مؤسس دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان درباره تجربه خود از احداث این دانشگاه گفت: پول دولت از مردم گرفته می‌شود و برای مردم خرج می‌شود. دانشگاه هم دارد پول مردم را می‌گیرد، پس مردم باید خبر داشته باشند در دانشگاه چه می‌گذرد. من برای دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان دیوار نگذاشتم تا مردم به راحتی به داخل دانشگاه بیایند و ببینند در آن چه می‌گذرد، البته یکی دو بار در زمانی که مورد غضب بودم تذکر گرفتم که چرا از اموال دولتی حراست نمی‌کنم.
به گزارش ایسنا، دکتر یوسف ثبوتی در هفتمین پیش نشست دومین همایش تعامل نظام دانشگاهی و فضای اجتماعی که به همت مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور به صورت مجازی برگزار شد، درباره تجربه دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان در تعامل با جامعه سخن گفت.
وی با اشاره به پیشینه تحقیقات دانشگاهی در ایران و دوران حضورش در دانشگاه شیراز، با بیان این که «من برای تأسیس دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان پشتوانه وزارت علوم و حمایت مالی دولت را داشتم» گفت: دولت و وزارت علوم وقت سخاوتمندانه و همدلانه با من همراه بودند تا بتوانم دانشگاه زنجان را تأسیس کنم. در آن زمان، یعنی بعد از پایان جنگ تحمیلی و بازگشت جوانان به دانشگاه‌ها با سه مشکل روبه‌رو بودیم. تعداد دانشجویان بسیار زیاد و اعضای هیأت علمی دانشگاه‌ها و همچنین بودجه دانشگاه‌ها بسیار کم بود.
عضو فرهنگستان علوم ادامه داد: من به آقای دکتر معین، وزیر وقت علوم، گفتم تعداد کارمندان دانشگاه‌ها بسیار زیاد است و از سوی دیگر استادان دانشگاه حتی اگر علامه دهر هم باشند فقط می‌توانند از پس آموزش لیسانس بربیایند. تحصیلات تکمیلی جو آرام‌تر و فرصت بیشتری می‌خواهد. دکتر معین از من خواست پیشنهاد خود را ارائه دهم و من به وی گفتم اجازه دهند فضای جدیدی و دانشگاهی تأسیس کنیم که دانشجوی کارشناسی و کارمندان قدیمی در ادارات نداشته باشند. کارمندان اداری آن زمان و دوره فعلی، بروکرات هستند و ما هنوز نتوانستیم تکنوکرات تربیت کنیم.
این فیزیکدان سرشناس در بخش دیگری از سخنان خود با بیان این که «وضعیت علوم پایه را در ایران بسیار خوب ارزیابی می‌کنم»، گفت: بهترین تحقیقات در کشور در حوزه علوم پایه انجام می‌شود. مردم آموزش عالی را توسعه می‌دهند برای این که زندگی آسان‌تر و مرفه‌تری داشته باشند. در پزشکی و مهندسی درآمدهای بیشتر و فرصت‌های شغلی بیشتری وجود دارد؛ بنابراین طبیعی است که اغلب افراد به دانش‌آموزان توصیه کنند این رشته‌ها را انتخاب کنند. این چیزی است که در اغلب کشورها وجود دارد و ایران هم از بقیه دنیا متفاوت نیست.
ثبوتی افزود: در میان جوانان به قدر کافی افرادی وجود دارند که به دنبال علوم پایه بروند. باید این‌ها را به فکر کردن و فعالیت در آزمایشگاه‌ها سوق دهیم. بسیاری از این افراد می‌درخشند؛ اگر نمی‌درخشیدند ما جوانانمان را از دست نمی‌دادیم که به کشورهای خارجی بروند. نکته مهم این است که آیا به اندازه کافی مسائل را می‌شناسیم و برای آنها راه چاره داریم؟
وی تأکید کرد: با تأسیس دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان شق‌القمری رخ نداده است. من فقط فرصتی ایجاد کردم که دانشجو و استاد با هم تعامل کنند و من کاری به کارشان نداشته باشم، یعنی من نمی‌گفتم چه بکنید و چه نکنید. من به دانشجو و استاد فرصت می‌دادم کار خود را انجام دهند و آنها را ارزیابی می‌کردم.
عضو فرهنگستان علوم ادامه داد: پول دولت از مردم گرفته می‌شود و برای مردم خرج می‌شود. دانشگاه هم دارد پول مردم را می‌گیرد پس مردم باید خبر داشته باشند در دانشگاه چه می‌گذرد؛ بنابراین من برای دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان دیوار نگذاشتم تا مردم به راحتی به داخل دانشگاه بیایند و ببینند در آن چه می‌گذرد، البته یکی دو بار در زمانی که مورد غضب بودم تذکر گرفتم که چرا از اموال دولتی حراست نمی‌کنم. اگر مردم زنجان بخواهند وارد دانشگاه شوند کسی جلوی آنها را نمی‌گیرد. مردم می‌توانند به داخل دانشگاه بیایند و در آن قدم بزنند. وقتی من به مردم احترام می‌گذارم، آنها به من احترام می‌گذارند. وقتی مردم به دانشگاه‌ها راه یابند، اتفاقا از اموال دانشگاه که اموال خود مردم است حفاظت می‌کنند.
وی در بخش دیگری از این نشست آنلاین به پرسش یکی از حاضران درباره توسعه علوم انسانی پاسخ داد: ما در ایران از تکنولوژی که عمدتا آفریده غرب است استقبال می‌کنیم. از علوم صنعتی، کشاورزی و پزشکی غربی‌ها استقبال می‌کنیم ولی هنگامی که این دانش‌ها به مسأله حقوق، حکومت، اخلاق و روابط اجتماعی می‌رسد بسیاری از چیزهایی که در غرب است را نمی‌پسندیم. مثلا وقتی به مسأله ارتباطات می‌رسند، روزنامه و رادیو و تلویزیون و ماهواره را به کشور می‌آوریم ولی بعد تکنولوژی دیگری می‌آوریم که جلوی فناوری‌های قبلی را بگیرد؛ مثلا فیلتر می‌کنیم یا دیش‌های ماهواره را از پشت بام‌ها به پایین پرت می‌کنیم.
مؤسس دانشگاه تحصیلات تکمیلی زنجان با اشاره به این که در مقاله‌ای بیان کرده است دو سوم نهادهای کشور وظیفه نظارتی بر عملکرد یک سوم دیگر دارند، گفت: من در دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان کاری به کار کسی نداشتم که نه وقتی از آنها گرفته شود و نه از من.ثبوتی افزود: اگر وزیر علوم بودم، دو سوم مسؤولیت‌ها و آیین‌نامه‌های موجود در این وزارتخانه را حذف می‌کردم و بخش اعظم اختیارات را به دانشگاه‌ها واگذار می‌کردم.
