در سال‌های گذشته این قبرستان‌ها مورد دستبرد سارقان قرار گرفته است و به همین دلیل استخوان‌ها از قبر بیرون آمده است.
  • قدمت قبرستان روستای نماگرد همزمان با کوچ آن‌ها به اصفهان است و این روستا توسط خود ارمنیان ساخته شده است.
  • تصاویر حک شده روی سنگ قبر‌ها نشان دهنده باورها، مشاغل و حتی ویژگی‌های فردی هر کس بوده است.
  • قدمت برخی از سنگ قبرها تا بیش از 300 سال پیش نیز بر می‌گردد.
  • تنها یادگار باقی مانده از ارامنه روستای نماگرد همین قبرستان آن‌ها هست که به سنگستان هم معروف است.
  • قبرها بعضاً خانوادگی به صورت موازی در کنار یکدیگر با یک سنگ قبر مشترک بزرگ دیده می‌شود.
  • روستای نماگرد توسط ارامنه که در عهد صفوی و توسط شاه عباس به اصفهان کوچ کرده‌اند ساخته شده است.
  • قبرها بعضاً خانوادگی به صورت موازی در کنار یکدیگر با یک سنگ قبر مشترک بزرگ دیده می‌شود.
  • کوچک و بزرگ بودن برخی از سنگ قبرها نشان از سطح اختلاف زندگی آن‌ها داشته است.
  • همزمان با کوچ ارامنه به اصفهان و شهرستان فریدن توسط شاه عباس صفوی قبرستان های زیادی در این شهرستان به ایجاد شده است.
  • آمار دقیقی از تعداد خانوده‌های ارامنه‌ای که در روستای نماگرد زندگی میکرده‌اند در دسترس نیست.
  • همزمان با کوچ ارامنه به اصفهان و شهرستان فریدن توسط شاه عباس صفوی قبرستان های زیادی در این شهرستان به ایجاد شده است.
  • در روستای نماگرد دیگر هیچ خانواده ارمنی زندگی نمی‌کند اکثر آن‌ها مهاجرت کرده‌اند.
  • همزمان با کوچ ارامنه به اصفهان و شهرستان فریدن توسط شاه عباس صفوی قبرستان های زیادی در این شهرستان به ایجاد شده است.
  • آیین تبرک انگور روستای غرغن که میان آشوریان و ارامنه این روستا مشترک است، بر گرفته از روایت اسطوره‌ای است که زمانی که  کشتی  حضرت نوح بعد از فروکش کردن آب‌ها بر کوه آرارات نشست، حضرت نوح با دیدن خاک حاصل خیز دشت آرارات تاکی را به رسم تبرک و شکر گزاری کاشت و دلیل گرامی داشتن گیاه انگور از سوی ارامنه شاید همین روایت باشد .
مسیحیان ارمنی این رسم را که 'خاقوق اورهنگ' می نامند.
  • هم اکنون تعداد انگشت شماری از خانواده ارامنه در این روستا زندگی می‌کنند واکثر آن‌ها مهاجرت کرده‌اند.
  • ساختمان این کلیسا بر روی هشت تیر چوبی بنا شده است.
  • کلیسا غرغن مخصوص ارامنه مذهب ارتودکس است.
  • سقف کلیسا از تیر چوبی ساخته شده است که به (گرجی پوش ) نیز معروف است.
  • کتبیه‌های مختلفی بر روی تیرهای چوبی کلیسا حک شده است که نشان از اعتقادات مذهبی و تاریخ ارامنه دارد.
  • همزمان با ورود کرونا به ایران این کلیسا به خاطر رعایت مسائل بهداشتی تعطیل شد و اکنون با متعادل شدن شرایط کرونایی دوباره درهای آن به روی ارامنه باز شده است.
  • روستای غرغن یک واژه ارمنی است و این روستا مانند دیگر روستاهای شهرستان فریدن توسط ارامنه‌ای که به اصفهان کوچ کرده‌اند ساخته شده است.
  • کلیسا غرغن مخصوص ارامنه مذهب ارتودکس است.
  • ساختمان کلیسا سنت نشان در سال 1358 الی 1359 مرمت و باز سازی شده است.
  • آیین تبرک انگور روستای غرغن که میان آشوریان و ارامنه این روستا مشترک است، بر گرفته از روایت اسطوره‌ای است که زمانی که  کشتی  حضرت نوح بعد از فروکش کردن آب‌ها بر کوه آرارات نشست، حضرت نوح با دیدن خاک حاصل خیز دشت آرارات تاکی را به رسم تبرک و شکر گزاری کاشت و دلیل گرامی داشتن گیاه انگور از سوی ارامنه شاید همین روایت باشد .
مسیحیان ارمنی این رسم را که 'خاقوق اورهنگ' می نامند.

مطالب مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *