اهالی صدا به مناسبت ۸۱ سالگی رادیو با حضور در جشنی مجازی از خاطرات شیرین سال های فعالیتشان در رادیو گفتند و به توصیف این رسانه قدیمی پرداختند. یادی از صدرالدین شجره، صادق عبداللهی و درگذشتگان رادیو، برنامه «گلها» و ادای احترام به پیشکسوتان موسیقی و روایتی از اجرای برنامه رمضانی در سال های موشک باران، از دیگر بخش های این جشن بود.
به گزارش ایسنا، پنجمین جشن «ارمغان اردیبهشت»، به مناسبت هشتاد و یکمین سالروز تولد رادیو در ایران با حضور جمعی از پیشکسوتان و علاقمندان به این رسانه به صورت مجازی برگزار شد.
این جشن که هر سال در سالروز تولد رادیو در ایران با میزبانی مؤسسه فرهنگی هنری پژوهندگان امید سرزمین هنر برگزار می شود، امسال نیز برای دومین سال پیاپی به دلیل همه گیری کرونا به صورت مجازی در صفحه ی رسمی سرزمین هنر در اینستاگرام برگزار شد.
این برنامه ساعت ۲۱ با اجرای سیدحسین حسینی از مجریان جوان رادیو آغاز شد و مهمانان متعددی به شرح زیر در این برنامه شرکت کردند که خلاصه ای از این برنامه به شرح زیر است:
رادیو مثل خواندن رمان «بینوایان» می تواند تخیل ایجاد کند
سهیل محمودی ـ شاعر، نویسنده، مجری و از اهالی رادیو ـ با اعتقاد بر اینکه رادیو انسانی ترین رسانه ای است که انسان توانسته بعد از کتاب آن را به دست آورد، گفت: به عبارتی انسانی ترین وسیله ی انتقال فکر بعد از کتاب، رادیو است. ما وقتی با قطار به مناطقی مثل گرگان می رویم سرشار تخیل می شویم. زمانه ای است که انسان لحظه ای و کامنتی شده و با رسانه های تصویری، تخیل از انسان گرفته شده است. رادیو مهمترین رسانه ی انسانی است که می تواند تخیل ایجاد کند. درست مثل تخیلی که در هنگام خواندن رمان بینوایان هوگو یا رمان آناکارنینا به وجود می آید. شنیدن همین رمان از رادیو مورد استقبال قرار گرفته بود.
وی با اشاره به فعالیتش در رادیو گفت: ۱۸ سالم بود؛ یک روز زمستانی آمدم جلوی رادیو و شهید مجید حدادعادل مدیر رادیو بود، من را راه داد. البته من از اواخر دهه ۸۰ دیگر پایم را در رادیو تلویزیون نمی گذارم. وارد اتاق شهید حداد عادل شدم. مرحوم مجتبی کاشانی ترانه سرا و مرتضی شاهنگیان آهنگساز معروف و حمید سبزواری و محمود شاهرخی همه آنجا بودند و ما را خیلی تحویل گرفتند و از همان زمان من در رادیو مشغول به کار شدم. حدود دو ماه بعد شهید حداد عادل گفت نهضت سوادآموزان مسلمان را یادت هست. گفتم بله خانم صفارزاده و همکارانشان را یادم هست. گفت اینها رفتند جایی به نام حوزه ی اندیشه. شهید حداد عادل در بهار ۵۹ ما را به سید حسن حسینی و قیصر امین پور معرفی کرد و با یوسفعلی میرشکاک هم از قبل آشنا بودم و بعد هم که به میرحسین موسوی معرفی شدیم و کار فرهنگی را به طور حرفه ای شروع کردیم.
وی در صحبتهایش همچنین به ترانه هایی مانند روز و شب، یا ترانه های بهار را صدا بزن و دلواپسی هایت را بگیر از من اشاره کرد و از ترانه ی آی نسیم سحری صبر کن خود گفت.
یادی از صدرالدین شجره، صادق عبداللهی و درگذشتگان رادیو
داود جمشیدی ـ نویسنده و تهیه کننده ی پیشکسوت رادیو ـ دیگر مهمان ویژه ی این برنامه بود که اگرچه نتوانستند ارتباط تصویری با او داشته باشند اما به صورت مکتوب و به نقل از او با ذکر اسامی برخی از درگذشتگان رادیو، یاد همکارانی مانند صدرالدین شجره، صادق عبداللهی و فاطمه عینی و افسانه ی قیصر خواه را گرامی داشتند.
روایتی از اجرای برنامه رمضانی در سال های موشک باران
مهمان بعدی امین نورشاهی، فرزند گوینده ی پیشکسوت رادیو مرحوم حسین نورشاهی بود که نوستالژی شنوندگان رادیو در برنامه های سحرگاهی ماه مبارک رمضان بود و سال گذشته بر اثر کرونا دار فانی را وداع گفت.
وی گفت: رادیو عشق حسین نورشاهی بود.همواره انبوهی از کتاب ها روی میزشان پخش بود. در سالهای موشک باران پدرم به رادیو می رفت و مردم هم از این بابت از ایشان تشکر می کردند و حتی با ارسال گل به درب جام جم احساسشان را ابراز می کردند.
فرزند مرحوم نورشاهی با اشاره به خاطرات پدر مرحومش یادآور شد: پدر برنامه های زیادی داشتند، اما بیشترین عشق و علاقه ی وی به برنامه ی سحر ماه رمضان بود که انس ویژه ای با شنوندگان می یافتند.
وی گفت: متاسفانه پدرم چهار روز بعد از مثبت شدن تست کرونایشان، حالشان وخیم شد. ولی من چون من خارج از کشور بودم، به سختی تلاش کردم که خودم را به ایران برسانم. آخرین بار چند ساعت قبل از فوتشان توانستم خودم را به بالینشان برسم. اما ایشان در خواب مصنوعی بودند و در همان حال هم جان به جان آفرین تسلیم کردند.
به یاد برنامه «گلها» و ادای احترام به پیشکسوتان موسیقی
سرور پاک نشان ـ پیشکسوت رادیو ـ از خاطراتش در سال های حضور خود در رادیو گفت.
او که همانند رادیو متولد اردیبهشت ماه است، کار در رادیو را در سال ۱۳۴۲ از گرگان شروع کرد و از سال ۱۳۴۷ در تهران پس از آزمون و انجام مصاحبه توسط استاد سجادی از بین ۱۰۰ نفر برای گویندگی انتخاب شد.
پاک نشان در این جشن رادیویی از تلاش های بی وقفه ی بزرگان شعر و موسیقی و آواز نظیر هوشنگ ابتهاج و عبدالوهاب شهیدی و سیاوش شجریان در برنامه ی گلها و گلهای تازه و گلهای صحرایی یاد کرد که در آن زمان روی آنتن می رفتند.
وی از هاشمی آستانه و همسرش و سایر همکاران رادیویی خود به نیکی یاد و اظهار امیدواری کرد که سال آینده کرونا ریشه کن شده باشد تا بتوانند جشن ارمغان اردیبهشت را دوباره به صورت حضوری برگزار کنند.
آخرین وضعیت محمد علی بهمنی
فرزانه فرخی نژاد ـ نویسنده و تهیه کننده ی رادیو هرمزگان ـ که از بندرعباس آمده بود، شغل تهیه کنندگی را سخت تر از سایر مشاغل رادیویی توصیف کرد.
فرخی نژاد که ترانه سرایی را نزد محمدعلی بهمنی آموخته است، از آخرین وضعیت سلامتی استاد بهمنی خبر داد که بعد از عمل جراحی قلب، هم اکنون دوران نقاهت را می گذراند.
پخش ترانه ای محلی از آثار سروده های فرزانه فرخی نژاد و قرائت یک شعر با گویش شیرازی، از دیگر بخش های این گفتگو بود.
بیش از ۸۰ درصد مردم می توانند گوینده شوند
علیرضا معینی ـ گوینده ی پیشکسوت رادیو ـ که از سال ۱۳۵۹ تاکنون در رادیو فعالیت داشته است، با تبریک روز تولد رادیو در ایران در سخنانی اظهار کرد: بیش از ۸۰ درصد مردم می توانند گوینده شوند اما باید زبان مادری را به خوبی یادآوری کنند. فقط فرق گوینده با دیگران این است که علاوه بر اینکه درست می خواند، دلپذیر هم بخواند. رمز دلپذیر خواندن، آکسان گذاری صحیح است.
او سپس به مناسبت روز بزرگداشت عطار و ماه مبارک رمضان مناجات هایی از عطار نیشابوری را تقدیم شنوندگان و بینندگان کرد.
گله ای درباره بازنشستگان و پاسخ مسئولان رادیو
شاهید مظفری ـ قائم مقام معاون صدا ـ نیز با تبریک سالگرد رایو، رادیو را رسانه ی همراه مردم دانست که در تحولات ارتباطی هم توانسته است خود را همراه کند.
او سازندگان برنامه های رادیویی را افراد اخلاق گرایی دانست که برای رسانه های دیگر هم کادرسازی و نیروسازی می کنند.
مظفری رادیو ایرانصدا را اپلیکیشنی همه جانبه و رسانه ای مکمل برای رادیو دانست و گفت: با این حال به دنبال ساخت اپلیکیشن رادیوی من هستیم که می تواند خدمات متفاوتی را به شنوندگان علاقمند برای ساخت برنامه های رادیویی ارائه کند. همچنین قرار است باشگاه رادیو مجدداً راه اندازی شود و به خدمات آموزشی بپردازد.
وی سپس به سوالاتی که پیشکسوتان و حضار در این جشن مطرح کردند، پاسخ داد.
پرسش و گله اول درباره تعطیلی پژوهش های رادیو و کتابخانه های رادیو و مجله ی تخصصی رادیو بود که مظفری در این زمینه گفت: ما به دستور معاون جدید صدا (علی بخشی زاده) برای غنی سازی برنامه های رادیویی ۸۱ اندیشکده را شناسایی کرده ایم که به گروه های تخصصی صدا متصل خواهند شد و برنامه سازها را یاری خواهند کرد.
سوال دوم گله ای درباره عدم ورود بازنشستگان به رادیو بود که وی در پاسخ گفت: در باشگاه رادیو تلاش شده است یک بانک اطلاعاتی از پیشکسوتان صدا تهیه شود تا با به کارگیری پیشکسوتان به عنوان منشور برای آموزش نیروهای جوان استفاده شود.
مظفری درباره پرسش دیگر درباره ی وضعیت نیروهای حق الزحمه و شرایط آنها نیز گفت: در تلاش هستیم سنوات خدماتی آنها را در ساماندهی مد نظر قرار دهیم و درباره ی برآوردهای این دسته اقدام لازم به عمل آوریم.
رادیو نتوانسته خود را با عصر نوین ارتباطات هماهنگ کند
حسن خجسته ـ استاد دانشگاه و معاون اسبق صدا ـ از علیرضا دباغ به دلیل طراحی و برگزاری جشن های سالگرد تولد رادیو در ایران تشکر و قدردانی کرد و در ادامه به تشریح جایگاه رادیو به عنوان رسانه ی مردمی در عصر حاضر پرداخت.
او با گرامیداشت یاد درگذشتگان جدید رادیو همچون عباس نعمتی و احمد گنجی آنها را حقداران به گردن خود و مسوولان رادیو دانست.
این استاد دانشگاه در پاسخ به پرسشی درباره ی گسترش روزافزون رسانه های اینترنتی و جایگزینی رسانه های نوین به جای رسانه های قدیمی مانند رادیو، درباره ی وضعیت آینده ی رادیو و جایگاه آن بین مردم، گفت: ویژگی صوت آن است که به قول زبانشناسان بینامتن مخاطب را فعال می کند و تخیل را برمی انگیزد. به همین دلیل به رسانه ی مبتنی بر صوت مانند رادیو رسانه ی گرم گفته می شود و سایر رسانه ها این ویژگی را ندارد. درباره ی کلاب هاوس باید گفت به دلیل هیجانی بودن آن در بازه های زمانی مانند انتخابات جذابیت دارد اما هنوز زود است بتوان درباره ی آن قضاوت کرد.
خجسته با بیان اینکه رادیو هنوز نتوانسته است خود را با عصر نوین ارتباطات هماهنگ کند، گفت: فضای مجازی امکانات متفاوتی دارد و رادیو باید با پلتفرم های آن سازگار شود. مثلاً پادکست یک پلتفرم مناسب برای رادیو است اما رادیو از آن استفاده ی کامل نکرده است. الان کارکنان رادیو علاوه بر مهارتهای فنی از لحاظ نظری هم می توانند در این باره فعالیت و اظهارنظر کنند.
وی به تجربه های موفق افرادی مانند محمد امام جمعه و داود جمشیدی در دهه ی ۷۰ و ۸۰ برای اطلاع رسانی سریع و متفاوت در برنامه سازی و ارتباط با مخاطبان اشاره کرد که باعث موفقیت رادیو شده بود و گفت: امروز هم نیازمند همین نوع نگاه ها هستیم. مزیت رادیو به عمیق بودن محتوا و تخیل برانگیز بودن آن است، لذا با تصویری شدن رادیو مخالفم.
بر اساس این گزارش، پیش از این و در سومین روز اردیبهشت نیز پیش برنامه ی جشن ارمغان اردیبهشت با اجرای آناهیتا برزویی تهیه کننده ی پیشکسوت رادیو با محوریت گفتگو با شنوندگان پر و پا قرص رادیو در ایران برگزار شد.
در این برنامه علاوه بر گفتگو با تعدادی از شنوندگان وفادار رادیو، با طیبه ی محمدعلی نویسنده و سردبیر نمایش های رادیونمایش گفتگو شد و از احمد گنجی هنرمند پیشکسوت اداره کل نمایشهای رادیو نیز تجلیل به عمل آمد و مژگان ذوالفقارخانی گوینده ی پیشکسوت رادیو البرز نیز خاطراتی از سالها فعالیت خود در رادیو بیان کرد.
پنجمین جشن ارمغان اردیبهشت تا نیمه شب چهارم اردیبهشت ۱۴۰۰ ادامه یافت . فیلم کامل جشن مجازی تولد رادیو در ایران در آی جی تی وی هنرلند به نشانی Instagram.com/honarland در دسترس است.